Tənəzzüldən yüksəlişə doğru: inkişafın Azərbaycan modeli

"Azərbaycan" qəzetinin Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti ilə birgə "dəyirmi masa"sı

Azərbaycan xalqının bu il böyük təntənə ilə qeyd etdiyi əlamətdar hadisələrdən biri də Milli Qurtuluş Gününün 20-ci ildönümüdür. Müstəqilliyimizin ilk illərində dərin mənəvi və iqtisadi iztirablara məruz qalan xalqımız yalnız 1993-cü il iyunun 15-dən, təkidlə siyasi hakimiyyətə çağırdığı Heydər Əliyevin Ali Sovetə sədr seçilməsindən sonra rahat nəfəs almağa başladı. Çünki məhz həmin tarixdən Azərbaycan dövlətçiliyi bütün təhlükələrdən xilas oldu. Azərbaycanın faktiki müstəqilliyinin və gələcək inkişafının təməli qoyuldu.

Azərbaycanın müstəqillik və dövlətçilik tarixindəki əlamətdar hadisələrin işıqlandırılmasına geniş yer ayıran "Azərbaycan" qəzeti Milli Qurtuluş Gününün 20-ci ildönümü ilə bağlı "dəyirmi masa"ların keçirilməsinə başlayıb. İlk "dəyirmi masa" Lənkəran şəhərində keçirildi. Tədbir rayon mərkəzində ulu öndər Heydər Əliyevin xatirəsinə ucaldılmış abidənin önünə gül dəstələrinin qoyulması ilə başladı.

Tədbiri giriş sözü ilə açan "Azərbaycan" qəzetinin Baş redaktoru, Milli Məclisin deputatı Bəxtiyar SADIQOV dedi:

- XX əsr Azərbaycan tarixinin ən parlaq siması, qüdrətli şəxsiyyəti Heydər Əliyevin siyasi obrazı xalqımızın dövlətçilik şüurunun, tarixin sınağından şərəflə çıxmış bütöv bir idarəçilik məktəbinin, müasir ictimai-siyasi fikrin ən davamlı keyfiyyətlərinin canlı təcəssümüdür.

Heydər Əliyev hələ sovet rejiminin ideoloji məsələlərə xüsusi həssaslıqla yanaşdığı vaxtlarda Azərbaycanın milli maraqları üçün mümkün olan bütün işləri gördü. Sovet rejiminin sərt qanunlarına baxmayaraq, Azərbaycanda böyük iqtisadi, elmi və ədəbi-mədəni inkişafa, müstəqil düşüncəyə yol açdı. Qısa zaman kəsiyində Azərbaycan ittifaq tərkibində o zaman üçün müasir iqtisadi potensiala malik olan respublikaya çevrildi. Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə XX əsrin 70-ci illərindən elə bir tarixi bünövrə yaradıldı ki, onun möhkəm dayaqları üzərində gələcəkdə müstəqil Azərbaycanın qurulması, yeni tarixinin əsasının qoyulması labüd idi. Həqiqətən də sovet dönəmində xalqımızın dahi oğlunun Azərbaycan üçün gördüyü bütün işlər böyük gələcəyə hesablanmışdı və bu potensial müstəqillik illərində ölkəmizin başlıca dayaqlarını təşkil etdi.

1993-cü ildə, AXC-Müsavat cütlüyünün dövlət idarəçiliyindəki kobud səhvlərinin məntiqi nəticəsi olaraq ağır sosial-iqtisadi gərginliyin pik həddinə çatdığı, ölkə vətəndaş müharibəsi təhlükəsi ilə üz-üzə qaldığı, torpaqlarımızın itirildiyi, bir sözlə, Azərbaycan dağılmaq və parçalanmaq təhlükəsi ilə üzləşdiyi vaxtda xalqımızın öz sınanmış oğlu Heydər Əliyevə üz tutması təsadüfi deyildi. Çünki ölkədəki hərc-mərcliyi, itaətsizliyi, anarxiyanı, siyasi çəkişmələri, Gəncədə başlamış qardaş qırğınını, hərbi xəyanəti, qanunsuz silahlı dəstələrin Bakıya yürüşünü yalnız o böyük insan aradan qaldıra bilərdi.

1993-cü il iyunun 9-da Heydər Əliyevi Bakıya gətirən təyyarə Binə hava limanında yerə endi. Böyük xilaskarın Bakıya gəlməsi xəbəri xalq tərəfindən sevinclə, ruh yüksəkliyi ilə qarşılandı. İyunun 15-də isə xalqımızın dahi oğlu Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçildi. Heydər Əliyevin ölkənin ali qanunvericilik orqanına sədr seçilməsi, sözün əsl mənasında, siyasi qayıdış idi! Onun xilaskar missiyası ilə gəlişi dövlətçilik tariximizin şanlı səhifəsinə daha bir şanlı gün yazdı! 15 iyun tarixə Milli Qurtuluş Günü kimi daxil oldu!

Azərbaycanın milli qurtuluşu ilə dövlətçiliyimizin gələcək mövcudluğunun təməl daşı qoyuldu. Bu parlaq dühanın xilaskarlıq missiyası nəticəsində Azərbaycan dünyanın siyasi xəritəsindən silinmək təhlükəsindən, Xalq Cümhuriyyətinin acı taleyini yaşamaq aqibətindən qurtuldu! Milli Qurtuluş yeni, yüksək intibaha açılan qapı kimi tariximizi şərəfləndirdi. Ulu öndərin müdrikliyi, uzaqgörənliyi, qətiyyəti və dövlətçilik istedadı sayəsində Azərbaycan tezliklə təlatümlərdən, sarsıntılardan uğurla çıxaraq gələcəyə inamla baxan bir dövlətə çevrildi.

1993-cü ilin iyun ayından ölkədəki vəziyyətin nəzarət altına alınmasına nail olan Heydər Əliyevin həmin il oktyabrın 3-də Prezident seçilməsi ilə Azərbaycan dövlətçiliyini gözləyən faciələrin qarşısı alındı. 1993-cü il sentyabrın 29-da növbədənkənar prezident seçkiləri ərəfəsində Milli Məclisin Sədri kimi həm də Azərbaycan Prezidentinin səlahiyyətlərini həyata keçirən Heydər Əliyev öz proqramını belə bəyan etdi: "Azərbaycan Respublikasında demokratik, hüquqi dövlət qurulmalıdır. Azərbaycan Respublikası demokratiya yolu ilə getməlidir, heç vaxt totalitar sistemə, kommunist rejiminə qayıtmamalıdır. Azərbaycan Respublikasında siyasi plüralizm hökm sürməlidir. İnsan, söz, din, dil azadlığı - bunların hamısı bərqərar edilməlidir. İnsan hüquqlarının qorunması bizim əsas məqsədlərimizdən biri, dövlət orqanlarının, hüquq-mühafizə orqanlarının əsas vəzifələrindən biri olmalıdır. Dövlətin hüquqları da qorunmalıdır. Biz iqtisadiyyatda köklü islahatlar aparıb bazar iqtisadiyyatına keçməliyik. Bizim borcumuz bütün Azərbaycanın simasını dəyişdirməkdir, Azərbaycanı inkişaf etmiş, sivilizasiyalı, demokratik prinsiplərlə yaşayan bir dövlətə, cəmiyyətə çevirməkdir, Azərbaycan vətəndaşlarının gələcək həyatını azadlıq, demokratiya yolu ilə təmin etməkdir. Biz bu yolun yolçusuyuq, bu yolla da gedəcəyik. Bu yol xalq yoludur".

Artıq o vaxtdan 20 il ötür. Aradan keçən bu illər yalnız sözügedən qayıdışa bəslənən ümidlərin özünü doğrultması ilə yadda qalmadı, həm də Azərbaycanın gələcək inkişafının etibarlı bünövrəsinin təməli qoyuldu. Heydər Əliyev tarixi qayıdışı ilə xilaskarlıq missiyasını ləyaqətlə yerinə yetirdi. Bütün bunlar, eyni zamanda, Azərbaycanın indiki sürətli inkişafının strategiyası, bütün sahələrdə həyata keçirilən köklü islahatlar öz başlanğıcını məhz Milli Qurtuluşdan götürdü!

