Qəlbimdə daim
yaşayan insan
Həyatımda müstəsna, əvəzsiz xidmətləri
olan, adı doğma, əziz bir şəxsiyyət kimi qəlbimdə
əbədi yaşayan, ulu öndər Heydər Əliyevlə
bağlı xatirələrim çoxdur. Bu xatirələrdən
bəzi epizodları bölüşmək, bununla da bu dahi
insanı dərin ehtiramla yad etmək istəyirəm.
Ömür-gün yoldaşım Səlimin vəfatından
çox sarsılmışdım, özümə gələ
bilmirdim. Zəifləmişdim, bərk zökəm
tutmuşdum. Evdə xəstə
yatırdım. Birdən, dünyalar qədər
sevdiyim, şəxsiyyətinə daim hörmət etdiyim,
ümidgahım, əzizim Heydər müəllimin - ulu öndərimizin
dünyasını dəyişməsi xəbərini
eşitdim. Bu an dünyam qaraldı, həyat
mənə dar gəldi. Qızdırmam 40-a
çatdı. Hönkürtü ilə o
qədər ağladım ki, səsim batdı. Belə bir halla ötən əsrin 90-cı illərində,
Qanlı 20 Yanvar hadisələri zamanı üzləşmişdim.
Nə gecələr yata bilirdim, nə də
gündüzlər. Hörmətli oxucular
yaxşı bilir ki, mən digərləri kimi çox təmtəraqlı
sözlər deməyi xoşlamıram. Ürəyimdən,
qəlbimdən nə keçirsə, onu söyləyirəm.
Bir halda ki, ulu öndəri bütün dünya
tanıyır, dünya şöhrətli siyasətçi
kimi qəbul olunur, böyük şəxsiyyət kimi tarixə
düşüb, onun haqqında daim səmimi sözlər demək
lazımdır.
İndiyə qədər onun cismani yoxluğu ilə
barışa bilmirəm. Mənim üçün dünya həqiqətən
də kiçilib, günəşin şüası
azalıb. Onsuz həyat mənim
üçün bir heçdir. Axı, mən həmişə
ilhamı həm də ondan almışam...
Heydər Əliyevlə hər
görüşümüz bir hadisə idi, duzlu zarafatlar edərdi. Mənim səmimiliyimi,
açıq danışmağımı çox sevirdi.
Deyirdi ki, “Zeynəb, səninlə söhbətdən
zövq alıram, istirahət edirəm. Çoxu
ilə rəsmi görüşmüşəm. Sənsə tamam başqasan. Sən
necəsənsə, eləsən, özünsən. Ona görə də sənin xətrini çox istəyirəm.
Sən mənə çox doğmasan, əzizsən”.
Həmişə ona deyirdim ki, sizə dağlar qədər
ömür arzulayıram. “Nə
üçün dağlar qədər? De,
günəş qədər” deyə cavab verərdi. Mənsə
həmişə deyirdim: “Ona görə dağlar qədər
deyirəm ki, dağlar həmişə yaşayır, zirvədə
olur. Günəş isə sönür, sonra
yanır. Siz isə həmişə
sönməzsiniz. Odur ki, Sizi ancaq dağa bənzədirəm”.
Hayıf, mənim əziz Heydər Əliyevim -
bizim havamız, suyumuz, gedib-gələn nəfəsimiz
aramızda yoxdur. Biz sözün əsl mənasında
atasız qalmışıq!
1975-ci il idi. Əməl Sayın və
Tereşkova Bakıya dövlət konsertinə gəlmişdilər.
Konsertdə türk mahnısı oxudum. O
vaxtkı nazir mənə üç ay cəza verdi.
Radio və televiziyada oxumağıma qadağa
qoyuldu. Səbəb isə yalnız konsertdə
türk mahnısı oxumağım oldu. Bundan xəbər
tutan Heydər Əliyev mənə dedi ki, yaxşı edib
türk mahnısı oxumusan. O sənin millətinin
mahnısıdır.
1980-ci illərdi. Yay fəsli olduğundan bağ evimdə
dincəlirdim. Bir gün Mərkəzi Komitədən
iki nəfər gəlib, mənim təcili olaraq Bakıya
qayıtmağımı xahiş etdilər və dedilər
ki, axşam saat 6-da Heydər Əliyev səninlə telefonla
danışacaq. Şəhərə evə
gəldim, özüm də çox həyəcanlı idim.
