"Gömrük sərhədindən
keçirilən malların və nəqliyyat vasitələrinin
bəyan edilməsi Qaydaları"nın
təsdiq edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikasının
Nazirlər Kabinetinin qərarı
¹ 263 Bakı şəhəri,
22 iyul 2014-cü il
"Azərbaycan
Respublikası Gömrük Məcəlləsinin təsdiq
edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiqi
barədə" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2011-ci
il 1 sentyabr tarixli 499 nömrəli Fərmanının 1.2.5-ci
yarımbəndinin icrasını təmin etmək məqsədi
ilə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti qərara
alır:
1.
"Gömrük sərhədindən keçirilən
malların və nəqliyyat vasitələrinin bəyan edilməsi
Qaydaları" təsdiq edilsin (əlavə olunur).
2. Bu qərar
2014-cü il noyabrın 1-dən qüvvəyə
minir.
Artur RASİ-ZADƏ,
Azərbaycan Respublikasının
Baş naziri
Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2014-cü il 22 iyul tarixli 263 nömrəli
qərarı ilə təsdiq edilmişdir
Gömrük sərhədindən
keçirilən malların və nəqliyyat vasitələrinin
bəyan edilməsi
QAYDALARI
1. Ümumi müddəalar
1.1. Bu Qaydalar Azərbaycan Respublikası Gömrük Məcəlləsinin
(bundan sonra - Gömrük Məcəlləsi) 146.3-cü maddəsinə
əsasən hazırlanmışdır və gömrük sərhədindən
keçirilən malların və nəqliyyat vasitələrinin
bəyan edilməsi qaydalarını müəyyən edir.
1.2. Azərbaycan Respublikasının gömrük sərhədindən
(bundan sonra – gömrük sərhədi) keçirilən,
gömrük nəzarəti altında yerləşdirilən
mallar və nəqliyyat vasitələri barədə məlumatlar
gömrük orqanına şifahi, kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda bəyan edilir.
2. Gömrük məqsədləri
üçün lazım olan sənədlər və məlumatlar,
o cümlədən malların bəyan edildiyi
gömrükproseduru altında yerləşdirilməsiüçün
bəyannamə ilə birgə təqdim olunan sənədlər
2.1.
Gömrük sərhədindən malları və nəqliyyat
vasitələrini keçirən, yaxud icrasına nəzarət
gömrük orqanlarına həvalə olunmuş fəaliyyəti
həyata keçirən şəxslər tərəfindən
gömrük məqsədləri üçün
aşağıdakı sənəd və məlumatlar həmin
orqanlara kağız üzərində yazılı və ya
elektron formalarda təqdim edilməlidir:
2.1.1. gömrük ərazisinə gətirilmiş
mallar üzrə gömrük bəyannaməsi təqdim
olunanadək, risklərin təhlili və gömrük nəzarətinin
düzgün tətbiqi üçün zəruri olan məlumatlar;
2.1.2. gömrük ərazisindən malların
aparılmasına görə gömrük bəyannaməsi və
ya təkrar ixrac bildirişinin tələb
olunmadığı hallarda risklərin təhlili və
gömrük nəzarətinin düzgün tətbiqi
üçün zəruri olan məlumatlar;
2.1.3. gömrük ərazisinə daxil olması nəzərdə
tutulan nəqliyyat vasitəsinə görə məsul şəxs
tərəfindən nəqliyyat vasitələrinin
gömrük ərazisinə daxil olması haqqında məlumat;
2.1.4. gömrük ərazisinə daxil olması nəzərdə
tutulan nəqliyyat vasitəsinə görə məsul şəxs
tərəfindən nəqliyyat vasitəsinin müəyyən
olunmuş gömrük sahəsindən fərqli sahəyə
daxil olması haqqında məlumat;
2.1.5. gömrük ərazisindən yola düşməsi
nəzərdə tutulan nəqliyyat vasitəsinə görə
məsul şəxs tərəfindən nəqliyyat vasitəsinin
gömrük ərazisindən yola düşməsi
haqqında məlumat;
2.1.6. xüsusi gömrük proseduruna icazə sahibi tərəfindən
icazənin verilməsindən sonra onun davam etdirilməsinə
və ya məzmununa təsir edə biləcək bütün
amillər barədə məlumat;
2.1.7. bu Qaydaların 2.5-ci və 2.6-cı bəndlərində
göstərilən sənədlər.
2.2.
Gömrük bəyannaməsi malların bəyan edildiyi
gömrük prosedurunun tətbiqi üçün lazım
olan bütün məlumatları özündə əks
etdirməlidir.
2.3.
Elektron formada təqdim edilən gömrük bəyannaməsində
elektron imza və ya bəyannaməçinineyniləşdirilməsinə
imkan verən digər vasitələr olmalıdır. Kağız üzərində yazılı formada təqdim
olunan gömrük bəyannaməsi bəyannaməçi tərəfindən
imzalanmalı, hüquqi şəxs olan bəyannaməçi
tərəfindən isə həmçinin möhürlə
təsdiq edilməlidir.
2.4. Malların bəyan
edildiyi gömrük prosedurunun tətbiqi üçün tələb
olunan kağız üzərində yazılı və ya
elektron formalarda sənədlər gömrük orqanlarına
gömrük bəyannaməsinin təqdim edildiyi vaxt verilməlidir.
2.5.
Malların bəyan edildiyi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi
üçün kağız üzərində yazılı və
ya elektron formalarda
gömrük bəyannaməsi ilə birgə
aşağıdakı sənədlər gömrük
orqanına təqdim edilməlidir:
2.5.1. xarici ticarətin həyata keçirilməsini
təsdiq edən müqavilə və ya şəxsin mallar barədə
sahiblik, istifadə və (və ya) sərəncamvermə
hüquqlarını təsdiq edən sənəd, yaxud istənilən digər sənəd;
2.5.2. malların və nəqliyyat vasitələrinin
daşınması zamanı nəqliyyat növündən
asılı olaraq nəqliyyat sənədləri.
2.6.
