Milli Məclisin yaz sessiyası başa çatdı

Mayın 30-da Milli Məclisin yaz sessiyasının sonuncu plenar iclası keçirilmişdir. İclasın gündəliyinə müzakirə üçün 18 sənəd daxil edilmişdi.

Milli Məclisin Sədri Oqtay Əsədov diqqətə çatdırdı ki, gündəliyə daxil edilən "Yerli (bələdiyyə) vergilər və ödənişlər haqqında", "Bələdiyyələrin statusu haqqında", "Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində dəyişikliklər edilməsi haqqında" və "Büdcə sistemi haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanunlarında dəyişikliklər edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası qanun layihələri gündəlikdən çıxarılıb.

İclasda cari məsələlərin müzakirəsi üçün ayrılan vaxtda deputatlar bununla bağlı fikir və təkliflərini bildirdilər. Deputat İqbal Ağazadə Azərbaycan Prezidentinin 28 may Respublika Günü münasibəti ilə imzaladığı əfv sərəncamını yüksək qiymətləndirdi. Deputat İlyas İsmayılov təklif etdi ki, işğalçı Ermənistanla həmsərhəd olan kəndlərimizdə əhalinin istifadə etdiyi elektrik enerjisinə görə ödənişlərə güzəştlər tətbiq edilsin. Deputat Fazil Mustafa hesab edir ki, ölkədə Sağlıq Fondu yaradılmasına ehtiyac var. Deputat Leyla Abdullayeva uşaq ədəbiyyatının sayının artırılmasının tərəfdarıdır. Onun fikrincə, milli cizgi filmlərinin çəkilişləri çoxalmalıdır. Deputat Əli Məsimli bildirdi ki, təhsil sistemində aparılan islahatlar yüksək qiymətləndirilir və bu islahatların gələcəkdə müsbət nəticələr verəcəyi gözlənilir. Deputat Novruz Aslanov Türkiyədəki Soma faciəsinə görə Qızıl Aypara Cəmiyyətinin başladığı kampaniyadan danışdı. Onun fikrincə, bu, çox simvolik addım idi. Kampaniya artıq 20 günə yaxındır ki, öz fəaliyyətini davam edir və 40-a yaxın deputat bu aksiyaya qoşulub. Artıq 38 min dollara yaxın vəsait toplanaraq Türkiyə Qızıl Aypara Cəmiyyətinin hesabına köçürülüb. Türkiyə Cümhuriyyətinin Azərbaycandakı fövqəladə səfiri Alper Coşkun Milli Məclisin bütün deputatlarına dərin təşəkkür edib.

Deputat Qənirə Paşayeva hər iki valideyn himayəsindən məhrum olan və 18 yaşına çatan uşaqların mənzil və ya yaşayış yeri ilə təmin edilməsi məsələsinə toxunaraq dedi ki, "Valideynlərini itirmiş və valideyn himayəsindən məhrum olmuş uşaqların sosial müdafiəsi haqqında" qanuna müəyyən əlavə və dəyişikliklər edilməli və ya Mənzil Məcəlləsinə müəyyən dəyişikliklərlə bu problem qanunvericilik çərçivəsində köklü həllini tapa bilər. Onun fikrincə, hər iki valideyn himayəsindən məhrum olmuş 2 gənc ailə həyatı qurduqda onların dövlət tərəfindən mənzillə təmin olunması məsələsi öz həllini taparsa, bu, çox müsbət addım olar.

"Məhkəmələrlə bağlı deyilənlər bizi ən azından təəccübləndirir" - bunu isə Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli söylədi. Onun sözlərinə görə, bəzi şəxslər Prezidentin imzaladığı əfv sərəncamına görə kimlərinsə azadlığa çıxmaması ilə bağlı fikir səsləndirərək ona kölgə salmağa çalışırlar. Ancaq Azərbaycanda bəzi şəxslərin həbsdə olmasından cəmiyyətdə narahatlıq yoxdur: "Əgər bu məsələ cəmiyyəti narahat etsəydi, ən azından burada parlamentarilər məsələ qaldırardılar. Bu cür narazılıqlar kənardan, Azərbaycandan xaricdə olan qüvvələrin müdaxiləsi nəticəsində baş verib. Hər kəs Azərbaycan məhkəmələrinin qəbul etdiyi qərarlara hörmətlə yanaşmalıdır" .

