Azərbaycan beynəlxalq yarışlara ev sahibliyi edən ölkədir
Ölkəmizdə idman ildən-ilə inkişaf edir. Hər il idmançılarımız beynəlxalq turnirlərdə yüzlərlə medal qazanırlar. Dövlət rəhbərliyi xalqın, ilk növbədə böyüməkdə olan nəslin fiziki-mənəvi sağlamlığının təmin olunması naminə idmanın inkişafını diqqət mərkəzində saxlamaqla yanaşı, ölkənin idman imicinin yüksəlməsinə çalışır. Bunun nəticəsi olaraq idman artıq ictimai həyatın mühüm tərkib hissəsinə çevrilmişdir. Prezident İlham Əliyevin ümummilli inkişafa xidmət edən siyasi xətti həm də idmanın infrastrukturunun möhkəmləndirilməsi, müasirləşdirilməsi və idmanın inkişafını şərtləndirən digər tədbirlərlə müşayiət olunur.
Dövlət başçısı gənclər arasında idmanın kütləviləşməsinin həm onların sağlamlığı və vətənpərvərlik ruhunun yüksəlməsi, həm də ölkənin müsbət imicinin formalaşması baxımından son dərəcə əhəmiyyətli olduğunu nəzərə çarpdırmışdır. Prezidentin 2012-ci ili "İdman ili" elan etməsi isə idmançılarımıza göstərilən ən böyük mənəvi dəstəkdir.
Yola saldığımız 2012-ci il ölkənin idman həyatında bir çox uğurlarla yadda qalmışdır. Keçən il ölkəmiz mötəbər idman yarışlarının keçirildiyi məkana çevrilmiş, bir çox beynəlxalq turnirlərə ev sahibliyi etmişdir. Onlardan ən çox yadda qalanlarını bir daha xatırlayaq.
Ölkəmizdə keçirilmiş böyük idman tədbirlərindən biri də ötən ilin may ayına təsadüf etdi - Bakıda ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 89-cu ildönümünə həsr edilmiş cüdo üzrə beynəlxalq Qran-pri turniri keçirildi. Yarışda 34 idmançı ilə qatılmış komandamızın heyətində İlqar Müşkiyev (60 kq), Rüstəm Orucov (73 kq), qadınların yarışında isə Kifayət Qasımova (57 kq) fəxri kürsünün ən yüksək pilləsinə qalxdılar. Digər cüdoçularımız - Vəfa Eyvazova (48 kq), Gülşən Nəzərova (52 kq) gümüş, Turanə Seyidi (52 kq), Orxan Səfərov (60 kq), Tərlan Kərimov və Nicat Şıxəlizadə (hər ikisi 66 kq) bürünc medal qazandılar.
Ötən ilin ən əlamətdar idman hadisələrindən biri də paytaxtımızın yeniyetmələr arasında güləş üzrə dünya çempionatına ev sahibliyi etməsi oldu. Avqustun 21-27-də keçirilmiş mundialda dünyanın 41 ölkəsindən 850-dək idmançı qatıldı. Turnirin nəticələri yeniyetmə pəhləvanlarımız üçün uğurlu oldu. Bu bir daha onu göstərdi ki, milli güləş məktəbi zəngin ənənələrini qoruyub saxlayır və indiyədək qazanılmış nailiyyətlər təsadüfi deyildi.
Turnirə sərbəst güləşçilərin mübarizəsi ilə start verildi. Dünya çempionatının ilk günündə 42 kq, 50 kq, 58 kq, 69 kq və 85 kq çəki dərəcələrində çıxış edən pəhləvanlar mübarizə apardılar. Təmsilçilərimizdən Coşqun Məmmədov (42 kq) və Cahid Həsənzadə (58 kq) bütün rəqiblərini üstələyərək fəxri kürsünün ən yüksək pilləsinə yüksəldilər. Digər pəhləvanlarımız - Ruslan Suzkayev (50 kq), Çermen Baqayev (85 kq) gümüş, Samir Sadullayev (69 kq) isə çıxışlarını bürünc medalla başa vurdular.
Çempionatın ikinci günündə daha 5 pəhləvanımız mübarizəyə qoşuldu. Səid Həmidov (100 kq) gümüş, Məhəmmədhüseyn Həsənov (54 kq) və Məhəmmədhacı Muxutov (76 kq) isə bürünc medal qazandılar. Beləliklə, yekunda sərbəst güləşçilərimiz 2 qızıl, 3 gümüş və 3 bürünc medalla 74 xal toplayıb komanda hesabında ikinci yeri tutdular.
