2013-cü il Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı

Bu gün ölkəmiz sürətli yüksəliş dövrünü yaşayır

Dinamik inkişafı getdikcə daha sürətli xarakter alan müasir Azərbaycan artıq dünyada güclü bir dövlətə çevrilmişdir. Keçən il ölkəmizdə baş verən hadisələrə, həyata keçirilən layihələrə, görülən işlərə nəzər saldıqda Azərbaycanın sürətli iqtisadi inkişafının bir daha şahidi oluruq. Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin düşünülmüş, uzaqgörən xarici siyasəti ölkəmizin beynəlxalq aləmdə nüfuzunu daha da artırdı. Ötən il ölkəmizin beynəlxalq əlaqələrinin inkişafı üçün yaxşı imkanlar yarandı və bu imkanlardan səmərəli şəkildə istifadə edildi.

Tarixə çevrilən 2013-cü il Azərbaycan üçün xarici siyasət prioritetlərinin həyata keçirilməsi baxımından da kifayət qədər uğurlu ildir. Bu dövrdə Azərbaycan nəinki beynəlxalq əlaqələrini daha da genişləndirdi, həmçinin regional və dünya miqyasında ölkəmizin milli maraqlarının effektiv şəkildə təmin edilməsi istiqamətində qətiyyətli addımlar atıldı. 2013-cü ildə Prezident İlham Əliyev 9 ölkəyə səfər etdi. Həm bu səfərlər zamanı, həm də Bakıda 16 ölkənin dövlət başçıları, 15 ölkənin baş nazirləri, 4 ölkənin parlament sədrləri ilə görüşlər keçirdi. Ölkə daxilində isə dövlət başçısı ötən il 36 rayonda səfərdə olaraq 131 obyektin açılışında iştirak etdi.

2013-cü ildə Azərbaycanın BMT Təhlükəsizlik Şurasındakı (TŞ) fəaliyyəti başa çatdı. Bu, Azərbaycan üçün böyük tarixi sınaq idi. Ölkəmiz bütün vəzifələrin öhdəsindən layiqincə gəldi. Ən əsası, ölkəmizin TŞ-yə sədrliyi göstərdi ki, Azərbaycanın mövqeyi ilə hər kəs hesablaşır. Azərbaycanın bu quruma sədrlik etməsi Prezident İlham Əliyevin apardığı uğurlu siyasətin nəticəsidir. Dövlət başçısının məqsədyönlü siyasəti Azərbaycanın milli maraqlarının qorunmasına, ölkəmizin beynəlxalq aləmdə mövqelərinin güclənməsinə və qüdrətli dövlətə çevrilməyimizə hesablanıb. Xatırladaq ki, Azərbaycanın BMT TŞ-yə ilk sədrliyi müddətində qurumun 59 açıq və qapalı iclası keçirilib, 7 qətnamə, şura sədrinin 3 bəyanatı və 13 mətbuat bəyanatı qəbul edilib. Beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyin təmin olunması istiqamətində öz səylərini əsirgəməyən və davamlı şəkildə fəaliyyət göstərən Azərbaycan BMT TŞ-nin sədri qismində beynəlxalq səviyyədə ədalətin və beynəlxalq hüququn prinsiplərinin bərqərar olmasına mühüm töhfələrini verdi. Bu müddət ərzində etibarlı və qətiyyətli tərəfdaş kimi Azərbaycanın BMT TŞ və BMT-nin üzv dövlətləri, BMT Katibliyi, digər beynəlxalq təsisatlar ilə sıx işbirliyi və əməkdaşlıq münasibətləri də inkişaf etdirildi.

2013-cü ildə Azərbaycanda bir sıra beynəlxalq tədbirlər keçirildi. Bunların sırasında Davos İqtisadi Forumu, III Beynəlxalq Humanitar Forumu, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının üzv ölkələrin nazirlərinin iştirakı ilə keçirilən konfransı, İkinci Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunu xüsusi qeyd etmək olar. Bu konfranslar Azərbaycanın beynəlxalq toplantıların keçirildiyi mərkəzə çevrildiyini bir daha təsdiqləyir.

May ayında Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO və İSESCO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə qəbul olunmuş amnistiya aktı da ölkə ictimaiyyəti tərəfindən böyük sevinc hissi ilə qarşılandı. Mərhəmət və humanizm məfkurəsindən çıxış edərək insanlara daim qayğı, yardıma ehtiyacı olanlara kömək göstərmək Heydər Əliyev Fondunun başlıca məramlarındandır. Azadlıqdan məhrum edilmiş şəxslərin və onların yaxınlarının, ailə üzvlərinin fonda çoxsaylı müraciətlər etməsi vətəndaşların Heydər Əliyev Fondunun ali prinsiplərinə olan ictimai etimadının mühüm göstəricisidir. "Heydər Əliyevin 90 illik yubileyi münasibəti ilə amnistiya elan edilməsi haqqında" Milli Məclisin 7 may 2013-cü il tarixli qərarı ilə 10 040 məhkuma şamil olunan son amnistiya aktı nəticəsində 2268 nəfər azadlıqdan məhrumetmə cəzasından azad edildi. Oktyabrın 14-də isə Qurban bayramı münasibəti ilə imzalanan əfv sərəncamı 153 nəfəri azadlığa qovuşdurdu.