Fikirləşirdim, görəsən, uzaq
ölkədən nəyə görə mənə zəng
vuracaq. Elə bu fikirlə oturub gözləyirdim
ki, birdən telefon zəng çaldı. Ürəyim
yerindən oynadı. Telefonda Zərifə
xanımın səsi eşidildi. Allah ona qəni-qəni
rəhmət etsin. Hal-əhval tutduqdan sonra dedi ki, indi
qardaşın səninlə danışacaq. Bir də
gördüm Onun səsi eşidildi: “Zeynəb, necəsən?
Eşitdim bağda kef edirsən. Bağ
xoşuna gəldimi? Anan necədir?”. Dedim:
“Gecə-gündüz sizə dua edirik”. Dedi: “Mən
bağı anana vermişəm. O, məni səndən
çox istəyir”. Mən incidiyimi büruzə
verdim. Dedi: “Yaxşı, özündən
çıxma. Bilirsən, sənə niyə zəng etmişəm?”. Dedim ki, yox, bilmirəm. Dedi ki, “səni ürəkdən
təbrik edirəm. Sənə mənim təqdimatımla
SSRİ xalq artisti fəxri adı verilib. Rəşid
Behbudov isə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı fəxri
adına layiq görülüb”.
Dedi: “Zeynəb,
istəyirəm, sən bu SSRİ xalq artisti adını
başqa xalq artistlərinə verilən adlara bənzətməyəsən.
Bu SSRİ xalq artistinin qiyməti çox
böyükdür. Bu ad SSRİ üzrə
cəmi 4 nəfərə verilib. Rusiyadan L.Zıkina,
Tacikistandan Curabek, Özbəkistandan Tamara xanım bu ada layiq
görülüb. İndi bildin, necə qiymətlidir?
Xalq ruhunda oxuyanlardan indiyə qədər
heç kimə bu ad verilməyib”. Dedim: “Çox sağ olun. Siz həmişə
bizim sənətimizi yüksək qiymətləndirmisiniz”.
Belçikaya konsertə gedirdim. O ərəfədə gözəl
insan, mənim üçün əziz adam
olan Zərifə xanımla evlərində, yəni Moskvada,
Borvixada görüşdük. Onda Səlim də
mənimlə getmişdi. Zərifə
xanım çox qonaqpərvər, səxavətli qadın
idi. Bizim üçün süfrə
açdı və Heydər müəllim üçün
hazırladığı yeməklərdən ən çox
xoşladığı “kəsmikli oladi” bişirmişdi.
Təkidlə Səlimi və məni yedirtmək
istəyirdi. Biz yeyək deyə oladini
çox tərif edirdi. Deyirdi, Səlim
müəllim, bu oladini Heydər müəllim çox
xoşlayır, özüm hazırlamışam. Bir az oturun, Heydər müəllim də indi gələcək.
Sizi görüncə çox sevinəcək.
Bir azdan Heydər Əliyev gəldi. Mən
yavaşca Zərifə xanımın qulağına
pıçıldayıb dedim ki, maşallah, Heydər müəllim
o qədər əzəmətli, vüqarlıdır ki, gələndə
elə bil yer tərpənir. Bu söz Zərifə
xanıma çox xoş gəldi. Güldü, dedi ki, sən
Allah, bu sözü onun özünə de. Dedim: “Axı
utanıram”. Dedi: “Yox, sən de, işdən gəlib, əhval-ruhiyyəsi
daha da yaxşı olacaq, əminəm”. Heydər
Əliyev otağa keçdi və bizimlə çox səmimi
görüşdü.
Zərifə xanım bayaq dediklərimi Heydər müəllimə
deməyi məndən rica etdi. Əzizimiz dərhal
maraqlandı. “Zeynəb, yenə nə demisən?
De görək”. Dedim: “Heydər müəllim,
Siz yeriyəndə yer tərpənir, sizin yanınızda nə
qədər adam olsa da, onlar
görünmür”.
