Azərbaycan Prezidenti
İlham Əliyevin “Rossiya-24” telekanalına müsahibəsi
Xəbər
verdiyimiz kimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
İlham Əliyev aprelin 29-da “Rossiya-24” telekanalına
müsahibə verib. AZƏRTAC müsahibəni təqdim edir.
- Cənab
Prezident, salam! Bizi burada qəbul etdiyinizə görə
çox sağ olun. Biz Sizinlə Qələbə Günü
- Böyük Vətən müharibəsində Qələbənin
70 illiyi ərəfəsində görüşürük.
Bu, bəlkə də xalqlarımızı birləşdirən
əsas hadisə, bizim ümumi tariximizin hadisəsidir. Qələbə
Günü Azərbaycan və şəxsən Sizin
üçün nə deməkdir?
- Bu, bizim
üçün böyük bayramdır. Biz bu bayramı bir
neçə gün ərzində - həm Qələbə
günündən əvvəl, həm də həmin gün təntənəli
şəkildə qeyd edirik. Veteranlarla görüşlər
keçirilir, müxtəlif bayram tədbirləri təşkil
olunur.
Bu bayram
bizə çox əzizdir. Bu, ölkəmizdə rəsmi
dövlət bayramı kimi qeyd edilir. Təəssüf ki,
müstəqilliyin ilk illərində Azərbaycanın o
zamankı hakimiyyəti bunu rəsmi bayram kimi ləğv
etmişdi. Yalnız Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə
qayıdışından sonra Qələbə Günü
dövlət bayramı elan edildi, qeyri-iş günü oldu və
bununla da tarixi ədalət bərpa edildi. Biz
veteranlarımıza çox mehriban münasibət bəsləyirik.
Qeyd etmək istəyirəm ki, bütün veteranların
avtomobillə təmin olunması proqramı bu il tam başa
çatır. Onlara vaxtaşırı mənzillər, istirahət
üçün sahələr, pul mükafatları
ayrılır. Onlar xalqımızın fəxridir. Biz həlak
olanların xatirəsinə də ehtiramla yanaşırıq
və əminik ki, gənc nəslin qəhrəmanlıq və
Vətənə məhəbbət ənənələrini davam
etdirməsi üçün onlar məhz bu cür fədakar qəhrəmanlıq
və Vətənə məhəbbət ruhunda tərbiyə
olunmalıdırlar. Qeyd etdiyiniz kimi, keçmiş Sovet
İttifaqının bütün xalqlarını bir-birinə
yaxınlaşdıran bu tarixi bir məqam prinsip etibarilə
faşizm üzərində Qələbənin
qazanılmasında iştirak edən bütün insanları
da bir-birinə yaxınlaşdırmalıdır.
Biz Azərbaycandan
700 min insanın müharibədə iştirak etməsindən
qürur duyuruq. Bu müharibədə 300 mindən çox həmvətənimiz
həlak olub, 123 nəfər Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
adına layiq görülüb. Beləliklə, fəxr edəcəyimiz
çox məqamlar var. Biz ümumi Qələbəmizin xatirəsini
göz bəbəyi kimi qoruyuruq.
- Mən
Sizin bir dəfə kadr arxasında dediyiniz sözləri dilə
gətirmək istəyirəm və bunu açıq deyəcəyəm.
Siz bildirmişdiniz ki, Böyük Vətən müharibəsi
haqqında xatirə Sizin üçün atanızın xatirəsi
qədər müqəddəsdir. Biz əcdadlarımızın,
yaxınlarımızın xatirəsini əziz tutduğumuz
kimi, bu tarixi hadisə, bu tarixi faciə barədə xatirələri
də qoruyub saxlamalıyıq. Amma ətrafda tarixin yenidən
yazılmasına cəhdlər göstərildiyi və bu
müharibə peyvəndinin artıq çoxlarına təsir
etmədiyi bir vaxtda buna necə nail olmaq olar?