Gömrük sərhədindən keçirilən malların
kateqoriyası, malları keçirən şəxs, ixrac ölkəsi və ya malların yerləşdirildiyi
gömrük proseduru nəzərə alınaraq bu
Qaydaların 2.5-ci bəndində göstərilən sənədlərdən
əlavə gömrük bəyannaməsi ilə birlikdə
aşağıda sadalanan sənədlərin də təqdim
edilməsi tələb olunur:
2.6.1. gömrük təmsilçiliyi birbaşa, yaxud
dolayı yolla həyata keçirildikdə, şəxsdən
ona müvafiq səlahiyyətin verilməsini təsdiq edən
sənəd;
2.6.2. gömrük ödənişlərinin ödənilməsi
nəzərdə tutulduqda, onun ödənilməsini və ya
gömrük borcuna görə təminatın verilməsini təsdiq
edən sənəd;
2.6.3. idxal olunan malların bəyan edilmiş
gömrük dəyərini təsdiq edən sənəd;
2.6.4. etil (yeyinti) spirtinin və alkoqollu içkilərin,
tütün məmulatlarının idxalı və ya
prekursorların idxalı, tranziti və ixracı zamanı
xüsusi razılıq sənədi (lisenziya);
2.6.5. gömrük ərazisində məcburi
sertifikatlaşdırılmalı olan mallar gömrük ərazisinə
idxal edildikdə, uyğunluq sertifikatı;
2.6.6. dövlət baytarlıq nəzarətində
olan mallar gömrük ərazisinə idxal edildikdə,
baytarlıq sertifikatı;
2.6.7. yeyinti məhsulları gömrük ərazisinə
idxal edildikdə, gigiyena sertifikatı;
2.6.8. bitki və bitkiçilik məhsulları
gömrük ərazisinə idxal edildikdə, idxal karantin icazəsi,
ixrac edildikdə isə fitosanitar sertifikatı;
2.6.9. yeyinti məhsulları
Avropa İttifaqı ölkələrinə ixrac edildikdə,
keyfiyyət sertifikatı;
2.6.10. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 1997-ci il 24 iyun tarixli 609 nömrəli
Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan
Respublikasında idxal-ixrac əməliyyatlarının tənzimlənməsi
Qaydaları”na 1 və 2 nömrəli əlavələrdə
göstərilən mallar gömrük ərazisinə gətirildikdə
və ya gömrük ərazisindən aparıldıqda, müvafiq olaraq Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin sərəncamı və ya
müvafiq dövlət orqanlarının rəyləri;
2.6.11.
gömrük ərazisinə gətirilməsinə və bu ərazidən
aparılmasına Gömrük Məcəlləsinin 215-ci maddəsi,
“Mülki dövriyyənin müəyyən
iştirakçılarına mənsub ola bilən və
dövriyyədə olmasına xüsusi icazə əsasında
yol verilən (mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış)
əşyaların siyahısı haqqında” Azərbaycan
Respublikasının Qanunu və Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin və Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabinetinin qərarları ilə məhdudiyyət qoyulmuş
mallar gömrük sərhədindən keçirildikdə,
müvafiq icazə sənədləri;
2.6.12. ixrac nəzarətinə düşən
malların ixracı, idxalı, təkrar ixracı, təkrar
idxalı və tranziti zamanı xüsusi icazə sənədi;
2.6.13. malların gömrük bəyannaməsində
göstərilən mənşəyini təsdiq edən sənəd.
2.7. Aidiyyəti
dövlət orqanları tərəfindən verilmiş və
gömrük orqanlarına təqdim edilmiş bu Qaydaların
2.6-cı bəndində qeyd edilən sənədlərin
qüvvədə olma müddətində şəxs tərəfindən
onların yenidən gömrük orqanlarına təqdim edilməsi
tələb olunmur.
2.8.
Ayrı-ayrı sənədlərin üzrlü səbəblərə
görə gömrük bəyannaməsi ilə birlikdə təqdim
edilməsi mümkün olmadığı hallarda, bəyannaməçinin
yazılı müraciəti əsasında gömrük
orqanları həmin sənədlərin gömrük bəyannaməsi
təsdiq edildikdən sonra təqdim olunmasına icazə verirlər.
Gömrük Məcəlləsində ayrı-ayrı sənədlərin
təqdim edilməsi üçün daha qısa müddət
müəyyən edilməmişdirsə, həmin sənədlər
gömrük bəyannaməsi təsdiq edildiyi tarixdən 45
(qırx beş) gündən gec olmayaraq,
gömrük orqanına təqdim olunmalıdır. Bəyannaməçi sənədlərin
vaxtında verilməsinə dair gömrük orqanına
yazılı formada öhdəlik təqdim edir.
3. Malların şifahi, kağız
üzərində yazılı və ya elektron formalarda bəyan
edilməsi
3.1.Bəyanetmə malların və nəqliyyat
vasitələrinin yerləşdirilməsi nəzərdə
tutulan gömrük proseduru haqqında, habelə gömrük
məqsədləri üçün lazım olan digər məlumatların
şifahi, kağız üzərində yazılı və
ya elektron formalarda gömrük orqanlarına verilməsi ilə
həyata keçirilir.
3.2. Fiziki
şəxslərin gömrük sərhədindən
keçirilən malların bəyan edilməsininsadələşdirilmiş
qaydasından istifadə etməsi üçün
gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrində
ikikanallı – “Yaşıl kanal” və “Qırmızı
kanal” buraxılış sistemləri tətbiq olunur.
3.3.
Müşayiət olunmayan baqajda keçirilən və
poçt göndərişlərində göndərilən
mallar istisna olmaqla, “Yaşıl kanal” buraxılış
sistemi fiziki şəxslər tərəfindən malların
şifahi formada bəyan edilməsi üçün nəzərdə
tutulur.
3.4.
