Təbii fəlakət
qurbanlarının ailələri dövlət himayəsinə
götürüldü
Azərbaycan
Prezidentinin şəxsi nəzarəti altında həyata
keçirilən tədbirlər nəticəsində qəzanın
fəsadları araşdırılır və aradan
qaldırılır
Dünyanın ən müxtəlif guşələrində son illər təbii fəlakətlərin artması iqlim dəyişməsi ilə əlaqələndirilir. Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının açıqlamasına görə, ötən əsrin 80-90-cı illəri ilə müqayisədə son on il ərzində güclü külək, tornado, qasırğa, zəlzələ, vulkan püskürməsi və quraqlıq kimi təbii fəlakətlərin 5 dəfəyədək artması ciddi kataklizmlərə yol açıb. Təbii fəlakətlərdən heç bir dövlət sığortalanmayıb və onların qarşısını da əvvəlcədən almaq qeyri-mümkündür. Belə təbii fəlakətlərdən biri də bu günlərdə Xəzər dənizində baş verdi və çox təəssüf ki, insan itkisi ilə nəticələndi.
Xəzər dənizində dekabrın 4-də əsən güclü küləyin sürəti saniyədə 38-40 metrə, dalğaların hündürlüyü isə 8-10 metrə çatıb, qasırğa 27 saat davam edib. Qaz quyularından 10-cu platformaya gələn kəmərlərdən birində dalğaların təsiri ilə partlayış baş verib, platformada yanğına səbəb olub. Qəfil baş verən partlayış nəticəsində platformada olan işçilər vaxt itirmədən qayıqlara minərək xilas olmağa çalışıblar. Onlar təlimata uyğun olaraq tez bir zamanda iki qayığa miniblər. Hadisə baş verən zaman platformada 63 nəfər olub. Onların arasında neftçilərlə yanaşı, tikintidə və digər işlərdə çalışan işçilər də olub. Həm dalğadan, həm də yanğından qorunmaq üçün qayıqlar sudan müəyyən hündürlükdə platformadan asılı vəziyyətdə saxlanılıb. Ancaq həm yanğın, həm də dalğa buraya gələn gəmilərin platformaya yaxınlaşıb qayıqdakı işçiləri xilas etməsinə imkan verməyib.
Güclü küləyin və dalğanın təsiri ilə qayıqlardan birinin asıldığı qarmaqların qırılması nəticəsində həmin qayıq dənizə düşüb. İşçilərdə xilasedici jiletlər olsa da, dalğalar arasında itkin düşüblər.
Hadisə baş verdikdən dərhal sonra bütün zəruri tədbirlər operativ surətdə görülüb, lakin hava şəraitinin görünməmiş dərəcədə ağır olması partlayış və alovun dərhal bütün platformanı bürüməsinə səbəb olub. Buna baxmayaraq, özülün rəhbərliyi və işçi heyəti fədakarlıq göstərib, təhlükəsizlik texnikası qaydalarının tələblərinə uyğun təxliyə planına müvafiq hərəkət ediblər.
Ötən müddət ərzində hadisə zamanı özüldə olan 33 şəxs təxliyə edilib, tibbi müayinədən keçirilib, ambulator və stasionar müalicəyə cəlb edilib. 7 nəfərin isə cəsədi dənizdən çıxarılaraq sahilə gətirilib və ailələrinə təhvil verilib. Hazırda itkin düşən 23 şəxsin axtarışı və yanan quyuların söndürülməsi istiqamətində tədbirlər davam etdirilir. FHN-nin, DSX-nın, Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin, AZAL-ın gəmi və helikopterləri, SOCAR-ın mütəxəssisləri və lazımi sayda şəxsi heyət bu işlərə cəlb olunub.
Platformada 24 neft və 4 qaz quyusu istismar edilir. Həmin
quyulardan gündə 920 ton neft, bir milyon kubmetrə yaxın
qaz hasil olunur. Yanğın baş verən
zaman platformalardan gələn qaz kəmərləri dərhal
bağlanılıb. Yanan borulardakı
qalıq qaz olub. Qeyd edək ki, 1984-cü
ildə tikilən platformanın istismar müddəti 50 ildir.
“Günəşli” yatağının 10 saylı
stasionar dərin dəniz özülündə baş
vermiş qəza nəticəsində itkin düşən
şəxslərin tapılması ilə bağlı
Qazaxıstan, Rusiya və İranın sərhəd
qoşunlarına, bütün balıqçı gəmilərinə
məlumat verilib. Xəzər Dəniz Donanmasının, Fövqəladə
Hallar Nazirliyinin və Sərhəd Qoşunlarının gəmiləri
axtarış-xilasetmə prosesini davam etdirir. Bu
işlərə DSX-dən 7, FHN-dən isə 4 helikopter cəlb
olunub. Bütün aidiyyəti qurumların
rəhbərliyi axtarış işlərinə nəzarət
edir. Baş verən hadisə ilə
bağlı ictimaiyyəti məlumatlandırmaq
üçün SOCAR tərəfindən iki qərargah
yaradılıb. Qərargahlar 24 saat ərzində
fasiləsiz işləyir. Eyni zamanda
“Azneft” İstehsalat Birliyində yaradılan qərargahda hər
üç saatdan bir mətbuat üçün
açıqlamalar təşkil edilir.