- Biz bu
cür cəhdləri, əvvələn, tarixi yenidən
yazmaq, faşizm üzərində qələbədə sovet
ordusunun rolunu azaltmaq, habelə faşist canilərinin,
onların davamçılarının və
ideologiyasını bölüşənlərin qəhrəman
səviyyəsinə yüksəldilməsi cəhdlərini
böyük narahatlıqla müşahidə edirik. Bir vaxtlar
bizim hamımıza elə gəlirdi ki, faşizmə - yəni,
bəşəriyyətin tarix boyu hələ üzləşmədiyi
şər qüvvəyə birdəfəlik son qoyulub. Təəssüf
ki, zaman ötdükcə görürük: müəyyən
səylər, bəzi dairələrin təbliğat
kampaniyaları nəticəsində dünyanın müxtəlif
ölkələrində gənc nəslin bir hissəsi real
tarixi bilmədiklərinə və təhrif olunmuş tarixi
faktların daim onlara aşılanması səbəbindən
müəyyən dərəcədə bu virusa yoluxur. Biz
dünyanın bir çox regionlarında neofaşistlərin
marşlarını, məşəllər ilə
yürüşlərini, nümayişlərini
görürük. Bütün bunlar böyük narahatlıq
doğurur.
Biz
tariximizi, bu dəhşətlərə son qoymuş Sovet
İttifaqı, eləcə də digər müttəfiq
ölkələrin xalqlarının qəhrəmanlığını
müqəddəs tuturuq. Bu qəhrəmanlıq nəsillərdən-nəsillərə
keçərək yaddaşlarda yaşamalıdır. Ona
görə də düşünürəm ki, indi məsuliyyət
atalarımızın, babalarımızın qəhrəmanlığına
hörmətlə yanaşan siyasətçilərin, ölkə
rəhbərlərinin, nüfuzlu ictimai xadimlərin üzərinə
düşür. Onlar öz fəaliyyətlərində buna
daim önəm verməlidirlər. Bir vaxtlar bizə elə gəlirdi
ki, hamıya hər şey aydındır, bu, tarixdir,
çoxlu tarixi sənədlər var, odur ki, burada fikir
ayrılığı ola bilməz. Lakin, sən demə, ola
bilərmiş. Ən kədərlisi də odur ki, bu gün
yaşı 20-25 yaşlı gənc nəslin bəzi nümayəndələri
faşist yürüşlərinə çıxmaqla, əslində,
ümumi Qələbəmizi gözdən salırlar. Əgər
bu meyil gələcəkdə genişlənsə, hansısa
mərhələdə tarix baş-ayaq çevriləcəkdir.
Düşünürəm ki, indiki mərhələdə mənim
dediyim fikirləri bölüşən bütün ictimai
qurumlar fəaliyyətlərini əlaqələndirməli,
tarixi həqiqəti ictimaiyyətə, xüsusən, gənclərə
çatdırmaq, faşizmin qəhrəmanlıq səviyyəsinə
qaldırılmasının və tarixin yenidən
yazılmasının qarşısını almaq
üçün fəal işləməlidirlər.
- Siz əminsinizmi
ki, bir neçə onillik keçəndən sonra vəziyyət
prinsipial olaraq pis tərəfə dəyişməyəcək?
- Bu
mövzunun daim diqqət mərkəzində saxlanılması
üçün ən böyük məsuliyyət siyasətçilərin,
dövlət xadimlərinin, ictimai xadimlərin,
yazıçıların, yaradıcı ziyalıların
nümayəndələrinin üzərinə
düşür. Bir daha demək istəyirəm, bəlkə
də təkrar olacaq, amma bu məsələ məni həqiqətən
narahat edir. Hələ 10-15 il bundan əvvəl şəxsən
mənə elə gəlirdi ki, bu məsələdə fikir
ayrılığı ola bilməz. Lakin
görürsünüz, hər şey necə dəyişib.
Böyük insan itkiləri verən ölkələrin,
faşist işğalından əziyyət çəkənlərin
özləri müəyyən dərəcədə
manipulyasiya, psixoloji hücum, zombiləşmə obyektinə
çevrilirlər. Bütün bunlar qorxulu meyillərdir. Bu, təkcə
tarixi ədalətin təhrif edilməsi baxımından məyusluq
doğurmur. Bu, dünyanın gələcəyi
üçün təhlükəli meyillərdir. Bu, o deməkdir
ki, həmin ideologiya təəssüf ki, yaşayır. Bu,
bizim hamımız üçün böyük təhlükədir.
-
Mayın 9-da Moskvada olacaqsınızmı?
