CƏNUBİ QAFQAZIN BİRİNCİSİ

I Avropa Oyunlarına 17 gün qaldı

Birinci olmaq çox çətindir!

Eyni zamanda, şərəflidir və adətən, birincilər sevilərək məşhurlaşırlar!

Bəşəriyyət üçün edilmiş kəşf də, kosmosun fəthi də, ən uca dağ zirvəsinə ilk dəfə qalxmaq da birinci olmaq səadətini yaşamaqdır!

Müstəqillik yaşı cəmi 24 olan Azərbaycan indiyədək o qədər “birinci” kimi ilklərə imza atıb ki, bu növ üzrə yarış keçirilsəydi, şübhəsiz, “Ginnesin rekordlar kitabı”na düşərdi.

Bu gün Cənubi Qafqazın iqtisadiyyatının 70 faizindən çoxu Azərbaycanın payına düşür.

Azərbaycan bölgənin ən inkişaf etmiş, söz sahibinə çevrilmiş dövlətdir!

Onun iştirakı və razılığı olmadan Cənubi Qafqazda heç bir transmilli layihə həyata vəsiqə qazana bilməz!

Bütün bunlar hamının bildiyi və qəbul etdiyi reallıqlardır! Amma başqa reallıqlar da var. Azərbaycan qonşu Gürcüstan və Ermənistanla eyni dövrdə müstəqillik yoluna qədəm qoyub. Müstəqilliyin ilk günlərindən də sınaq dövrü başlayıb. Öz havadarlarına güvənən Ermənistan ölkəmizə qarşı ərazi iddiasına düşərək Azərbaycanı uzun və dağıdıcı müharibəyə cəlb edib. Ordusu, həqiqi rəhbəri olmayan müstəqil Azərbaycan müharibədə iyirmi min övladını qurban versə də, ərazisinin iyirmi faizini itirib, bir milyondan çox qaçqına və məcburi köçkünə sahib çıxmalı olub. Üstəlik, ölkə daxilində hakimiyyət uğrunda davam edən uzunmüddətli mübarizə, SSRİ dövründə formalaşmış iqtisadi əlaqələrin qırılması, çoxsaylı tətillər və piketlər ölkəni iflic vəziyyətinə salaraq dərin böhrana yuvarlandırmışdı. Azərbaycan təkcə müstəqilliyini itirmək yox, həm də bir dövlət kimi məhv olmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qalmışdı.

Xalqın arzu və tələbi ilə ulu öndər Heydər Əliyevin ölkə rəhbərliyinə qayıtması həqiqi qurtuluşa çevrildi. Qısa zaman məsafəsində ulu öndər Heydər Əliyevin gördüyü çoxçəhətli və zəruri işlər, onun müəyyən etdiyi siyasi kurs və cənab İlham Əliyevin bu kursu sədaqətlə, özünəməxsus qətiyyət və yaradıcılıqla davam etdirməsi artıq Azərbaycanın ən müasir və modern dövlətə çevrilməsi ilə nəticələnmişdir.

Müstəqillik dövründə ulu öndər Heydər Əliyevin və Prezident İlham Əliyevin gördüyü işlər Azərbaycanı Cənubi Qafqazın birincisinə və aparıcı dövlətinə çevirmişdir. Əslində, ölkəmiz heç belə bir yarışa çıxmamışdır. Ermənistanla aparılan müharibə, ərazisinin 20 faizinin işğalda qalması ona iqtisadi cəhətdən baha başa gəlmişdir. Indi də hər il ordu quruculuğuna külli miqdarda - Ermənistanın dövlət büdcəsindən qat-qat çox vəsait ayırmaqdadır. Mehriban dostluq və qonşuluq münasibətlərində yaşadığı Gürcüstana isə daim kömək əlini uzadır, dara düşəndə onu müdafiə edir, neft-qaz sərvətlərinin nəqli hesabına hər il büdcəsinə yüz milyonlarla dollar fayda verir.

Azərbaycan qonşuları ilə yarışmasa da, xalqın rifahı və dövlətin inkişafı naminə gördüyü işlər hesabına birincilik statusunu bütün parametrlər üzrə qazanmışdır!

Bunlar hansılardır?

“Əsrin müqaviləsi” adını almış neft kontraktı Azərbaycanın karbohidrogen ehtiyatlarının dünya bazarına çıxarılmasının əsasını qoydu (Elə buradaca qeyd edək ki, cənab İlham Əliyevin təşəbbüs və qətiyyəti sayəsində imzalanan “Cənub axını” qaz layihəsi isə XXI əsrin kontraktı hesab olunur).