Qəza qurbanlarının ailələri
yüksək sosial müavinətlər alacaqlar
“Günəşli” yatağının 10 saylı
stasionar dərin dəniz özülündə baş
vermiş qəza ilə əlaqədar Prezident İlham
Əliyevin sərəncamına əsasən
yaradılmış Dövlət Komissiyası işini davam
etdirir. Dövlət Komissiyası itkin düşənlərin
axtarışı və xilasetmə işlərinin sürətləndirilməsini,
qəza nəticəsində zərər çəkmiş
şəxslərə və həlak olanların ailə
üzvlərinə maddi və digər zəruri yardım
göstərilməsini təmin etmək istiqamətində
konkret işlər həyata keçirir. Komissiya
qəza nəticəsində xəsarət alanların
müalicəsinin təmin edilməsi, dərin dəniz
özülünün yararlılıq vəziyyəti və
ona dəymiş zərərin müəyyənləşdirilməsi
və görülmüş digər işlər haqqında
Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə mütəmadi
məlumat verir.
Baş
nazir Artur Rasizadənin sədrliyi ilə dekabrın 7-də Azərbaycan
Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) “Günəşli”
yatağındakı 10 saylı stasionar dərin dəniz
özülündə baş vermiş qəza ilə əlaqədar
Dövlət Komissiyasının növbəti iclası
keçirilib. İclasda qarşıda duran təxirəsalınmaz
məsələlər, habelə qəza nəticəsində
zərər çəkmiş şəxslərə və həlak
olanların ailə üzvlərinə maddi və digər zəruri
yardımların göstərilməsi, xəsarət
alanların müalicəsinin təmin edilməsi, hadisə
rayonunda ekoloji vəziyyətin monitorinqinin təşkili məsələləri
müzakirə edilib. Dövlət Komissiyasının sədri,
Azərbaycan Respublikasının Baş naziri Artur Rasizadə
“Günəşli” yatağının 10 saylı stasionar dərin
dəniz özülündə baş vermiş qəza ilə
əlaqədar Dövlət Komissiyasının
yaradılması haqqında 2015-ci il 5 dekabr tarixli sərəncamdan
irəli gələn vəzifələrin icrası və qəzanın
fəsadlarının aradan qaldırılması ilə
bağlı müvafiq qurumların rəhbərlərinə
tapşırıqlar verib.
Platformada baş vermiş yanğın zamanı orada olan
63 nəfərdən dünyasını dəyişənlərin
ailələrinə, sağ qalanların isə özlərinə
kompensasiya verilməsi nəzərdə tutulub. 10-cu dərin dəniz
özülündə, o cümlədən “Neft
Daşları”nda baş vermiş bədbəxt hadisə
zamanı dünyasını dəyişən, xəsarət alan neftçilərə ödəniləcək
kompensasiyaların həcmi açıqlanıb. Əmək və
əhalinin sosial müdafiəsi naziri Səlim Müslümov
bildirib ki, 3 azyaşlı uşağı, yaşı 30-35
arası olanlara, əməkhaqqı 600-650 manat olan
dünyasını dəyişən neftçilərin ailələrinə
80 min manat həcmində kompensasiya ödəniləcək.
Nazir qeyd edib ki, bu rəqəm neftçinin əməkhaqqından,
iş stajından, ailə üzvlərinin sayından
asılı olaraq 140 min manata qədər çata bilər. Bütün bunlar “İstehsalatda bədbəxt hadisələr
və peşə xəstəlikləri nəticəsində
peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi
hallarından icbari sığorta haqqında” qanunla tənzimlənir.
Nazir əlavə edib ki, xəsarət alan
neftçilərə əlillik dərəcəsi təyin
olunacaq.
Xatırladaq
ki, Dövlət Neft Şirkətinin işçilərə
tibbi xidmətin təşkilinə nəzarət şöbəsinin
rəisi Fuad Əlizadə də qəza nəticəsində
dünyasını dəyişənlərin ailələrinə
və sağ qalanlara veriləcək təzminatların məbləğini
açıqlayıb: “Maddi yardım verilməsi qaydalarına
uyğun olaraq işçi vəfat etdikdə, işçinin
ailə üzvlərinin birinə əməkhaqqının 20
misli qədər təzminat ödənilir. Eyni zamanda, vəfat
edən işçinin uşağına həddi-büluğa,
yəni, 18 yaşına çatana qədər hər ay əməkhaqqının
2,5 misli qədər təzminat ödənilir.