- Bəli,
əlbəttə, mütləq olacağam. Mən ötən
yubileydə də Moskvada idim. Adətən 9 May
bayramını Bakıda qeyd edirəm, veteranlarla
yığışırıq, bayram tədbirləri
keçiririk. Ancaq bu il mən onlarla bir qədər əvvəl
görüşəcəyəm. Mayın 9-da isə Moskvada
olacağam.
- Siz
dediniz ki, Böyük Vətən müharibəsi və Qələbə
Günü postsovet məkanının bütün
xalqlarını yaxınlaşdırır. Həmin gün erməni
və Azərbaycan xalqları da bir-birinə yaxın
olurlarmı?
- Bu barədə
danışmaq çətindir. Xalqlar arasında münasibətlərə
gəlincə, Ermənistan tərəfindən fərqli
olaraq, əminəm ki, aramızda olan düşmənçilik
daim davam edə bilməz. Biz bir dövlətin tərkibində
yaşamışıq, faşizmə qarşı birlikdə
mübarizə aparmışıq. Ona görə
düşünürəm, erməni rəhbərliyi, nəhayət
başa düşəcək ki, düşmənçiliyə,
işğala son qoymaq lazımdır. Ölkələrimiz
arasında münasibətlərin normallaşması
üçün əsas maneə Ermənistan tərəfindən
Azərbaycan ərazilərinin işğalının davam etməsidir.
Bu işğalın nə tarixi, nə hüquqi, nə siyasi əsası
var. Məlumdur ki, ali beynəlxalq qurum olan BMT Təhlükəsizlik
Şurası erməni işğalçı qüvvələrinin
Azərbaycan ərazisindən dərhal və qeyd-şərtsiz
çıxarılmasını tələb edən dörd qətnamə
qəbul etmişdir. İyirmi ildən çox vaxt keçib.
Lakin bu qətnamələr kağız üzərində
qalmaqdadır. Yəni, beynəlxalq hüquq kobud surətdə
pozulub. Öz doğma torpaqlarından qovulan bir milyondan
çox insanın hüququ pozulub. Yeri gəlmişkən,
onların arasında xeyli veteran da olub. O da sirr deyil ki, erməni
xalqının da faşizmdən əziyyət çəkməsinə,
bu xalqın bir çox nümayəndələrinin
Böyük Vətən müharibəsi cəbhələrində
şərəflə vuruşmasına baxmayaraq, bu gün Ermənistanda
bizim üçün çox çətin başa
düşülən meyillər müşahidə olunur.
Faşistlər, Hitlerə xidmət edən adamlar qəhrəman
kimi təqdim olunur. Onların adları məlumdur. Bu
yaxınlarda Azərbaycan ictimaiyyəti, veteranlarımız
dost dövlətlərin rəhbərlərinə, o cümlədən
Rusiya Prezidentinə məktub göndərərək Hitlerin tərəfində
vuruşanların adlarının Ermənistanda küçələrə,
evlərə, meydanlara verilməsi faktından
narahatlıqlarını bildiriblər. Bu, böyük
narahatlıq doğurur. Zənnimcə, millətçilik hissi
ədalət hissindən üstün olmamalıdır. Odur ki,
indiki mərhələdə Ermənistan və Azərbaycan
veteranlarının görüşməyə imkanları
olsaydı, yəqin ki, onlar dost masası arxasında əyləşib
birgə tarixlərinin şanlı səhifələrini yada
salardılar. Təəssüf ki, Ermənistan tərəfi
iki ölkə ictimaiyyəti arasında əlaqələrin
qurulmasına hər vəchlə mane olur. Bir neçə il əvvəl
ictimaiyyətin, deputatların qarşılıqlı
görüşlərini təşkil etmək cəhdləri
olmuşdu. Biz hətta bu formatı genişləndirməyi
düşünürdük. Lakin Ermənistanda görəndə
ki, bu, hansısa yaxınlaşmaya, dost hisslərin
oyanmasına gətirib çıxara bilər, əlaqələri
dərhal kəsdilər. Əsas problem ondan ibarətdir ki,
işğal davam edir. Təəssüf ki, Ermənistan bu
prosesi maksimum dərəcədə uzatmağa
çalışır. Hərçənd, onlar başa
düşməlidirlər ki, bu, əbədi olaraq davam edə
bilməz. Bu, sona çatacaq və bu nə qədər tez
olsa, bir o qədər yaxşıdır.
- Bununla
belə, Ermənistan prezidenti də Moskvada olacaq. Sizin
aranızda hər hansı təmas ola bilərmi?