Məsələ ilə bağlı Milli Məclisin vitse-spikeri Bahar Muradova da öz fikrinini açıqladı. O dedi: "Azərbaycanda əsası ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan insanlara qayğı, diqqət, humanist siyasətin ardıcıl olaraq davam etməsi hansısa beynəlxalq dairələrin təzyiqi ilə də üzləşir. Prezident İlham Əliyevin Respublika Günü ərəfəsində verdiyi əfv sərancamına qarşı da kimlərinsə o siyahıda olmaması ilə əlaqədar gözdən salma siyasəti aparılır. Buna yol vermək olmaz. Xalq ona nə lazım olduğunu çox gözəl bilir. Həm mətbuat orqanlarından, həm də ölkənin ictimai-siyasi həyatında fəal rol oynayan insanlardan bir vətəndaş kimi xahiş edirəm ki, həyatımıza öz müsbət naxışını vuran məqamları olduğu kimi qiymətləndirək. Neqativ halları da müzakirə edə bilərik, ancaq müsbətləri gözdən salmaq məqsədilə bunu həyata keçirməyək."

Milli Məclisin Sədri Oqtay Əsədov da məsələyə münasibətini bildirdi və qeyd etdi ki, bu günədək əfv sərəncamları ilə ümumilikdə 5000-dən artıq insan azadlığa çıxıb. 8 Amnistiya aktı imzalanıb və bu, 27 mindən çox insana şamil olunub.

Çıxışlardan sonra gündəlikdəki məsələlərin müzakirəsi başlandı. "Uyğunluğun qiymətləndirilməsi sahəsində akkreditasiya haqqında" qanunun layihəsi (üçüncü oxunuş) barədə parlamentin İqtisadi siyasət komitəsinin sədri Ziyad Səmədzadə məlumat verdi. Komitə sədri bildirdi ki, bu sənədin həm bir neçə müddəası, həm də adında dəyişiklik edilib. Sənəd sahibkarlıq fəaliyyətini daha işgüzar dairələrə, dünya bazarlarına çıxarılmasına yardım edəcək. Daxili və xarici rəqabəti gücləndirəcək. İstehlakçıların maraqlarının qorunmasına xidmət edib, bazara keyfiyyətsiz malların daxil olmasının qarşısını alacaq. Qanun layihəsi səsə qoyularaq qəbul edildi.

"Azərbaycan Respublikası ilə Avropa İttifaqı arasında icazəsiz yaşayan şəxslərin readmissiyası haqqında" sazişin təsdiq edilməsi barədə qanunun layihəsi haqqında Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli məlumat verdi. Sazişə əsasən, Azərbaycan Avropa İttifaqı qarşısında Avropa İttifaqı ölkələrinə qanunsuz köçən vətəndaşlarının geri qaytarılması və bununla bağlı digər məsələlərə dair yeni öhdəliklər götürür. Sazişdə bir sıra öhdəliklər də nəzərdə tutulub, eyni zamanda hansı şəxslərin necə readmissiya ediləcəyi açıqlanıb, şərtlər göstərilib.

İclasda "Beynəlxalq Valyuta Fondu haqqında Saziş"in maddələrinə Fondun İcra Şurasında islahatlara dair təklif olunan dəyişikliklər"in təsdiq edilməsi, "Azərbaycan Respublikası və İspaniya Krallığı arasında gəlirlərə və əmlaka görə vergilərə münasibətdə ikiqat vergitutmanın aradan qaldırılması və vergidən yayınmanın qarşısının alınması haqqında" Konvensiyanın və onun Protokolunun təsdiq edilməsi və "Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Gürcüstan Hökuməti arasında gömrük işi sahəsində qarşılıqlı inzibati yardım haqqında" sazişin təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası qanununun layihələri də təsdiqləndi.

İclasda 3 sənəd - "Su təchizatı və tullantı suları haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda, Cinayət və İnzibati Xətalar məcəllələrində dəyişikliklər edilməsi haqqında qanunun layihələri birgə müzakirəyə çıxarıldı. Dəyişikliyə əsasən, əvvəllər təbii qaz və elektrik enerjisini talayan şəxslərə qarşı inzibati cəzaların tətbiqi ilə bağlı maddəyə "qanunsuz suyun talanması" ifadəsi əlavə edilir. Yəni su təchizatı şəbəkəsinə qanunsuz qoşulmaya görə inzibati cəza tətbiq ediləcək.

"Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişikliklər edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası qanununun layihəsi isə geniş müzakirə edildi. Sənədlə bağlı məlumat verən Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli qeyd etdi ki, qanuna təklif olunan bir sıra dəyişiklər və əlavələr çox əhəmiyyətlidir.