Milli Qurtuluşla başlanan Heydər Əliyev siyasətinin Azərbaycanı regionun liderinə çevirməsini dünya etiraf edir. Son 10 ildə bu siyasət ulu öndərin siyasi varisi - Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən inamla və uğurla davam etdirilir. Bu müddətdə cənab İlham Əliyevin siyasi xəttinin bir neçə aspektinə diqqət yetirməklə onun Azərbaycan dövlətçiliyinin inkişafına, ölkənin milli maraqlarının müdafiəsinə və iqtisadiyyatın inkişaf etdirilməsinə nə kimi töhfələr verdiyini görmək olar. İlk növbədə, Prezident İlham Əliyev ulu öndərin başladığı neft strategiyasını uğurla davam etdirdi. Bakı-Tbilisi-Ceyhan və Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft-qaz kəmərlərinin inşasının başa çatdırılması ilə Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın bölgədəki lider mövqeyini daha da möhkəmləndirdi. Bakı-Tbilisi-Qars yeni dəmiryolu xəttinin çəkilişinin başlanması isə regionun lider dövləti olan Azərbaycanın xarici maddi və mənəvi dəstək olmadan belə iri maliyyətutumlu layihələrin reallaşdırılmasına qadir olduğunu göstərdi. Son olaraq Azərbaycanın kosmik klubun üzvü olması isə ölkəmizin iqtisadi potensialını bir daha dünyaya nümayiş etdirdi!

Prezident İlham Əliyevin əzmkarlıqla həyata keçirdiyi siyasət respublika iqtisadiyyatında böyük uğurlara zəmin yaratdığı kimi, hər bir vətəndaşın həyatında da irəliləyişlərə səbəb olub. Uğurlu siyasət həm də Azərbaycanın beynəlxalq imicini gücləndirib, ölkəmizin BMT Təhlükəsizlik Şurasına üzv seçilməsini təmin edib. Bu gün Azərbaycan ulu öndərin ideyalarından nur alaraq gələcəyə doğru inamla addımlayır! Bu ideyaların alternativinin olmadığını xalqımız çox gözəl anlayır! Bu ideyaların layiqli davamçısı cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanın öz inkişafının yeni mərhələsinə qədəm qoyması Heydər Əliyev yolunun nə qədər doğru-düzgün olduğunu əyani şəkildə göstərir. Ona görə qarşıdan gələn prezident seçkilərində cənab İlham Əliyev Azərbaycan xalqının alternativsiz seçim ünvanı olacaqdır!

Azərbaycanın dilbər guşələrindən olan Lənkəran həmişə özünəməxsusluğu, ənənələri, təbiətinin gözəlliyi ilə seçilib. Hələ sovet dövründə respublikamız ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə yüksəliş dövrünü yaşayanda Lənkəran da sürətlə inkişaf etmişdi. O zaman Lənkəran əkinçiliklə məşğul olan bir rayondan sənaye istehsalı ilə məşğul olan bir şəhərə çevrilmişdi. Çoxlu zavodlar, fabriklər, məktəblər, uşaq bağçaları, xəstəxanalar, mədəniyyət müəssisələri, xidmət obyektləri, hava limanı, şəhərlərarası avtovağzal tikilmiş, park və bağlar, yeni yollar, körpülər salınmış, kəndlərin və qəsəbələrin siması tamamilə dəyişmişdi.

Məlum olduğu kimi, müstəqilliyimizin ilk illərində separatçı qruplar Lənkəranda antiazərbaycançı dairələrin məkrli planlarını həyata keçirməyə cəhd göstərmişdilər. Fəxr hissi ilə xatırlayırıq o ağır günlərdə Lənkəran sakinləri Azərbaycan dövlətçiliyinin keşiyində mətanətlə dayandılar. Heydər Əliyevin səsinə səs verərək ölkəmizin parçalanması planının qarşının alınmasında əsil vətəndaşlıq nümunəsi göstərdilər.

1993-cü ildən Milli Qurtuluşdan başlanan inkişaf Lənkəranın da həyatında tezliklə hiss olundu. Vaxtilə ulu öndərin göstərdiyi diqqət və qayğını isə bu gün lənkəranlılar Prezident İlham Əliyevdən görürlər. Cənab Prezidentin dəfələrlə Lənkərana səfər etməsi bu qayğının parlaq nümunəsidir. Artıq Lənkəran Azərbaycanın əsas iqtisadi mərkəzlərindən birinə çevrilib. Son illərdə burada onlarca yeni istehsal sahəsi yaradılıb, bölgənin turizm potensialı hərəkətə gətirilib. İndi Lənkəran o şəhərlərdəndir ki, buradan Moskva şəhərinə birbaşa təyyarə uçuşları həyata keçirilir.

Bütün bu nailiyyətlər öz kökünü Milli Qurtuluşdan götürür. Əgər 20 il əvvəl Azərbaycanda Heydər Əliyev siyasəti başlamasaydı, hansı faciələrlə üzləşəcəyimizi təsəvvür etmək çətin deyil. Bugünkü "dəyirmi masa"nın keçirilməsində də məqsəd Milli Qurtuluşdan başlanan yüksəlişə Lənkəran rayonunun timsalında nəzər salmaqdır.

İndi isə çıxış üçün söz Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Taleh QARAŞOVa verilir.

Taleh QARAŞOV:

- Bütün mənalı ömrünü Azərbaycan xalqının tərəqqisinə həsr etmiş ulu öndər Heydər Əliyev özünün əməli fəaliyyəti ilə doğma xalqının əbədi məhəbbətini qazanaraq əsl ümummilli liderə çevrilmişdir. Həm əvvəlki hakimiyyəti dövründə, həm də müstəqillik illərində ulu öndər həmişə xalqla birgə olduğunu, onun taleyi ilə yaşadığını tarixi xidmətləri ilə sübut etmişdir. 1969-cu ildən başlayaraq Azərbaycanın hərtərəfli inkişafı və tərəqqisi üçün gördüyü işlərin bəhrəsini bu gün xalqımız daha yaxından hiss edir. Keçən əsrin 70-80-ci illərində qurub-yaratdığı, zəngin respublikaya çevirdiyi Azərbaycanı 1993-cü ildə məhv olmaqdan xilas edib rəvan inkişaf yoluna çıxardı. Ona görə də xalqımızın təkidli tələbi ilə ulu öndərin 1993-cü il 15 iyunda yenidən siyasi hakimiyyətə qayıtdığı gün Milli Qurtuluş günü kimi tarixə düşdü.

Məhz Milli Qurtuluş günündən ulu öndərin başlamış olduğu haqq mübarizəsi xalqımıza əmin-amanlıq, ölkəmizə siyasi sabitlik gətirdi və Azərbaycanı rəvan inkişaf yoluna çıxardı. Bunları sözlə ifadə etmək bəlkə də çox asandır. Amma dünya şahiddir ki, Azərbaycan xalqı bugünkü qüdrətli dövlətçiliyinə və milli tərəqqisinə görə məhz Milli Qurtuluş gününə minnətdardır. Ona görə də Milli Qurtuluş günündən ötən dövr ərzində ulu öndər Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu inkişaf kursunun xalqımıza qazandırdığı uğurları, bu yolda həyata keçirilmiş möhtəşəm fəaliyyəti araşdırıb öyrənmək və yeni nəsillərə çatdırmaq çox vacibdir. Gənc nəsillər bilməlidir ki, biz nədən qurtulmuşuq, hansı bəlalardan xilas olub bugünkü xoş həyatımıza qovuşmuşuq. Xüsusulə son 10 il ərzində Prezident İlham Əliyevin ulu öndər tərəfindən əsası qoyulmuş siyasi kursu uğurla davam etdirməsi xalqımıza hansı nailiyyətləri qazandırmışdır.

Heydər Əliyevin müəllifi olduğu inkişaf prosesində Lənkəran xüsusi yer tutur. Lənkəran hələ keçən əsrin 70-80-ci illərində Heydər Əliyev inkişaf kursunun parlaq nümunəsi kimi tanınmışdır. Həmin illərdə ulu öndər dəfələrlə Lənkəranda olmuş, rayonun ictimai-siyasi və mədəni həyatı ilə yaxından maraqlanmış, əhalini düşündürən problemləri diqqətlə araşdırmışdır. Ulu öndərin diqqəti sayəsində Lənkəranda hələ o dövrdə genişmiqyaslı tikinti-quraşdırma işləri aparılmış, sənaye və kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı sahəsində yüksək nailiyyətlər əldə edilmişdi. O zaman rayonda sənayenin inkişafı ilə bağlı planlı işlər görülmüş, iri sənaye müəssisələri yaradılmış, məhsul istehsalı çoxalmışdı. Nəticədə insanların yaşayış səviyyəsi xeyli yüksəlmişdi.

1969-cu ildə rayonda cəmi 7,1 min ton tərəvəz istehsal olunduğu halda 1982-ci ildə bu rəqəm 198,9 min ton olmuşdur. Məhsuldarlıq hər hektardan 141 sentnerdən 339 sentnerə çatdırılmışdı. Rayonda tərəvəzçiliyin inkişafı ilə əlaqədar irihəcmli meyvə-tərəvəz kombinatı, kənd təsərrüfatı məhsulları emalı zavodu tikilmiş, mövcud köhnə müəssisələr yenidən qurularaq genişləndirilmiş və nəticədə istehsal olunmuş tərəvəzin və digər meyvələrin son məhsula qədər emalı üçün əlverişli imkan yaranmışdı.

