İdman mübarizə olsa da, sülhün elçisidir

Azərbaycan I Avropa Oyunlarına evsahibliyi etməklə

dünyaya bir daha sülhsevər ölkə olduğunu göstərir

Avropanın idman tarixinə yeni səhifə yazılır. Qoca qitənin ən titullu, ən adlı-sanlı idmançıları tarixdə ilk dəfə öz aralarında kimin daha güclü olduğunu müəyyənləşdirməyə başlayıblar. Bu möhtəşəm yarışlara evsahibliyini isə Avropanın tarixi baxımdan qədim, ancaq müstəqil dövlət kimi gənc ölkəsi olan Azərbaycan edir.

Artıq ilk Avropa Oyunlarına start verilib. Oyunların məşəli ölkənin bütün regionlarını, eləcə də paytaxtı dolaşaraq Olimpiya Stadionunda şölələnməyə başlayıb. İndidən demək mümkündür ki, 18 arenada 20 idman və 30 yarış növü üzrə keçirilən yarışlar azarkeşlərə gərgin mübarizə vəd edir. Zarafat deyil, Azərbaycana Avropanın ən güclü idmançıları toplaşıblar. Avropa isə dünyada idmanın ən çox inkişaf etmiş qitəsidir. Yunanıstanın timsalında bu qitə həmçinin beynəlxalq arenada sülhün, barışın ən böyük elçisi sayılan olimpiadanın vətənidir.

İndi budur, ilk Avropa Oyunlarına evsahibliyi etməklə sülh, barış estafetini Azərbaycan qəbul edib. Və bununla dünyaya bir daha göstərir ki, Azərbaycan dinc ölkə, xalqımızsa sülhsevərdir. Hətta ötən əsrin 80-ci illərinin sonlarında, hələ keçmiş SSRİ-nin tərkibində olarkən Dağlıq Qarabağ münaqişəsində qarşılaşdığımız və bugünəcən davam edən haqsızlıqlara, ikili standartlara baxmayaraq, Azərbaycan dövləti və xalqı yenə də problemin qansız-qadasız, danışıqlar yolu ilə, amma beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində həllinə tərəfdardır və bu mövqeyini o vaxtdan indiyəcən ən yüksək səviyyələrdə ən müxtəlif tribunalardan dönə-dönə bəyan edir.

Ümumiyyətlə, ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra, xüsusən ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə Azərbaycanın xarici siyasətinin əsasını sülh, beynəlxalq hüquq normalarına, o cümlədən sərhədlərin bütövlüyünə və toxunulmazlığına, dövlətin ərazi bütövlüyünə hörmət və qarşılıqlı əməkdaşlıq prinsipləri təşkil edib. Müasir beynəlxalq normaları özündə əks etdirən bu sülhsevər prinsiplər isə gənc dövlətin dünyaya sivil ölkə kimi təqdim olunması ilə yanaşı, həm də milli müstəqilliyin möhkəmləndirilməsinə və bütün mübahisəli məsələlərin siyasi müstəvidə sülh yolu ilə həll edilməsinə çağırış idi. 1994-cü ildə Qarabağ münaqişəsinin həlli çərçivəsində atəşkəsə nail olunması isə Azərbaycanın həmin prinsiplərə sözdə yox, əməldə sadiq olduğunu göstərdi. Yeri gəlmişkən vurğulayaq ki, həmin mürəkkəb dövrdə ölkəmizə rəhbərlik edən ulu öndər Heydər Əliyevin xalq və tarix qarşısında ən böyük xidmətlərindən biri, bəlkə də birincisi kəskin geosiyasi ziddiyyətlər şəraitində Azərbaycan dövlətçiliyinin bünövrəsini qoyması və sonrakı illərdə onu inkişaf etdirməsidir. Bunun üçün isə ölkəyə və xalqa ilk növbədə sülh, dinclik lazım idi. Lazım idi ona görə ki, Azərbaycan ayaqda qalsın, inkişaf etsin, möhkəmlənsin, xalq səngərdən çıxıb tarlaya, zavoda qayıtsın, silahı yerə qoyub oraq, çəkic götürsün, şəhidlərin yox, dünyaya gələn körpələrin sayı artsın və s. Sülh həmçinin o dövr gənc olduğu qədər də kasıb olan Azərbaycana sərmayə qoymağa hazırlaşan xarici investorlara lazım idi. Heç kim inkar edə bilməz ki, Qarabağ cəbhəsində atəşkəsə nail olunmasaydı, elə həmin il “Əsrin müqaviləsi” imzalanmazdı. O “Əsrin müqaviləsi” ki, dünənki, bugünkü və gələcək uğurlarımızın bünövrəsidir, o “Əsrin müqaviləsi” ki, imzalandığı andan həm də sülhə, barışa xidmət edib.