- Həmin
vaxtda təmaslarımız nəzərdə tutulmayıb.
Bizim keçən il görüşlərimiz olub. Yayda
Soçidə Rusiya Prezidentinin təşəbbüsü ilə,
sonra payızda ABŞ-ın dövlət katibi Kerri, daha sonra
Fransa Prezidenti Olland tərəfindən görüşlər
təşkil olundu. Bu görüşlərdə bizə elə
gəldi ki, irəliləyiş əldə oluna bilər. Lakin
təmas xəttində gərginliyi azaltmaq barədə
razılığa gəldiyimiz Paris görüşündən
iki həftə keçməmiş Ermənistan işğal
olunmuş Ağdam rayonunda, onların özlərinin verdiyi məlumata
görə 47 min hərbi qulluqçunun iştirakı ilə
genişmiqyaslı təlimlər təşkil olundu. Buna
lüzum yox idi. Bu, danışıqlar prosesini pozmağa
yönəlmiş açıq-aşkar təxribat idi. Biz bir
neçə gün təmkinlilik göstərdik və
göstəriş verdik ki, bu təxribata reaksiya verilməsin.
Çünki biz hesab edirdik ki, gərginlik
azaldılmalıdır. Lakin qarşı tərəf Mİ-24
döyüş helikopterləri ilə mövqelərimizə
hücum etməyə cəhd göstərdi. Bizim tərəfin
cavab tədbirləri nəticəsində helikopterlərdən
biri məhv edildi. Bu da Ermənistan tərəfinə əksinə,
bizi təxribatda günahlandırmaq imkanı verdi. Bununla da
hadisənin baş verdiyi noyabr ayından bu günə qədər
hər hansı bir əlaqəmiz olmayıb. Axı, bu təlimləri
biz keçirmirdik, o ki qaldı Ermənistan ərazisində. Təlimləri
onlar keçirirdilər, özü də bizim Ağdam
rayonunun ərazisində. Bu, bir daha bizi əmin edir ki, Ermənistan
tərəfinin bütün cəhdləri status-kvonun dəyişilməməsinə
yönəlib. Baxmayaraq ki, Minsk qrupunun həmsədr ölkələri
olan Rusiya, Fransa və ABŞ dəfələrlə
vurğulayıblar ki, status-kvo qəbuledilməzdir, dəyişməlidir.
Bu, nə deməkdir? O deməkdir ki, işğalın aradan
qaldırılması prosesi başlamalıdır. Lakin Ermənistan
tərəfi bununla razılaşmaq istəmir və hər
vasitə ilə danışıqlar prosesinə mane olur. Yəni,
keçən ilin noyabrından indiyə kimi aramızda
heç bir əlaqə yoxdur və nə vaxt
olacağını da deyə bilmərik.
- Tarixi
yenidən yazmaq Rusiya və onun müttəfiqlərinə təzyiq
vasitələrinin geniş arsenalında kifayət qədər
həssas alətə çevrilib. Digər vasitə
Rusiyanın bir ildən çoxdur ki, məruz
qaldığı iqtisadi sanksiyalardır. Bu sanksiyalar, o
cümlədən qonşu ölkələrə də təsir
göstərir. Rusiya bu böhran təzahürlərinin nəticələrini
aradan qaldırır. Azərbaycanda bu, hiss olunurmu?
