III Qlobal Bakı Forumunda Avropa
İttifaqının qonşuluq siyasəti
müzakirə olunub
Aprelin
29-da III Qlobal Bakı Forumu çərçivəsində
“Avropa İttifaqı və onun qonşuluq siyasəti”
mövzusunda panel iclası keçirilib.
Moderator
– Xarici İşlər Şurasının üzvü
Mişel Fuşe panelin mövzusu barədə məlumat verərək
bildirib ki, son dövrlərdə Avropa İttifaqının
qonşuları ilə siyasətini dəyişməsinin
vacibliyi ilə bağlı fikirlər səslənir. Moderator
qonşuluq siyasəti çərçivəsində bir
neçə assosiasiya, bundan əlavə bir sıra ölkələrlə
vizaların sadələşdirilməsi ilə bağlı
sazişlərin imzalandığını deyib. Bu o deməkdir
ki, insanlarda Avropaya qarşı istək var. Qeyd edilib ki, Avropa
qonşuluq siyasəti müharibəyə deyil, dostluq və əməkdaşlığa
əsaslanır.
Liviyanın
xarici işlər naziri Mohamed Dayri
çıxışında bildirib ki, Liviyadakı
qeyri-sabitlik qonşu ölkələrə də təsir
göstərir. Liviya hər zaman Avropa Birliyinin, beynəlxalq cəmiyyətin
bu ölkəyə daha çox diqqət ayırmasını
istəyir. Düzdür, bununla bağlı bir çox bəyanatlar
verilir. Ancaq hələ liviyalılar gələcəkdə
onları nə gözlədiyini, hansı köməyin
olacağını bilmirlər. Biz real kömək istəyirik.
Liviya da Qəddafi rejimi süqut etdikdən sonra dövlət
quruculuğunda müəyyən çətinliklər
yarandı. Bu gün ölkədə neftdən
asılılıq mövcuddur.
Litvanın
sabiq Prezidenti Vitautas Landsbergis çıxışında
Avropa-Rusiya münasibətlərindən danışıb.
Diqqətə çatdırılıb ki, bu gün
Avropanın ən əsas problemi Rusiya ilə
bağlıdır. Rusiyada hələ də imperiya
düşüncəsi mövcuddur. Bu sosialist
düşüncə Rusiyanın Avropa ilə əməkdaşlığına
maneə yaradır.
Gürcüstanın sabiq Prezidenti Mixeil Saakaşvili Azərbaycana hər səfərində ölkəmizdə gördüyü inkişafın onu sevindirdiyini deyib. O, avropalıların Azərbaycana ikili standartlarla yanaşdığını da qeyd edib. Azərbaycanda olan inkişafı və sosial rifahın yüksəldilməsi istiqamətində görülən işləri yüksək qiymətləndirən keçmiş Prezident bildirib ki, Avropa Azərbaycan ilə əməkdaşlığa diqqəti daha da artırmalıdır. Sabiq Prezident deyib: “Dünyada İslam adı ilə təhdid çağırışlarını müşahidə edirik. Azərbaycanda isə sivil dəyərlərin müdafiəsi ön yerlərdə durur. Azərbaycan bir çox ölkələrlə müqayisədə daha liberal və müasirləşmə yolunu seçib. Avropa cəmiyyəti də bunu bilməli və anlamalıdır”.
Moldovanın sabiq Prezidenti Petru Lucunski çıxışında Şərq Tərəfdaşlığı proqramının çox uğurlu ideya olduğunu deyib. Bildirilib ki, bu proqramda iştirak edən ölkələrə müəyyən dəstək verməlidir. Moldova bu köməyi görür, amma bu ideyanın dəqiq icra mexanizmi hələ də mövcud deyil.
Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında əməkdaşlığa dair sazişin imzalanmasının vacibliyini bildirən Latviyanın sabiq Prezidenti Valdis Zatlers qeyd edib ki, bu ölkə Avropa İttifaqı üçün çox önəmlidir və onunla əməkdaşlıq genişləndirilməlidir.