2013-cü ildə ölkə iqtisadiyyatına 28 milyard dollar investisiya qoyulub. Bu isə rekord göstəricidir. Çünki heç vaxt bir il ərzində ölkə iqtisadiyyatına bu qədər investisiya qoyulmayıb. Hazırda Azərbaycanın valyuta ehtiyatları 50 milyard dollara çatıb. Dünya miqyasında bu göstəriciyə görə Azərbaycan ən qabaqcıl yerlərdədir. Azərbaycan iqtisadiyyatının dayanıqlı və davamlı inkişafını özündə təcəssüm etdirən milli sosial-iqtisadi modelin başlıca istiqaməti ölkə iqtisadiyyatının daha da inkişafı, dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya və Azərbaycan vətəndaşlarının rifahının yüksəldilməsidir. Ötən müddət ərzində bu modelin müvəffəqiyyətlə həyata keçirilməsi nəticəsində Azərbaycanın uğuru davamlı və sabit xarakter almış, ölkəmiz nəqliyyat, ərzaq və enerji təhlükəsizliyini təmin edərək öz siyasi və iqtisadi müstəqilliyini möhkəmləndirmişdir. Dövlət müstəqilliyinin üçüncü onilliyini yaşayan respublikamızda sosial-iqtisadi modernləşməyə əsaslanmaqla yüksək əzmkarlıqla və yaradıcılıqla həyata keçirilən inkişaf strategiyası bütün sahələrdə öz səmərəli nəticələrini verir.

Keçən il ölkəmizdə "İnformasiya-kommunikasiya texnologiyaları ili" elan edildi. Bu sahədə görülən işlər nəticəsində Azərbaycan daha bir uğura imza atdı. "Azərspace-1" telekommunikasiya peyki orbitə çıxdı və Azərbaycan kosmik dövlətlər klubuna daxil oldu. Hazırda dünyada cəmi 11 kosmos dövləti var ki, onun da biri Azərbaycandır.

2013-cü ildə ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında baş verən ən önəmli hadisələrdən biri isə prezident seçkiləri oldu. Azad, demokratik və tam şəffaf şəkildə keçirilən bu seçkilərdə xalq layiqli namizədinə səs verdi. 9 oktyabr seçkilərinin nəticəsi olaraq xalqımız siyasətin davamlığının təmin olunması, hər bir fərdin perspektiv mənafeyinə hesablanmış siyasi, hüquqi, sosial-iqtisadi, humanitar islahatların ardıcıl şəkildə davam etdirilməsi naminə ciddi siyasi iradə ortaya qoydu. Dahi lider Heydər Əliyev siyasətinin alternativsizliyi qənaətini özü üçün tam yəqinləşdirmiş Azərbaycan xalqının cənab İlham Əliyevi strateji islahatlar kursunun layiqli davamçısı görməsi reallıqlarla şərtlənmiş, obyektiv zərurətdən irəli gəlmişdir. Dövlətə rəhbərlik missiyasını üzərinə götürən liderin şəxsiyyətcə bütöv, iradəli və sarsılmaz olması xalqın özünə inamını təmin etməklə yanaşı, hər bir vətəndaşın sabit və istiqrarlı yaşam tərzinə imkan yaradır. Xalqın yenidən cənab İlham Əliyevə etimad göstərməsi dövlət başçısının rəhbərliyi altında həyata keçirilən siyasətə verdiyi yüksək dəyər idi. Xüsusi olaraq qeyd edim ki, Prezident İlham Əliyev 2013-cü ildə beynəlxalq nüfuzlu nəşrlər tərəfindən 7 dəfə "İlin adamı" elan edildi.

2013-cü ilin dekabr ayının 17-si isə Azərbaycan üçün tarixi bir gün oldu. Həmin gün Bakıda "Şahdəniz" layihəsinin ikinci mərhələsi üzrə yekun investisiya sazişi imzalandı. "Şahdəniz" konsorsiumu son iki il ərzində Avropaya qazın nəqli üçün boru kəmərinin bir neçə seçim variantını nəzərdən keçirib və TAP (Trans Adriatic Pipeline) üzərində dayanıb. Uzunluğu 870 km olacaq TAP kəməri Azərbaycan qazını Türkiyə, Yunanıstan və Albaniya ərazisi ilə İtaliyaya çatdıracaq. Layihənin ümumi dəyəri təxminən 2,2 milyard ABŞ dolları təşkil edir.