“Yaşıl kanal” buraxılış sistemi vasitəsilə
mallar güzəştli qaydada, yəni malların
gömrük rəsmiləşdirilməsi zamanı
Gömrük Məcəlləsində nəzərdə
tutulmuş gömrük prosedurlarından azad olunmaqla,
gömrük ödənişləri alınmadan və ticarət
siyasəti tədbirləri tətbiq edilmədən
keçirilir. Fiziki şəxsin mallarını
“Yaşıl kanal” buraxılış sistemindən istifadə
etməklə gömrük sərhədindən keçirməsi
onun əl yükündə və müşayiət olunan
baqajında yazılı formada bəyan edilməli malların
olmaması və bu malların gömrük orqanlarına
şifahi bəyan edilməsi kimi qəbul edilir.
3.5.
Gömrük bəyannaməsi kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda gömrük
orqanlarına təqdim edilə bilər. Malların
bəyan edildiyi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi
üçün tələb olunan müvafiq sənədlər
də həmin qaydada təqdim edilə bilər.
3.6. Gömrük ərazisinə
gətirilən mallara dair gömrük bəyannaməsi həmin
mallar gömrük ərazisinə gətirilən yerdəki
gömrük orqanına, daxili tranzit xüsusi gömrük
proseduru həyata keçirildikdə isə təyinat
gömrük orqanına təqdim edildiyi tarixdən 15 (on
beş) gündən gec olmayaraq verilməlidir.
3.7. Bu Qaydaların 3.6-cı bəndində göstərilən
müddət bəyannaməçi tərəfindən
müvafiq sənədlərin və məlumatların
toplanılması üçün kifayət etmədikdə, onun
əsaslandırılmış müraciəti əsasında
gömrük orqanı həmin müddəti uzadır. Gömrük
bəyannaməsinin təqdim edilməsi müddətinin
uzadılmasına malların müvəqqəti saxlanc
xüsusi gömrük proseduru altında qalma müddəti
çərçivəsində yol verilir.
3.8.
Gömrük bəyannaməsinin təqdim edilməsinin son
günü qeyri-iş gününə təsadüf edərsə,
növbəti iş günü müddətin bitdiyi gün
hesab edilir.
3.9.
Gömrük ərazisindən aparılan mallara dair
gömrük bəyannaməsi həmin mallar gömrük ərazisindən
çıxarılarkən verilməlidir.
3.10. Malları
daşıyan nəqliyyat vasitələri bu Qaydaların
3.11-ci bəndində göstərilən hal istisna edilməklə,
mallarla eyni vaxtda bəyan edilir.
3.11. Dəniz,
çay və hava gəmiləri gömrük ərazisinə
daxil olduqları və ya bu ərazidən yola
düşdükləri su və hava limanlarında bəyan
edilir.
3.12.
Yüksüz və sərnişinsiz nəqliyyat vasitələri
gömrük sərhədindən keçərkən bəyan
edilir.
3.13. Gömrük bəyannaməsinin, qısa idxal (ixrac)
bəyannaməsinin və təkrar ixrac bildirişinin
formaları bu Qaydaların 1, 2, 3 və 4 nömrəli əlavələri
ilə müəyyən edilir.
4. Əlavə bəyannamələrin
təqdim edilməsi
4.1. Səlahiyyətli
iqtisadi operatorlar malları müvafiq gömrük proseduru
altında yerləşdirərkən və Gömrük Məcəlləsinin
112.1-ci maddəsində nəzərdə tutulan yardım
yüklərinin gömrük rəsmiləşdirilməsi
zamanı sadələşdirilmiş bəyannamə verilərkən,
bəyannaməçi aidiyyəti gömrük proseduru üzrə
gömrük bəyannaməsinin tamamlanması
üçün bu Qaydaların 5 nömrəli əlavəsində
göstərilmiş formada əlavə bəyannamə təqdim
etməlidir.
4.2.
Əlavə bəyannamə bəyannaməçi tərəfindən
bu Qaydaların 2.5-ci və 2.6-cı bəndlərində qeyd
olunan sənədlərlə birgə gömrük rəsmiləşdirilməsi
zamanı sadələşdirilmiş bəyannamənin
verildiyi gömrük orqanına onun verildiyi tarixdən 30 (otuz)
gündən gec olmayaraq təqdim edilməlidir.
5.
Dövri bəyannamələrin təqdim edilməsi
5.1.
Gömrük orqanları eyni malları və nəqliyyat vasitələrini
gömrük sərhədindən müntəzəm olaraq
keçirən şəxsə onları 30 (otuz) gün
müddətinə bu Qaydaların 6 nömrəli əlavəsində
göstərilmiş formada bir dövri bəyannamə əsasında
keçirməsinə icazə verirlər.
5.2.
Gömrük orqanları tərəfindən icazə şəxslər
aşağıdakı şərtlərə əməl
etdikdə verilir:
5.2.1. xarici iqtisadi fəaliyyətin mal
nomenklaturasına uyğun olaraq eyni koda malik malların eyni
şəxs tərəfindən eyni gömrük orqanında
gömrük rəsmiləşdirilməsindən keçirilməklə
gömrük ərazisinə gətirilməsi və ya
gömrük ərazisindən aparılması nəzərdə
tutulduqda;
5.2.2. bir müqavilə əsasında malların
gömrük sərhədindən 3 (üç) və ya daha
çox partiyalarla 30 (otuz) gün müddətində
keçirilməsi nəzərdə tutulduqda;
5.2.3. gömrük borcu mallar müvafiq gömrük
orqanına təqdim olunduğu tarixdən 15 (on beş) gündən
gec olmayaraq ödənildikdə.
5.3. Eyni
malları və nəqliyyat vasitələrini gömrük sərhədindən
müntəzəm olaraq partiyalarla keçirən şəxs
onların bir dövri bəyannamə əsasında
gömrük sərhədindən keçirilməsinə icazə
almaq üçün gömrük rəsmiləşdirilməsini
həyata keçirən gömrük orqanına müraciət
edir.
5.4.
İcazə onun alınması üçün bu
Qaydaların 5.2-ci bəndi ilə müəyyən edilmiş
tələblərin yerinə yetirilməsindən dərhal
sonra müvafiq qeydiyyat aparılmaqla verilməlidir.
5.5. Bu Qaydaların 5.2-ci bəndində göstərilən
tələblərin yerinə yetirilməməsinə əsas
olduqda, icazənin verilməsindən imtina edilir və bu barədə
şəxsə dərhal əsaslandırılmış səbəb
göstərilməklə, kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda məlumat verilir.