80-ci illərdə rayonun çayçılıq təsərrüfatlarında 16,5 min tondan çox yaşıl çay yarpağı yığılıb emal müəssisələrinə təhvil verilmişdi. Bu rəqəm 1969-cu illə müqayisədə 2,5 dəfə çox olmuşdu. Heyvandarlıq sahəsində də böyük uğurlar qazanılmışdı. 1970-ci ilə nisbətən 1982-ci ildə ət istehsalı 1,9 dəfə, süd və yumurta istehsalı isə 1,7 dəfə artmışdı. Rayonun Nərimanabad qəsəbəsində üzümçülük plantasiyaları salınmış və üzüm emalı zavodu tikilmişdi.

Hələ 70-ci illərin əvvəllərində Lənkəran şəhərində əhalinin mənzil-məişət şəraitini yaxşılaşdırmaq üçün dövlət tərəfindən ümumi sahəsi 89,1 min kvadratmetr olan beşmərtəbəli binalardan ibarət 1-ci və 2-ci mikrorayon yaşayış massivləri, ilk dəfə olaraq yeddi və doqquzmərtəbəli yaşayış evləri tikilmişdi. Əhalinin rahatlığı üçün bu yaşayış massivlərində həm də müxtəlif xidmət və məişət obyektləri, təhsil, mədəni-maarif müəssisələri, uşaq oyun meydançaları yaradılmışdı. Ulu öndərin səyi ilə Lənkəranda 52 milyon kubmetr sututumu olan Yuxarı Xanbulançay dəryaçası tikilməklə rayonda suvarma sistemi birdəfəlik həll olunmuşdu. Təhsilin maddi-texniki bazasını gücləndirməkdən ötrü 6360 şagird yerlik 11 məktəb binası, 1400 yerlik 27 məktəbəqədər uşaq bağçası və valideyn himayəsindən məhrum olan uşaqlar üçün uşaq evi, darısqal binalarda yerləşmiş məktəblər üçün əlavə korpuslar tikilmişdi. Rayonda əhaliyə göstərilən səhiyyə xidmətinin və sanatoriya müalicəsinin səviyyəsini yüksəltmək üçün 120 çarpayılıq xəstəxana, 150 nəfərlik "İstisu" sanatoriya pansionatı tikilib istifadə verilmişdi.

Həmin illərdə mədəniyyət tikililəri çərçivəsində rayonda onlarca yeni mədəni-maarif müəssisəsi açılmışdı. Lənkəran şəhərində Nəcəf bəy Bəzirov adına Lənkəran dövlət dram teatrının 360 yerlik binası, Qəni Vəliyev adına 600 nəfərlik Mədəniyyət sarayı, Lənkəran Dövlət Universitetinin elmi kitabxanasının yerləşdiyi "Ziyalılar evi", onlarca kənddə klub və kitabxanalar, Mərkəzi Kitabxana Sisteminin 2 mərtəbəli binası məhz həmin dövrün yadigarlarıdır.

Təəssüflər olsun ki, tarixi düşmənlərimizin əli ilə ulu öndər siyasi hakimiyyətdən kənarlaşdırıldıqdan sonra xalqımızın qara günləri başlamışdı. Yalnız 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə Heydər Əliyevin böyük qayıdışı bütün çətinliklərə son qoymuş, dövlət müstəqilliyimizi növbəti dəfə məhv olmaqdan xilas etmiş, ölkəmizi sürətli inkişaf yoluna çıxarmışdır.

Xalqımızla birlikdə lənkəranlılar da ulu öndərin milli dövlətçiliyimizin qorunması və inkişafı yolunda apardığı mübarizədə daim ona sədaqət göstəriblər. Onlar 1993-cü ilin avqust hadisələri zamanı bunu bir daha subut etmişdilər. Məhz ümummilli liderin çağırışı ilə lənkəranlılar həmişə olduğu kimi, həmin hadisələr zamanı da dövlətçiliyimizin və müstəqilliyimizin müdafiəsinə qalxıb onun qorunmasında qəhrəmanlıqla iştirak etmişdilər. Təsadüfi deyil ki, ulu öndər 1993-cü ilin avqust hadisələri zamanı respublikamızın ərazi bütövlüyünün qorunması uğrunda şəhid olmuş 3 nəfər lənkəranlıya Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı, 5 nəfərə "Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda mərd mübariz" fəxri adlarını vermişdi.

Müstəqillik illərinin əvvəllərində ulu öndər Heydər Əliyevin qayğısı ilə ölkəmizin hər yerində olduğu kimi, Lənkəranda da bütün sahələrdə quruculuq işlərinə başlanmış, həyat normallaşmışdır. Regionlarda iqtisadiyyatın yenidən dirçəldilməsində mühüm rol oynamış torpaq islahatı Lənkəranda da öz bəhrəsini vermiş, rayon iqtisadiyyatının aparıcı sahəsi olan kənd təsərrüfatında işlər sürətlənmişdi. Həmin dövrdə ulu öndər Lənkəranda görülən işlərlə daim maraqlanmış və bu işlərin sürətləndirilməsi ilə bağlı tapşırıqlarını vermişdir.

Lənkəranlılar Heydər Əliyevin müstəqil dövlətimizin başçısı kimi 1998-ci il oktyabrın 5-də şəhərimizə etdiyi səfərini heç vaxt unutmurlar. Məhz həmin səfər zamanı lənkəranlılarla görüşündə ulu öndər lənkəranlıların Vətən qarşısında göstərdikləri sədaqətə yüksək qiymət vermiş, Lənkəranın parlaq gələcəyinə inandığını söyləmişdir. Ümummilli liderin bu qiymətli sözlərini dönə-dönə xatırlayan hər bir lənkəranlı fəxr edir ki, Lənkəran bu gün də Heydər Əliyev siyasi kursunun nurunda sürətli inkişaf dövrünü yaşayır.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət proqramlarının icrası ilə əlaqədar rayonumuzda da böyük işlər görülmüşdür. Rayonda Nur süd zavodu, Pal-fud dondurma fabriki, Gilan-Lənkəran konserv zavodu, yeni çay fabriki kimi irihəcmli istehsal müəssisələri yaradılmış, Regional Diaqnostika Mərkəzi, Uşaq poliklinikası, beynəlxalq hava limanı, Olimpiya İdman Kompleksi tikilib istifadəyə verilmişdir. Dövlət proqramlarının icrası nəticəsində son illərdə rayonda 30 min 777 yeni iş yeri açılmışdır. Rayonda müasir tələblərə cavab verən turizm infrastrukturu yaradılmış, genişmiqyaslı quruculuq-abadlıq işləri həyata keçirilmişdir.

2012-ci ildə rayonda ümumi məhsul buraxılışı 2003-cü ilə nisbətən 5,3 dəfə artaraq 323,3 milyon manata, kənd təsərrüfatı məhsulları 3,4 dəfə artaraq 103,5 milyon manata, sənaye məhsulu 3,8 dəfə artaraq 19,2 milyon manata çatmışdır. Əsas kapitala yönəldilmiş investisiyalar 13,7 dəfə artaraq 107,3 milyon manat, tikinti-quraşdırma işlərinin həcmi 17,1 dəfə artaraq 105 milyon manat olmuşdur.

Bu müddətdə rayonda 24 məktəb tikilmiş, 1 məktəb və 1 uşaq bağçası əsaslı təmir olunmuşdur. Şəhərdə 4 saylı məktəb əsaslı təmir olunmaqla orada 500 şagird yerlik əlavə korpus tikilmişdir. Təkcə 2012-ci ildə rayonun Hirkan qəsəbəsində, Xarxatan və Şilavar kəndlərində üç məktəb tikilib istifadəyə verilmiş, Vilvan və Bəliton kənd məktəblərinin tikintisinə başlanılmışdır. Bu il daha 11 məktəbin və 1 uşaq bağçasının tikintisi nəzərdə tutulmuşdur.

Cənab Prezidentin verdiyi sərəncamlara əsasən rayonda yeni asfalt yollar çəkilir, Mərkəzi xəstəxana əsaslı təmir olunur, təzə məktəblər tikilir, çoxmərtəbəli yaşayış binaları əsaslı təmir olunur. Şəhərdə Heydər Əliyev parkı ən müasir dizaynda yenidən qurulmuş, parkda qiymətli bəzək ağacları əkilmiş, yaşıllıq zolaqları yaradılmışdır. Xatirə parkında həmçinin yaraşıqlı Gənclər Mərkəzi tikilmişdir. Şəhərin Heydər Əliyev prospektində yaradılmış Bayraq meydanı hər bir lənkəranlı gəncin and yerinə çevrilərək onlarda Vətən sevgisi, Vətən təəssübkeşliyi formalaşdırır.