"Şahdəniz-2" layihəsinin imzalanması birbaşa Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin siyasi qətiyyətinin və xarizmatik liderliyinin, mükəmməl təşəbbüsünün məntiqi nəticəsi, əzmkar və möhtəşəm fəaliyyətin təntənəsi idi. Bu, ölkəmizin tarixi nailiyyəti, qələbəsi idi. Artıq Azərbaycan qazının 2018-ci ildən sonra Avropada satılması ilə bağlı bütün müqavilələr bağlanmışdır. "Şahdəniz-2" investisiya sazişi XXI əsrin layihəsidir. Bu layihə ölkəmizin nüfuzunu, iqtisadi gücünü daha da artıracaqdır.

Bu gün Azərbaycanda regionların sosial-iqtisadi inkişafı dövlət siyasətinin əsas prioritetlərindəndir. Bu istiqamətdə aparılan siyasət inkişafın Azərbaycan modelinin əsas tərkib hissələrindən birini təşkil edir. Regionların sosial-iqtisadi inkişafını müəyyən edən birinci və ikinci dövlət proqramları ilə bağlı həyata keçirilən uğurlu işlərin nəticəsidir ki, hazırda ölkəmizin bütün bölgələrində inkişafa nail olunub, regionların siması, insanların sosial həyatı əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşıb. Nazirlər Kabinetinin 2013-cü ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və 2014-cü ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında bildirilmişdir ki, ötən il regionlarda 380-dən çox sənaye, kənd təsərrüfatı, xidmət və ticarət müəssisəsi fəaliyyətə başlayıb, 237 məktəb, 47 bağça, 30 səhiyyə, 25 idman, 45 mədəniyyət və digər sosial obyektlər tikilib və ya əsaslı bərpa olunub, 470-ə yaxın müəssisənin isə tikintisi davam etdirilir. Ötən il 110 min yeni iş yeri açılıb ki, onlardan 80 mini daimi iş yeridir. İşsizliyin səviyyəsi isə 5 faizə düşüb.

Azərbaycanda əhalinin maddi rifah halı davamlı şəkildə yüksəlir, bütün şəhər və kəndlərin siması gündən-günə gözəlləşir, ümumi tərəqqini bariz şəkildə özündə əks etdirir. Bunu ölkəmizin ən iri sənaye mərkəzlərindən biri olan Sumqayıt şəhərinin timsalında da aydın görmək mümkündür. Dinamik inkişafı ilə Sumqayıt təkcə sənaye yox, digər əsas sahələr üzrə də özünün sürətli yüksəliş dövrünü yaşayır. Bu mənada Sumqayıtda görülən işlər həm miqyasına, həm də nəticələrinə görə nümunəvi xarakter daşıyır. İndi Bakı ilə sanki bir inkişaf yarışına girən Sumqayıtın statistik göstəriciləri burada əksər standartların paytaxtla uyğunlaşdırılmasına yol açmaqdadır.

Ötən il Prezident İlham Əliyev iki dəfə Sumqayıt şəhərinə səfər etmişdir. Dövlət başçısı may ayının 3-də Heydər Əliyev Mərkəzinin açılışında iştirak etmiş, Cümə məscidində əsaslı təmir işləri və Bayraq Meydanında yaradılan şəraitlə tanış olmuşdur. Eyni zamanda, Prezident Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin Sumqayıt "ASAN xidmət" mərkəzinin və "Gilan" Tekstil Parkının açılış mərasiminə qatılmışdır. Mərasimdə dövlət başçısı demişdir: "Sumqayıt doğrudan da, gözəlləşir, müasirləşir. Gözəl parklar salınır, binalar təmir olunur. İstirahət yerləri, bulvar salınır. Yəni, doğrudan da, müasir şəhərə çevrilir. Sumqayıt bir böyük sənaye mərkəzi kimi artıq inkişaf yolundadır. Burada həm ağır, həm yüngül sənaye, kimya sənayesi ənənəvi olaraq inkişaf edir. Belə gözəl müəssisələrin yaradılması ölkəmizin gücünü göstərir".

Prezident İlham Əliyev 5 ay sonra oktyabrın 3-də yenidən Sumqayıt şəhərində olmuş, bir sıra obyektlərin açılış mərasimində iştirak etmişdir. Həmin vaxt şəhərdə 1 nömrəli Sumqayıt şəhər xəstəxanası əsaslı təmir və yenidənqurmadan sonra istifadəyə verilmiş, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının təməlqoyma mərasimi olmuş, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkı ərazisində "Azərtexnolayn" MMC-nin polad boru zavodu açılmışdır. Eyni zamanda, "Sağlam qida" aqrar-sənaye kompleksi istifadəyə verilmişdir. Açılış mərasimlərində iştirak edən dövlət başçısı demişdir: "Sumqayıt şəhərinin yeni sənaye inkişafı dövrü bu gün başlayır. Kimya Sənaye Parkının yaradılması sənaye inkişafının yeni mərhələsi olacaqdır. Bu müəssisələr və Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının yaradılması və inkişafı ölkəmizin sənaye potensialını gücləndirəcəkdir".