Dünyanın aparıcı dövlətlərinin iri neft şirkətləri ilə imzalanan bu müqavilə bir neçə vacib xüsusiyyəti ilə seçilir.

Əvvəla, “Əsrin müqaviləsi” dünya güclərinin maraqlarının ölkəmizin maraqları ilə üst-üstə düşməsini təmin etdi. İkincisi, Azərbaycana 20 milyard dollar sərmayə qoyulmasına səbəb oldu. Üçüncüsü, neftdən götürülən gəlirin iqtisadiyyatın digər sahələrinə yönəldilməsi hesabına yaranmış böhrandan çıxmağa imkan verdi. Ən nəhayət, siyasətdə “neft amili”ndən istifadənin klassik nümunəsini ortaya qoydu.

“Bakı-Tbilisi-Ceyhan” əsas ixrac boru kəməri ilk dəfə Xəzər neftinin “qeyri-ənənəvi” yolla dünya bazarına çıxarılmasını təmin etdi. Kəmərin çəkilişi nə qədər çətinlik və maneələrlə əngəllənsə də, ulu öndər Heydər Əliyev qətiyyəti və uzaqgörənliyi sayəsində baş tutdu, faydası gözlənildiyindən də artıq oldu. Əslində, bu iki nəhəng layihənin gerçəkləşdirilməsi Xəzərin sərvətlərinin dünya üçün yenidən kəşfi demək idi.

“Bakı-Tbilisi-Ərzurum” Cənubi Qafqazdan Avropaya uzanan ilk qaz kəməridir. Onun çəkilişi yeni dövrün - Avropanın alternativ mənbədən təbii qaz almasının başlanğıcı sayılır. TANAP və TAP dediklərimizin əyani sübutudur. Üstəlik, Azərbaycanın Avropa və dünya üçün əhəmiyyətini artıran layihələrdir.

“Bakı-Tbilisi-Qars” dəmir yolu layihəsi isə Azərbaycanın özü tərəfindən maliyyələşdirilən ilk transmilli layihədir. Bir sıra dövlətlər onun baş tutmaması üçün nə qədər çalışsalar da, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin polad iradəsi hər şeyə üstün gəldi. Bu, həm də böyük İpək Yolunun bərpasının tamamlanması deməkdir. Buna qədər avtomobil yollarının çəkilişi, Xəzərdə böyük həcmdə yüklərin daşınmasına imkan verən limanların tikilməsi, gəmiçilik təsərrüfatının bərpası yoluna qoyulmuşdu. Məhz Azərbaycanın təşəbbüs və fəaliyyəti nəticəsində tezliklə Pekində qatara minənlər Londonda səfərlərini başa vuracaqlar!

Bütün bunların sayəsində Azərbaycan Cənubi Qafqazda özünü həm də lider ölkə kimi təsdiq etmişdir. Bütün bu “ilk”lər birlikdə ən qədim, həm də ən yeni və müasir layihələrin Azərbaycan tərəfindən gerçəkləşdirilməsi deməkdir.

Düşünülmüş, sürətli və davamlı inkişaf konsepsiyasının uğurla həyata keçirilməsi Azərbaycanın müstəqilliyinin möhkəmlənməsinə, bir dövlət olaraq gücünün və imkanlarınıın artmasına səbəb olmuşdur. Cənubi Qafqaz dövlətlərindəki mövcud vəziyyətin təhlili göstərir ki, inkişaf təkcə təbii sərvətlərin mövcudluğuna söykənmir. Ən mühüm məsələ dövlətin yeritdiyi düzgün, uzaqgörən, səmərəli siyasət, mövcud iqtidarın geniş xalq kütlələri tərəfindən dəstəklənməsidir. Bu, həm də ölkədaxili sabitliyi təmin edən ən mühüm şərtdir. Belədə qazanılacaq uğur və nəticə özünü çox gözlətmir.

Sərbəst bazar iqtisadiyyatı yoluna qədəm qoyan müstəqil Azərbaycan qısa müddətdə siyasi, iqtisadi, hüquqi-demokratik islahatları uğurla başa vurmuş, nəticədə bu yoldakı bütün mərhələləri birinci olaraq keçmişdir.