Heydər
müəllim gülə-gülə dedi: “Sən məni
çox istədiyin üçün məndən başqa
heç kimi görmürsən”. Xudahafizləşəndə
Zərifə xanım mənə dedi ki, Zeynəb, qastrolu
bitirib gələrsən bizə. Mayın 10-da
Heydər müəllimin doğum günüdür,
özünü çatdır, yenidən bir yerdə olaq.
Öpüşüb ayrıldıq. Məni iki mühafizəçi ilə öz
maşınlarında yola saldılar. Biz səhər
Belçikaya yola düşdük. Konsertlər
çox müvəffəqiyyətlə gedirdi. Bir gün bizimlə gəzən bələdçi
qız kiminləsə söhbət edəndə eşitdim ki,
Heydər Əliyevin həyat yoldaşı rəhmətə
gedib. Bunu eşidəndə başımdan
elə bir ağrı tutdu ki, bədənim əsməyə
başladı. Bütün konserti təşkil
edənlər başıma toplaşdı. Xəbər səfirə gedib çıxdı.
Ona dedilər ki, Zeynəb bu gün oxuya bilməyəcək.
Məni aldatmağa başladılar ki, o qız
səhv salıb, guya Özbəkistanda kimsə rəhmətə
gedib, ondan danışırmış.
Dedim:
“Yox, mən oxumayacağam, konserti təxirə salın”. O
gün konserti təxirə saldılar. Onlara dedim ki, əgər
sizin yaxın adamınız ölsə, siz oxuya bilərsiniz? Ondan sonra mən bütün konsertlərimi ləğv
edib geri qayıtdım. Çünki bu
itki mənə çox təsir etmişdi. Bir neçə
ay özümə gələ bilmədim...
...Vəzifədən
kənarlaşdırılmışdı, infarkt keçirdiyi
üçün xəstəxanaya yerləşdirilmişdi. Mən və radionun diktoru olan rəfiqəm Məhəbbət
onun yanına xəstəxanaya getdik. Darvazada bir kişi Ərəbzəngi kimi yolumuzu kəsmişdi.
Heç kimi içəri buraxmırdı.
Qışqır-bağır saldıq, yenə
də buraxmadı. Mən istəmirdim
öz titullarımı bir-bir sadalayım onun
üçün. Birdən cin vurdu başıma, onu
yandırmaq üçün dedim: “Mən SSRİ xalq artistiyəm,
Dövlət mükafatları laureatıyam”. Dedi: “Xvatit”, yəni
“bəsdir”, mən sizi buraxaram.” Üzünə
baxmadan yüyürə-yüyürə qaçdım ulu
öndərin yanına. İçəri girən kimi o,
məni qucaqladı, gözləri yaşardı, köks
ötürdü...
Dedi: “Zeynəb,
sən Azərbaycanda olan çox kişidən qeyrətlisən!”
Sonra xarici səfərlərimlə,
Bakıdakı son xəbərlərlə maraqlandı. Bir tərəfdən Məhəbbət, digər tərəfdən
də mən başladıq nə varsa hamısını ona
danışmağa. O vaxtlar bizim yerli qəzetlər
vicdansızcasına Heydər Əliyevin ünvanına
böhtan dolu məqalələr dərc edirdilər. Biz də belə qərara gəldik ki, onun
ünvanına yazılan böhtanların üstündən
vaz keçək, yəni, o yerləri oxumayaq. Bu zaman qapı açıldı, tibb bacısı
içəri daxil oldu. Heydər
Əliyevin ya iynəsinin, ya da yeməyinin vaxtı
çatdığını bizə işarə edərək,
otağı tərk etməyimizi bildirdi. Heydər
Əliyev tibb bacısına dedi ki, “siz bilirsiniz, burada oturan qadın kimdir?” Məni
o ki var təriflədi. Sonra əlavə
etdi ki, mənim iynəm də, yeməyim də qoy sonraya
qalsın. Biz çox təkid etdik.
O, qətiyyən razılaşmadı. Mənə dedi: “Siz
qapıdan girəndə elə bildim mənə Azərbaycanı
gətirdiniz. Ona görə gözüm
yaşardı, bir də sizdə olan qeyrətə heyranam.
Mən sənin üçün elə də
heç nə etməmişəm. Ancaq elə
insanlar var ki, mən onları çobanlıqdan gətirib vəzifəyə
qoymuşam. Var-dövlət, mövqe sahibi
olublar. Onların nəvə, nəticələri
nə qədər yesələr malları tükənməz.