5.6. Malları və
nəqliyyat vasitələrini bir dövri bəyannamə əsasında
gömrük sərhədindən müntəzəm olaraq
keçirmək üçün icazə almış şəxs
bu Qaydaların 2.5-ci və 2.6-cı bəndlərində
göstərilən sənədləri dövri bəyannamə
ilə birgə icazənin alındığı gömrük
orqanına təqdim etməlidir.
5.7.
Malların dövri bəyannamə əsasında
gömrük rəsmiləşdirilməsi dövri bəyannamənin təsdiq
edildiyi gün qüvvədə olan gömrük qanunvericiliyinə
uyğun olaraq aparılır.
6. Natamam bəyannamələrin təqdim
edilməsi
6.1. Bəyannaməçi
gömrük bəyannaməsini bu Qaydaların 6.3-cü bəndində
göstərilən səbəblərə görə tam
şəkildə doldura bilmədikdə, gömrük
orqanları bu Qaydaların 7 nömrəli əlavəsi ilə
müəyyən edilmiş formada natamam bəyannamənin
verilməsinə icazə verirlər.
6.2.
Gömrük orqanları tərəfindən icazə şəxslər
aşağıdakı şərtlərə əməl etdikdə
verilir:
6.2.1. gömrük nəzarətinin həyata
keçirilməsi üçün zəruri imkanlar
yaradıldıqda;
6.2.2. gömrük borcunun ödənilməsinə
Gömrük Məcəlləsi ilə müəyyən
edilmiş qaydada təminat verildikdə.
6.3.
Gömrük bəyannaməsinin təqdim edilməsi
aşağıdakı səbəblərə görə
mümkün olmadıqda, natamam bəyannamə təqdim
edilir:
6.3.1. gömrük orqanlarına faktiki təqdim edilməli
olan mal partiyası gömrük bəyannaməsi verildiyi vaxt
olmadıqda;
6.3.2. gömrük bəyannaməsi verildiyi vaxt
malın miqdarını, keyfiyyətini və dəyərini
müəyyənləşdirmək mümkün olmadıqda.
6.4. Bəyannaməçi
malların natamam bəyannamə əsasında gömrük sərhədindən
keçirilməsinə icazə almaq üçün
gömrük orqanına müraciət edir.
6.5.
İcazə onun alınması üçün bu
Qaydaların 6.2-ci bəndində göstərilmiş tələblərin
yerinə yetirilməsindən dərhal sonra verilməlidir və
natamam bəyannamə rəsmiləşdirildikdən sonra 30
(otuz) gün müddətində həmin mallara dair
gömrük bəyannaməsi gömrük orqanına təqdim
edilməlidir.
6.6. Bu Qaydaların 6.2-ci bəndində göstərilən
tələblərin yerinə yetirilməməsinə əsas
olduqda, icazənin verilməsindən dərhal imtina edilir və
bu barədə şəxsə əsaslandırılmış
səbəb göstərilməklə, kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda məlumat verilir.
7. Malların və nəqliyyat vasitələrinin səlahiyyətli
iqtisadi operatorlar tərəfindən bəyan edilməsininsadələşdirilmiş
qaydaları
7.1. Səlahiyyətli
iqtisadi operatorlar malları müvafiq gömrük proseduru
altında yerləşdirərkən, gömrük
orqanlarına bu Qaydaların 8 nömrəli əlavəsində
göstərilmiş formadasadələşdirilmiş bəyannamələr
təqdim edirlər.
7.2. Sadələşdirilmiş
bəyannamələr gömrük orqanlarının səlahiyyətli
iqtisadi operatorların elektron məlumat sistemindən məlumatlar
əldə edə bilmələri və onların digər
gömrük orqanları ilə mübadilə edilməsi
üçün lazım olan tələblərə cavab verməsi
şərtilə, səlahiyyətli iqtisadi operatorların
mallar və nəqliyyat vasitələri barədə
hesabatı formasında ola bilər.
7.3. Səlahiyyətli
iqtisadi operatorlar tərəfindən gömrük ərazisinə
gətirilən və ya bu ərazidən aparılan zaman
mallara dair sadələşdirilmişbəyannamə həmin
malların gömrük rəsmiləşdirilməsini həyata
keçirən gömrük orqanına dərhal verilir.
8. Yardım yüklərinin bəyan
edilməsininsadələşdirilmiş qaydaları
8.1.
Gömrük Məcəlləsinin 112.1-ci maddəsində nəzərdə
tutulan yardım yüklərinin gömrük rəsmiləşdirilməsi
zamanı gömrük orqanlarına bu Qaydaların 9 nömrəli əlavəsində
göstərilmiş formadasadələşdirilmiş bəyannamələr
təqdim edilir.
8.2.
Gömrük ərazisinə gətirilən və ya bu ərazidən
aparılan zaman yardım yüklərinə dair sadələşdirilmiş
bəyannamə həmin malların gömrük rəsmiləşdirilməsini
həyata keçirən gömrük orqanına dərhal
verilir.
8.3. Azərbaycan Respublikasının tərəfdar
çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdə
yardım yüklərinin bəyan edilməsininsadələşdirilməsinin
digər qaydaları müəyyən edilə bilər.
9. Fiziki şəxslər tərəfindən
malların bəyan edilməsinin
sadələşdirilmiş qaydaları
9.1. Fiziki
şəxslərin gömrük sərhədindən
keçirilən malların bəyan edilməsininsadələşdirilmiş
qaydasından istifadə etməsi üçün
gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrində
ikikanallı – “Yaşıl kanal” və “Qırmızı
kanal” buraxılış sistemləri tətbiq edilir.
9.2.
“Yaşıl kanal” buraxılış sistemi fiziki şəxslər
tərəfindən malların (müşayiət olunmayan
baqajda keçirilən və poçt göndərişlərində
göndərilən mallar istisna olmaqla) şifahi formada bəyan
edilməsi üçün nəzərdə tutulur.
9.3.