Son 9 ayda Prezident İlham Əliyev tərəfindən Lənkəranın sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsi məqsədilə 4 sərəncam verilmişdir. Bu sərəncamlarla rayonda böyük yol layihələri həyata keçirilmiş, on minlərlə sakinin istifadə etdiyi Şürük-Vel-Qamuşovka magistral yolu başdan-başa asfaltlanmış, Lənkəran-Vilvan-Osakücə-Tükəncil yolunun 16,5 km-lik hissəsi asfaltlanaraq istifadəyə verilmiş və hazırda yolun qalan hissəsinin bərpasına və 18 km-lik Vilvan-Zövlə-Boladı-Liman yolunun əsaslı təmirinə başlanmışdır. Lənkəran şəhəri abadlaşdırılmış, magistral yollar boyunca ornamentli divarlar hörülmüş, küçələr və səkilər yenidən qurulmuş, müasir küçə işıqlandırıcıları quraşdırılmışdır. Çoxmərtəbəli yaşayış evlərinin fasadları və damları əsaslı təmir olunmuşdur. Şəhərdə 24 ailə uzun illər ərzində qəzalı vəziyyətdə olan binada yaşamağa məcbur olmuşdu. Cənab Prezidentin göstərişi ilə bu ailələr üçün yeni yaraşıqlı yaşayış binasının tikilməsi onların həddsiz sevincinə səbəb olmuşdur. Hazırda rayonda çox iritutumlu layihə olan su-kanalizasiya sisteminin əsaslı şəkildə yenidən qurulması, şəhərdə, kənd və qəsəbələrdə kütləvi qazlaşdırma və Mərkəzi xəstəxananın əsaslı şəkildə yenidən qurulması işləri davam etdirilir. Bu il rayonda 11 məktəb və 1 uşaq bağçası üçün yeni binalar tikiləcək, 1 məktəb əsaslı təmir olunacaqdır. Narkoloji xəstəxananın tikintisi başa çatdırılacaq, tarix-diyarşünaslıq müzeyi əsaslı təmir olunacaq, beşulduzlu otel tikiləcək, Olimpiya İdman Kompleksi üçün yeni binanın tikintisinə başlanacaqdır.

Bütün bunlar göstərir ki, ümummilli lider tərəfindən əsası qoyulmuş inkişaf kursu Azərbaycanın hər yerində olduğu kimi, Lənkəranda da böyük uğurla davam edir. Bu gün lənkəranlılar bu qayğını Prezident İlham Əliyevdən görürlər. Prezidentin həyata keçirdiyi siyasətin bəhrəsidir ki, rayonun iqtisadi gücü günü-gündən artır və mərkəzin dotasiyasından asılılığı getdikcə azalır.

Rayon subtropik zonada yerləşdiyindən burada sənaye ilə yanaşı, kənd təsərrüfatının inkişafı üçün də əlverişli şərait var. Keçmişdə də Lənkəran özünün faraş tərəvəzi, ətirli çayı, sitrus meyvələri, gözəl təbiəti və digər təbii ehtiyatları ilə tanınmışdır. Bu imkanlar bu gün də Lənkəranda var. Göstərilən sahələrin inkişafı üçün rayonda əməli işlər görülür. Aqrar sahədə böyük canlanma hiss olunur. Əkinəyararlı torpaq sahələrindən səmərəli istifadə edilərək tərəvəz sahələri və meyvə bağları genişləndirilmişdir. Nəticədə məhsul istehsalı artmış, əhalinin gəlirləri çoxalmışdır. Xüsusilə çayçılığa diqqətin artması bizi sevindirir. Ayrı-ayrı ərazilərdə əvvəlki çay bağları bərpa olunur, yeni plantasiyalar salınır, bununla da əhalinin məşğulluq səviyyəsi yüksəlir. Qarşıda isə bizi yeni layihələr gözləyir. Bu layihələrin icrası nəticəsində Lənkəran daha da inkişaf edib bölgənin zəngin rayonuna çevriləcəkdir. Bütün bunlar Azərbaycan dövlətinin, cənab Prezidentin xalqımızı firavanlığa aparan siyasətinin bəhrələridir, xalqa xidmətin parlaq nümunəsidir.

Bəxtiyar SADIQOV:

- Lənkəran tarixən özünün ənənələri ilə fərqlənib. Bu ənənələr müxtəlif sahələrlə yanaşı, iqtisadiyyatda, kənd təsərrüfatı istehsalında da formalaşıb. Bu gün Lənkəran özünün iqtisadi yüksəlişinə görə nümunəvi bölgələrimizdən biridir. Yeni tipli iqtisadiyyat burada da yüksəlişin əsas hərəkətverici qüvvəsinə çevrilib. Eyni zamanda, rayonda köhnə iqtisadi ənənələr yenidən bərqərar olur. Bu barədə danışmaq üçün söz "İlyas çay" MMC-nin rəhbəri İlyas ƏLİYEVə verilir.

İlyas ƏLİYEV:

- Ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən başlanmış inkişaf kursunun Prezident İlham Əliyev tərəfindən böyük uğurla davam etdirilməsi nəticəsində ölkəmizdə sosial-iqtisadi inkişaf daha da sürətlənmiş, quruculuq-abadlıq işləri geniş vüsət almışdır. Son 10 il ərzində həyata keçirilən uğurlu islahatlar hesabına ölkə iqtisadiyyatı durmadan artır. İqtisadi sahədə keçmiş ənənələr bərpa olunur, yeni tipli iqtisadiyyat Lənkəranın yüksəlişində əsas amilə çevrilir, aqrar sektorda daha yüksək nəticələrə əlverişli imkanlar yaranır. İctimai-siyasi həyatın bütün sahələrində qazanılan uğurlar milli tərəqqimizi təmin etməklə yanaşı, dövlətimizin beynəlxalq aləmdə nüfuzunu da artırır, onu dünya birliyinin etibarlı tərəfdaşına çevirir. Bütün bu uğurların mənbəyi Heydər Əliyev inkişaf kursudur. Bu inkişaf kursu isə hələ keçən əsrin 70-ci illərindən ulu öndər tərəfindən başlanmışdır. Məhz Heydər Əliyevin dərin düşüncəsi ilə hələ o zaman bugünkü tərəqqimizin bünövrəsi qoyulmuş, ölkəmiz müstəqil yaşamağa hazırlanmışdı.

Heydər Əliyev kənd təsərrüfatının, ümumilikdə ölkədə aqrar sahənin hərtərəfli inkişafını təmin etmək üçün Azərbaycanda hər bir regionun torpaq və iqlim şəraitinə uyğun bitkilərin əkilməsinə ciddi diqqət yetirirdi. Respublikanın başqa regionlarında olduğu kimi, Lənkəran rayonunda da aqrar sahədə işlər sürətlənib. Rayonda kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı artdığından iritutumlu emal müəssisələrinə ehtiyac yarandı. Ulu öndərin göstərişi ilə Lənkəranda öz dövrü üçün çox böyük gücə malik meyvə-tərəvəz konservi kombinatı tikilib qısa müddətdə istifadəyə verildi.

Kombinatda yüzlərlə gənc işlə təmin olundu. Mövcud köhnə müəssisələr yenidən qurularaq emal gücü artırıldı və istehsal olunmuş tərəvəzin və digər meyvələrin son məhsula qədər emalı üçün əlverişli imkanlar yarandı.

Nəticədə əmək məhsuldarlığı əvvəlki illərlə müqayisədə dəfələrlə artdı. Bunu statistika da göstərir. 1982-ci ildə 200 min ton tərəvəz yığılmışdı. Məhsuldarlıq hər hektardan 141 sentnerdən 339 sentnerə çatdırılmışdı. Həmin illərdə rayonun çayçılıq təsərrüfatlarında ildə 16800 tondan çox yaşıl çay yarpağı yığılıb emal müəssisələrinə təhvil verilmişdi. Bu rəqəm 1969-cu illə müqayisədə 2,5 dəfə çox olmuşdu. Heyvandarlıq sahəsində də böyük uğurlar qazanılmışdı. 1970-ci ilə nisbətən 1982-ci ildə ət istehsalı 1,9 dəfə, süd və yumurta istehsalı isə 1,7 dəfə artmışdı.

Təəssüflər olsun ki, ulu öndər siyasi hakimiyyətdən gedəndən sonra inkişafımız tənəzzülə uğradı. Xalqımız ciddi çətinliklərlə üzləşdi. Bu çətinliklər Lənkərana da öz təsirini göstərdi. Bütün sahələrdə geriləmə prosesi başlandı. Təsərrüfatlarda iş ahəngi pozuldu.

