Azərbaycanın Kanadadakı səfiri Xocalı aeroportu məsələsi ilə bağlı Azərbaycanın mövqeyini şərh etmişdir

"Eurasianet.org" analitik saytında Azərbaycanın Kanadadakı səfiri Fərid Şəfiyevin "Qarabağa uçuşlar: hüquqşünasın şərhləri" (httr://www.eurasianet.org/node/66437) sərlövhəli materiala cavabı yerləşdirilmişdir.

Şərhdə adı çəkilməyən "hüquqşünas" erməni tərəfin Xocalı hava limanından qanunsuz uçuşlar həyata keçirəcəyi təqdirdə Azərbaycanın öz hava məkanını müdafiə etməsi hüququnu əslində rədd edir və bunu onunla əsaslandırır ki, guya qanuna görə, "Azərbaycan zor tətbiq etməmişdən əvvəl adekvat araşdırma aparmalı və həmin təyyarənin mülki və ya hərbi təyyarə olduğunu müəyyənləşdirməlidir". Anonim "ekspert" hesab edir ki, "əgər məlum olsa ki, bu, qadağan edilmiş reysi həyata keçirən mülki təyyarədir, onda tələb etmək lazımdır ki, həmin təyyarə ölkənin hava məkanını tərk etsin, yaxud təyin edilmiş hər hansı hava limanında yerə ensin". Müəllif yazır: "İstənilən halda Azərbaycan təyyarənin özünü və içindəki sərnişinlərin həyatını təhlükə altına qoymamalıdır". Yazıda daha sonra müəllif "Beynəlxalq mülki aviasiya haqqında" Çikaqo Konvensiyasının maddələrini istədiyi kimi şərh edir.

Səfir Fərid Şəfiyev yuxarıda göstərilən dəlilləri şərh edərək yazır ki, müəllifin anonim olması həmin mövzuda açıq müzakirələr aparmağa imkan vermir. Səfir yazır: "Mən müəllifi anonim şəkildə əsaslandırmaqdansa, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının (ICAO) rəsmi mövqeyini öyrənməyə çağırıram. Həmin təşkilatın rəsmi şəxsləri Azərbaycanın öz hava məkanı üzərində eksklüziv suverenlik faktları, habelə ICAO-nun Azərbaycan hökumətinin razılığı olmadan lisenziya və Xocalı aeroportuna eyniləşdirmə kodunu heç vaxt verməyəcəyini dəfələrlə təsdiq etmişlər".

Ermənistan Bakının icazəsi olmadan Azərbaycanın hava məkanında uçuşlar həyata keçirəcəyi təqdirdə Çikaqo Konvensiyasının bir sıra müddəalarını, o cümlədən 1,2,5,6, 10-16, 24 və 28-ci maddələrini pozacaqdır. Səfir qeyd etmişdir ki, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) ixtisaslaşdırılmış agentliyidir və BMT-nin müəyyən etdiyi norma və qaydalara riayət edir. BMT, o cümlədən onun Təhlükəsizlik Şurası və Baş Məclis kimi rəhbər orqanları Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünü tanıyır. Bundan əlavə, heç kim təminat verə bilməz ki, aeroport və mülki təyyarələr hərbi məqsədlərlə, məsələn, hərbi avadanlığın və heyətin daşınması məqsədi ilə istifadə olunmayacaqdır. İndiki halda Azərbaycan həmin təyyarələrin yükü və aeroport üzərində gömrük nəzarəti həyata keçirmək iqtidarında deyildir, çünki həmin ərazi erməni silahlı qüvvələrinin işğalı altındadır. Aeroportdan humanitar məqsədlərlə istifadə olunacağı barədə erməni tərəfin bəyanatları mənasızdır. Hərbi gücün hava məkanı ilə Ermənistandan Qarabağa göndərilməsi 1992-ci ildə ermənilərin Xocalı şəhərini işğal etməsinin əsas səbəblərindən biridir. Ermənistan Azərbaycan ərazilərini işğal etmişdir və mövqelərini gücləndirmək üçün son 20 ildə Qarabağa hərbi texnika göndərmişdir. Azərbaycan diplomatının cavabında vurğulanır ki, hava limanının açılması və qanunsuz uçuşlar vasitəsilə Ermənistan işğalçı qüvvələrini möhkəmləndirmək və Azərbaycanın torpaqları hesabına ekspansiyasını bərqərar etmək niyyətindədir.

Yusif BABANLI,

AzərTAc

Vaşinqton

Azərbaycan.-2013.- 31 yanvar.- S.5.