Ancaq təəssüf ki, mənə baş
çəkən bir sənsən, bir Lidiya Rəsulova, bir də
Cəlilabadın keçmiş I katibi İbrahim Qurbanovdur”.
Mən onun ürəyini qırmamaq üçün hələ
demədim ki, vəzifəyə qoyduğunuz bəzi adamlar
sizin yanınıza gələcəyimi biləndə mənə
dedilər ki, yenə də onun yanına gedirsən? Ancaq onlar Heydər
Əliyevə öz salamlarını çatdırmağa
ürək etmirdilər. Elə bilirdilər
ki, buna görə onları vəzifədən
çıxaracaqlar. Salam göndərənlərdən
biri Həsən Həsənov, digəri isə onun həyat
yoldaşı Aybəniz xanım olurdu. Çünki
onlar çörək itirən deyildilər, mərd adam idilər. Deyirdim, Heydər
müəllim, siz mənə baxmayın. Əslində
hamı istəyir sizə zəng etsin, əlaqə
yaratsın. Ancaq əlləri sizə
çatmır. O, isə mənə dedi ki, “Zeynəb, nə
danışırsan? Bu saat eşitmişəm
ki, mənim öz yerimə qoyduğum Kamran Bağırov
Qorbaçovun yanındadır. Mənə
hələ də zəng etməyib. Reallıq
budur”, - deyərək dərindən köks ötürdü.
Bir əhvalat da danışmaq istəyirəm. Məlumdur ki,
Heydər Əliyevin düşmənləri həm içəridən,
həm də Moskvadan dayanmadan onu şərləyirdilər.
O zaman mən
SSRİ Prezidenti Mixail Qorbaçovun ünvanına sərt bir
məktub yazdım. Birini də “Komsomolskaya
Pravda” qəzetinə göndərdim. Allah
bilir ki, məktubda nələr yazmışdım.
Sonralar Heydər Əliyev mənə dedi ki, ay qız, o nə
yazı idi yazmışdın. Qorxmurdun ki, səni
o yazıya görə məsuliyyətə alarlar. Dedim:
“Sizin uğrunuzda güllə qabağına da gedərəm,
çəkinmərəm”. Bu, o vaxt idi ki, mənə
“Sosialist Əməyi Qəhrəmanı” fəxri adı verilməsi
haqqında fərman Qorbaçovun masasının
üstündə idi. Bircə imza
atmağı qalmışdı. Mənim yazımı
oxuyandan sonra həmin fərmanı kənara tullayıb
demişdi: “Eto ta narodnaya artistka SSSR Zeynab
Xanlarova? Posle etoqo pisma yey ne polojeno eto
poçetnoe zvaniy “Qeroy Sosialistiçeskoqo Truda”. (Bu həmin SSRİ Xalq Artisti Zeynəb
Xanlarovadır? Belə məktubdan sonra ona
“Sosialist Əməyi Qəhrəmanı” fəxri adı
düşmür). Mən də dedim ki, cəhənnəmə
versin! Mən elə Zeynəbəm, Zeynəb kimi
qalmağım mənə bəs edər!
Heydər Əliyev Naxçıvandan Bakıya gələndə
çoxları onu qarşılamağa çəkinirdilər. Mən,
uşaqlarım, Səlim hava limanına gəldik. Təyyarədən enəndən sonra bizi
görüb görüşdü. O ki var onu
öpdüm, Səlimlə də görüşdü,
uşaqlarımın başına əl çəkdi. Ona gül vermişdilər. O gülü mənə
verib dedi: “Bu gül sənə yaraşır, al”. Sonra Bəxtiyar müəllim təklif etdi ki, Heydər
müəllim onun maşınında getsin. O, mənə
baxıb Bəxtiyar müəllimə dedi ki, onda Zeynəb məndən
inciyər əgər onunla getməsəm. Çox sağ olun, maşın var. Sonra hava
limanından birbaşa Cəlal müəllimgilə getdik. Yenə də Səlim, mən, Ramin, Ramal içəridə
oturub söhbət edirdik. Birdən rəhmətlik Ziya
Bünyadov qapını açıb əli ilə mənə
getməyi işarə etdi və dedi ki, 15 dəqiqədən
sonra çıxaq. Heydər Əliyev tez ona dedi: “Ziya,
qapını ört. Mənə xoşdur,
sevdiyim adamla oturmaq. Bilirsən ki, mən
onu çox istəyirəm”. Sonra üzünü Cəlal
müəllimə tutub dedi ki, “o, mənim
çox əziyyətimi çəkib. Ona
görə də mən bu evə gəldim. Bax, mənim yatdığım yer bu divanın
üstü olacaq. Görürsən də,
bu boyda Heydər Əliyevə bir evi də çox
gördülər”. Mən dedim ki, bütün dahilərin
həyatı keşməkeşli olub. Allah Sizinlədir.
