Qızıl əyarından tanınar

"2009-2013-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının ali təhsil sistemində islahatlar üzrə Dövlət Proqramı"nın təsdiq edilməsi barədə" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 may 2009-cu il tarixli sərəncamının tələblərinə uyğun olaraq, akademiyanın maddi-texniki bazası daha da zənginləşmiş, tikinti-abadlıq işləri sürətlə davam etmişdir. Son üç ildə bütün fakültələr, kafedralar, laboratoriyalar, şöbə və bölmələr zəruri avadanlıqla təchiz edilmişdir. Bunlarla yanaşı, MAA-nın infrastrukturuna tədris-laboratoriya kompleksi, Trenajor Mərkəzi, Elmi-tədqiqat Nəqliyyat və Aviakosmik Problemlər İnstitutu (ETNAPİ), Təcrübə-sınaq istehsalatı, idman kompleksi, kompyuter-test imtahan zalı, hotel kompleksi, yeməkxana, kafe, tibb məntəqəsi, avtomobil parkı və s. əlavə olunmuşdur.

MAA-nın ümumi ərazisi 290000 m2-dir. Bu sahənin 215000 m2-i 2009-2011-ci illərdə MAA-nın infrastrukturunun genişləndirilməsi, müasir təyyarə və helikopterlər üzrə yeni trenajor mərkəzinin inşası, qəza-xilasetmə hazırlığı üçün trenajorun quraşdırılması, yeni tədris, tədris-təcrübə və laboratoriya binalarının, təcrübə-sınaq istehsalatının tikintisi, texnoloji parkın yaradılması, habelə geniş meydanda Heydər Əliyev parkının yaradılması və digər məqsədlər üçün ayrılmışdır.

MAA-nın tədris prosesi ümumi sahəsi 12559 m2 olan 4 tədris binasında keçirilir. Sahəsi 5450 m2 olan yeni 5-ci tədris korpusunun tikintisi tam başa çatdırılmış və istismara verilmək ərəfəsindədir. 2011-ci ildə MAA-da sənəd qəbulu üçün yeni binanın inşasına başlanmış, 2012-ci ildə 150 yerlik beşmərtəbəli yeni hotel istifadəyə verilmişdir.

MAA-nın müasir beynəlxalq tələblərə cavab verən idman kompleksinə süni örtüklü 2 futbol meydançası, futzal meydançası, əl oyunları üçün zal, ağır atletika zalı, trenajor zalı, güləş zalı, örtülü üzgüçülük hovuzu, saunalar, soyunub-geyinmək və yuyunmaq üçün otaqlar daxildir. MAA-nın idman kompleksinin ümumi sahəsi 1728 m2-dir. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, son illər MAA-nın kosiki karate-do idmanı üzrə komandası Rusiyada,Yaponyada, Ukraynada və s. ölkələrdə keçirilən Avropa və dünya çempionatlarından qızıl medalla qayıtmışdır. Akademiyanın tələbələri arasında ikiqat dünya, Avropa çempionları və Olimpiya mükafatçıları təhsil alırlar.

Tədris prosesində informasiya-kommunikasiya texnologiyalarından (İKT) geniş istifadə olunur. Bu məqsədlə akademiyada müasir tipli kompyuterlə təchiz olunmuş 8 kompyuter sinfi və 25 ixtisaslaşdırılmış auditoriya təşkil olunmuşdur.

Müasir multimedia vasitələrinin tətbiqi nəticəsində tədrisdə ənənəvi vasitələrdən daha çox effektli olan elektron dərsliklərdən, elektron mühazirələrdən geniş istifadə olunur. Həmin dərslər kompyuter və proyektor vasitəsilə aparılır. Həmçinin son illərdə telekörpü və onlayn mühazirələr təşkil olunur.

2008-ci ildən etibarən MAA-da tələbələrin bilik səviyyəsini yoxlamaq məqsədilə SHtest elektron test sistemi tətbiq edilir. Bu məqsədlə eyni vaxtda 85 tələbədən imtahan qəbul etmək imkanına malik zal fəaliyyət göstərir.

