18 ölkənin rəhbəri, 7 baş nazir, 6 parlament sədri, 30 beynəlxalq təşkilat rəsmisi…...

Xarici qonaqların Azərbaycana səfərləri 2015-ci ildə də intensiv olub

Ötən il Azərbaycan üçün xarici siyasət prioritetlərinin həyata keçirilməsi baxımından da kifayət qədər uğurlu dövr oldu. Bu zaman kəsiyində Azərbaycan beynəlxalq əlaqələrini daha da genişləndirdi, həmçinin regional və dünya miqyasında ölkəmizin milli maraqlarının effektiv şəkildə təmin edilməsi istiqamətində qətiyyətli addımlar atıldı.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və ölkə rəhbərliyində təmsil olunan şəxslərin xarici ölkələrə rəsmi səfərləri ilə yanaşı, ayrı-ayrı ölkələrin də rəhbərləri 2015-ci ildə Azərbaycana səfərlər ediblər. Bu səfərlərin hər biri ikitərəfli əlaqələrin inkişafına təkan verməklə yanaşı, Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlər sistemindəki yüksək mövqeyinin əsas göstəricilərindən biridir.

Azərbaycanın strateji əməkdaşlıq münasibətlərində olduğu ölkələrdən biri Pakistandır. Azərbaycanın müstəqilliyini ilk tanıyan dövlətlərdən olan Pakistan Dağlıq Qarabağ problemi ilə əlaqədar daim Azərbaycanın haqlı mövqeyini dəstəkləyib, Ermənistanla münasibətlər qurmayıb. Azərbaycan dövləti bu siyasi dəstəyə görə ən çətin zamanlarında Pakistana dayaq olub, ona yardımlarını əsirgəməyib. 2015-ci ildə Azərbaycana ilk səfər edən Pakistan Prezidenti Məmnun Hüseynin Bakıda Prezident İlham Əliyevlə görüşü, apardığı danışıqlar, Azərbaycanla əlaqələrə böyük önəm vermələrini bəyan etməsi iki ölkə arasında münasibətlərin yüksələn xətlə inkişaf edəcəyini göstərdi. Görüşdə ölkələrimiz arasında dostluq, əməkdaşlıq və strateji tərəfdaşlıq prinsiplərinə söykənən ikitərəfli münasibətlərin siyasi, iqtisadi, humanitar və digər sahələrdə uğurlu inkişafından məmnunluq ifadə olundu. Pakistan Prezidenti Məmnun Hüseynin Azərbaycana rəsmi səfərinin əlaqələrimizin möhkəmləndirilməsi işinə öz töhfəsini verəcəyinə əminlik bildirildi.

Aprelin 2-də Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin vitse-prezidenti və Baş naziri, Dubayın Əmiri Əlahəzrət Şeyx Məhəmməd bin-Rəşid Əl-Maktum Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib. Geniş tərkibdə görüş zamanı Prezident İlham Əliyev bu səfərin iki ölkə arasında qardaşlıq münasibətlərini gücləndirəcəyini bildirib. Dövlət başçısı bildirib ki, xalqlarımız arasındakı qardaşlığa əsaslanan güclü siyasi əlaqələr və fəal siyasi dialoq ikitərəfli tərəfdaşlıq üçün olduqca özəl format yaradır. Söhbət zamanı Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi, beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində uğurlu əməkdaşlıq, iqtisadi sahədə əlaqələrin genişləndirilməsi perspektivləri, qarşılıqlı və birgə investisiyalar, turizm və digər məsələlər müzakirə olunub.

Prezident İlham Əliyev aprelin 14-də Serbiyanın Baş naziri Aleksandr Vuçiçin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edib. Dövlət başçısı Serbiyanın Baş naziri ilə Münxendəki görüşünü və tərəfdaşlığın inkişaf etdirilməsi ilə bağlı apardıqları səmərəli müzakirələri məmnunluqla xatırlayıb, bu səfərin uğurlu olacağına əminliyini ifadə edib. Aleksandr Vuçiç isə ölkəsinin Azərbaycan ilə əlaqələri siyasi sahədəki kimi, iqtisadi sahədə də genişləndirməkdə maraqlı olduğunu diqqətə çatdırıb. Azərbaycan ilə Serbiya arasında ikitərəfli münasibətlərin yüksək səviyyədə olduğunun vurğulandığı görüşdə bu istiqamətdə müxtəlif layihələrin uğurla həyata keçirildiyi bildirilib. Ölkələr arasında mövcud olan möhkəm siyasi əlaqələrin və qarşılıqlı anlaşmanın ikitərəfli əlaqələrin genişləndirilməsi işinə töhfə verdiyi qeyd olunub.

