Azərbaycan
Respublikasının Nazirlər Kabineti qərar
¹
230 Bakı şəhəri,
27 avqust 2013-cü il
"Səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun verilməsi, müvəqqəti
dayandırılması və ləğv olunması
Qaydaları"nın təsdiq edilməsi haqqında
"Azərbaycan
Respublikası Gömrük Məcəlləsinin
təsdiq edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası
Qanununun tətbiqi barədə" Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 2011-ci il 15 sentyabr tarixli 499 nömrəli Fərmanının
1.2.1-ci yarımbəndinin icrasını təmin etmək məqsədi
ilə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti qərara alır:
"Səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun verilməsi, müvəqqəti
dayandırılması və ləğv olunması
Qaydaları" təsdiq edilsin (əlavə
olunur).
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2013-cü il 27 avqust tarixli 230 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir
Səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun verilməsi, müvəqqəti
dayandırılması və ləğv olunması
QAYDALARI
1. Ümumi müddəalar
1.1. Bu Qaydalar Azərbaycan Respublikasının Gömrük Məcəlləsinin (bundan sonra - Gömrük Məcəlləsi) 31.4-cü
maddəsinə uyğun olaraq
hazırlanmışdır və hüquqi
şəxslərə səlahiyyətli iqtisadi
operator statusunun verilməsi,
müvəqqəti dayandırılması və ləğv
olunması qaydalarını, habelə səlahiyyətli iqtisadi operatorun fəaliyyətini
tənzimləyən tələbləri müəyyən edir.
1.2.
Ümumdünya Gömrük
Təşkilatının norma və
standartlarına uyğun olaraq,
səlahiyyətli iqtisadi operator
malların təyinat yerinə
çatdırılmasının təhlükəsizliyinin təmin
edilməsi və xarici ticarətin
asanlaşdırılması məqsədi ilə gömrük nəzarətinin sadələşdirilmiş forma və üsullarından istifadə edən
hüquqi şəxsdir.
1.3. Gömrük
Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş
gömrük prosedurlarının sadələşdirilmiş
forma və üsullarından istifadə
etmək üçün Azərbaycan
Respublikasının Dövlət Gömrük
Komitəsi (bundan sonra
- Komitə) səlahiyyətli iqtisadi operatora müəyyən hüquqlar
verir.
1.4. Beynəlxalq
ticarət-təchizat zəncirinin təhlükəsizliyinin təmin
edilməsi məqsədi ilə gömrük
orqanları və səlahiyyətli iqtisadi
operatorlar arasında
qarşılıqlı tərəfdaşlıq əlaqələri
yaradılır.
2. Səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun verilməsi
2.1. Gömrük Məcəlləsinin 32-ci maddəsinə
uyğun olaraq, səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun verilməsi üçün
şərtlər aşağıdakılardır:
2.1.1.
malların təyinat yerinə
çatdırılmasının Ümumdünya
Gömrük Təşkilatının
müəyyən etdiyi təhlükəsizlik
normalarına və standartlarına uyğun
olaraq təmin edilməsi imkanının mövcudluğu;
2.1.2. gömrük və vergi qanunvericiliyinin tələblərinə riayət
edilməsi;
2.1.3. gömrük nəzarəti baxımından əhəmiyyət
kəsb edən kommersiya və nəqliyyat
sənədlərinin idarə edilməsinə dair
qənaətbəxş sistemin olması;
2.1.4. gömrük ödənişlərini və
digər ödənişləri həyata keçirmək üçün maliyyə imkanlarının
olması;
2.1.5. hüquqi şəxsin fəaliyyət göstərdiyi
sahədə ən azı 2 (iki) il təcrübəsinin olması;
2.1.6. müvafiq təhlükəsizlik və
mühafizə standartlarının tətbiqi
imkanlarının olması;
2.1.7. informasiya mübadiləsini lazımi səviyyədə
təmin edən texniki bazanın
olması.
2.2. Gömrük
ərazisində təsis edilmiş və bu Qaydalarla müəyyən
edilmiş şərtlərə cavab verən hüquqi
şəxs səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun
alınması üçün Komitəyə
"İnzibati icraat
haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun
tələbləri nəzərə alınmaqla, kağız
üzərində yazılı və ya elektron formada ərizə
ilə müraciət edə bilər.
2.3. Ərizə
ilə birlikdə aşağıdakı sənədlər təqdim
olunmalıdır:
2.3.1. hüquqi şəxsin dövlət
qeydiyyatı haqqında şəhadətnamənin (dövlət
reyestrindən çıxarışın) və nizamnaməsinin
notariat qaydasında təsdiq olunmuş surəti;
2.3.2. gömrük ödənişlərini və
digər ödənişləri həyata keçirmək üçün maliyyə imkanlarının
olmasını təsdiq edən bank
hesabına dair sənəd;
2.3.3. 2 (iki) ildən az olmayan müddətdə xarici
iqtisadi fəaliyyətin həyata
keçirilməsi təcrübəsini təsdiq edən gömrük sənədlərinin surəti.