Dünyaya çıxış

MAA dünyanın bir sıra aparıcı elm və tədris mərkəzləri ilə sıx əməkdaşlıq əlaqələri yaradıb. Bu siyahıda Amerika Aeronavtika və Astronavtika İnstitutu (AİAA), Lütfhansa Təlim Mərkəzi (Almaniya), Anadolu Universiteti, İzmir Yüksək Texnoloji İnstitutu, İstanbul Texniki Universiteti, Səlcuq Universiteti (Türkiyə), Ukrayna Milli Aviasiya Universiteti, Dnepropetrovsk Milli Universiteti, A.S.Popov adına Odessa Milli Rabitə Akademiyası, N.Y.Jukovski adına Milli Aerokosmik Universiteti (Ukrayna), M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti, Moskva Fizika-Texniki İnstitutu, Moskva Dövlət Mülki Aviasiya Texniki Universiteti, Sankt-Peterburq Mülki Aviasiya Universiteti, Moskva Aviasiya İnstitutu, N.E.Bauman adına Moskva Dövlət Texniki Universiteti, N.Y.Jukovski adına Mərkəzi Aerohidrodinamika İnstitutu, Mərkəzi Aviasiya Mühərrikqayırma İnstitutu, Ümumrusiya Aviasiya Materialları İnstitutu (Rusiya Federasiyası), Baltik Aviasiya Akademiyası (Litva), Riqa Texniki Universiteti, Nəqliyyat və Rabitə İnstitutu (Latviya), Tartu Aviasiya Kolleci (Estoniya), İstilik Mühərrikləri İnstitutu (İtaliya), Aerokosmik İnstitut (İsrail), Portuqaliya Texniki Universiteti, Patras Universiteti (Yunanıstan), Oksford Universiteti (Böyük Britaniya), Avropa Təhsil Mərkəzi INSE, Fransa İstilik və Reaktiv Araşdırmalar Laboratoriyası və başqaları vardır.

Milli Aviasiya Akademiyası Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatları ilə yanaşı, eyni zamanda Avropa Universitetləri Assosiasiyası, Amerika Riyaziyyatçılar Cəmiyyəti (AMS), Amerika Mühəndis-Mexaniklər Cəmiyyəti (ASME), Dünya Elmi Mühəndislik və Texnologiya Akademiyası (WASET), Beynəlxalq Elmlər Akademiyası kimi nüfuzlu təşkilatların üzvüdür.

Elm və təhsil sahəsində peşəkar elmi kadrların hazırlanmasında uğurlu fəaliyyətinə görə Milli Aviasiya Akademiyası bir sıra beynəlxalq sertifikat və mükafatlara layiq görülmüşdür:

2008-ci ilin fevral ayında Dövlətlərarası Aviasiya Komitəsinin sədri professor Tatyana Anodina MAA-nın rektoru akademik Arif Paşayevə "Aviasiya mütəxəssislərinin hazırlanması işindəki xüsusi xidmətlərinə görə" DAK-ın qızıl medalını təqdim etmişdir.

2008-ci ilin mart və oktyabr aylarında keçirilən Avropa Biznes Assambleyasının Oksford Sammitində MAA "European Quality" və "The Best Enterprise" beynəlxalq mükafatlarına, MAA-nın rektoru akademik Arif Paşayev isə "İlin ən yaxşı meneceri" mükafatına layiq görülmüşlər.

Akademik Arif Paşayev Dövlətlərarası Aviasiya Komitəsinin aviasiya mütəxəssislərinin hazırlanması üzrə Koordinasiya Şurasının üzvü, Ukrayna Milli Aviasiya Universitetinin, Gürcüstan Aviasiya Universitetinin, A.S.Popov adına Odessa Milli Rabitə Akademiyasının fəxri doktoru və Vyana Universitetinin fəxri professorudur.

2011-ci ildə MAA-nın rektoru akademik Arif Paşayev Azərbaycan Mühəndislik Akademiyasının prezidenti, Beynəlxalq Mühəndislik Akademiyasının vitse-prezidenti seçilmişdir. Akademik Arif Mehdiyev isə Azərbaycan Mühəndislik Akademiyasının vitse-prezidenti seçilmiş və hər iki akademik Beynəlxalq Mühəndislik Akademiyasının Qızıl medalına layiq görülmüşdür.