“Qırmızı kanal” buraxılış sistemi bu
Qaydaların 10 nömrəli əlavəsində göstərilmiş
formada mallara dair sadələşdirilmiş bəyannamə
verilməklə, onların kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda bəyan edilməsi
üçün nəzərdə tutulur.
9.4. Fiziki
şəxslər kağız üzərində yazılı
formada bəyan edilməli olan malları gömrük sərhədindən
bu Qaydaların 9.3-cü bəndində göstərilən
“Qırmızı kanal” sistemi tətbiq olunmaqla, onlara dair sadələşdirilmiş
bəyannamə verməklə keçirirlər.
9.5.
Kağız üzərində yazılı və ya elektron
formalarda bəyan edilməli olan malların fiziki şəxslər
tərəfindən sadələşdirilmiş qaydada
gömrük ərazisinə müvəqqəti gətirilməsi
və bu ərazidən müvəqqəti aparılması da
sadələşdirilmiş bəyannamə vasitəsilə bəyan
edilir.
9.6. Təbii
aşınma və təbii itki halları istisna olmaqla, müvəqqəti
gətirilən və müvəqqəti aparılan mallar dəyişdirilməmiş
vəziyyətdə geri qaytarılmalıdır.
9.7. Fiziki
şəxslər tərəfindən müvəqqəti gətirilmiş
və ya müvəqqəti aparılmış malların geri
aparılmasının və ya geri gətirilməsinin
gömrük rəsmiləşdirilməsi istənilən
gömrük orqanında həyata keçirilə bilər.
9.8.
Kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə
tutulmayan mallar üzrə gömrük borcu, onlar fiziki şəxslər
tərəfindən gömrük sərhədindən
keçirilərkən, sadələşdirilmiş bəyannamənin
təsdiqi ilə
eyni vaxtda ödənilir.
9.9. Fiziki
şəxslər tərəfindən gömrük sərhədindən
keçirilən malların bəyan edilməsi ilə bağlı
digər məsələlər Azərbaycan Respublikası
Nazirlər Kabinetinin 2013-cü il 14 oktyabr tarixli 305 nömrəli
qərarı ilə təsdiq edilmiş “Fiziki şəxslər
tərəfindən istehsal, yaxud kommersiya məqsədləri
üçün nəzərdə tutulmayan malların
gömrük sərhədindən keçirilməsinin güzəştli
və sadələşdirilmişQaydaları”naəsasən
müəyyən edilir.
10. Qısa idxal bəyannaməsinin verildiyi
hallar
10.1.
Gömrük ərazisinə gətirilmiş mallar üzrə
gömrük bəyannaməsi təqdim olunanadək qısa
idxal bəyannaməsi aşağıdakı hallarda
gömrük orqanlarına təqdim edilir:
10.1.1. gömrük sərhədindən mallar
elektrikötürücü xətlər vasitəsilə
keçirildikdə;
10.1.2. mallar müvəqqəti saxlanc xüsusi
gömrük proseduru altında yerləşdirildikdə.
11. Qısa ixrac bəyannaməsinin
verildiyi hallar
11.1.
Qısa ixrac bəyannaməsi aşağıdakı hallarda
gömrük orqanlarına təqdim edilir:
11.1.1. gömrük ərazisindən malların
aparılması üçün gömrük bəyannaməsi
və ya təkrar ixrac bildirişi tələb olunmadıqda;
11.1.2. gömrük sərhədindən mallar
elektrikötürücü xətlər vasitəsilə
keçirildikdə.
12. Gömrük bəyannaməsinin və
ya təkrar ixrac bildirişinin
tələb olunmadığı hallar
12.1.
Gömrük bəyannaməsinin tələb
olunmadığı hallar aşağı-dakılardır:
12.1.1. mallara dair təkrar ixrac bildirişi təqdim
olunduqda;
12.1.2. gömrük ərazisinə daxil olan ərazi
sularından və hava məkanından dayanmadan keçən
nəqliyyat vasitələrində mallar daşındıqda.
12.2.
Aşağıdakı hallarda təkrar ixrac
bildirişi tələb olunmur:
12.2.1. gömrük ərazisindən beynəlxalq
tranzit xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilərək
keçirilən mallara;
12.2.2. sərbəst zona daxilində bir nəqliyyat
vasitəsindən digərinə boşaldılaraq yüklənmiş
və ya sərbəst zonadan birbaşa təkrar ixrac edilən
mallara;
12.2.3. müvəqqəti saxlanc yerlərindən
birbaşa təkrar ixrac edilən, müvəqqəti
saxlanc xüsusi gömrük
proseduru altında yerləşdirilmiş mallara.
13. Qısa idxal bəyannaməsinin
mallar gömrük ərazisinə gətirilməzdən əvvəl
təqdim edilməsi və onun təqdim edilməsinin
mümkünlüyünün son müddəti
13.1.
Qısa idxal bəyannaməsi mallar gömrük ərazisinə
gətirilməzdən əvvəl elektron formada gömrük
orqanlarına təqdim edilə bilər.
13.2.
Elektron formada təqdim olunan qısa idxal bəyannaməsində
risklərin təhlili, gömrük nəzarətinin
düzgün aparılması üçün zəruri olan məlumatlar
əks edilməlidir.
13.3.
Elektron formada təqdim olunan qısa idxal bəyannaməsi
malları gömrük ərazisinə gətirən və ya
daşınmasına cavabdeh olan şəxslər, onların
nümayəndələri, idxalatçı, malın
alıcısı, yaxud malları gömrük rəsmiləşdirilməsi
ilə əlaqədar gömrük orqanına təqdim edən
şəxs tərəfindən bu məqsəd
üçün gömrük orqanlarının müəyyən
etdiyi rəsmi informasiya sistemləri vasitəsilə verilir.
13.4. Məlumatların
elektron emalı üsullarından istifadə edilməklə təqdim
olunan qısa idxal bəyannaməsi mallar gömrük sərhədini
keçənədək təqdim edilir.
13.5. Bu
hissənin müddəaları gömrük ərazisinin ərazi
sularından və hava məkanından dayanmadan keçən
nəqliyyat vasitələrində daşınan mallara
şamil edilmir.