2.4. Ərizə
Komitəyə daxil olduğu
gündən 30 (otuz) gün
müddətində hüquqi şəxsin
bu Qaydalarla müəyyən
edilmiş şərtlərə uyğunluğu yoxlanılır və imtina üçün əsas
olmadıqda, ona səlahiyyətli iqtisadi operator statusu verilir. Təqdim edilmiş sənədlərdə
və ya yoxlama
zamanı çatışmazlıqlar aşkar
edildikdə, bu barədə ərizəçiyə
dərhal yazılı məlumat verilir.
Çatışmazlıqlar 15 (on beş) gün müddətində
aradan qaldırıldıqda, müraciətə
nəzərdə tutulmuş qaydada yenidən baxılır və müvafiq qərar qəbul
edilir.
2.5. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun verilməsindən aşağıdakı
hallarda imtina edilir:
2.5.1. bu
Qaydalarla müəyyən
edilmiş şərtlərə
riayət olunmadıqda;
2.5.2. səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun
verilməsi üçün
təqdim edilmiş sənədlərdə yanlış
məlumatlar olduqda.
2.6. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun verilməsindən imtina edildikdə, bunun səbəbləri göstərilməli
və şəxsə
qərarla bağlı
inzibati qaydada və məhkəməyə
şikayət vermək
hüququ haqqında məlumat verilməlidir.
2.7. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun verilməsindən imtinaya əsas olmuş halları aradan qaldırdıqdan sonra şəxs statusu almaq üçün bu Qaydalara uyğun
olaraq yenidən Komitəyə müraciət
edə bilər.
2.8. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun alınması üçün
təqdim edilmiş məlumatlarda və sənədlərdə dəyişiklik
olduqda, dərhal bu barədə gömrük orqanına məlumat verilməlidir.
2.9. Digər ölkələrin gömrük
orqanları tərəfindən
verilmiş səlahiyyətli
iqtisadi operator statusu gömrük nəzarətinə
xələl gətirməmək
şərtilə beynəlxalq
müqavilə əsasında
tanına bilər.
3. Səlahiyyətli iqtisadi operatorun fəaliyyətini tənzimləyən
tələblər
3.1. Malların təyinat yerinə çatdırılmasının təhlükəsizliyinin təmin
edilməsi və xarici ticarətin asanlaşdırılması məqsədi
ilə gömrük nəzarətinin sadələşdirilmiş
forma və üsullarından
istifadə etmək üçün səlahiyyətli
iqtisadi operator Komitə
tərəfindən ona
verilən hüquqlar çərçivəsində malların idxalı və ixracı zamanı onların gömrük rəsmiləşdirilməsi
üçün Gömrük
Məcəlləsinin 108.1-ci maddəsində nəzərdə
tutulan zəruri əməliyyatları özü
həyata keçirir.
3.2. Gömrük Məcəlləsinin 108.1-ci maddəsində
nəzərdə tutulan
zəruri əməliyyatlar
gömrük orqanlarını
əvvəlcədən məlumatlandırmaqla,
səlahiyyətli iqtisadi
operator tərəfindən mülkiyyətində, icarəsində
və ya istifadəsində olan tikililərdə və açıq sahələrdə
həyata keçirilir.
3.3. Səlahiyyətli iqtisadi operator tərəfindən
Gömrük Məcəlləsinin
108.1-ci maddəsində nəzərdə
tutulan zəruri əməliyyatların aparılması
üçün nəzərdə
tutulmuş tikililər
və açıq sahələr malların qorunması, onlara kənar şəxslərin
icazəsiz müdaxiləsi
imkanını istisna edən, o cümlədən
belə mallar üzərində gömrük
nəzarətinin aparılmasına
imkan verən formada qurulmalı və təchiz edilməlidir.
3.4. Gömrük nəzarəti altında olan malların gömrük nəzarəti
altında olmayan mallarla birgə saxlanmasına gömrük
orqanı məlumatlandırılmaqla
yol verilir. Gömrük
nəzarəti altında
olan mallar səlahiyyətli iqtisadi
operator üçün münasib
olan hər hansı bir formada (ayırıcı
lent, ayırıcı divar,
texnoloji keçid, müvafiq lövhə və yazılar və sair), onları digərlərindən
vizual olaraq asanlıqla ayırd edilməsini mümkün edən şəkildə yerləşdirilməlidir.
3.5. Gömrük orqanları tərəfindən
səlahiyyət verildikdə,
səlahiyyətli iqtisadi
operator malların bəyan
edildiyi gömrük prosedurunu tənzimləyən
şərtlərə əməl
olunmasını təmin
etmək məqsədi
ilə eyniləşdirmə
tələb olunduğu
hallarda Gömrük Məcəlləsinin 87-ci maddəsinə
uyğun olaraq malların eyniləşdirilməsi
tədbirlərini həyata
keçirir.