Heydər Əliyevin sülh siyasəti Azərbaycanda bu gün də həyata keçirilir. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə bu siyasət nəticəsində Azərbaycan regionda lider, dünyada isə ən sürətli inkişaf edən ölkəyə çevrilmişdir. 2003-cü ildən - cənab İlham Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik etdiyi dövrdən bəri ölkənin iqtisadi potensialı güclənmiş, əhalinin həyat səviyyəsi, güzəranı xeyli yaxşılaşmışdır. Ölkəmizin beynəlxalq aləmdə yerinin möhkəmlənməsi, söz sahibinə çevrilməsi də artıq əksəriyyətin qəbul etdiyi danılmaz faktlardır. Bu gün Azərbaycan kosmos ölkəsidir, orbitdə 2 peykimiz var. Azərbaycan həm də nüfuzlu beynəlxalq tədbirlərin keçirildiyi ünvandır. Həmin tədbirlərin məzmunu isə sayları qədər müxtəlifdir. Təsadüfi deyil ki, indi ölkəmiz mədəniyyətlərarası və sivilizasiyalararası dialoqların keçirildiyi mərkəzlərdən biridir. Bütün bunlar və qeyd etmədiyimiz neçə-neçə fakt Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzundan, sülhməramlı xarici siyasətindən xəbər verir.

Bu artan nüfuzun və həyata keçirilən sülhməramlı siyasətin nəticəsini isə ölkəmizin BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasına üzv seçilməsi zamanı bütün dünya da gördü. 155 ölkənin səs verməsi ilə dünyanın ən ali orqanına qeyri-daimi üzv seçilməyimiz sıradan bir hadisə deyildi. Bu, ilk növbədə Azərbaycanın xarici siyasət kursunun qələbəsi idisə, digər tərəfdən dövlət başçısı İlham Əliyevin praqmatik fəaliyyətinin göstəricisi idi. Çünki beynəlxalq münasibətlər sistemini dəqiq bilmək, lazım gəldikdə əks mövqelər hazırlamaq, ölkənin xarici siyasətinin doktrinasının tələblərinə uyğun real və çevik manevrlər etmək, bu planda BMT müstəvisində, xüsusilə BMT Baş Məclisinin sessiyalarında Azərbaycanın maraqlarının müdafiəsi üçün tədbirlər görmək məhz Prezident İlham Əliyevin siyasi dəst-xəttidir. Söz düşmüşkən onu da qeyd edək ki, Azərbaycan Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya ölkələri arasında bu mötəbər quruma seçilmiş ilk, MDB məkanında isə Ukraynadan sonra ikinci dövlətdir. Onu da xatırladaq ki, Ukrayna BMT-nin 1945-ci ildən üzvüdür.

Ümumiyyətlə, Azərbaycan həmişə dünya siyasətində söz sahibi olan bütün ölkələrlə əlaqələrini daha da möhkəmləndirməyə, sülh, sabitlik və iqtisadi əməkdaşlıq təşəbbüslərini fəal şəkildə dəstəkləməyə çalışır. Ölkəmizin belə bir mövqe nümayiş etdirməsinin xüsusən Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli fonunda mühüm əhəmiyyəti var. Elə işğal altındakı ərazilərimizin azad olunması, məcburi köçkünlərimizin doğma yurdlarına qayıtmaları və Azərbaycanın Ermənistan tərəfindən pozulmuş ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsinin xarici dövlətlərlə həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli formatda keçirilən tədbir və görüşlərdə daim gündəliyə gətirilməsinin də səbəbi budur.

Prezident İlham Əliyevin sözləridir: “Əgər məsələni sülh yolu ilə həll etmək üçün bizə daim mesajlar göndərən tərəfdaşlar doğrudan da istəyirlər ki, bölgədə sülh olsun, Ermənistan işğal olunmuş torpaqlardan çıxmalıdır. Çünki əks təqdirdə məsələnin başqa yolla həlli istisna deyildir. Biz bunu heç vaxt istisna etməmişik. Beynəlxalq hüquq bu haqqı bizə verir. Sadəcə olaraq, Azərbaycanın sülhsevər siyasəti, bölgədə gedən proseslərə artan məsuliyyəti və Azərbaycanın bölgədə artıq sabitləşdirici amil kimi, çıxış etməsi bizi bu radikal addımlardan hələ ki çəkindirir. Ona görə məsələnin tezliklə həlli hər tərəfin marağında olmalıdır”.

Amma təəssüf ki, regionun ən “yaşlı” probleminin ədalətli həllinə hələ də maraqlı olmayan qüvvələr qalır və onlar 27 il əvvəl hansı mövqe nümayiş etdirmişlərsə, bu gün də ondan uzağa getmirlər. Sanki Azərbaycanın səbri ilə oynayırlar, sülhməramlı xarici siyasətinin “davamlığı”nı yoxlayırlar. Lakin nahaq, Azərbaycan sülhsevər olduğu qədər də qürurlu ölkədir, heç vaxt ərazisinin işğalda qalması ilə barışmayacaq, bu gün də olmasa, sabah ədaləti bərpa edəcək.

İndi isə Azərbaycan sülh elçisinə - ilk Avropa Oyunlarına evsahibliyi edir. Bununla ölkəmiz yarışların keçirildiyi müddətdə nəinki Avropanın, həm də bütün dünyanın sülh-idman mərkəzi hesab olunur. Və hamı bir daha şahidlik edir ki, bu missiyanın Azərbaycana etibar olunması təsadüfi deyil, Avropanın bu kiçik ölkəsi böyük imkanlara malikdir və həmin imkanlardan biri də regionda sülhün, əmin-amanlığın dayağı olmasıdır.

Raqif MƏMMƏDOV,

Azərbaycan.-2015.- 13 iyun.- S.9.