Ümummilli liderlik örnəyi

Dünya xalqlarının özünəməxsus ölçü meyarları var. Və hər dəfə kiminsə böyüklüyünü, əzəmətini göstərmək istəyəndə onu meyar sayılan şəxsiyyətlərlə müqayisə edirlər.

MƏSƏLƏN:

* Sokrat - ən müdrik filosof;

* Siseron - ən mahir natiq;

* Loğman - ən bilikli həkim;

* İsgəndər - ən böyük sərkərdə;

* Rüstəm-Zal - ən güclü pəhləvan;

* Taleyran - ən bacarıqlı diplomat;

* Vaşiqton və Adenauer -ən ağıllı dövlət başçıları kimi tarixə düşmüşlər.

Heydər Əliyev isə türk dünyasının örnək ümummilli lideri səviyyəsinə yüksəlmişdir.

Bu, hər bir Azərbaycan vətəndaşı və türk övladı üçün fəxr və qürur mənbəyi olmaqla yanaşı, həm də ulu öndərin tarixin müəyyən dövründə vətəni, dövləti və milləti naminə gördüyü şərəfli işlərin məntiqi yekununun qiymətləndirilməsidir!

Azərbaycan xalqı üçün çox adi və sadə sayılan bir həqiqəti də xatırladaq:

Əgər Heydər Əliyev olmasaydı və xalqın çağırışı ilə yenidən ölkə rəhbərliyinə qayıtmasaydı bu gün nəinki müstəqil və modern Azərbaycan dövləti, ümumilikdə "Azərbaycan dövləti" adlı anlayış belə olmayacaqdı! Çünki maraqlı qüvvələr çoxdan onu öz istəklərinə uyğun şəkildə keçmişdəki kimi xırda xanlıqlara parçalayaraq dünya xəritəsindən silmişdilər!

Biz bunu bu gün-Krımın Ukraynadan qoparıldığı və Ukrayna kimi böyük bir dövlətin parçalanmaq təhlükəsi yaşadığı zamanda xatırlatmağı xüsusilə vacib sayırıq!

Hazırda bir sıra siyasətçilərin söylədikləri maraqlı fikri də yenidən diqqətə çəkirik: "Əgər Ukraynanın Heydər Əliyevi meydana çıxmasa, vəziyyət heç də ürəkaçan olmayacaqdır!"

Bu, təkcə uzaqgörən siyasətçilərin ciddi xəbərdarlığı deyil, həm də dünyanın Heydər Əliyevə verdiyi dəyərdir!

* * *

HEYDƏR ƏLİYEV KİM İDİ?

İlk baxışdan sadə görünsə də, heç də asan olmayan suala ən qısa şəkildə cavab verilsə, təxminən belə olar:

HEYDƏR ƏLİYEV:

* Xarizmatik şəxsiyyət;

* Qeyri-adi zəka sahibi;

* Sovet dövründə ən "qorxulu" və mühafizəkar dövlət orqanında sıravi zabitlikdən generallığa yüksəlmiş "qeyri-millət"in nümayəndəsi.

* Kremlə gedərək SSRİ kimi superdövlətə rəhbərlik edənlərdən biri olan "türk oğlu";

* Hakimiyyət olimpindən xəyanətkarcasına kənarlaşdırıldıqdan sonra yenidən dövlət başçısı səviyyəsinə yüksələn siyasətçi;

* Ən nəhayət, əsl Azərbaycan KİŞİSİ idi!

* * *

HEYDƏR ƏLİYEV AZƏRBAYCAN XALQI VƏ DÖVLƏTİ ÜÇÜN HANSI İŞLƏRİ GÖRÜB?

Yenə qısaca nəzərdən keçirək:

* Heydər Əliyev Vətənini, millətini, dövlətini bütün varlığı ilə sevən insan idi. Vətəninin çiçəklənməsi, millətin yüksəlməsi, dövlətin inkişafı üçün nə mümkünsə etdi! Azərbaycanın müstəqilliyini əbədiliyə və dönməzliyə çevirdi.

* Heydər Əliyev birinci dəfə Azərbaycana rəhbərliyə başlayanda (1969-cu ildə) Azərbaycan geridə qalmış, aqrar ölkə idi! Ulu öndərin rəhbərliyi dövründə respublikamız SSRİ miqyasında ön mövqelərə çıxdı və özünü maliyyələşdirə bilən dörd dövlətdən biri oldu.

* Heydər Əliyev fitrətən rəhbər və lider idi! O, insanları inandırmağı, səfərbərliyə almağı, adamlar arasında ruh yüksəkliyi yaratmağı və onları öz arxasınca aparmağı bacarırdı.