Yalnız xalqın təkidli tələbi ilə 1993-cü ildə Heydər Əliyevin yenidən siyasi hakimiyyətə qayıdışı ölkəni fəlakətlərdən qurtardı. Həyat yavaş-yavaş öz axarına düşməyə başladı. İlk növbədə, idarə, müəssisə və təşkilatlarda nizam-intizam bərqərar oldu. Ən aşağı səviyyəyə düşmüş iqtisadiyyat yenidən yüksəlməyə başladı. Uğurla həyata keçirilən iqtisadi islahatlar tez bir zamanda öz bəhrəsini verdi.

2003-cü ildən başlayaraq cənab İlham Əliyevin ulu öndərin siyasi kursunu yüksək bacarıqla davam etdirməsi hesabına ölkəmizdə iqtisadiyyatın inkişafında yeni mərhələnin əsası qoyuldu. İqtisadi sahədə keçmiş ənənələr bərpa olunmağa başladı. Cənab Prezidentin təsdiq etdiyi regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının icrası istiqamətində görülmüş işlər nəticəsində rayon iqtisadiyyatı əvvəlki illərə nisbətən dəfələrlə artmış, ümumi məhsul buraxılışı çoxalmışdır. Vaxtilə əsas iqtisadi fəaliyyət və istehsal istiqaməti olan sahələr yenidən dirçəldilir, eyni zamanda, yeni istehsal istiqamətləri uğurla tətbiq olunur.

Sahibkarlığın inkişafına verilən dövlət dəstəyi rayonda işgüzar ab-hava yaratmışdır. Əhaliyə verilən kreditlər, subsidiyalar, yanacaq və sürtgü yağlarına görə edilən güzəştlər sahibkarlarda böyük həvəs yaratmışdır. Nəticədə rayon iqtisadiyyatına iş adamları tərəfindən böyük sərmayələr qoyulur. Son illərdə Lənkəranda Nur süd, Pal-fud, Gilan-Lənkəran konserv zavodları, Gilan-Lənkəran çay fabriki, Pivə zavodu, kərpic zavodu kimi, irihəcmli emal müəssisələri tikilmiş, üzüm emalı zavodunun fəaliyyəti bərpa edilmişdir. Ümumi fəaliyyət həcminə görə, rayonun ən iri istehsal müəssisələri olan bu zavodlarda yüzlərlə işçi çalışır. Keçən il keçmiş meyvə-tərəvəz kombinatı əsaslı təmirdən sonra fəaliyyətini bərpa etmişdir. Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti rəhbərliyinin qayğısını sahibkarlar hər zaman hiss edirlər. Ümumiyyətlə, rayonda sahibkarlığın inkişafı üçün çox əlverişli şərait yaradılmışdır. Bu inkişaf bütün sahələrdə olduğu kimi, iqtisadiyyatın aparıcı sahəsi olan aqrar sahənin inkişafında da özünü göstərir.

Cənab Prezident regionların sürətli inkişafı ilə bağlı təsdiq etdiyi Dövlət proqramları aqrar sahədə də dayanıqlı inkişafı təmin etdi. Aqrotexservis xidməti yaradıldı, lizinq yolu ilə kreditlər verildi. Bunlarla yanaşı cənab İlham Əliyev böyük humanistlik göstərib kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarına bir sıra güzəştlərin tətbiq olunması barədə sərəncam imzaladı. Sərəncama əsasən, kənd əməkçilərinə subsidiyalar, güzəştli kreditlər verildi, yanacaq və sürtgü materialarının, gübrənin dəyərinin 50 faizi əkinçiyə güzəşt edildi. Bütün bunlar cənab Prezidentin kənd adamına misilsiz qayğısı oldu.

Cənab Prezidentin qayğısından ruhlanaraq biz də kəndli-fermer təsərrüfatı yaratdıq və çayçılıqla məşğul olmağa başladıq. 2005-ci ildə 10 hektardan çox sahədə çay plantasiyası saldıq. Artıq iki ildir bu sahələrdən məhsul yığırıq. Əkinçiliklə bağlı keçmiş ənənələri xatırlayaraq işin yeni mütərəqqi forma və metodlarından bəhrələnirik.

Çox xoşdur ki, iqtisadi cəhətdən səmərəli əkinçilik növü olan çayçılığın inkişafı üçün dövlət səviyyəsində tədbirlər görülür. Bu da biz fermerləri ruhlandırır, daha yaxşı işləməyə həvəsləndirir. Rayonun digər yerlərində də yeni çay plantasiyaları salınır. Fermerlər tərəfindən İstisu qəsəbəsində 50 hektarda, Girdəni kəndində 80 hektarda, Hirkan qəsəbəsində 10 hektarda, Parakənd kəndində 50 hektarda, Lənkəran çay MMC-də, Azfilial Elmi-Tədqiqat İnstitutunun bazasında yeni çay plantasiyaları salınıb. Bu plantasiyalarda minlərlə sakin daimi işlə təmin olunub. Rəhbərlik etdiyim fermer təsərrüfatında da 35 nəfər işləyir. Təsərrüfatımız gəlirlə işlədiyindən işçilər il boyu əməkhaqqı alırlar. İldən-ilə məhsuldarlıq artır. Yeni çay plantasiyaları salmaqdan ötrü şitillik təsərrüfatı da yaratmışıq. Bu şitillərdən digər təsərrüfatlara da veririk. Bu da bizə əlavə gəlir gətirir. Keçmiş təsərrüfatçı kimi bu uğurlara sevinirəm. Sevinirəm ki, dövlətimizin iqtisadi qüdrəti getdikcə artır, xalqımızın güzəranı yaxşılaşır. Bütün bu uğurlar Prezident İlham Əliyevin xalqımızın xoşbəxt gələcəyi naminə səylə davam etdirdiyi Heydər Əliyev siyasi kursunun bəhrələridir. Tam qətiyyətlə inanırıq ki, yalnız Heydər Əliyev siyasi kursu, yalnız cənab Prezident İlham Əliyev bizi xoşbəxt sabaha aparacaq, səadətə qovuşduracaqdır.

Bəxtiyar SADIQOV:

- İqdisadi inkişaf paralel olaraq digər sahələrdə də canlanma yaradır, problemlərin aradan qaldırılmasına imkan verir. Bu gün Azərbaycan rəhbərliyinin məqsədlərindən biri ölkədə sosial problemlərin tamamilə həllidir. Respublikamızın inkişaf strategiyası bu məqsədə doğru uğurla addımlamağa imkan verir. İqtisadi inkişaf ölkədə sosial yüksəlişə də geniş meydan açır. Bu mövzuda isə O.Mirzəyev adına Lənkəran uşaq evinin direktoru, Yeni Azərbaycan Partiyası Lənkəran şəhər təşkilatı Qadınlar Şurasının sədri Ofeliya CƏFƏROVA danışacaq.

Ofeliya CƏFƏROVA:

- Qurtuluş günü yalnız Azərbaycan vətəndaşlarının faciələrdən qurtulduğu gün deyil, bu, həm də müstəqilliyimizin, hüquqlarımızın, azadlıqlarımızın, mənəviyyatımızın, iqtisadiyyatımızın, mədəniyyətimizin qurtuluşudur. Məhz Qurtuluş günündən sonra ölkəmizdə ilk dəfə həqiqi siyasi azadlıqlar təmin olunmuş, demokratik təsisatlar yaradılmış, uğurlu islahatlar aparılmışdır. Bir sözlə, Milli Qurtuluş günü kimi tariximizə əbədi həkk olunmuş bu gün bizə azad, demokratik, güclü, zəngin, xalqının rifah və təhlükəsizlik şəraitində yaşayışını təmin edən, dünya birliyinin tamhüquqlu üzvü olan bir dövlət bəxş etmişdir. Bu gün hər bir azərbaycanlı harada yaşamasından asılı olmayaraq, qurucusu və memarı ulu öndər Heydər Əliyev olan dövlətimizlə fəxr edir. Cənab Prezident İlham Əliyev ulu öndərin layiqli davamçısı, ləyaqətli siyasi varisidir. Ulu öndər kimi cənab Prezident İlham Əliyev də xalqın xoş güzəranı, əminamanlığı üçün çalışır.

Cənab Prezident sosial sahəyə böyük diqqət yetirir. Son illərdə maaş və müavinətlərin, pensiyaların dəfələrlə artırılması, xüsusi kateqoriyalı insanlara sosial dəstəyin davamlı olması bunun bariz nümunəsidir. Xüsusilə ölkədə yoxsulluğun azalması, ünvanlı sosial yardımların verilməsi və bu sahədə qazanılan uğurlar məhz sosial sahəyə diqqətin bəhrələridir. Cənab Prezident İlham Əliyevin diqqət və qayğısı ilə Lənkəran rayonunda da əhalinin xüsusi kateqoriyalı hissəsinə göstərilən maddi və mənəvi dəstək hesabına bir çox sosial məsələlər həllini tapır.