ABŞ dövlət katibi köməkçisinin sabiq müavini, Milli Təhlükəsizlik Şurasının direktoru Devid Merkel vurğulayıb ki, ABŞ beynəlxalq məsələlərdə daha aktiv olmalıdır. Azərbaycan ABŞ üçün strateji əhəmiyyətli məsələlərdə mühüm rol oynayır.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyası rəhbərinin müavini, xarici əlaqələr şöbəsinin müdiri Novruz Məmmədov Bakı Qlobal Forumunun artıq nüfuzlu struktura çevrildiyini və burada dünyanı narahat edən aktual problemlərin müzakirə olunduğunu qeyd edib.
Novruz Məmmədov bildirib ki, bu gün dünyada müharibə ab-havası var. Dünyada gedən proseslərdə beynəlxalq hüquq və onun norma və prinsipləri deyil, daha çox böyük dövlətlərin siyasi, iqtisadi və geosiyasi maraqlarının ortaya qoyulması indiki arzuolunmaz vəziyyətə gətirib çıxarıb. 25 il əvvəl dünyada cəmi 10 ölkədə narahatlıq doğuran münaqişə ocaqları var idisə, bu gün onların sayı 50-yə çatır.
“Uzun müddət azadlıq arzusu ilə yaşayan xalqımız 24 il əvvəl müstəqilliyini qazandı. O vaxt Azərbaycanda hamı fikirləşirdi ki, dünyanın ən sivil, inkişaf etmiş hissəsi olan Avropa və Qərb bizə bütün problemlərimizin həllində kömək edəcək və ədalətli olacaq. Ancaq illər keçdikcə gördük ki, heç də həmişə belə olmur. Azərbaycan bəlkə də postsovet məkanında Avropa və Qərblə uğurlu əməkdaşlıq edən yeganə ölkə sayıla bilər. Lakin müstəqilliyinin ilk illərində məhz geosiyasi maraqların nəticəsi olaraq Azərbaycan ərazilərinin 20 faizi işğal edildi. Bu günə qədər dünyada, o cümlədən Avropada bu məsələ ilə bağlı beynəlxalq hüquqa uyğun heç bir fikir səsləndirilmir. Münaqişənin həlli Minsk qrupunun monopoliyasına verilib. Hamı da çox yaxşı bilir ki, bu qrup münaqişəni həll edə bilməz. Əgər Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı ortaya vaxtında ədalətli mövqe qoyulsaydı, ondan sonrakı problemlər- nə Gürcüstanla, nə Moldova ilə bağlı problemlər olmazdı” -, deyə Prezident Administrasiyasının rəsmisi vurğulayıb.
Bu gün dünyada ən böyük böhranın ədalət böhranı olduğunu söyləyən Novruz Məmmədov bunun nə Qərbə, nə də Avropaya xeyir gətirmədiyini bildirib. Qeyd edilib ki, Azərbaycan enerji sahəsində, terrorizmlə mübarizədə, beynəlxalq əməkdaşlığın, humanitar əlaqələrin inkişafında böyük işlər görür. O, şərqlə-qərb, xristian dünyası ilə islam, şimalla-cənub arasında bir körpüdür və bu funksiyanı şərəflə, uğurla yerinə yetirir. Amma bunu heç kim nəzərə almaq istəmir.
Azərbaycana münasibətdə qərəzli
yanaşmaların və təzyiqlərin müşahidə
olunmasından təəssüfləndiyini bildirən Novruz Məmmədov deyib:
“Bu gün beynəlxalq
aləmdə təhlükəli proseslər gedir
və bu addımların çoxu
bilərəkdən atılır. Azərbaycan Qərblə, Avropa ilə hərtərəfli əməkdaşlığa
can ataraq, bütün imkanlarını təklif etdi və onlardan
münaqişənin həllində ədalətli kömək
istədi. Ancaq bu baş vermədi. Odur ki, Azərbaycanın artıq Avropaya,
Qərbə inamı tükənməkdədir”.
Azərbaycan.-2015.- 30 aprel.- S.5.