* Heydər Əliyev ən çətin və mürəkkəb vəziyyətlərdən yeganə və doğru yol tapıb çıxmaq, qısa zaman kəsiyində ən düzgün və cəsarətli qərarlar qəbul etmək məharətinə yiyələnmişdi. Müdriklik və uzaqgörənlik onun təbiətinə xas əsas xüsusiyyət idi.

* Heydər Əliyev Azərbaycan neft sənayesinin böhrandan çıxarılmasına, bu sahəyə ittifaq büdcəsindən kifayət qədər diqqət və vəsait ayrılmasına, neft-kimya və neft-maşınqayırma sahələrinin inkişafına, neftçilərin sosial vəziyyətinin yüksəldilməsinə nail oldu.

* Heydər Əliyev kənd təsərrüfatında dönüş və dirçəlişin yaranmasını, məhsuldarlığın və məhsul istehsalının artırılmasını, mərkəzi hakimiyyətin dəfələrlə müvafiq qərarlar qəbul etməklə respublikamıza əlavə xeyli vəsait ayırmasını təmin etdi.

* Heydər Əliyevin məqsədyönlü fəaliyyəti nəticəsində Azərbaycan kəndinin siması büsbütün dəyişdi, palçıq komaların yerini ikimərtəbəli daş evlər tutdu, Azərbaycan kəndlisinin məişəti və həyatı tam yeniləşərək müasirləşdi.

* Heydər Əliyev ölkədə elmin və təhsilin yüksəlməsinə, yeni ali məktəblərin və ali məktəblərdə yeni ixtisasların açılmasına, Azərbaycan gəncinin mükəmməl bilik və ixtisas alaraq cəmiyyətin fəal üzvünə çevrilməsinə hər cür şərait yaratdı.

* Heydər Əliyevin nüfuzu sayəsində hər il yüzlərlə gənc keçmiş SSRİ-nin bir çox şəhərlərindəki ali məktəblərə göndərilərək ən nadir və gərəkli ixtisaslar üzrə təhsil aldı, ölkənin gələcək inkişafına zəruri kadr potensialı yaradıldı.

* Heydər Əliyevin təşəbbüsü və iradəsi ilə Naxçivanski adına hərbi təmayüllü məktəb təşkil edildi, gənclərin hərbi ixtisaslara yiyələnərək hərbi təhsil almalarına əlverişli şərait formalaşdırıldı.

* Heydər Əliyevin sayəsində Azərbaycan musiqisi və mədəniyyəti sürətlə inkişaf edərək dünyada tanındı, bir sıra bəstəkarlarımız, müğənnilərimiz, şair, yazıçı və rəssamlarımız sovet dövrünün ən yüksək təltif və mükafatlarına layiq görüldülər.

* Heydər Əliyev Kremlə, SSRİ-nin rəhbərlərindən biri kimi fəaliyyət göstərmək üçün Moskvaya gedəndə doğma Azərbaycanı unutmadı, respublikadakı vəziyyətlə maraqlanaraq daim dəstək verdi, uğurlara şərait yaratdı, çətin anlarda - 20 Yanvar faciəsində millətini və xalqını tək qoymadı, ona həyan durdu.

* Heydər Əliyev xalqının səsinə və çağırışına biganə qalmayaraq yenidən ölkə rəhbərliyinə qayıtdı, "Həyatımın qalan hissəsini də xalqıma bağışlayıram" deyərək müasir Azərbaycanın memarına və qurucusuna çevrildi.

* Heydər Əliyev qeyri-adi bacarığı, iradə və qətiyyəti sayəsində Azərbaycanı məhvolma təhlükəsindən qurtardı, xaos, anarxiya və özbaşınalıq bataqlığından çıxardı, qısa müddətdə ölkədə möhkəm və dönməz sabitlik yaratdı.

* Heydər Əliyev dövlət çevrilişi cəhdlərinin (4 oktyabr 1994 və 13-18 mart 1995-ci illər) qarşısını "yalın əllə", qan tökmədən aldı. Onun bir çağırışı ilə xalq ayağa qalxaraq ümummilli liderini və müstəqil dövlətini müdafiə etdi, xain qəsdlərdən qorudu. Bu, tarixdə analoqu olmayan nadir hadisələrdən sayılır.