Son illərdə Lənkəran şəhərində şəhid ailələri, Qarabağ əlilləri və veteranları üçün 30, 24 və 20 mənzilli çoxmərtəbəli yaşayış binaları, ayrı-ayrı yerlərdə 6 fərdi mənzil tikilib istifadəyə verilmişdir. Qəzalı vəziyyətdə olan evlərdə yaşayan ailələr üçün də cənab Prezidentin tapşırığı ilə 40, 24 və 16 mənzilli çoxmərtəbəli yaşayış evləri, torpaq sürüşməsi nəticəsində evi dağılmış ailələr üçün fərdi evlər tikilmişdir.

Son 10 il ərzində rayonda çoxlu sayda sahibkarlıq subyekti yaranmış, onların fəaliyyət dairəsində minlərlə vətəndaş daimi iş yeri tapmışdır. Məhz cənab Prezidentin aqrar sahəyə diqqəti sayəsində kənd təsərrüfatında gedən işlərin həcmi artmış və kənddə yaşayan insanların məşğuliyyəti əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşmışdır. Son illərdə tərəvəzçiliyin və çayçılığın inkişafı istiqamətində görülmüş işlər nəticəsində minlərlə kənd adamı tarla və plantasiyalara cəlb olunmuş və iş yeri ilə təmin olunmuşdur.

Lənkəran şəhərində və rayon ərazisində genişmiqyaslı quruculuq-abadlıq işləri aparılır. Hər bir bölgədə olduğu kimi, Lənkəranda da ən müasir tələblərə cavab verən turizm infrastrukturu, yeni otel kompleksləri, istirahət və xidmət mərkəzləri yaradılır. "Qafqaz sahil", "Palıdlı sahil", "Palmalayf" otelləri, "Bəşəru", "Xan", "Şah", "Starlayf" xidmət və istirahət mərkəzlərindən minlərlə yerli sakin və qonaq istifadə edir. Hazırda şəhərdə 5 ulduzlu otelin tikintisi davam etdirilir.

Artıq kəndlərin siması dəyişir, şəhərə çevrilirlər. Burada yaraşıqlı evlər tikilir, yollar bərpa olunur, kommunikasiya xətləri müasirləşdirilir, qazlaşma sürətlə davam etdirilir. 2004-cü ildən bəri rayonda 24 elektron ATS, 12 poçt şöbəsi, Regional Diaqnostika Mərkəzi, Uşaq poliklinikası, 17 tibb məntəqəsi əhalinin istifadəsinə verilib. Bu müddətdə rayonda dövlət tərəfindən 15, Heydər Əliyev Fondunun vəsaiti hesabına 9 məktəb, şəhər 4 saylı məktəb üçün əlavə korpus tikilib istifadəyə verilib, 1 məktəb əsaslı təmir olunmuşdur. Hazırda rayonun Vilvan və Bəliton kəndlərində yeni məktəblər, şəhərdə isə 1 uşaq bağçasının tikintisi davam etdirilir.

Lənkəran şəhərində təkcə son bir il ərzində on illərə bəs edəcək qədər quruculuq-abadlıq işləri görülüb. Heydər Əliyev xatirə parkı, iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Həzi Aslanovun adını daşıyan park tamamilə yenidən qurulmuşdur. Şəhərin Şəhidlər xiyabanı adlanan küçəsi əsaslı şəkildə qurularaq asfaltlanmış, küçədəki körpü genişləndirilmiş, ən müasir işıqlandırıcılar quraşdırılmışdır. Heydər Əliyev prospektində magistral yollar boyunca hörülən ornamentli istinad divarları, yeni qurulan səkilər, çoxmərtəbəli yaşayış evlərinin fasad və dam hissələrinin müasirləşdirilməsi şəhərimizin simasını tamamilə dəyişmiş, onu daha əzəmətli etmişdir. Xüsusilə, Bayraq meydanı hər birimizə qürur verir. Ən əsası uzun illərdən sonra kəndlərə gedən magistral yollar əsaslı təmir olunur, asfaltlanır. Çətin təbii şəraitə malik dağ kəndlərinə gedən yolların əsaslı təmiri bu ərazidə yaşayan insanlara dövlətimizin başçısı tərəfindən göstərilən misilsiz qayğıdır. Rayonun kənd və qəsəbələrinin kütləvi şəkildə qazlaşdırılması, yeni, müasir texnologiyaya əsaslanan su-kanalizasiya sisteminin tikintisi cənab İlham Əliyevin davamlı sosial siyasətinin parlaq sübutudur.

Rayonda dövlət gənclər siyasətinin uğurla həyata keçməsi üçün əməli işlər görülür. Hazırda şəhərdə üçmərtəbəli yaraşıqlı Gənclər Mərkəzi tikilmişdir. Gənclər burada asudə vaxtlarını səmərəli keçirməklə yanaşı, həm də kamil insan kimi formalaşacaqlar. Rayonda ahıl insanlar da diqqət mərkəzindədir. Ahıl və kimsəsiz insanlara dövlət səviyyəsində sosial və digər xidmətlərin göstərilməsi onların həyat şəraitini xeyli yaxşılaşdırmışdır. Rayonda pensiya və təqaüdlər bankomatlar vasitəsilə vaxtında ödənilir. Rayonda hər il Ahıllar bayramı, rayonun ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak edən yaşlı insanların ad günləri, yubileyləri keçirilir, milli bayramlarda onlara sovqatlar paylanır. Bütün bunlar ahıl insanlarda böyük ruh yüksəkliyi yaradır, onları yaşamağa, ictimai həyatda daha fəal olmağa ruhlandırır.

Sevinirik ki, Milli Qurtuluşunun 20 illiyini bayram etdiyimiz Azərbaycan Prezident İlham Əliyevin yorulmaz fəaliyyəti ilə getdikcə güclənir, əhalinin sosial durumu yaxşılaşır. Ümummilli liderin xalqımızın səadəti üçün arzuladığı bu gün onun layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyevin müdrik düşüncəsi ilə reallaşır. Biz prezident seçkiləri ərəfəsindəyik. Xalqımız kimi biz də öz seçimimizi çoxdan etmişik. Kimə səs verəcəyimizi çox yaxşı bilirik! Biz xalqımızın sınanmış oğlu, Yeni Azərbaycan Partiyasının sədri İlham Heydər oğlu Əliyevə səs verəcəyik! İlham Əliyevə səs verməklə, əslində, sabitliyə, xoş güzəranımıza, Azərbaycan xalqının milli maraqlarına səs verəcəyik! Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə, Azərbaycan dövlətçiliyinə səs verəcəyik! Biz xalqımızı ləyaqətlə təmsil edən şəxsiyyətə səs verəcəyik!

Bəxtiyar SADIQOV:

- Ötən əsrin 70-80-ci illərində inkişaf edən Lənkəran zəngin iqtisadi potesialının olmasına baxmayaraq, 90-cı illərin əvvəllərində tənəzzülə uğramışdı. Üstəlik, separatçı ünsürlərin fəaliyyəti vəziyyəti daha da gərginləşdirmişdi. Bu mənada, 20 il öncə ulu öndər Heydər Əliyevin başladığı Milli Qurtuluş missiyasının nəticələrini Lənkəranın timsalında daha yaxından görmək mümkündür. Lənkəranın dünəni ilə bu gününün müqayisəsi bu barədə daha geniş və ətraflı fikir yürütməyə imkan verir. Bu mövzuda çıxış etmək üçün söz Lənkəran Rayon Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini Sərhad MƏMMƏDOVa verilir.

Sərhad MƏMMƏDOV:

- Milli Qurtuluş missiyasının əyani nəticəsi Lənkəranın dünəni ilə bu gününün müqayisəsində öz real nəticəsini tapır. Keçən əsrin 70-ci illərinə qədər Lənkəranda iqtisadiyyat çox zəif inkişaf etmişdi. İritutumlu müəssisələr yox idi, emal sənayesindən söhbət gedə bilməzdi. Məktəblərin 90 faizi yöndəmsiz, uyğunlaşdırılmış binalarda yerləşirdi. Normal təhsil almağa şərait yox idi. Kəndlərdə səhiyyə xidməti də yarıtmaz hala düşmüşdü. Mədəniyyət müəssisələri bir neçə kənddə mövcud idi. Kənd yolları asfaltlanmamışdı. Bəzi kəndlərə, ümumiyyətlə, yol çəkilməmişdi. Bütün bu çatışmazlıqlar 1970-ci ildən başlayaraq sürətlə aradan qaldırılmağa başlandı. 70-80-ci illərarası ulu öndərin birbaşa tapşırığı ilə Lənkəranda 11 məktəb binası, onlarca uşaq bağçası, Mərkəzi xəstəxananın yeni korpusu və poliklinika, qəsəbə və kəndlərdə tibb məntəqələri, onlarca mədəniyyət evi, klublar, kitabxanalar tikilib istifadəyə verilmişdi, ümumi məsafəsi yüz kilometrlərlə ölçülən asfalt yollar çəkilmiş, onlarca zavod, fabrik açılmışdı. O zaman tikilmiş Meyvə-tərəvəz kombinatında yüzlərlə fəhlə, texnoloq və mühəndis çalışırdı. Kombinatın istehsal etdiyi məhsullar həm ittifaq respublikalarına, həm də xaricə ixrac olunurdu.