14. Gömrük bəyannaməsində
düzəlişlər edilməsi, onun geri götürülməsivə
ya ləğvi
14.1. Bu Qaydaların 14.2-ci bəndində göstərilən
hallar istisna olmaqla, gömrük bəyannaməsi təsdiq
edildikdən sonra bəyannaməçininmüraciəti əsasında
həmin bəyannamədə düzəlişlər
aparılmasına və ya onun geri götürülməsinə
gömrük orqanları tərəfindən icazə verilir.
14.2. Təqdim
olunmuş gömrük bəyannaməsində
aşağıdakı hallarda düzəlişlər edilməsinə
və ya onun geri götürülməsinə icazə
verilmir:
14.2.1. gömrük orqanları bəyannaməçiyə
malları yoxlamaq niyyətində olduğunu bildirdikdən
sonra;
14.2.2. gömrük orqanları gömrük bəyannaməsindəki
məlumatların düzgün olmadığınımüəyyənləşdirdikdən
sonra;
14.2.3. bu Qaydaların 14.3-cü bəndində göstərilən
hallar istisna olmaqla, gömrük orqanları tərəfindən
malların buraxılışı həyata keçirildikdən
sonra.
14.3.
Aşağıdakı hallarda gömrük orqanları tərəfindən
malların buraxılışı həyata keçirildikdən
sonra gömrük bəyannaməsində düzəlişlər
edilməsinə və ya onun geri götürülməsinə
icazə verilir:
14.3.1. gömrük ödənişləri üzrə
güzəştlər verilərək şərti
buraxılmış mallardan başqa məqsədlər
üçün istifadə olunduqda;
14.3.2. malların buraxılışının həyata
keçirilməsinə baxmayaraq, onlar gömrük nəzarəti
zonasını tərk etmədikdə.
14.4.
Gömrük bəyannaməsində edilən düzəlişlər
onun tətbiq sahəsini genişləndirə və ya məhdudlaşdıra
bilməz.
14.5.
Gömrük orqanlarının səlahiyyətinə aid olan məlumatların
gömrük bəyannaməsinə daxil edilməsi halları
istisna olmaqla, gömrük orqanlarının vəzifəli
şəxsləri gömrük bəyannaməsini doldurmaq,
gömrük bəyannaməsində göstərilən məlumatları
dəyişdirmək və ya ona əlavələr etmək
hüququna malik deyildirlər.
14.6. Bu Qaydaların 14.5-ci bəndi gömrük
orqanının vəzifəli şəxslərinin bəyannaməçiyə,
mallar barədə səlahiyyəti olan digər şəxslərə
gömrük bəyannaməsinin tərtib olunmasında və
ona müvafiq düzəlişlər edilməsində
yardım göstərilməsi barədə Gömrük Məcəlləsinin
22.6-cı maddəsində nəzərdə tutulmuş vəzifəsini
istisna etmir.
14.7.
Gömrük orqanları təsdiq olunmuş gömrük bəyannaməsini
bəyannaməçinin müraciəti əsasında
aşağıdakı hallarda ləğv edirlər:
14.7.1. mallar dərhal başqa gömrük proseduru
altında yerləşdirilməli olduqda;
14.7.2.
fors-major halları ilə əlaqədar malların bəyan
edildiyi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi
mümkün olmadıqda.
14.8.
Gömrük orqanları bəyannaməçiyə
malları yoxlamaq niyyətini bildirdikdə, gömrük bəyannaməsinin
ləğvi barədə müraciətə yalnız
müvafiq yoxlama aparıldıqdan sonra baxılır.
14.9. Bu Qaydaların 14.10-cu bəndində göstərilmiş
hallar istisna olmaqla, gömrük bəyannaməsi malların
buraxılışından sonra ləğv edilə bilməz.
14.10.
Aşağıdakı hallarda gömrük bəyannaməsi
malların buraxılışından sonra ləğv edilir:
14.10.1. gömrük auditi gömrük orqanları tərəfindən
malların və nəqliyyat vasitələrinin
buraxılışından, o cümlədən şərti
buraxılışından sonra gömrük bəyannaməsində
göstərilən məlumatların düzgün
olmadığını müəyyən etdikdə;
14.10.2. gömrük auditi şəxsin mallar və nəqliyyat
vasitələri barədə sərəncam verilməsinə
dair məhdudiyyətlərə, tələblərə və
şərtlərə riayət etmədiyini müəyyən
etdikdə.
14.11.
Gömrük bəyannaməsinin ləğvi bəyannaməçinin
qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş inzibati və ya
cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması üzrə
tədbirlərin tətbiqini istisna etmir.
15. Malların gömrük ərazisindən
aparılmazdan əvvəl bəyan edilməsi
15.1.
Gömrük ərazisindən aparılması nəzərdə
tutulan mallar həmin ərazidən aparılmazdan əvvəl
bəyan edilməlidir.
15.2. Bu Qaydaların 15.1-ci bəndi gömrük ərazisinə
daxil olan ərazi sularından və hava məkanından
dayanmadan keçən nəqliyyat vasitələrində
daşınan mallara şamil edilmir.
15.3. Bu
Qaydaların 15.1-ci bəndində nəzərdə tutulmuş
bəyanetmə aşağıdakı formalarda ola
bilər:
15.3.1. gömrük ərazisindən aparılan mallar
gömrük bəyannaməsi tələb olunan gömrük
proseduru altında yerləşdirildikdə, müvafiq
gömrük bəyannaməsi;
15.3.2.
Gömrük Məcəlləsinin 128-ci maddəsində nəzərdə
tutulan təkrar ixrac bildirişi;
15.3.3. gömrük bəyannaməsi və təkrar
ixrac bildirişi tələb olunmadığı hallarda,
Gömrük Məcəlləsinin 129-cu maddəsində nəzərdə
tutulan qısa ixrac bəyannaməsi.
15.4.
Mallar gömrük ərazisindən aparılmazdan əvvəl
təqdim olunan gömrük bəyannaməsində ən
azı qısa ixrac bəyannaməsi üçün tələb
olunan məlumatlar əks olunmalıdır.