* Heydər Əliyev ulu Tanrının qoruduğu insanlardan idi. Üç dəfə ona ünvanlanan sui-qəsd əməli - Bakıya göndərilərək Milli Məclisin qarşısında pusquda duran Türkiyə vətəndaşının öz əməlini gerçəkləşdirmək istəyi, səfərdən qayıdarkən təyyarənin yerdən raketlə vurulması və keçəcəyi körpüyə dinamit qoyularaq partladılması cəhdi yalnız Tanrının köməyi ilə baş tutmadı.

* Heydər Əliyev cari məsələləri dövlətin qarşısında duran vəzifələrin uğurlu həlli ilə məharətlə əlaqələndirməyi, başqalarının həllinə aylar və illərlə vaxt sərf etdiyi problemləri qısa müddətdə çözməyi, eyni zamanda bir neçə məsələ və problemlə məşğul olaraq onları uğurla başa çatdırmağı bacaran dahilərdən idi.

* Heydər Əliyev müharibə bölgəsində atəşkəsə, ölkədə sabitliyə nail olduqdan sonra əvvəlki iqtidarlardan heç birinin bacarmadığı bir işə qol qoydu, qısa müddətdə "Əsrin müqaviləsi"nin hazırlanmasına və imzalanmasına nail olaraq ölkədəki karbohidrogen ehtiyatlarının xalqın rifahının və dövlətin milli maraqlarının təmininə yönəltdi. Bu yoldakı maneələri böyük uzaqgörənliklə aradan qaldırdı.

* Heydər Əliyev Xəzər dənizinin neft və təbii qaz ehtiyatlarını yenidən dünya üçün "kəşf" edərək aparıcı dövlətlərin maraqlarının Azərbaycan dövlətinin maraqları ilə üst-üstə düşməsinə nail oldu, ölkəmizi bu sahədə Avropanın ən etibarlı tərəfdaşına və təchizatçısına çevirdi.

* Heydər Əliyev bir anda ən düzgün qərarlar qəbul etməyin ustası idi. 2001-ci ilin 11 sentyabrında ABŞ-da baş verən və dünyanı lərzəyə salan terror hadisəsinə dərhal reaksiya verərək faciəni ciddi şəkildə və qətiyyətlə pislədi. Terrorun bəşəriyyəti hədələyən dəhşətli bəla olduğunu bəyan edərək Azərbaycanın ABŞ-ın yanında olduğunu, ona dəstək verdiyini və terrorizmin kökünün kəsilməsinə hər cür yardım göstərəcəyini bildirdi, konkret köməklə bağlı əməli addımlar atdı.

* Heydər Əliyev qarşıya qoyulan məqsəd naminə sonadək yorulmadan, qətiyyət və prinsipiallıqla çalışırdı, yarıyolda dayanmaq, ruhdan düşmək onun təbiətinə və xarakterinə yad idi. Dövlətin və xalqın maraqları naminə mübarizədə əzmkar və məğlubedilməz idi.

* Heydər Əliyev ensiklopedik biliyə, iti zəkaya və kompyuter yaddaşına malik qeyri-adi şəxsiyyət sayılırdı. Qısa zaman kəsiyində hər bir sahə haqqında bilgi toplayır, mövcud problemləri öyrənərək həlli yollarını tapır, maddi və insan resurslarını məharətlə səfərbərliyə alaraq böyük uğurlar qazanırdı. O, hər sahənin adamı ilə həmin sahənin mütəxəssisi və bilicisi kimi danışmağı, fikir mübadiləsi aparmağı bacarırdı.

* Heydər Əliyev insanlara qayğı göstərməyi, onları mükafatlandırmağı sevirdi. Öz sahəsində zəhmətlə çalışaraq uğur qazananlara mükafat, evsizlərə ev verərək kömək durar, səhhətində problem yarananları müalicə etdirərdi.

* Heydər Əliyev anadangəlmə qözəl natiq, olduqca maraqlı müsahib, incə yumor duyğusu olan insan, mahir diplomat idi. Onun üçün söhbətə körpü salmaq, hiss olunmadan bir mövzudan başqasına keçmək, yerinə düşən şirin zarafat etmək, müsahibini ələ alaraq inandırmaq, istədiyini ona qəbul etdirərək mövqeyini sonadək saxlayıb müdafiə etmək heç bir çətinlik törətmirdi.

* Heydər Əliyevi qocalar da, cavanlar da, hətta uşaqlar belə sevirdi. Bu sevgi təbii və səmimi idi. Çünki insanlar kimi, niyə sevdiklərini gözəl anlayırdılar.

***

HEYDƏR ƏLİYEVİN AZƏRBAYCAN XALQI QARŞISINDA ƏN MÜHÜM TARİXİ XİDMƏTLƏRİ HANSILARDIR?