Dünya çempionatının növbəti günündə qadın güləşçilər xalça üstünə çıxdılar. Təmsilçimiz Sabirə Əliyeva (70 kq) dünya çempionatının qızıl medalına sahib oldu. Digər güləşçilərimiz - Türkan Nəsirova (43 kq) gümüş, Raqnetta Qurbanzadə (65 kq) isə bürünc medal qazandılar.
Beləliklə, qadın güləşçilərimiz dünya çempionatında bir qızıl, bir gümüş və bir bürünc medal qazanaraq ümumi komanda hesabında dördüncü yeri tutdular.
Dünya çempionatının beşinci günündə mübarizəyə yunan-Roma güləşçiləri qoşuldular. Gərgin mübarizə şəraitində keçən görüşlərin yekununda təmsilçilərimizdən Mikayıl Rəhmanov (46 kq), Elnur Həsənov (50 kq), Kərim Cəfərov (54 kq), Murad Məmmədov (58 kq), Ruhin Mikayılov (63 kq) və İslam Abbasov (76 kq) qızıl medal qazandılar. Zamir Maqomedov (85 kq) gümüş, Sənan Süleymanov (42 kq) isə bürünc medala sahib oldular.
Ümumi komanda hesabında 84 xal (6 qızıl, bir gümüş və bir bürünc medal) toplamış yunan-Roma güləşi üzrə milli komanda bütün rəqiblərini geridə qoyaraq birinci yeri tutdu.
Beləliklə, dünya çempionatında 9-u qızıl, 5-i gümüş, 5-i bürünc olmaqla cəmi 19 medal qazanmış yeniyetmə güləşçilərimiz ümidləri doğrultdular.
Keçən il sentyabrın 22-dən oktyabrın 13-dək bütün dünyanın diqqəti yenə də Azərbaycana yönəlmişdi. Azərbaycan, Yaponiya, Koreya Xalq Demokratik Respublikası, Çin, Nigeriya, Qana, Qambiya, ABŞ, Kanada, Meksika, Braziliya, Uruqvay, Kolumbiya, Yeni Zelandiya, Fransa və Almaniya milli komandalarının qatıldığı FİFA U-17 qadınlararası dünya çempionatı ölkəmizdə keçirildi. Belə bir mötəbər turniri qəbul etmək hüququnun Azərbaycana verilməsi də təsadüfi deyildi. Son illər ölkəmiz dəfələrlə ayrı-ayrı idman növləri üzrə beynəlxalq yarışlara ev sahibliyi etmişdi. Bu turnirlərin təşkili səviyyəsi beynəlxalq idman qurumları tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdi. Odur ki, FİFA U-17 qadınlararası dünya çempionatını keçirmək üçün Azərbaycanın namizədliyi təbii qarşılanmış və turnir ölkəmizə etibar edilmişdi.
"FİFA U-17 qadınlararası dünya çempionatı Azərbaycan 2012" ölkəmizi dünyada tanıtmaq üçün növbəti fürsət oldu. Turnirin matçları Eurosport telekanalı ilə bütün dünyada yayımlandı və maraqla izləndi. Mundialın açılışında
FİFA-nın prezidenti Yozef Blatter, bağlanışında isə UEFA-nın prezidenti Mişel Platini iştirak etdilər. Beynəlxalq və Avropa futbol təşkilatlarının nümayəndələri, həmçinin Okeaniya Futbol Konfederasiyasının prezidenti David Çunq və digər rəsmi şəxslər ölkəmizdə səfərdə oldular. Dünya estradasının ulduzları Cenifer Lopez və Şakiranın mundial çərçivəsində konsert proqramları ilə çıxış etmələri idman tədbirinə xüsusi rəng qatdı.
Məlumat üçün
qeyd edək ki,
DÇ-2012 FİFA bayrağı altında Azərbaycanda
keçirilən ilk böyük
turnir və Avropada təşkil
olunan ilk U-17
qadınlararası dünya
çempionatı idi. Əvvəlki iki dünya birinciliyi Yeni Zelandiya (2008), Trinidad və
Tobaqoda (2010) keçirilmişdi.
İlk iki
çempionatın qalibləri Asiya təmsilçiləri
(Koreya Respublikası və KXDR) olmuşdular. Bu dəfə
isə çempion adını Avropa təmsilçisi - Fransa
komandası qazandı. Son
dünya çempionu
- KXDR millisi finala çıxsa da, titulu qoruyub saxlaya bilmədi.