Nazirlər Kabinetinin 2013-cü ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və 2014-cü ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında bu il "sənaye ili" elan edilmişdir. Sumqayıt isə Bakıdan sonra Cənubi Qafqazın ikinci böyük sənaye mərkəzidir. Prezident İlham Əliyev də dəfələrlə vurğulamışdır ki, Sumqayıt gələcəkdə dünya miqyasında ən böyük sənaye mərkəzlərindən biri olmalıdır.

Yola saldığımız 2013-cü il bütün sahələrdə olduğu kimi, mədəniyyət sahəsində də uğurlu olub. Ötən il Azərbaycanın möhtəşəm beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi etməsi, eləcə də mədəniyyətinin nümayişi, təbliği istiqamətində dünyanın ən böyük dövlətlərində tədbirlərin keçirilməsi buna sübutdur. Fəxrlə demək olar ki, Azərbaycan həm də dünyada mədəniyyət-incəsənət dövləti kimi tanınır. Bu isə həm qürurverici, həm də fəxr ediləcək haldır. Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, Azərbaycanın birinci xanımı, UNESCO və İSESCO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban Əliyevanın Azərbaycanın ictimai-siyasi, mədəni həyatında gördüyü işlərin bir illik mənzərəsinə diqqət yetirsək, nə qədər möhtəşəm layihələrin reallaşdığının bir daha şahidinə çevrilərik. 2013-cü ildə Azərbaycanda baş verən sıçrayışlarda, onun simasının gündən-günə dəyişməsində, dünyanın nüfuzlu dövlətləri sırasında layiqli yer qazanmasında Mehriban xanım Əliyevanın fəaliyyəti, genişmiqyaslı layihələrinin müstəsna yeri və əhəmiyyəti var. Onun həyata keçirdiyi layihələr yerli əhəmiyyətli sosial problemlərin həllinə, xüsusi qayğıya ehtiyacı olan insanlara kömək məqsədi daşıyıb. İnsanların yaradıcı potensialının, bilik və bacarıqlarının aşkara çıxarılmasına, qabiliyyətlərini göstərməsinə, inkişaf etdirməsinə səbəbkar olub. Azərbaycan həqiqətlərini dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq, uşaq müəssisələrinin infrastrukturlarını yeniləşdirmək, səhiyyə və tibbi xidməti inkişaf etdirmək istiqamətində fondun böyük mahiyyət daşıyan addımları Mehriban xanım Əliyevanın humanizm prinsiplərinə sadiqliyinin təsdiqidir.

2013-cü il ərzində Azərbaycanda nüfuzlu beynəlxalq tədbirlər keçirilmişdir. Bunların sırasında II Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu və Azərbaycanda ilk dəfə keçirilən UNESCO-nun Qeyri-Maddi İrsin dövlətlərarası komissiyasının iclasını xüsusi qeyd etmək olar. Bu tədbirlərdə Azərbaycanın mədəniyyətinin, incəsənətinin qorunması üçün vacib və önəmli qərarlar qəbul olunmuşdur. Ötən il respublikamızda bir neçə xarici dövlətin mədəniyyət günləri, eləcə də xarici dövlətlərdə mədəniyyət günlərimiz böyük çoşqu ilə qeyd edilmişdir. Həmçinin Heydər Əliyev Fondunun təşkilatçılığı ilə "Qafqazın mirvarisi olan Azərbaycanın mədəni dəyərləri" layihəsi çərçivəsində xarici ölkələrdə də tədbirlər baş tutmuşdur.

Bütün bunlar onu göstərir ki, Azərbaycan daim irəliyə baxan və daha böyük hədəflərə çatmağı qarşıya əsas məqsəd qoyan dövlət olduğundan inkişaf tempini davamlı şəkildə artırır. Azərbaycanda keçən il ərzində istər iqtisadi, istər siyasi, istər mədəniyyət sahəsində beynəlxalq əhəmiyyətli tədbirlərin geniş şəkildə həyata keçirilməsi ölkəmizin beynəlxalq aləmdə nüfuzunu artırıb. Keçən ilin belə uğurlarla başa çatması, bu ildə də həmin uğurların davam edəcəyinə xalqımızda böyük inam yaradır.

Leyla ABDULLAYEVA,

Milli Məclisin deputatı

Azərbaycan.-2014.- 24 yanvar.- S.5.