Təkcə Xanbulançay hidroqovşağı sistemində yüslərlə fəhlə və mühəndis çalışırdı. Bütün kəndlərdə əhali sovxozlarda işləyib yüksək əməkhaqqı və illik mükafatlar alırdı. Həmin illərdə rayonun bir çox təsərrüfatları, o dövrün sözü ilə desək, "milyoner sovxoz" adlanırdı. Onlar hər il milyonlarla manat gəlir əldə edirdilər. İmkanlı sovxozlar uşaq bağçaları, klub, mədəniyyət evi tikir, yolları əsaslı təmir etdirirdilər.

Ulu öndər lənkəranlıların dostu və sevimlisi idi. Onun Lənkərana hər gəlişi toy-bayrama çevrilirdi. Hər dəfə onun xeyir-duası ilə yeni tikilmiş obyektlər açılırdı. İnsanlar Heydər Əliyevlə doğma ata kimi görüşürdülər.

Çox təəssüflər olsun ki, siyasi hakimiyyətdən uzaqlaşdırılandan sonra Azərbaycanın hər yerində olduğu kimi, Lənkəranda da sosial-iqtisadi inkişaf, quruculuq-abadlıq işləri dayandı. Hər yerdə tənəzzül baş verdi. Vətəndaş müharibəsi başlayırdı. Belə bir ağır zamanda xalq təkidlə Heydər Əliyevi yenidən ölkə rəhbərliyinə dəvət etdi. Doğma xalqına qəlbən bağlı olan, onun üçün hər zaman həyatından keçməyə hazır olan Heydər Əliyev yenidən Bakıya qayıdıb xalqına qovuşdu. Yenə də zəkasını işə saldı, vətəndaş müharibəsinin qarşısını aldı.

O zaman Azərbaycan xalqı kimi, lənkəranlılar da ağır günlər yaşayırdılar. 1993-cü ilin yayı bizim üçün dəhşətli keçdi. Əlikram Hümbətovun silahlı quldur dəstəsi AXC-Müsavat hakimiyyətinin bacarıqsızlığından istifadə edərək əvvəlcə Lənkəranda hakimiyyəti ələ keçirdi. Sonra qondarma "Talış Muğan Respublikası" yaratdığını elan edib Vətənimizin ərazi bütövlüyünü parçalamağa cəhd etdi. Lakin lənkəranlılar həmişə vətənpərvər, azərbaycançılıq ideyalarına sədaqətli olduqlarından bədnam Əlikram Hümbətovun avantürası ilə razılaşmayaraq kömək üçün ulu öndərə müraciət etdilər. Lənkərana, burada yaşayan vətənpərvər insanlara böyük sevgisi olan Heydər Əliyev onları unutmadı, özünün köməyini əsirgəmədi. Məhz dahi öndərin müəyyənləşdirdiyi tədbirlər hesabına Əlikram Hümbətov qaragüruhu darmadağın edildi, onun saxta respublikası ləğv olundu və cənub tərəfdən respublikamızın ərazi bütövlüyünün parçalanması cəhdinin qarşısı alındı.

Ölkədə sabitliyin bərqərar olunması ilə əlaqədar çox ciddi tədbirlər görüldü. 1993-cü ilin 15 iyunundan başlayan bu tədbirlər ölkədə böyük dönüş yaratdı və xalqı, ölkəni əsl Qurtuluş yoluna çıxartdı. Artıq biz Milli Qurtuluş günümüzün 20 illiyini bayram edirik. Azərbaycan xalqı 2003-cü ildə yekdil səslə Heydər Əliyev məktəbinin ən layiqli yetirməsi cənab İlham Əliyevi prezident seçməklə ulu öndərin siyasi kursunun davam etməsi arzusunda olduğunu ifadə etdi. Cənab İlham Əliyev məhz ulu öndərin ideyalarını həyata keçirərək ölkəmizi ən yüksək səviyyədə inkişaf etdirdi. Bu inkişaf regionlara da gəlib çıxdı. Ulu öndər Heydər Əliyev kimi Lənkərana ardıcıl diqqət göstərən Prezident İlham Əliyevin göstərişi ilə rayonda çoxlu sənaye müəssisələri, sosial obyektlər tikilib istifadəyə verilmiş, abadlıq-quruculuq işləri görülmüşdür.

Lənkəran əsl tikinti meydançasını xatırladır. Hər yerdə quruculuq işləri gedir. Yeni istehsal müəssisələri, məktəblər, tibb ocaqları, yaşayış evləri tikilir, yeni yollar, körpülər salınır. Yolların asfaltlaşdırılması, yaşayış ərazilərinin qazlaşdırılması, su-kanalizasiya sisteminin yenidən qurulması, yeni iş yerlərinin açılması hər bir lənkəranlını sevindirir, onları daha yaxşı işləməyə ruhlandırır. Cənab İlham Əliyev 8 dəfə Lənkərana səfərə gəlib. Ulu öndər kimi cənab Prezident də səfərləri ilə bizə hədsiz sevinc, fərəh gətirib. Onun səfərləri mehriban, hərarətli görüşlərlə, rayonun inkişafında mühüm rol oynayan sosial obyektlərin, istehsal müəssisələrinin açılışları ilə zəngin olur. Biz bu görüşləri heç vaxt unutmuruq. Cənab Prezidentin qayğısı ilə Lənkəran artıq beynəlxalq əhəmiyyətli şəhərə çevrilib. Burada beynəlxalq idman yarışları keçirilir. Keçən il Lənkəran şəhərində ağırlıqqaldırma üzrə Avropa çempionatı, 17 yaşlı qızlar arasında dünya çempionatının oyunları keçirildi. Bütün bunlar cənab Prezidentin Lənkərana, burada yaşayan vətənpərvər insanlara inamı, etibarı olmuşdur. Biz lənkəranlılar bu qayğıya, bu etimada görə cənab Prezidentə çox minnətdarıq.

Bəxtiyar SADIQOV:

- Qurtuluşdan başlanan intibahın və inkişafın kökündə Heydər Əliyev kursu, Heydər Əliyev siyasəti dayanır. Azərbaycan xalqı bunu bilir və hər zaman dəyərləndirir. Eyni zamanda, onu da bilirik ki, bu kursun alternativi yoxdur. Son 10 ilin siyasi və iqtisadi mənzərəsi göstərir ki, Prezident İlham Əliyevin layiqincə davam etdirdiyi bu kurs Azərbaycanın dövlətçilik qüdrətinin və davamlı inkişafının əsas təminatçısıdır. Bu barədə danışmaq üçün söz Lənkəran Dövlət Universitetinin tələbə gənclər birliyinin sədri Uğur QURBANZADƏyə verilir.

Uğur QURBANZADƏ:

- Tarix yaradan dühalar insan ömrünün zaman adlı sədlərini dəf edərək əbədiyasarlıq hüququ qazanırlar. Belə şəxsiyyətlərdən biri də şərəfli və mənalı ömür yolu Azərbaycan xalqının nicatına, milli dövlətçiliyinin dirçəlməsinə, müasir Azərbaycan dövlətinin qurulmasına və xalqımızın müstəqillik arzusuna qovuşmasına həsr olunan ümummilli lider Heydər Əliyevdir.