Onlardan bir neçəsini yada salaq:

* Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycan dövlətinin yeni Konstitusiyasının baş müəllifi oldu, onun işlənib hazırlanmasına rəhbərlik etdi. Referendum yolu ilə qəbul edilən bu möhtəbər sənəd ölkəmizin bazar iqtisadiyyatı münasibətlərinə keçidi zamanı təməl daşı funksiyasını oynadı.

* Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə iqtisadi, siyasi, hüquqi islahatlar aparıldı, mətbuat və söz azadlığı bərqərar olundu, demokratik dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunda uğurlu addımlar atıldı, Azərbaycan Avropa Şurasına üzv seçildi.

* Heydər Əliyevin başçılığı ilə birinci və ikinci özəlləşdirmə proqramları hazırlanaraq uğurla icra edildi, sovet dövründən qalmış obyektlər dövlətsizləşdirilərək insanların xüsusi mülkiyyət hüququ gerçəkləşdirildi.

* Heydər Əliyev respublikanın regionlarında tikinti-quruculuq və abadlıq işlərinin sürətləndirilməsinin, qeyri-neft sektorunun inkişafının, sahibkarlığın yüksəlişinin təməlini yaratdı.

* Heydər Əliyev ən çətin və məsuliyyətli islahatı - aqrar islahatı reallaşdırdı, uzun dövrdən sonra torpaq daimi və təmənnasız şəkildə Azərbaycan kəndlisinə - öz sahibinə qaytarıldı.

* Heydər Əliyev Milli Ordunun formalaşmasına dəyərli töhfələr verdi, ordunun zabit kadrları ilə təmin olunmasını, NATO ilə əməkdaşlığın qurulmasını və NATO standartlarına keçidi təmin etdi.

* Heydər Əliyev Azərbaycanı informasiya blokadasından çıxardı. 20 Yanvar faciəsinə və Xocalı soyqırımına hüquqi siyasi qiymət verdi. Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi barədə həqiqətlərin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması, habelə problemin ədalətli həlli ilə bağlı beynəlxalq qurum və təşkilatlarda səmərəli fəaliyyətin əsasını qoydu.

* Heydər Əliyev mətbuata senzura nəzarətini ləğv etdi, Azərbaycan milli mətbuatının mövcudluğunun 123 ili ərzində onu çərçivədə saxlayan "dövlət nəzarəti" buxovunu cəsarətlə qırıb atdı.

* Heydər Əliyev çadır şəhərciklərinin ləğvi, qaçqın və məcburi köçkünlərin yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılması, onlar üçün yeni qəsəbələr salınması sahəsində mühüm işlər gördü.

* Heydər Əliyev Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Gününü təsis etməklə diaspor hərəkatının güclənməsinə, dünyanın hər yerində yaşayan azərbaycanlılar tərəfindən müstəqil dövlətimizin maraqlarının qorunması yönündə səmərəli işlər görülməsinə nail oldu.

* Heydər Əliyevin fəaliyyəti sayəsində ölkənin birliyini və inkişafını təmin edən Azərbaycançılıq ideologiyası işlənib hazırlandı, onun tərkib hissəsi sayılan tolerantlıq və multikulturalizm cəmiyyət həyatının əsas faktoruna çevrildi.

Azərbaycana rəhbərliyi dövründə gördüyü çoxsaylı, möhtəşəm və taleyüklü işlər sayəsində Heydər Əliyev tək özü ucalaraq ümummilli lider səviyyəsinə qalxmadı, həm də Azərbaycan dövlətini və xalqını yüksəldərək dünyada tanıtdı!

Azərbaycan xalqı bu gün də Heydər Əliyev siyasi kursu ilə inamla irəliləyir. Onun dünyada tanınan, qəbul edilən özünəməxsus inkişaf modeli var.

Azərbaycan BMT Təhlükəsizlik Şurasının üzvüdür. Yüksək iqtisadi artım sürətinə malik olmaqla beynəlxalq transmilli layihələri özü maliyyələşdirmək qüdrətindədir.

Azərbaycan xalqı xoşbəxt xalqdır ki, onun dünyada tanınan və qəbul edilən ümummilli lideri vardır və sonadək öz liderinin müəyyən etdiyi yolla getmək qətiyyətindədir!

Azərbaycan xalqının ümummilli lideri həm də ümummilli liderlik örnəyinə çevrilmişdir!

Bu, hər bir liderə və xalqa nəsib olmayan səadətdir!

Bəxtiyar SADIQOV

Azərbaycan.-2014.- 10 aprel.- S.4.