Onun sözlərinə görə, müasir dövrdə vətəndaşlıq haqqında qanunvericiliyimizdə bir sıra boşluqlar mövcuddur və məhz bu baxımdan qanuna dəyişikliklər təklif olunur: "Azərbaycan Konstitusiyasında birmənalı qeyd olunub ki, Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı vətəndaşlıqdan məhrum edilə bilməz. Bu cür müddəalar dünyanın bir çox inkişaf etmiş ölkələrin konstitusiyalarında da mövcuddur. Eyni zamanda inkişaf etmiş ölkələr özlərinin vətəndaşlıq haqqında qanununda vətəndaşlığın itirilməsinin də əsaslarını qeyd edirlər və beləliklə bu məsələni tənzimləyirlər". Dəyişikliyə əsasən, xarici ölkənin vətəndaşlığını qəbul edən şəxs 1 ay müddətində müvafiq dövlət orqanına yazılı şəkildə müraciət etməlidir.

Müzakirələrdə iştirak edən deputat Fazil Mustafa müəyyən hallarda ali savadlı şəxslərin başqa ölkələrin silahlı qüvvələrində çalışmasına görə vətəndaşlıqdan məhrumetməyə əsas olması barədə müddəa ilə razılaşmadı: "Əgər vətəndaşımız Türkiyə Silahlı Qüvvələrində alim kimi çalışırsa, niyə vətəndaşlıqdan məhrum edilməlidir?".

Milli Məclisin Sədri Oqtay Əsədov deputatın diqqətinə çatdırdı ki, heç kim vətəndaşlıqdan azad edilmir, söhbət başqa ölkənin vətəndaşlığını qəbul etmiş şəxslərdən gedir: "Söhbət yalnız hər hansı xarici ölkədə üzərinə öhdəlik götürülməsindən gedir. Əgər o şəxs başqa ölkənin ordusunda, bələdiyyəsində iştirak edirsə, üzərinə öhdəlik götürür".

YAP-ın icra katibinin müavini, deputat Mübariz Qurbanlı məsələyə münasibətini belə bildirdi: "Bu insanlar başqa ölkələrin ordusunda, dövlət qurumlarında çalışırlarsa, üzərlərinə öhdəliklər götürürlər. Biz vətənimizin qiymətini bildiyimiz kimi, vətəndaşlığımızın da qiymətini bilməliyik. Bizim ölkədə də vətəndaşlığı qəbul etmək istəyən əcnəbilər var. Azərbaycan gücləndikcə bizim pasportumuzun, vətəndaşlığımızın da əhəmiyyəti artır. Vətəndaşımız da bilməlidir ki, Azərbaycan vətəndaşlığını kənara qoyub, başqa ölkənin vətəndaşlığını qəbul edəndə çox şey itirə bilər. Bəzi adamlar istəyirlər ki, həm Azərbaycanda, həm kənarda yaşasınlar. Şəxs başqa ölkənin vətəndaşlığını qəbul edirsə, avtomatik Azərbaycan vətəndaşlığını itirir. Biz sadəcə, bu qanunla özümüzü qorumağa çalışırıq". Onun sözlərinə görə, bu qanun diaspor fəaliyyətinə mane olmayacaq. Elm sahəsində mütəxəssis kimi xarici ölkələrə gedənlər müqavilə əsasında Azərbaycan vətəndaşı kimi çalışacaq. Bu, biznes fəaliyyətinə də təsir göstərməyəcək.

Müzakirələrdən sonra sənəd səsə qoyularaq qəbul edildi.

Fasilədən sonra Milli Məclis işini davam etdirdi. Qeyd edək ki, iclasda ölkəmizdə səfərdə olan ABŞ-ın Nyu Meksiko ştatının Senatının sədri Meri Peypenin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti də iştirak edirdi. Milli Məclisin Sədri Oqtay Əsədov dedi ki, ABŞ-ın Nyu Meksiko ştatının Senatı Xocalı faciəsinin soyqırımı kimi tanınması haqqında və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyən qətnamələr qəbul etmişdir. Həmçinin Nyu Meksiko ştatının qubernatorunun imzaladığı bəyannamə ilə 28 may Nyu Meksiko ştatının bütün ərazisində "Azərbaycan Milli Günü" elan edilmişdir. İclasda Nyu Meksiko ştatının qəbul etdiyi qətnamələrin surətlərinin əks olunduğu lövhələr nümayiş olundu. Deputatlar ABŞ-ın Nyu Meksiko ştatının Senatının, o cümlədən rəhbərliyinin qərarlarını və nümayəndə heyətini alqışladılar.