3.6. Mallara və nəqliyyat vasitələrinə tətbiq
edilmiş eyniləşdirmə
vasitələrinin götürülməsi
və ya məhv edilməsi gömrük orqanları tərəfindən səlahiyyət
verildiyi hallarda səlahiyyətli iqtisadi
operator tərəfindən həyata keçirilə bilər.
3.7. Gömrük rəsmiləşdirilməsinin sadələşdirilməsi məqsədi
ilə ayrı-ayrı
gömrük əməliyyatlarının
həyata keçirilməsi
üçün gömrük
orqanları ilə kağız üzərində
yazılı və ya elektron formada
razılaşdırılmaqla, səlahiyyətli iqtisadi
operator tərəfindən gömrük ərazisinə
gətirilən və
bu ərazidən aparılan malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük
rəsmiləşdirilməsi iş vaxtından kənar saatlarda da aparılır.
3.8. Səlahiyyətli iqtisadi operator tərəfindən
gömrük ərazisinə
gətirilən və
bu ərazidən aparılan malların və nəqliyyat vasitələrinin gömrük
rəsmiləşdirilməsi "elektron növbə" elektron idarəetmə sistemində müəyyən
olunmuş ardıcıllıqdan
kənar aparılır.
3.9. Səlahiyyətli iqtisadi operator gömrük
orqanları ilə məlumatların elektron formada mübadiləsini həyata keçirir.
3.10. Gömrük orqanları və səlahiyyətli iqtisadi operatorlar xarici ticarətdə risklərin
müəyyənləşdirilməsi və qarşısının
alınması üzrə
tədbirlərin hazırlanmasında
əməkdaşlıq məqsədi
ilə öz aralarında təqdim olunması gömrük qanunvericiliyi ilə bilavasitə tələb edilməyən məlumatların
da mübadiləsini həyata keçirirlər.
Bu mübadilə müvafiq müqavilə əsasında həyata keçirilir və gömrük orqanlarının
səlahiyyətli iqtisadi
operatorların kompyuter
şəbəkəsinə daxil olmaq hüququnu
nəzərdə tutur.
Bu bənddə qeyd edilən əməkdaşlıq zamanı
təqdim olunan məlumatlar onların açıqlanması barədə
tərəflərin razılığı
əldə edilənədək
məxfi saxlanılır.
4. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun müvəqqəti dayandırılması
və ya ləğv olunması
4.1. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun fəaliyyəti aşağıdakı
hallarda Komitə tərəfindən 6 (altı)
ayadək müvəqqəti
dayandırılır:
4.1.1. səlahiyyətli
iqtisadi operator tərəfindən
bu barədə müvafiq ərizə təqdim edildikdə;
4.1.2. səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun
verilməsi üçün
müəyyən edilmiş
şərtlərə riayət
olunmadıqda;
4.1.3. məhkəmənin
müvafiq qərarı
olduqda.
4.2. Komitə səlahiyyətli iqtisadi
operator statusunun fəaliyyətinin
dayandırılması haqqında
qərar qəbul etdiyi gündən 3 (üç) iş günü müddətində
hüquqi şəxsə
və ərazi vergi orqanlarına məlumat göndərir.
4.3. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun fəaliyyətinin dayandırılmasına
səbəb olan hallar aradan qaldırıldıqda,
səlahiyyətli iqtisadi
operator statusunun fəaliyyəti
hüquqi şəxsin
müraciətinə əsasən
bərpa edilir və bu barədə
1 (bir) iş günü müddətində
hüquqi şəxsə
və ərazi vergi orqanına məlumat göndərilir.
4.4. Səlahiyyətli iqtisadi operator statusunun fəaliyyəti aşağıdakı
hallarda Komitə tərəfindən ləğv
edilir:
4.4.1. səlahiyyətli iqtisadi operator tərəfindən
bu barədə müvafiq ərizə təqdim edildikdə;
4.4.2. səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun
verilməsi üçün
təqdim edilmiş sənədlərdə yanlış
məlumatlar aşkar edildikdə;
4.4.3. səlahiyyətli
iqtisadi operator statusu almış hüquqi şəxs ləğv edildikdə;
4.4.4. səlahiyyətli
iqtisadi operatorun cinayətlərə, həmçinin
gömrük qaydaları
əleyhinə inzibati
xətalara və digər hüquqpozmalara yol verdiyi aşkar
edildikdə;
4.4.5. səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun
müvəqqəti dayandırılmasına
səbəb olmuş hallar 6 (altı) ay müddətində aradan qaldırılmadıqda;
4.4.6. məhkəmənin
müvafiq qərarı olduqda.
4.5. Komitə səlahiyyətli
iqtisadi operator statusunun ləğv edilməsi haqqında qərar
qəbul etdiyi andan 1 (bir) iş günü
müddətində hüquqi şəxsə
və ərazi vergi orqanına məlumat
göndərir.
Artur RASİ-ZADƏ,
Azərbaycan Respublikasının Baş naziri
Azərbaycan. - 2013.- 6 sentyabr.- S. 8.