Pis niyyətli insanların cəzasını
Allah verəcək. Güldü... Daha onu
narahat etməmək üçün xudahafizləşib
ayrıldıq. Kaş ki, o günlər
qayıdaydı...
Bir dəfə
Naxçıvanda olanda mən Heydər Əliyevə zəng
edib anadan olan gününü təbrik edərək dedim:
“Böyük oğlan olasınız, bizim əzizimiz.” O da
gülümsəyərək dedi ki, “böyük qızın
yanında elə böyük oğlan olmaq daha
yaxşıdır”.
Mən ona həmişə son xəbərləri
çatdırırdım. Bir gün məlum
iclasların birində onu axtarırdılar ki, sessiyaya gəlsin.
Həmin sessiyada onun Ali Sovetin sədri vəzifəsinə
seçilməsi təklif olunacaqdı. O gün mənim
səhhətimdə problem olduğu üçün iclasa getməmişdim.
Ali Sovetdə Zemfira adlı xanım işləyirdi.
Bilirdi ki, mən Heydər müəllimi çox istəyirəm,
onunla yaxşı münasibətim var. Mənə dedi ki, Zeynəb,
burada bəhanə edirlər ki, guya onu Naxçıvanda tapa
bilmirlər. Sən bir ona zəng vur, gör nə
edirsən. Mən dərhal
Naxçıvana zəng vurdum və məni Heydər
Əliyevlə birləşdirdilər.
Dedim:
“Heydər müəllim, haradasınız? Ələk-vələk
edib Sizi axtarırlar, amma tapa bilmirlər”.
Dedi:
“Yalan deyirlər. Mən həmişə kabinetdəyəm.
Bir dəfə Sədərəkdə oldum, sonra
isə kabinetdən heç çölə belə
çıxmamışam”.
Dedim: “Sizə
nə qədər zəng etməyə çalışsalar
da, əlaqə yarada bilmirlər. Bəlkə də
telefonçuları ələ almışlar nədir, sizinlə
birləşdirmirlər. Mənsə
boynuma almışam ki, sizi hökmən tapacağam. Xahiş edirəm, onlara cavab verin. Gəlin...”.
Bir dəfə Ali Sovetin sessiyasına gecikmişdim. Heç kimə
baxmadan paltomu asılqana verib gedirdim. Birdən dəhlizdə
mən əziz və doğma bir səs eşitdim: “Zeynəb”.
Döndüm geri. Gördüm
ki, Heydər Əliyev dayanıb dəhlizin ortasında.
Allaha and olsun, bir adam yoxdur ki, ona
yaxınlaşsın. Baxmayaraq ki, əslində
hər tərəf adamla dolu idi. Lakin onun
yanında təkcə Mahmud Məmmədquliyev
dayanmışdı. Yüyürüb ona
yaxınlaşdım, qucaqladım, öpdüm. Bu mənzərədən Mahmudun gözü
yaşarmışdı. Heydər Əliyev mənə
dedi ki, Zeynəb, get iclasa gecikərsən”. Dedim: “mənim
iclasım Sizsiniz. Getmirəm”. Sonra Heydər müəllim içəri keçib
oturdu. İnanın, onun yanında iki
kürsü bu tərəfdə, iki kürsü da o biri tərəfdə
boş idi. Yenə də ona yaxın gələn
yox idi. Yerimdən durub onun yanında
oturdum. O, mənim qulağıma pıçıltı
ilə dedi: “Bəs, sən qorxmursan, mənim yanımda
oturursan?” Dedim: “Heç kimdən qorxmuram. Onlar
kimi vəzifə adamı deyiləm ki, qorxam. Mən Zeynəbəm,
elə belə olmağımla da fəxr edirəm. Səsimin canı sağ olsun. Səsimi
ki, əlimdən almayacaqlar. Onlar
kürsü kişiləridir”.