Sonra gündəlikdəki məsələlərin müzakirəsi davam etdirildi. Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli "Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişikliklər edilməsi haqqında" qanun layihəsi barədə məlumat verdi. Bildirdi ki, dəyişikliyə əsasən İnzibati Xətalar Məcəlləsinə 68-10-cu maddənin əlavə edilməsi təklif olunur. Bu maddəyə əsasən, yerli özünüidarəetmə orqanlarının mülkiyyətində, bitkiçilik üzrə kənd təsərrüfatı fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki və ya hüquqi şəxslərin icarəsində, istifadəsində və ya mülkiyyətində olan torpaq sahələrində aşkar edilmiş tərkibində narkotik maddələr olan yabanı bitkilərin məhv edilməsi üzrə tədbirlər görülməməsinə görə fiziki şəxslərin yüz əlli manat miqdarında, vəzifəli şəxslərin dörd yüz manat miqdarında, hüquqi şəxslərin isə min manat miqdarda cərimə edilməsi nəzərdə tutulur.

Qısa müzakirədən sonra qanun layihəsi səsə qoyularaq təsdiqləndi.

Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli daha sonra "Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsində dəyişikliklər edilməsi haqqında" qanun layihəsini müzakirəyə təqdim etdi. Bildirdi ki, dəyişikliklərə əsasən Cinayət Məcəlləsinin ağır və xüsusilə ağır cinayətlərlə bağlı maddələrinin sanksiyalarının artırılması təklif olunur. Müzakirələr zamanı deputatlardan Fazil Mustafa, Elmira Axundova, Adil Əliyev, Çingiz Qənizadə layihə ilə bağlı fikirlərini bildirdilər. Yekunda qanun layihəsi təsdiq olundu.

İclasda "Azərbaycan Sərhəd Mühafizəsinin 95 illiyi (1919-2014)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalının təsis edilməsi ilə əlaqədar "Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə" qanun layihəsi də təsdiq olundu.

Milli Məclisin iclasında son olaraq "Azərbaycan Respublikasında bələdiyyələrin birləşməsi yolu ilə yeni bələdiyyələrin yaradılması haqqında" və "Bələdiyyələrin əraziləri və torpaqları haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununa əlavə edilmiş "Azərbaycan Respublikasında bələdiyyələrin siyahısı"nda dəyişikliklər edilməsi barədə" qanun layihələri müzakirəyə çıxarıldı. Hər iki qanun layihəsi barədə Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin sədri Arif Rəhimzadə məlumat verdi. Qeyd etdi ki, 21 rayon üzrə 204 bələdiyyədən sənədlər daxil olub. Qanun layihəsinə əsasən 204 bələdiyyənin əvəzinə 94 yeni bələdiyyənin yaradılması təklif olunur.

Müzakirələr zamanı deputat Bəxtiyar Əliyev dedi ki, bələdiyyələrin birləşməsi idarəetmənin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə və onların resurslarının daha səmərəli istifadə olunmasına xidmət edəcək. Bəxtiyar Əliyev bələdiyyə torpaqlarında tikilən fərdi evlərlə də bağlı fikirlərini bildirdi. Onun sözlərinə görə, bu evlər elə inşa olunur ki, həmin ərazilərdə heç bir sosial infrastruktur yaratmaq mümkün deyil. Bütün bunların problemlərə yol açdığını deyən Bəxtiyar Əliyev əlavə etdi ki, bələdiyyələrin yaşayış üçün ayırdığı ərazilərin əvvəlcədən tikinti qanunvericiliyinə uyğun planlaşlaşdırılması aparılmalıdır.

Müzakirələr başa çatdıqdan sonra hər iki qanun layihəsi səsə qoyularaq təsdiq edildi.

İclasın sonunda Milli Məclisin 2014-cü il yaz sessiyasının başa çatdığını deyən Milli Məclisin Sədri Oqtay Əsədov onu da əlavə etdi ki, deputatların müraciətlərinə əsasən parlamentin növbədənkənar sessiyası keçiriləcək.

Milli Məclisin Sədri Oqtay Əsədov sessiyanı bağlı elan etdi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni səsləndirildi.

Rəşad BAXŞƏLİYEV,

Rəşad CƏFƏRLİ,

Azərbaycan.-2014.- 31 may.- S.1-2.