MAA-da tədrisin keyfiyyətini beynəlxalq standartlara uyğun şəkildə inkişaf etdirmək məqsədilə akademiyanın əməkdaşları xarici ölkələrdə və xarici ölkələrin mütəxəssislərinin iştirakı ilə MAA-da təşkil edilmiş bir sıra kurslarda və treninqlərdə iştirak etmiş və sertifikatlar almışlar.

Beynəlxalq əməkdaşlıq çərçivəsində MAA-ya xarici ölkələrdən mütəxəssislər dəvət edilmişdir. B.Anna Shwedelin (Sirakus Universiteti), professor Yaghoob Ebrahimi (ABŞ, FAA-nın təlim üzrə mütəxəssisi), Treysi Prins, Lloyd Gibbs, Pol Lapvud, Edvard Jerri, Nikolas Postorino, Devid Kanninxem (mexanika və avionika B1/B2 kateqoriyaları üzrə), təlimatçı-kapitanlar Karen Stemvel, Barri Rocers, təlimatçılar Sherry Sahlenou, Clifford Kyukendal ("Boeing 757/767" təyyarələri üzrə mütəxəssislər), Patricia Szasz və Karen Milton (ingilis dilinin tədrisinin metodikası üzrə) və digərləri qarşılıqlı faydalanmaya layiqincə xidmət etmişlər.

Uğurların açarı

MAA öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, "Təhsil haqqında" və "Aviasiya haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanunlarını, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və sərəncamlarını, Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını, Təhsil Nazirliyinin əmrlərini, sərəncamlarını, kollegiyasının qərarlarını, normativ-hüquqi sənədlərini, Dövlət Mülki Aviasiya Administrasiyasının əmrlərini, qərarlarını, sərəncamlarını, normativ-hüquqi sənədlərini, Azərbaycanın Aviasiya Qaydalarını və prosedurları, "Azərbaycan Hava Yolları" QSC-nin prezidentinin əmrlərini, göstəriş və sərəncamlarını, kollegiyasının qərarlarını, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı, Avropa Mülki Aviasiya Konfransı, Dövlətlərarası Aviasiya Komitəsi (DAK) və Azərbaycan Respublikasının üzv olduğu beynəlxalq mülki aviasiya təşkilatları tərəfindən qəbul edilmiş qaydaları, standartları, tövsiyə etdikləri təcrübəni və prosedurları, Avropanın Uçuşların Təhlükəsizliyi Agentliyi ilə bağlanmış işçi sazişdən irəli gələn öhdəlikləri, "Azərbaycan Hava Yolları" QSC-nin və MAA-nın nizamnamələrini rəhbər tutur. MAA Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının (ICAO) mülki aviasiya sahəsində mütəxəssis hazırlayan ali təhsil müəssisələrinin reyestrinə daxil edilmişdir.

MAA-nın idarəetmə orqanları Elmi Şura və rektorluqdur. Elmi Şura müvafiq əsasnamənin tələblərinə uyğun olaraq formalaşdırılmışdır. Elmi Şuranın tərkibi 51 nəfərdən (onlardan 3 nəfəri AMEA-nın akademiki, 3 nəfəri AMEA-nın müxbir üzvü, 17 elmlər doktoru, 27 elmlər namizədi və 7 elmi dərəcəsi olmayanlar) ibarətdir. Elmi Şuranın iş planlarının və protokollarının təhlili göstərir ki, müzakirəyə çıxarılan məsələlər ümumilikdə akademiyanın cari və perspektiv inkişafının həllinə yönəlmişdir. Elmi Şura və rektorluq akademiyanın fəaliyyətinin idarə edilməsini Tədrisin Təşkili və Elmi Kadrların Hazırlığı İdarəsi, fakültə, kafedra və digər struktur bölmələri ilə birlikdə əlaqəli şəkildə həyata keçirir.