Çempionat başa çatdıqdan
sonra idman ictimaiyyətinin yekdil fikri belə idi: Azərbaycan FİFA-nın etimadını tamamilə doğrultdu. Beynəlxalq turniri tələb olunan səviyyədə keçirmək üçün
yerli təşkilat komitəsi nəzərdə
tutulan bütün işləri vaxtlı-vaxtında
icra etmiş, üzərinə götürdüyü
öhdəlikləri yerinə
yetirmişdi. Yeni stadionlar
tikilmiş, köhnələri
yenidən qurularaq lazımi səviyyəyə
çatdırılmışdı.
Turnirin matçları 5-i Bakıda,
biri isə Lənkəranda olmaqla 6 stadionda keçirildi.
FİFA-nın nümayəndələri
"U-17 qadınlararası dünya çempionatı
Azərbaycan 2012"-nin təşkilindən
razı qaldılar.
FİFA-nın prezidenti
Yozef Blatterin fikrincə, mundial üçün Azərbaycanda
əla mühit yaradılmışdı: "Azərbaycan
hökumətinin bu çempionatı dəstəkləməsi
məni çox sevindirir. Ən əsası - Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin yarışın təşkili və
keçirilməsi ilə şəxsən maraqlanması bu
ölkədə idmana göstərilən qayğının
bariz nümunəsidir".
Beləliklə, Azərbaycan U-17 qadınlararası
dünya çempionatını yüksək səviyyədə
keçirməklə bir daha sübut etdi ki, mötəbər
idman yarışlarını qəbul etməyə qadirdir.
Ötən ilin sentyabr ayının 21-23-də Bakıda
daha bir beynəlxalq idman yarışı keçirildi. Paytaxtımız
ümummilli lider Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr
olunmuş güləş üzrə "Qızıl
Qran-pri" beynəlxalq turnirinin final mərhələsinə
ev sahibliyi etdi.
İdman azarkeşləri əvvəlcə sərbəst
güləşçilərin mübarizəsini izlədilər. Güləşçilərimiz
ümumilikdə 9 medal qazandılar. Bu
medallardan yalnız birinin əyarı qızıl idi. Qızıl medalı yığmamıza 60 kq çəki
dərəcəsində Hacı Əliyev finalda komanda
yoldaşı Ağahüseyn Mustafayevi məğlub edərək
qazandırdı. Ağahüseyn müvafiq
olaraq gümüş medalın sahibi oldu. Digər
gümüş medalları 55 kq çəki dərəcəsində
Namiq Sevdimzadə və 66 kq çəkidə Emin Əzizov əldə
edərkən Azər Paşayev (55 kq), Coşqun Əzimov (60
kq), Hacımurad Ömərov (66 kq), Aleksandr Qostiyev (74 kq) və
Əli İsayev (120 kq) bürünc medallara yiyələndilər.
Beləliklə, Azərbaycanın sərbəst
güləşçiləri yarışları 1
qızıl, 3 gümüş və 5 bürünc medalla
başa vurdular.
Yeri gəlmişkən, sərbəst güləş
üzrə milli komandanın əsas heyəti bu turnirdə
iştirak etmirdi. Məşqçilər korpusu daha
çox gənc güləşçilərə şans
vermişdi. Ötən illər isə
"Qızıl Qran-pri" beynəlxalq turnirinin final mərhələsində
sərbəst güləşçilərimiz ümumilikdə
35 medal qazanmışdı. Bunlardan
13-ü qızıl, 8-i gümüş, 14-ü isə
bürünc olmuşdu.
Turnirin ikinci günündə qadın güləşçilər
mübarizəyə qoşuldular. Güləşçilərimiz
günü ümumilikdə 1 qızıl, 1
gümüş və 2 bürünc medalla başa vurdular.
Qızıl medalı yığmamıza Nadya Sementsova (67 kq)
qazandırdı. Anjela Doroqan (51 kq) final görüşündə
uduzaraq gümüş medalla kifayətləndi. 48 kq çəkidə
Şəfəq Muradzadə və 59 kq çəkidə
İrina Netreba isə bürünc medal əldə etdilər.
Beləliklə, qadın güləşçilərimiz
turniri 4 medalla tamamladılar. Buna qədər isə qadın
güləşçilər analoji turnirdə ümumilikdə
5 qızıl, 4 gümüş və 9 bürünc olmaqla 18
medal əldə etmişdilər. Qadın güləşçilərimiz
yalnız 2010-cu ildə keçirilmiş turnirdə uğursuz
çıxış edərək cəmi bir medal
(bürünc) qazanmışdılar.