15.5. Bu Qaydaların 15.3-cü bəndində nəzərdə
tutulmuş gömrük bəyannaməsi, təkrar ixrac
bildirişi və ya qısa ixrac bəyannaməsi
gömrük ərazisindən aparılması nəzərdə
tutulan mallar gömrük sərhədinə
çatmamışdan əvvəl də kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda gömrük orqanına
təqdim edilə bilər.
16. Malların gömrük ərazisinə
gətirilməzdən əvvəl bəyan edilməsi
16.1.
Gömrük ərazisinə gətirilməsi nəzərdə
tutulan mallar həmin əraziyə gətirilməzdən əvvəl
bəyan edilə bilər.
16.2. Bu Qaydaların 16.1-ci bəndi gömrük ərazisinə
daxil olan ərazi sularından və hava məkanından
dayanmadan keçən nəqliyyat vasitələrində
daşınan mallara şamil edilmir.
16.3. Bu
Qaydaların 16.1-ci bəndində nəzərdə tutulmuş
bəyanetmə aşağıdakı formalarda ola
bilər:
16.3.1. gömrük ərazisinə gətirilən
mallar gömrük bəyannaməsi tələb olunan
gömrük proseduru altında yerləşdirildikdə,
müvafiq gömrük bəyannaməsi;
16.3.2. gömrük ərazisinə gətirilmiş
mallar üzrə gömrük bəyannaməsi təqdim
olunanadək, qısa idxal bəyannaməsi;
16.3.3. gömrük orqanlarına faktiki təqdim edilməli
olan mal partiyası gömrük bəyannaməsi verildiyi vaxt
olmadıqda, natamam bəyannamə;
16.3.4. yardım yüklərinin və səlahiyyətli
iqtisadi operatorlar tərəfindən gömrük ərazisinə
gətirilən malların gömrük rəsmiləşdirilməsi
məqsədi ilə sadələşdirilmiş bəyannamə.
16.4. Bu Qaydaların
16.3-cü bəndində göstərilən bəyannamələr
gömrük ərazisinə gətirilməsi nəzərdə
tutulan mallar gömrük sərhədinə
çatmamışdan əvvəl də kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda gömrük orqanına
təqdim edilə bilər.
17. Gömrük ərazisinə daxil
olması nəzərdə tutulan nəqliyyat vasitəsinə
görə məsul şəxs tərəfindən müvafiq
məlumatların gömrük orqanlarına əvvəlcədən
təqdim edilməsi
17.1.
Gömrük ərazisinə daxil olması nəzərdə
tutulan nəqliyyat vasitəsinə görə məsul şəxs
aşağıdakılar barədə məlumatları
kağız üzərində yazılı və ya elektron
formalarda gömrük orqanlarına əvvəlcədən təqdim
edə bilər:
17.1.1. nəqliyyat vasitəsinin gömrük ərazisinə
gözlənilən daxilolma vaxtı;
17.1.2. nəqliyyat vasitəsinin hərəkət
istiqamətləri və marşrutları;
17.1.3. nəqliyyat vasitəsinin heyəti və sərnişinləri;
17.1.4. təyinatından və gətirilmə məqsədlərindən
asılı olmayaraq, gömrük ərazisində
boşaldılacaq yük;
17.1.5. mövcud olduqda, gömrük ərazisində
boşaldılması nəzərdə tutulmayan yük;
17.1.6. nəqliyyat vasitəsinin daxil olacağı
gömrük sahəsi.
17.2.
Gömrük ərazisinə daxil olan nəqliyyat vasitəsinə
görə məsul şəxs:
17.2.1. nəqliyyat vasitəsi gömrük ərazisinin
müəyyən olunmuş gömrük sahəsinə daxil
olarkən, daxilolma haqqında məlumatı gömrük
orqanlarına təqdim etməlidir;
17.2.2. gömrük orqanlarının vəzifəli
şəxsləri tərəfindən icazə verilənədək
heç bir şəxsin nəqliyyat vasitəsini tərk etməsinə
və ya oraya daxil olmasına imkan verməməlidir;
17.2.3. nəqliyyat vasitəsinin gömrük sahəsi
daxilində hərəkəti, malların nəqliyyat vasitəsindən
boşaldılması, heyətin və başqa şəxslərin
nəqliyyat vasitəsindən düşürdülməsi barədə
gömrük orqanlarının vəzifəli şəxslərinin
göstərişlərinə əməl etməlidir.
17.3. Nəqliyyat
vasitəsi gömrük ərazisinə daxil olduqdan sonra 1 (bir)
saat müddətində gömrük orqanlarına daxilolma
haqqında məlumat verilməlidir. Nəqliyyat vasitəsi
gömrük ərazisinə gömrük orqanlarının
iş vaxtından kənar saatlarda daxil olduqda,
bu məlumat onların növbəti iş vaxtı
başlandıqdan sonrakı 1 (bir) saat müddətində
verilməlidir.
17.4. Bu Qaydaların 17.1-ci bəndində göstərilən
məlumatlar gömrük orqanlarına nəqliyyat vasitəsinə
görə məsul şəxslərin adından onların
nümayəndəsi tərəfindən də təqdim oluna
bilər.
17.5. Nəqliyyat
vasitələri gömrük ərazisinə yüksüz və
şərnişinsiz daxil olarkən, Gömrük Məcəlləsinin
tələbləri nəzərə alınmaqla, müvafiq
gömrük orqanına bəyan edilməlidir.
18. Gömrük ərazisindən yola
düşməsi nəzərdə tutulan nəqliyyat vasitəsinə
görə məsul şəxs tərəfindən müvafiq
məlumatların gömrük orqanlarına əvvəlcədən
təqdim edilməsi
18.1.
Gömrük ərazisindən yola düşməsi nəzərdə
tutulan nəqliyyat vasitəsinə görə məsul şəxs
bu barədə məlumatları kağız üzərində
yazılı və ya elektron formalarda gömrük
orqanlarına əvvəlcədən təqdim edə bilər.