MAA-nın ixtisaslarının tədris prosesi baza təhsil proqramları əsasında hazırlanmış, Dövlət Mülki Aviasiya Administrasiyası tərəfindən bəyənilmiş və MAA-nın Elmi Şurasında təsdiq edilmiş tədris planları əsasında həyata keçirilir. Tədris olunan 1000-dən ardıq fənn proqramı kafedralar tərəfindən yeniləşdirilmiş, kafedraların iclaslarında, fakültələrin elmi şuralarında və akademiyanın Elmi-Metodik Şurasında baxılaraq, Təhsil Nazirliyində qrif alınması üçün tövsiyə olunmuşdur. Fənn proqramlarının Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mülki Aviasiya Administrasiyası tərəfindən bəyənilməsi zəruridir. Proqramların bir hissəsi Təhsil Nazirliyinin qrifini almışdır. Qrifi olmayan proqramlar qrif almaq üçün Mülki Aviasiya Administrasiyası tərəfindən seçilərək Təhsil Nazirliyinə təqdim olunur.

Beləliklə, Milli Aviasiya Akademiyasında kadr hazırlığı prosesi bütün sahələrdə elmi-praktiki-hüquqi əsaslara söykənmək və prosesin gedişinə ciddi nəzarət etmək prinsipi üzərində qurulmuşdur. Bu da, sözsüz ki, uğurlara aparan əsas yoldur.

Akkreditasiya və nəticələr

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin "Təhsil müəssisələrinin akkreditasiyası Qaydaları"nın təsdiqi barədə 28 sentyabr 2010-cu il tarixli qərarına uyğun olaraq, Təhsil Nazirliyinin 28 mart 2011-ci il tarixli məktubuna əsasən 2012-ci ilin mart ayında "Azərbaycan Hava Yolları" Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin Milli Aviasiya Akademiyasının akkreditasiyasının keçirilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Bununla əlaqədar MAA-nın rektorunun 2011-ci il 28 dekabr tarixli əmri ilə Özünütəhlil komissiyası yaradılmışdır...

Akademiyanın Özünütəhlil komissiyasının sədri, MAA-nın tədris işləri üzrə prorektoru Ədalət Səmədov bununla bağlı dedi:

- Özünütəhlil komissiyası bir neçə ay ərzində gərgin işləyərək akademiyanın bütün fəaliyyət sahələrini yoxlamadan keçirdi, dərindən təhlil etdi. Sonda komissiyanın gəldiyi nəticə belə oldu: Milli Aviasiya Akademiyasının fəaliyyəti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi, "Azərbaycan Hava Yolları" Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti və digər mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən təsdiq edilmiş normativ-hüquqi sənədlərin, Milli Aviasiya İdarəetmə Sistemi, tədris sənədləri, struktur bölmələrinin qarşılıqlı fəaliyyətinin təşkili mövcud qanunvericiliyə və MAA-nın Nizamnaməsinin, Mütəxəssis hazırlığının məzmunu Dövlət Təhsil Standartlarının tələblərinə uyğundur. Mütəxəssis hazırlığının keyfiyyəti qənaətbəxşdir, təhsilalanların mənimsəmə səviyyəsi "yaxşı" qiymətləndirilir. MAA-da elmi-tədqiqat işlərinin vəziyyəti, tərbiyə işlərinin təşkili, beynəlxalq əməkdaşlıq fəaliyyəti, maddi-texniki baza, sosial-məişət şəraiti və maliyyə təminatı mövcud tələblərə cavab verir.

- Son nəticə necə oldu? MAA-nın akkreditasiyası, 20 illik fəaliyyəti hansı qiymətə layiq görüldü?

- Milli Aviasiya Akademiyasının akkreditasiyası üzrə hesabat akademiyanın Elmi Şurasında müzakirə olunaraq təsdiq edildi və Təhsil Nazirliyinə göndərildi. Bu günlərdə şad xəbər aldıq. Azərbaycanın ali və orta ixtisas təhsili müəssisələri arasında MAA qalib çıxıb. 100 ballıq qiymətləndirmə sistemində 96 bala layiq görülmüşük. Bu isə birinci yer deməkdir. Tezliklə Təhsil Nazirliyinin qələbə sertifikatını alacağıq.

20 yaşlı Milli Aviasiya Akademiyasına, onun zəhmətkeş kollektivinə daha böyük uğurlar arzulayırıq. Həmişə qismətinizə yüksək əyarlı mükafatlar düşsün!

Yusif KƏRİMOV,

əməkdar jurnalist

Azərbaycan.-2013.- 22 yanvar.- S.6.