- Qeyd etmək lazımdır ki, bu vəziyyətin iqtisadiyyatımıza bir o qədər böyük təsiri yoxdur. Rusiyada yaşayıb işləyən azərbaycanlıların pul köçürmələri müəyyən dərəcədə azalıb. Rusiyada xeyli sayda azərbaycanlı yaşayır. Onlar əsasən imkanlı insanlardır, biznes sahəsində çalışırlar. Təbii ki, xalqımızın ənənələrinə uyğun olaraq bütün qohumlar həmişə bir-birinə kömək edir. İmkanlılar imkansızlara yardım edirlər. Beləliklə, Rusiyada yaşayan azərbaycanlılar tərəfindən maliyyə yardımının azalması müşahidə olunur. Lakin bu yardım bizim ümumdaxili məhsulumuzun kiçik bir hissəsini təşkil etdiyindən bunun iqtisadiyyatımıza qlobal təsiri olmayıb. Bütövlükdə Azərbaycanda həyat səviyyəsi artır. Bu il üç ay ərzində iqtisadiyyat 5,3 faiz, həmişə qeyd etdiyimiz ən əsas göstərici – qeyri-neft iqtisadiyyatı 7 faiz artıb. Yəni, neftin qiymətinin düşməsinə və əlbəttə ki, əsas ticarət tərəfdaşımızdan biri olan Rusiyaya qarşı sanksiyalarla bağlı vəziyyətə baxmayaraq, iqtisadiyyatımızın şaxələndirilməsi və həyata keçirilən islahatlar bizə dinamik inkişaf etməyə imkan verir. Sanksiyalara gəldikdə isə mövqeyimiz həmişə birmənalı olub. Biz onu hər zaman bildirmişik, bu, sirr deyil. Biz beynəlxalq münasibətlərin bu cür formasının əleyhinəyik. Yəqin bilirsiniz, vəziyyət Avropa Şurasının Parlament Assambleyasında müzakirə olunanda Azərbaycan nümayəndə heyəti tam tərkibdə Rusiyaya qarşı sanksiyaların əleyhinə çıxış etdi. Düşünürəm ki, küncdə-bucaqda özünü Rusiya Federasiyasının müttəfiqi kimi göstərənlər üçün nümunə oldu. Belələri AŞPA-da öz mövqeyini nümayiş etdirməyə gələndə, necə deyərlər, aradan çıxırlar. Hesab edirəm ki, Rusiya ictimaiyyəti bunu bilməlidir. Belə məqamlarda mövqe, dost dəstəyi özünü göstərir. Hamının işi yaxşı olanda, əlbəttə, hamı xoş sözlər deyə, mədhiyyələr söyləyə bilər. Lakin öz sözünü Moskvada kuluarlarda yox, Strasburqda demək lazım gələndə, bax o zaman burada həm ləyaqət, həm mövqe, həm də, ümumiyyətlə, insani keyfiyyətlər özünü göstərir. Ona görə, bir daha demək istəyirəm ki, biz belə təzyiq formasının əleyhinəyik, bu, qeyri-səmərəli vasitədir. Biz həmişə dialoqun, bütün mürəkkəb məsələlərin danışıqlar masası arxasında etimad şəraitində həll olunmasının tərəfdarıyıq. Əlbəttə, müəyyən dərəcədə Rusiya ilə Qərb arasında etimad itirilib. Lakin, zənnimcə, onu bərpa etmək üçün səylər göstərilməlidir. Dünyada, regionumuzda, Avropada təhlükələr xeyli çoxdur. Bu, ekstremizm, radikalizm, terrorizm, Avropa qitəsində faşizmin dirçəlməsidir. Bu məsələləri birlikdə həll etmək lazımdır.
- Azərbaycan qaz hasilatına ümid bəsləyir. Əlinizdə belə resursların olduğu şəraitdə bu, məntiqidir, qanunauyğundur. Lakin bu məsələni də siyasiləşdirmək istəyirlər. Bu gün “Cənub” dəhlizi layihəsində Azərbaycana ciddi ümid bəsləyirlər və bunu Rusiyanın Avropada qaz layihələrinə alternativ kimi təqdim etməyə çalışırlar. Bu qazın nəzərdə tutulan ixrac həcmindən və satış bazarları barədə danışmağınızı xahiş edərdim.
- Açığı, belə meyillər və bu cür informasiya fonu bizi də narahat edir. Ancaq yüksək vəzifəli nümayəndələrin rəsmi bəyanatlarına baxsaq, orada belə qiymətləndirmələr yoxdur. Bu işlər ekspertlər, politoloqlar və hakimiyyətə yaxın strukturlar fonunda aparılır. Onlar sadəcə olaraq, belə bir fon yaradırlar. Nəticədə belə riyakar təbliğat artıq kimlər tərəfindənsə müəyyən dərəcədə reallıq kimi qəbul edilir. Bizim tərəfimizdən heç bir rəsmi nümayəndə heç vaxt belə bəyanatlar verməyib. Biz heç vaxt öz layihəmizi alternativ kimi nəzərdə tutmamışıq. Azərbaycanın energetika siyasəti artıq 21 ildir, biz 1994-cü ildən ölkəmizdə iri yataqların mənimsənilməsinə başladığımız vaxtdan həyata keçirilir. Elə həmin vaxt neftin dünya bazarlarına nəql olunması üçün bir neçə kəmər inşa edildi. Nəzərə almaq lazımdır ki, bizim dünya okeanlarına çıxışımız yoxdur. Qaz ehtiyatları 1990-cı illərin sonlarında kəşf olunub. Elə o vaxtdan da qaz hasil etmək üçün fəal işə başladıq. 2007-ci ildən müəyyən həcmdə qaz hasil edirik. Qonşu ölkələrə - Türkiyəyə, Gürcüstana, İrana az həcmdə qaz ixrac edirik. Yeri gəlmişkən, Rusiyaya da. Bizim ehtiyatlarımız çox böyükdür. Əlbəttə, onları reallaşdırmaq lazımdır. “Cənub” qaz dəhlizi layihəsi çoxdan planlaşdırılırdı. Siz yəqin bilirsiniz ki, əvvəl o, “Nabukko” layihəsi adlanırdı.