Eləcə də vəfat edən işçinin
övladı hər hansı bir ali məktəbdə əyani
təhsil alırsa, 23 yaşa çatanadək əməkhaqqının
2,5 misli qədər təzminat ödənilir.
Bundan başqa, Dövlət Neft Şirkətinin
işçiləri həyat sığortası ilə
sığortalanıb”.
Hər bir azərbaycanlının
Prezidenti
“Mən bütün Azərbaycan xalqının, hər
bir Azərbaycan vətəndaşının Prezidentiyəm. Mənim
borcumdur ki, imkan daxilində hər bir vətəndaş
inkişafa, yaxşılığa doğru irəliləyişi
görsün və onu hiss eləsin.” deyən cənab
İlham Əliyev ulu öndərin dövlətçilik irsinə
sədaqətini bir daha nümayiş etdirir. Dövlət başçısı irəli
sürdüyü bu prinsipləri gerçəkliyə
çevirmək üçün ardıcıl, məqsədyönlü
və uğurlu fəaliyyət göstərmiş,
bütün məsələlərdə məhz xalqın mənafeyini
əsas götürmüşdür. Azərbaycan
Prezidentinin yürütdüyü siyasətin məqsədyönlülüyü,
ardıcıllığı, obyektiv gerçəkliyə
adekvatlığı, bu siyasətin ölkənin milli mənafelərini
əks etdirməsi respublikanın hər bir vətəndaşında
gələcəyə böyük inam və əminlik
yaradır. Dekabrın 6-da Prezident İlham Əliyevin
“Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) “Günəşli”
yatağının 10 saylı stasionar dərin dəniz
özülündə baş vermiş qəza nəticəsində
həlak olanların xatirəsini yad etmək məqsədilə
Azərbaycan Respublikasında matəm elan edilməsi
haqqında” sərəncamı da ölkə
başçısının vətəndaşlarımızın
yanında daim olduğunu bir daha nümayiş etdirdi. “Günəşli” yatağında baş vermiş qəzanın
nəticələrinin aradan qaldırılması prosesi
bütünlüklə Prezidentin şəxsi nəzarətindədir.
Prezident İlham Əliyevin idarəçilik
keyfiyyətləri sırasında diqqət çəkən əsas
məqamlardan biri də dövlət
başçısının ölkədə baş
vermiş ekstremal situasiyalarda çevik və düzgün qərarlar
qəbul etməsi, bu zaman vətəndaşların mənafeyini
ön plana çəkməsidir. Bu, bir
daha təsdiq edir ki, cənab İlham Əliyev
üçün insan amili bütün məqsədlərin
önündə dayanır.
Prezident İlham Əliyev baş vermiş qəzanın nəticələrinin
aradan qaldırılması üçün Dövlət
Komissiyasının üzvlərinin qarşısında konkret
vəzifələr müəyyənləşdirdi. Bu həm də
gələcəkdə baş verə biləcək təbii fəlakətlərin
qarşısının vaxtında alınması
üçün aidiyyəti orqanlar üçün bir
proqramdır. Bütün bunlar bir daha ondan
xəbər verir ki, Azərbaycan Prezidenti hər zaman xalqın
yanındadır və dövlətimiz baş verən istənilən
ekstremal hadisədə onların üzərindən diqqət
və qayğısını əsirgəmir.
Dövlət başçısının ictimai öhdəliklərə,
xalq qarşısında verdiyi hər bir vədə yüksək
sadiqlik göstərməsi, xalqın sosial rifahının
yaxşılaşdırılması, ölkənin iqtisadi cəhətdən
möhkəmlənməsi üçün davamlı tədbirlər
həyata keçirməsi daim müsbət qiymətləndirilir. “Əsl siyasət
konkret real iş görməkdir” devizinə daim sadiq qalan cənab
İlham Əliyevin xalqa layiqli rəhbərlik
missiyasının əsasında hər bir vətəndaşın
mənafeyini maksimum dərəcədə təmin edən
mükəmməl idarəetmə sisteminin yaradılması
istəyi dayanır. Xalqın
etimadını əməli fəaliyyəti ilə
doğrultmaq, milyonlarla insanın rəğbətini qazanaraq
liderlik səviyyəsinə yüksəlmək heç də
hər bir rəhbərə nəsib olmur. Yalnız
hakimiyyəti millətə layiqli xidmət vasitəsi kimi dəyərləndirən
və bunu əməli fəaliyyəti ilə sübuta yetirən
şəxsiyyətlər milyonlarla insanın rəğbətini
qazana bilir. Fəaliyyətində ictimai rəyə
əsaslanan, hər bir fərdin mənafeyini özündə
ehtiva edən siyasət hər zaman ictimai etimad qazanır, dəstəklənir.
Elnur HACALIYEV,
Azərbaycan.- 2015.- 9 dekabr.- S. 4.