Bir neçə fakta nəzər salaq:

* Azərbaycan birinci olaraq özəlləşdirməni həyata keçirdi, aqrar islahatı apararaq torpağı əsl sahibinə qaytardı. 2009-cu ildə iqtisadi sahədə keçid dövrünü başa vurdu;

* Ölkə iqtisadiyyatının yüksəldilməsində qısa müddətdə çox böyük uğurlar qazanılmış, yalnız Azərbaycana xas olan və bu gün dünya tərəfindən qəbul edilərək maraqla öyrənilən İnkişafın Azərbaycan modeli formalaşdırılmışdır;

* Dövlət müstəqilliyinin qorunmasının, iqtisadiyyatın etibarlılığının və xalqın rifahının daim yüksəldilməsinin təminatı olan amillərə xüsusi diqqət yetirilmişdir. İlk dəfə Azərbaycanda ölkənin enerji, nəqliyyat və ərzaq təhlükəsizliyi təmin edilmişdir;

* Yalnız dövlət maraqlarının əsas götürüldüyü, ikitərəfli əlaqələrə üstünlük verildiyi, balansın təmin edildiyi siyasət yeridilmiş, nəticədə Azərbaycan dünyaya daha tez inteqrasiya olunmuşdur;

* Cənubi Qafqazın yeganə ölkəsiyik ki, cəmi 50 üzvü olan dünya kosmos ailəsinin tərkibinə qatılmışıq. Hazırda orbitdə iki peyki olan Azərbaycan kosmosda da özünə yer tutub;

* 2011-ci ildə “Evrovision” mahnı müsabiqəsində qalib gələn Azərbaycan 2012-ci ildə bu yarışmaya ən yüksək səviyyədə və yaddaqalan formada ev sahibliyi etdi. Beləliklə, Avropa musiqi mədəniyyətinə dərindən yiyələndiyini sübuta yetirdi;

* Azərbaycanın ən böyük uğuru isə BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü seçilərək bu ali qurumun iclaslarına sədrlik etməsi oldu. Bu zaman 155 dövlətin verdiyi dəstək onun dünyadakı nüfuzunun təsdiqinə çevrildi;

* Mətbuata senzura nəzarəti ilk dəfə Azərbaycanda ləğv edilib. Bu gün isə Azərbaycan yeganə dövlətdir ki, KİV-in inkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu yaradılıb və müstəqil mətbuatın inkişafına dövlət sistemli şəkildə yardım edir;

* Ölkəmizdə idmanın inkişafına qayğı dövlət siyasəti səviyyəsinə qaldırılıb. Azərbaycan gəncləri harada yaşamalarından asılı olmayaraq ən müasir idman qurğularında idmanın istədikləri növü ilə məşğul ola bilirlər. Müstəqillik dövründə regionlarda qırx olimpiya idman kompleksi tikilərək istifadəyə verilib.

EYNİ ZAMANDA:

* müxtəlif idman yarışları keçirmək üçün ən çox arenası, stadionu və qurğusu olan;

* daha çox yeniyetmələri, gəncləri müntəzəm surətdə müxtəlif idman bölmələrində məşq edən;

* Avropa, dünya və beynəlxalq yarışlara ən çox idmançı çıxaran;

* bütün ranqlı yarışlarda ən çox medal qazanan və qalib olaraq bayrağı ucaldıb, himni səsləndirilən;

nil boyu ən çox beynəlxalq səviyyəli yarışlara ev sahibliyi edən;

* yarışlarda fərqlənən idmançıları dövlət tərəfindən əlavə mükafatlandırılan, onlara mənzillər verilən;

* ilk dəfə ərazisində Avropa və dünya çempionatları (müxtəlif növlər üzrə) keçirilən

MƏHZ AZƏRBAYCANDIR!

Azərbaycan daha bir ilkə imza atmaq ərəfəsindədir. 12-28 iyun tarixlərində I Avropa Oyunları Cənubi Qafqazın lideri dövlətində keçiriləcəkdir.

İki il sonra isə İslam Həmrəyliyi Oyunlarına ev sahibliyi edəcəyik.

Bu da bir ilkdir!

Ən nəhayət, Azərbaycan yeganə dövlətdir ki, orada idmanın müxtəlif növləri üzrə həm Avropa, həm də islam oyunları keçiriləcəkdir!

Bu “ilk”lərlə, “birincilər”lə fəxr edirik, qürur duyuruq!

Bəxtiyar SADIQOV

Azərbaycan.-2015.- 26 may.- S.1-4.