- İndi “Nabukko 2.0” adlandırırlar.
- Bəli, bunu mənim bir qədər əvvəl haqqında danışdığım adamlar belə adlandırırlar. Biz görəndə ki, siyasi iradə, maliyyə resursları, əlaqələndirmə, səylərin birləşdirilməsi yoxdur, başa düşdük ki, “Nabukko” layihəsinin reallaşması qeyri-mümkündür. Bizə elə gəlirdi ki, kimlərsə bizim hesabımıza “mənfəət” əldə etmək istəyir. Azərbaycana bu layihədə sadəcə xammal bazası rolu ayrılırdı. Bu isə bizi qətiyyən qane etmirdi. Layihə əslində gündəlikdən çıxdı. Lakin biz öz ehtiyatlarımızı realizə etməli idik. Əlbəttə ki, bizim üçün təbii qazın əsas satış bazarı Türkiyə və Avropadır, çünki digər qonşularımız İran və Rusiya böyük həcmdə təbii resurslara malikdir, Gürcüstan bazarı isə kifayət qədər kiçikdir. Beləliklə, biz “Cənub” qaz dəhlizi layihəsi təşəbbüsü ilə çıxış etdik və 2012-ci ildə Türkiyə ilə TANAP – Trans-Anadolu qaz kəmərinin tikintisi barədə saziş bağladıq. Bu kəmər “Cənub” qaz dəhlizinin bir hissəsidir. Bu gün bu layihə artıq reallaşmağa başlayıb. Biz layihə işlərini artıq həyata keçiririk. Tezliklə tikinti başlayacaq və birinci mərhələdə Azərbaycan qazı indikindən daha böyük həcmdə Türkiyə bazarına və sonra isə Türkiyə ərazisindən Avropa bazarına çatdırılacaq. Bu layihə bizə böyük qaz ehtiyatlarımızı realizə etmək imkanı verəcək. Demək olmaz ki, o, dərhal gəlir gətirəcək. Çünki xərclər çox böyükdür, onların yerini doldurmaq lazımdır. Bununla yanaşı, qazdan gələn gəlirləri neft gəlirləri ilə müqayisə etmək olmaz. Hər halda, bizim üçün valyuta daxilolmalarının əsas mənbəyi neft ixracıdır. Bu ixrac indi sabitləşib və uzun müddət davam edəcək. Əlbəttə, qaz amili də iqtisadiyyatımızı möhkəmləndirəcək, Azərbaycanın rolunu və istehlakçılar üçün əhəmiyyətini artıracaq. Əlbəttə, hər bir ölkə istəyir ki, onun rolu və əhəmiyyəti artsın. Beləliklə də bizim imkanlarımız genişlənəcək.
“Cənub” qaz dəhlizi layihəsi “Şahdəniz-2” yatağının işlənməsindən ibarətdir. Bu layihə çərçivəsində ixrac olunan 8 milyard kubmetr qazdan əlavə 16 milyard kubmetr qazın hasilatı və ixracı nəzərdə tutulur. Bunun 6 milyard kubmetrini Türkiyə, 10 milyard kubmetrini isə bir neçə Avropa ölkəsi alacaq. Yəni, əlbəttə, bu, Avropanın Norveçdən, Əlcəzairdən və Rusiyadan aldığı qazın həcmi ilə müqayisə oluna bilməz.