Turnirin
son günündə yunan-Roma güləşçiləri
döşək üstünə çıxdılar. Güləşçilərimiz
ümumilikdə 3 qızıl, 2 gümüş və 4
bürünc medal qazandılar. Qızıl medalları komandamıza
Orxan Əhmədov (55 kq), Kamran Məmmədov (60 kq) və
Şalva Qadabadze (96 kq) qazandırdılar. Onlar müvafiq olaraq
final görüşündə Vilayət Qəhrəmanlı
(55 kq), Sakit Cəlilov (60 kq) və Dayqoro Timonçinini (96 kq)
məğlub etdilər. Bürünc medalları isə 55 kq
çəkidə Xurşud Babaşov, 66 kq çəkidə
Rəsul Çunayev, 74 kq çəkidə Elvin Mürsəliyev
və 84 kq çəkidə Rafiq Hüseynov qazandılar.
Yunan-Roma güləşçilərimiz bu günə qədər
keçirilən "Qızıl Qran-pri" beynəlxalq
turnirinin final mərhələsi yarışlarında ən
uğurlu nəticə göstərdilər. Ötən illər
isə yunan-Roma güləşi üzrə milli komanda 10
qızıl, 8 gümüş və 12 bürünc medal
olmaqla 40 medal qazanmışdı.
Beləliklə,
ümummilli lider Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr
olunmuş "Qızıl Qran-pri" beynəlxalq turnirin
final mərhələsinin sayca 5-ci yarışı zamanı
güləş üzrə yığma komandalarımız
ümumilikdə 22 medal - 5 qızıl, 6 gümüş və
11 bürünc qazandılar. Xatırladaq ki, güləşçilərimiz
2008-ci ildə də 22 medal qazanmışdı. 2009-cu ildə
20, 2010-cu ildə 15, 2011-ci ildə isə 26 medal əldə
edilmişdi. İndiyədək qazanılmış
medalların ümumi sayı 105-ə çatdı ki, bunlardan
33-ü qızıl, 26-sı gümüş, 46-sı
bürüncdür.
Ötən
ilin oktyabr ayının 28-də isə Bakı başqa bir
möhtəşəm turnirə ev sahibliyi etdi. Paytaxtda Azərbaycan
Gənclər və İdman Nazirliyinin və Almaniyanın
"City Challenge" şirkətinin təşkilatçılığı
ilə GT3 və klassik "Formula-1"
yarışlarının final mərhələsi
keçirildi. GT3
yarışına Avropadan dəvət olunmuş 10 komanda
qatılmışdı. Komandaların hər biri turnirdə 2
yarış maşını ilə təmsil olunmuşdu.
Turnirdə "Porsche" və "Lamborghini" kimi məşhur
avtomobil markaları yarışdı.
Əvvəlcə "Gymkhana city drift" turnirinin final mərhələsi keçirildi.
Azadlıq meydanının
qarşısından başlayan
yarış Neftçilər
prospektinədək (2,1
kilometr) davam etdi. Turnirin qalibi "BMW M5" markalı
avtomobilin sürücüsü
Rohan Van Rile (Almaniya) oldu. Sonra klassik
"Formula-1" üzrə Qran-pri yarışlarına
start verildi. Yarışda
idmançılar 2,1 kilometrlik
marşrut üzrə
20 dəfə dövrə
vurmalı olsalar da, 34 nömrəli bolidin yolun kənarına
çırpılaraq sıradan
çıxması ilə
əlaqədar yürüş
vaxtından əvvəl
dayandırıldı. Əsas
göstəricilərə görə
almaniyalı Malay Kanthuat
qalib gəldi.
İdman
avtomobillərinin final yarışında
isə 19 maşın
iştirak etdi. "Hexis" komandasının
sürücüləri Frederik
Makaveski və Stef Düsseldorf təsnifat
mərhələsinin qalibi
olduqları üçün
17 nömrəli maşınla
(McLaren) startda
birinci dayanmışdılar.
Paytaxt sakinlərinin hərarətli alqışları
altında bir saat ərzində Bakı yollarında şütüyən avtomobillərin
sürücüləri 35 dəqiqədən
sonra dəyişdirildi.
Turnirin qalibi yenə də "Hexis" komandası oldu. İkinci və üçüncü yerləri
"Vita4one" (BMW) komandasının pilotları Matias Lauda-Frank Keçele və Yelmer Buurman-Nikolaus Mayr-Melnhof cütlükləri tutdu.
Dünyanın 65 televiziya kanalının
birbaşa yayımladığı
turniri 130 milyondan çox tamaşaçı
izləmişdi.
Bütün bunlar
bir daha göstərir ki, dövlətin idmana və idmançılara göstərdiyi daimi qayğısının nəticəsi
kimi Azərbaycan artıq dünya idmanında layiq olduğu yeri tutmaqdadır.
Elçin CƏFƏROV
Azərbaycan.-2013.- 13 yanvar.- S.3.