Bir məsələni də qeyd etmək, zənnimcə,
yerinə düşər. Çünki bunu xalq
da bilir ki, o, həmişə Bakıya gələndə
qardaşı Cəlal Əliyevin evində qalırdı.
Ona görə də Cəlal müəllimin
telefon nömrəsini azı 20-30 nəfərə verərək
deyirdim ki, Heydər Əliyev onlarda qalır, zəng edib ürək-dirək
versinlər. Çünki bəzi
vicdansızlar öz hərəkətləri ilə onu
çox əsəbiləşdirmişdilər. İstəyirdim xalqın ona məhəbbətli
sözlərini şəxsən özü eşitsin, sakitləşsin.
Sonralar o mənə deyirdi ki, “Zeynəb, bunun sənin
işin olduğunu bilirdim və mənə öz minnətdarlığını
bildirirdi. Mənim şübhəm yoxdur
ki, sən məni nə qədər çox istəyirsən.
Mən sənin qeyrətinə bələdəm.
Əsl dağlı qızısan!”
Bir dəfə mən Səlimi xəstə olduğuna
görə Türkiyəyə Gülhanə xəstəxanasına
aparmışdım. Orada bizə həddindən artıq
hörmət edirdilər. Türkiyənin
Prezidenti Süleyman Dəmirəldən tutmuş, xəstəxananın
bütün həkimləri, hətta Heydər Əliyevin
şəxsi ürək həkimi olan Altan bəy, generallar gəlib
bizə baş çəkirdilər. Mən
səhərdən axşama kimi onun yanında olurdum. Bir
gün Səlim hotelə zəng vurub mənə dedi ki, “Zeynəb
tez gəl, bir on nəfər professor və
baş həkim səni gözləyir. Elə
bil xəstə mən yox, sənsən. Səni
görmək istəyirlər”. Mən tez
geyinib xəstəxanaya gəldim. Onlar mənimlə
görüşüb getdilər. Birdən
telefon zəng çaldı. Telefonda Heydər
Əliyev idi. O, mənimlə danışdı, Səlimi
soruşdu, həm də məni o ki, var danladı: “Niyə mənə
xəbər vermədən getmisən? Mənə deyərdin
ora yaxşı tapşıraydım” - dedi. “Vallah,
sizi çox narahat etmək istəmədim, çünki
işləriniz çoxdur. Sizi çox
rahatsız edirlər. Xahiş edirlər ki, onlara maddi
yardım edəsiniz, gedib müalicə olunsunlar”, - deyə
cavab verdim. O, güldü. Dedi ki, “mənə müraciət
edənlərin pulu səndən çoxdur. Sadəcə,
sən çox qeyrətli qızsan. Ona
görə ki, gözün toxdur. Mənliyinə
sığışdırmamısan ki, mənə zəng edəsən.
Narahat olma, səhiyyə naziri məni necə
lazımdır, məlumatlandırıb. Mən
də ona öz tapşırığımı vermişəm
ki, Səlim yüksək səviyyədə müalicə
olunsun”. Mən ona təşəkkür edəndən
sonra yenə zarafatımdan qalmadım. Dedim: “Mənə
burada prezident səviyyəsində hörmət edirlər”.
Güldü, dedi ki, “sən elə özün prezidentsən də,
böyük adamsan, xəbərim var”. Təkrarən,
“Səlimdən muğayat ol, mən yenə də sənə
zəng edəcəyəm” deyərək onu da əlavə
etdi ki, “yadında saxla, mən sənin gözünün
toxluğuna, qeyrətinə və mənliyini hər zaman
qoruduğuna görə çox istəyirəm.
Özünü də qoru! Çünki sən
xalqa lazımsan”.
Təbii ki, xəstəxanada belə sözləri
eşitmək, həm də dövlət
başçısı tərəfindən eşitmək mənim
üçün xoş idi. Digər tərəfdən
də o, məni çox qəhərləndirmişdi.