- Təklif edirəm ki, söhbətimizi adətən görüşlərimizi bitirdiyimiz mövzu ilə başa vuraq. Bu, nəinki postsovet məkanında, bütün dünyada xalqları birləşdirən idman mövzusudur. Azərbaycanın keçirəcəyi Avropa Oyunlarının başlanmasına az qalıb. Avropa Oyunlarının məşəli artıq alovlandırılıb.
- Bəli, hesab edirik ki, bu hadisə bütün Avropa idmançılarının ümumi bayramına çevriləcək. Bu, bizim üçün böyük məsuliyyətdir. Deməliyəm ki, Azərbaycan bu Oyunların keçirilməsinə yeganə namizəd idi. Əgər o zaman biz buna razılıq verməsəydik, yəqin ki, bu ideya elə ideya olaraq qalacaqdı. Mən bu ideyanı daim irəli sürən Avropa Olimpiya Komitəsinin prezidenti cənab Patrik Hikkinin müstəsna rolunu qeyd etmək istəyirəm. Bu, bizim üçün böyük məsuliyyət, eyni zamanda, böyük şərəfdir. Bizim qarşımızda 2 il yarıma, hətta daha az müddətə Olimpiada ilə müqayisə edilə biləcək. Oyunlar keçirmək dayanırdı. Altı mindən çox idmançı, 20 idman növü... Amma biz bu vəzifənin öhdəsindən gəldik. Məşəl artıq yandırılıb. Biz onu qədim Atəşgah məbədində alovlandırdıq. Bu, qədim zərdüştlük məbədidir. Bildiyiniz kimi, Azərbaycan bir çox dinlərin - zərdüştlüyün, islamın, xristianlığın, iudaizmin birgə mövcud olduğu bir ölkədir. Ölkəmizdə xalqlar arasında qardaşlığın və dinlərarası əməkdaşlığın nadir ab-havası var. Beləliklə, məşəl artıq ölkəmizdə səyahətdədir. Bu, sizə yəqin ki, yaxşı tanışdır. Bununla yanaşı, bu hadisənin gözdən salınması cəhdləri müşahidə olunmaqdadır. Oyunlar yaxınlaşdıqca bu, özünü daha aşkar göstərir. Bu, bizdə yalnız təəccüb və anlaşılmazlıq doğurur. Axı, bu, nəyə lazımdır?! Azərbaycanın belə bir Oyunları təşkil edə bilməsini sanki kimlərsə həzm edə bilmir. Odur ki, indi biz demək olar, sizin Soçi ərəfəsində yaşadığınız vəziyyətdəyik: gözdənsalma, yalan, iftira. Prinsipcə, əməliyyat xərclərinə sərf etdiyimiz vəsaitin həcmi barədə tamamilə astronomik rəqəmlər açıqlanır. Oyunları keçirmək üçün cəmi bir neçə yüz milyon dollar xərclənib. Malik olduğumuz idman obyektlərinə gəlincə, onların 90 faizi ya artıq tikilmişdi, ya da inşasına qərar qəbul ediləndən əvvəl başlamışdı. Yəni, biz onları Oyunlar üçün tikmirdik. Bakının nəqliyyat infrastrukturu buna qədər də inkişaf etmişdi. Siz Bakıda tez-tez olursunuz, bunları görürsünüz. Odur ki, bu cür yalan, düşmənçilik, ədavət kampaniyasına indi biz məruz qalmışıq. Lakin əsas bu deyil, əsas odur ki, biz, əminəm ki, dostluq və idman bayramı təşkil edəcəyik. Əsas qonaqlarımız isə əlbəttə, idmançılar olacaq. Biz bu bayramda iştirak etmək istəyənlərin hamısını dəvət edirik. Biz idmançıların, turistlərin, Avropa və MDB ölkələrinin adi vətəndaşlarının özlərini evlərindəki kimi hiss etmələri üçün əlimizdən gələni edəcəyik. Mən Rusiya komandasına uğurlar arzulayıram. Düşünürəm ki, Rusiya Oyunların əsas favoriti olacaq.
- Düşünürəm ki, siz informasiya müharibəsindən qalib çıxacaqsınız, necə ki, biz qalib çıxdıq və Olimpiadada qalib gəldik. Sizə də idman qələbələri arzulayırıq. Təşəkkür edirəm.
- Çox sağ olun.
Azərbaycan.-2015.- 3 may.- S. 1.