Tarixə müraciət etdikdə hər bir nailiyyətlərimizin, uğurlarımızın məhz ulu öndərin adı ilə bağlı olduğunu görürük. 1969-cu ildən başlayaraq Vətənimiz Azərbaycan ümummilli liderin yorulmaz fəaliyyəti ilə sürətlə inkişaf edib qabaqcıl respublikalardan birinə çevrilmiş, şöhrəti hər tərəfə yayılmışdır. Ulu öndərin müdrik düşüncəsi ilə o zaman bütün sahələrdə böyük uğurlar qazanılıb, insanların arzu və istəkləri reallaşıb, həyat səviyyəsi yüksəlmişdir. O zaman əhalinin bütün təbəqələri kimi gənclərə də böyük qayğı, yüksək etimad göstərilmişdir. Sevinirik ki, 1993-cü ildə ulu öndərin yenidən siyasi hakimiyyətə qayıdışı ilə əldə etdiyimiz Milli Qurtuluşumuzun bəhrələri müstəqil dövlətimizin əsaslarını möhkəmləndirir, xalqımızı tərəqqiyə aparır. İftixar hissi keçiririk ki, ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən əsası qoyulmuş inkişaf kursu bu gün cənab Prezidentimiz tərəfindən layiqincə davam etdirilir. Ölkəmiz sürətlə inkişaf edir. Dövlətimiz iqtisadi cəhətdən gücləndikcə quruculuq-abadlıq işləri genişlənir, istehsal çoxalır, büdcəyə daha çox vəsait daxil olur, bunun hesabına maaşlar, pensiya və təqaüdlər artır, sosial problemlər həll olunur.

Biz gənclər bu inkişafın mənbəyini banisi ümummilli lider Heydər Əliyev olan Azərbaycan dövlətçiliyinin qüdrətində və davamlı inkişafda görürük. 2003-cü ildən başlayaraq Prezident İlham Əliyev ümummilli liderin başlamış olduğu siyasi kursu davam etdirərək milli tərəqqimizin yeni mərhələsinin başlanğıcını qoydu. Bu mərhələdə ulu öndərin ardıcıl səyləri ilə təmin edilmiş siyasi sabitlik və rifaha aparan yol üzərində iqtisadi tərəqqimizi şərtləndirən fəaliyyətin qurulması dururdu.

Cənab Prezident İlham Əliyev bunun öhdəsindən layiqincə gələrək milli intibahımızın konturlarını təşkil edən layihələrin icrasına, xalqın taleyüklü problemlərinin həllinə xidmət edən möhtəşəm fəaliyyətə başladı. Bütün ölkə ərazisində qurucuq-abadlıq işləri geniş vüsət aldı, ilk növbədə, yeni müəssisələr tikilib istifadəyə verildi, 900 mindən çox yeni iş yeri açıldı, maaş və müavinətlər, pensiyalar artdı, xalqın güzəranı yaxşılaşdı. Aparılan sosial-iqtisadi və hüquqi islahatlar dünyəvi dövlət quruculuğu proseslərini daha da sürətləndirdi, beynəlxalq aləmdə ölkəmizin nüfuzunu təmin etdi.

Prezident İlham Əliyevin dərin düşünülmüş xarici siyasəti hesabına ayrı-ayrı dövlətlərlə qurulmuş dostluq və əməkdaşlıq əlaqələri ölkəmizə dünya birliyinin dəstəyini qazandırmaqla onu dünyada etibarlı tərəfdaş kimi tanıtdırdı. Fəxr edirik ki, dünyanın ən nəhəng dövlətlərinin maliyyə və digər böhranlarla üz-üzə qaldıqları bir zamanda Azərbaycan kosmosa süni peykini buraxır. Yeni məktəblər, xəstəxanalar tikilir, yollar, körpülər salınır. Budur milli tərəqqimizin təntənəsi, budur Heydər Əliyev inkişaf kursunun parlaq qələbəsi. Biz gəncləri ruhlandıran, qəlbimizi qürurla dolduran bu möhtəşəm nailiyyətlərdir.

Vətənimizin hər yerində aparılan quruculuq-abadlıq işləri şəhər və kəndlərin simasını tamam dəyişir, onları müasirləşdirir. Biz bu inkişafı doğma şəhərimiz Lənkəranın simasından da aydın görürük. Şəhərimizdə genişmiqyaslı tikinti-quraşdırma, abadlıq işləri aparılır. Yeni parklar, bağlar, yaşıllıq zolaqları salınır. Binaların xarici görünüşü müasirləşdirilir, küçələrə asfalt döşənir, yol boyu ornamentli istinad divarları hörülür. Bu gün hər bir lənkəranlı gənc Heydər Əliyev Xatirə parkı ilə qürur duyur. Parkda tikilmiş Heydər Əliyev Mərkəzinin əzəmətindən zövq alırıq. Bayraq meydanı hər birimizdə vətənpərvərlik coşqusu yaradır.

Bizim üçün çox yaraşıqlı bir Gənclər Mərkəzinin tikilməsi təmin edilib. Bu, həqiqətən müasir gəncliyə, kreativ insanlara yaraşan bir mərkəzdir, inkişafımızın parlaq göstəricisidir. Bir sözlə, gördüyümüz canlı həyat biz gənclərdə xoşbəxt sabaha böyük inam formalaşdırır, bizi Prezident İlham Əliyevin ətrafında daha sıx birləşdirir. Biz gənclər üçün yaradılan şərait bizi daha yaxşı oxumağa, ictimai həyatda fəal olmağa ruhlandırır. Ulu öndərin tarixi irsinə layiq şəkildə formalaşmağa istiqamətləndirir.

Biz ona görə sabahımıza inanırıq ki, dinc yaşayışımıza, yaradıcı fəaliyyətimizə, ictimai-siyasi həyatda yerimizin təmin olunmasına qarant duran Prezidentimiz var! Biz cənab Prezidentə inanırıq, onun siyasi kursunu tamamilə müdafiə edirik, taleyimizi ona etibar edirik! Bugünkü Azərbaycan gəncliyi Vətən təəssübkeşliyini, xalqa sədaqət nümunəsini məhz Prezident İlham Əliyevin həyat və fəaliyyətindən götürür. Bu fəaliyyət isə ümummilli lider Heydər Əliyevin şərəfli missiyasının davamıdır. Xalqımız bu şərəfli missiyanın bəhrələrini hələ çox görəcəkdir.

Bütün bunlar bir daha təsdiq edir ki, cənab İlham Əliyevin fəaliyyəti məhz bu missiyanı davam etdirərək milli dövlətçiliyimizin əsaslarının daha da möhkəmləndirilməsinə, müstəqilliyimizin əbədiliyinə, xalqımızın xoşbəxt sabahına ən etibarlı təminatdır. Bütün bunlar Lənkəranda da seçicilərə çətinlik çəkmədən öz seçimini etməyə imkan verir. Biz gənclər də öz seçimimizi etmişik və qarşıdakı prezident seçkiləriində yalnız cənab İlham Əliyevə, Heydər Əliyev siyasi kursunun davam etməsinə səs verəcəyik!

Bəxtiyar SADIQOV:

- Ümummilli lider Heydər Əliyev 1993-cü ildə başladığı xilaskarlıq missiyasını uğurla başa çatdırdı, Azərbaycanın dövlətçiliyinin və müstəqilliyinin əbədi olmasını təmin etdi. Özünün dediyi kimi, ömrünün qalan hissəsini xalqına bağışlayan Heydər Əliyev Azərbaycanın bir dövlət kimi dünyada yerini möhkəmləndirdi, sosial-iqtisadi inkişaf yoluna çıxardı.

2003-cü il prezident seçkiləri ərəfəsi dahi öndər Azərbaycan xalqına müraciət edərkən demişdi: "İnanıram ki, mənim axıra çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri sizin köməyiniz və dəstəyinizlə İlham Əliyev başa çatdıracaq". Ötən 10 ildə qazandığımız uğurlar göstərir ki, Prezident İlham Əliyev Azərbaycanı Heydər Əliyevin arzuladığı bir səviyyəyə çatdırıb, Heydər Əliyevin görmək istədiyi ölkəyə çevirib.

Burada səslənən çıxışlarda bir fikir çox doğru olaraq vurğulandı ki, qazandığımız bütün siyasi, sosial-iqtisadi və digər nailiyyətlərin bir istinad nöqtəsi var - Heydər Əliyev siyasi kursu! Məhz bu kursun Prezident İlham Əliyev tərəfindən fədakarlıqla, layiqincə davam etdirilməsi nəticəsində respublikamızın hər bir rayonu, şəhəri böyük inkişaf yolu keçmiş, insanlarımızın rifahı yüksəlmişdir. Bu nailiyytələrdən Lənkəran üçün də mühüm pay düşür. Çıxışlarda bu barədə müxtəlif fikirlər səsləndi, hər birimizdə qürur doğuracaq faktlar sadalandı.

Bu il xalqımızın həyatı əlamətdar hadisələrlə zəngindir. Bunlardan biri də payızda keçiriləcək prezident seçkiləridir. Artıq ölkə ictimaiyyətinin bütün zümrələri Heydər Əliyev siyasi kursunun ən layiqli davamçısına, Prezident İlham Əliyevə səs verəcəklərini bəyan ediblər! Çünki hər kəs çox gözəl bilir ki, xoşbəxt həyatımız və güclü Azərbaycan naminə Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu siyasi kursun alternativi yoxdur!

Azərbaycan.-2013.- 22 may.- S.4,5.