Bir neçə gündən sonra yenə mənə zəng
etdi. Səlimin sağlıq durumu ilə maraqlandı.
Bu dəfə də onunla xeyli söhbətləşdik.
Çünki onunla danışmaqdan doymurdum.
Özü də əl telefonu ilə
danışırdıq. Axırda dedim: “Vay, azı 400
dollarlıq danışdım. İndi bunun pulunu kim verəcək?” Dedi ki, “fikir etmə, mən verəcəyəm”. Mən də dedim
ki, “yox e, zarafat edirəm, elə şey ola bilməz. Pulu mən özüm verəcəyəm. Pul bir məndə, bir də ingilisdə”. O, yenə
də, qəhqəhə çəkib güldü. Mən də onun gülməyindən, əhvalının
xoş olmasından həzz alırdım.
Bir dəfə yenə pərdə arxasına gəlib artistlərlə görüşəndə mənə dedi ki, Zeynəb hamıdan gözəldir. Mən də 6 dəfə onun o üzündən, bu üzündən öpdüm və bütün artistlərə dedim, gedin siz də öpün. Onlar utanırdılar və ayrılanda onu bir- bir öpməyə başladılar. Çox böyük hörmət bəslədiyim general qardaşım Vaqif Axundov mənim qulağıma pıçıldadı ki, “Zeynəb xanım, siz öpdünüz bəs edir, çünki hər nəfəsi ona vermək olmaz”. Mən dedim: “İstəyirəm ki, onun üçün xoş olsun”.
Bir xatirəni də danışım. Növbəti dəfə yenə də ABŞ-dan konsertdən qayıdırdım. Yenə də onunla görüşdüm. O, konsertlərimin necə keçməsi haqda soruşdu. Dedim ki, “konsertlər çox müvəffəqiyyətlə keçdi. “Azərbaycan” deyəndə hamı ayağa durub əl çalırdı. Nyu Yorkda konsert zamanı orada təbrizli qardaşlarımızdan öyrəndiyim “Araz haqqında” mahnını istəyirsinizsə, sizin üçün oxuyum”. İstəyirdim onun üçün xoş olsun. Bütün Azərbaycan xalqı bilir ki, mən heç vaxt toylarda oxumamışam, milyonlar da versələr, heç bir adam məni satın ala bilməyib. Əzizimizi o qədər çox istəyirdim ki, ürəyi xoş olsun deyə, onun üçün mahnını oxuyanda bir də gördüm ki, gözləri dolub. Mahnını saxladım. Dedi: “Oxu, Zeynəb”. Mən mahnını oxuyub qurtaranda yanaqlarından gilə-gilə yaş tökdüyünü gördüm. Dedim: “Heydər müəllim, bilsəydim ki, mahnı sizə bu qədər təsir edəcək, heç oxumazdım”. Dedi: “Zeynəb, sən mənim yadıma Arazı, Kürü saldın. Ona görə kövrəldim”. Onu öpdüm və dedim ki, “görəsən, Sizin kimi Azərbaycanı sevən ikinci şəxs var? Sizin ürəyinizə qurban olum, belə ürək ağrıyar da! Ağrımasın, neyləsin!”
Heydər Əliyev Türkiyəyə getməmişdən qabaq, yəni bir həftə öncə mənə zəng edib dedi ki, “Mən gedirəm. Bir müddət Bakıda olmayacağam. Sən Səlimdən muğayat ol”. Mənsə tez ona dedim ki, “Heydər müəllim siz burada olanda elə bilirəm dünya mənimdir”. Dedi ki, tez gələcəyəm. Mən heç vaxt özümü bağışlaya bilmirəm. Nədən, telefon danışığı qurtaran kimi ağladım, bəlkə də ağlamasaydım mənim əzizim Heydər müəllim qayıdardı. Bu onun sonuncu gedişi oldu.
Həmişə onun yeri görünəcək. O, mənim qəlbimdə əbədi yaşayacaq. Bəli, Heydər Əliyev daim ürəklərdə əbədi məşəl kimi yanaraq sabahlara işıq saçacaq...
Zeynəb XANLAROVA
,
SSRİ xalq
artisti, Dövlət mükafatları laureatı, Milli Məclisin
deputatı
Azərbaycan.-2014.- 12 dekabr.- S.6.