18.2.
Gömrük orqanı bu məlumatı qeydə almaqla,
sonrakı rəsmiləşdirilmənin aparılması
üçün nəqliyyat vasitəsinin yola düşəcəyi
vaxtı və yeri müəyyən edir.
18.3. Nəqliyyat
vasitələri gömrük ərazisindən yüksüz və
sərnişinsiz yola düşərkən, bu Qaydaların
19-cu hissəsinin tələbləri nəzərə
alınmaqla, bu barədə müvafiq gömrük orqanına
bəyan edilməlidir.
18.4.
Gömrük orqanları gömrük ərazisində olan nəqliyyat
vasitəsinin rəsmiləşdirilməsi aparılmadan, onun
bu ərazidən yola düşməsinə imkan verməməlidirlər.
18.5. Bu
hissənin tələbləri Azərbaycan Respublikasının
ərazisində yerləşən dəniz, çay və ya
hava limanlarında dayanmayan, gömrük ərazisindən
keçən dəniz, çay və hava gəmiləri barəsində
tətbiq edilmir.
19. Gömrük ərazisinə
yüksüz və sərnişinsiz daxil olan və ya bu ərazidən
yüksüz və sərnişinsiz yola düşən nəqliyyat
vasitələrinin bəyan edilməsi
19.1. Bu Qaydaların məqsədləri üçün
yüksüz və sərnişinsiz nəqliyyat vasitələri
dedikdə, gömrük ərazisinə daxil olan və ya bu ərazidən
yola düşən zaman sərnişinlər və yüklər
olmadan beynəlxalq daşınmada istifadə olunan hava, dəmiryol,
dəniz, daxili su və avtomobil nəqliyyatı vasitələri
başa düşülür.
19.2.
Yüksüz və sərnişinsiz nəqliyyat vasitələri
gömrük sərhədindən keçərkən, nəqliyyat
vasitəsinin rəsmiləşdirilməsi haqqında sənəd
gömrük orqanına təqdim edilməklə bəyan
olunur.
19.3. Nəqliyyat
vasitəsinin rəsmiləşdirilməsi haqqında sənəddə
aşağıdakı məlumatlar göstərilməlidir:
19.3.1. nəqliyyat vasitəsinin texniki göstəriciləri;
19.3.2. sürücü haqqında məlumat;
19.3.3. nəqliyyat vasitəsinin heyət üzvləri, boşaldılmış və ya yüklənilməsi nəzərdə tutulmuş sərnişinlər və ya yük, hərəkət istiqaməti və marşrut haqqında məlumatlar.
20. Gömrük
sərhədindən keçirilən nəqliyyat vasitəsində
istifadə və istismar üçün ehtiyatların bəyan
edilməsi
20.1. Nəqliyyat vasitələrində istifadə və istismar üçün ehtiyatların bəyan edilməsi Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2012-ci il 28 dekabr tarixli 324 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Gömrük ərazisindən kənar əraziyə yola düşməyə hazırlaşan nəqliyyat vasitəsinin heyət üzvlərinin, xidmətedici heyətinin, sərnişinlərinin istifadəsi və nəqliyyat vasitəsinin istismarı üçün ehtiyatlar hesab olunan malların nomenklaturası, çeşidi, miqdarı və onların gömrük rüsumlarından və vergilərdən azadolma şərtləri”nin 2.1.2-ci yarımbəndinə əsasən ehtiyatlar hesab olunan mallara dair sənədlərin kağız üzərində yazılı və ya elektron formalarda aidiyyəti gömrük orqanına təqdim edilməsi ilə həyata keçirilir.
20.2. Ehtiyatlar hesab olunan mallara dair sənədlərlə müşayiət olunmayan nəqliyyat vasitəsində istifadə və istismar üçün ehtiyatların bəyan edilməsi ümumi qaydada həyata keçirilir.
20.3. Dəniz, çay və hava gəmilərində istifadə və istismar üçün ehtiyatlar gömrük ərazisində daxil olduqları, yaxud yola düşdükləri su və hava limanlarında, digər nəqliyyat vasitələrinə dair ehtiyatlar isə gömrük sərhədindən keçirilərkən bəyan edilir.
21. Şəxslərin
gömrük ərazisinə daxil olduqları andan etibarən dərhal
bu barədə gömrük orqanlarının vəzifəli
şəxslərinə məlumat verməsi
21.1. Şəxslər gömrük ərazisinə daxil olduqları andan dərhal bu barədə həmin ərazidəki gömrük orqanının vəzifəli şəxslərinə gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrində ikikanallı – “Yaşıl kanal” və “Qırmızı kanal” buraxılış sistemlərindən istifadə edərək məlumat verməlidirlər.
21.2. Gömrük ərazisinə daxil olmuş nəqliyyat vasitəsindən düşən şəxslər gömrük orqanının vəzifəli şəxslərindən başqa göstəriş almadıqda, gömrük nəzarəti zonasına getməklə və gömrük nəzarətinin həyata keçirildiyi müddətdə orada qalmaqla, gömrük orqanının vəzifəli şəxslərinə məlumat vermiş hesab edilirlər.
21.3. Gömrük ərazisinə daxil olan nəqliyyat vasitələrindəki şəxslər həmin nəqliyyat vasitəsindən düşmə ilə əlaqədar gömrük orqanının vəzifəli şəxslərinin bütün göstərişlərinə əməl etməlidirlər.
21.4. Gömrük nəzarəti zonasına daxil olan nəqliyyat vasitəsindən düşən şəxs:
21.4.1. ona məxsus müşayiət olunan baqajın gömrük orqanlarının vəzifəli şəxsləri tərəfindən yoxlanılmasına şərait yaratmalıdır;
21.4.2. ona məxsus müşayiət
olunan baqajın gömrük nəzarəti zonası daxilində
hərəkəti və ya nəqliyyat vasitəsindən
götürülüb gömrük nəzarəti zonasına
aparılması ilə bağlı gömrük
orqanının vəzifəli şəxslərinin göstərişlərinə
əməl etməlidir.
Azərbaycan.- 2014.- 1 avqust.- S. 1.