Aprel ayında Rusiya Federasiyası Tatarıstan Respublikasının Prezidenti Rüstəm Minnixanov da ölkəmizə səfər edib. Qonağı qəbul edən Prezident İlham Əliyev Azərbaycanla Rusiya və onun subyektləri arasında ikitərəfli münasibətlərin yüksək səviyyədə olduğunu vurğulayıb, Tatarıstan Prezidentinin ölkəmizə səfərinin bu münasibətlərin daha da genişləndirilməsi baxımından önəmini qeyd edib. Dövlət başçısı əməkdaşlığın müxtəlif istiqamətlərdə, o cümlədən ticarət, sərmayə qoyuluşu, birgə layihələrin icrası və digər sahələrdə genişləndirilməsi üçün yaxşı imkanların olduğunu deyib. Görüşdə maşınqayırma, neft maşınqayırması, Gəncədə avtomobilyığma, neft-kimya, informasiya texnologiyaları, turizm və digər sahələrdə əməkdaşlığın perspektivləri ilə bağlı məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.

Aprelin 25-də Fransa Respublikasının Prezidenti Fransua Olland Azərbaycana işgüzar səfərə gəlib. Prezident İlham Əliyevlə görüşdə iki ölkə arasında ikitərəfli münasibətlərin hazırkı səviyyəsindən məmnunluq ifadə olunub, əlaqələrin dinamik inkişaf etdiyi bildirilib. Son illərdə dövlət başçılarının qarşılıqlı səfərlərinin ikitərəfli münasibətlərin daha da inkişafına təkan verdiyi vurğulanıb. Prezidentlər əlaqələrin daha da genişlənməsində maraqlı olduqlarını bildirərək, bunun üçün böyük imkanların mövcudluğunu qeyd ediblər. Söhbət zamanı Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli istiqamətində danışıqların son vəziyyəti ilə bağlı geniş fikir mübadiləsi aparılıb. Prezident İlham Əliyev Fransa Prezidentinin münaqişənin həlli istiqamətində göstərdiyi fəallıqdan məmnunluğunu ifadə edib. Görüşdə regional, beynəlxalq və qarşılıqlı maraq doğuran digər məsələlər də müzakirə olunub.

Aprel ayında Bakıda III Qlobal Bakı Forumu keçirilib. Forumda bir sıra ölkələrin sabiq liderləri, dünya siyasətində əhəmiyyətli rol oynamış ictimai-siyasi xadimlər, ekspertlər və mütəxəssislər iştirak ediblər. Tədbirdə iştirak etmək üçün Bolqarıstan Prezidenti Rosen Plevneliyev, Makedoniya Prezidenti George İvanov, Maltanın Baş naziri Cozef Muskat da Azərbaycana səfər ediblər.

2015-ci ildə Azərbaycana növbəti rəsmi səfərə gələn dövlət başçısı Vyetnam Sosialist Respublikasının Prezidenti Çıonq Tan Şanq olub. May ayında ölkəmizə gələn Vyetnam Prezidenti ilə görüşdə Prezident İlham Əliyev bu səfərin münasibətlərimizin inkişafı işində çox əhəmiyyətli addım olacağını deyib. Söhbət zamanı Azərbaycanın sovetlər dövründə Vyetnama yardımı, xüsusilə neft-qaz sahəsində kadrların hazırlanmasında köməyi yüksək qiymətləndirilib, bu ənənələrin davam etdirilməsinin vacibliyi bildirilib. Beynəlxalq təşkilatlarda uğurlu əməkdaşlığın davam etdirildiyi vurğulanıb, ölkələrimiz arasında ticarət dövriyyəsinin artdığı diqqətə çatdırılıb. Neft-qaz sahəsində əməkdaşlığın gözəl perspektivə malik olduğu bildirilib. Azərbaycanın şəhərsalma və infrastruktur sahəsində yaxşı təcrübəyə malik olması nəzərə alınaraq, şəhər tikintisi, infrastruktur və nəqliyyat sahələrində ölkəmizlə təcrübə mübadiləsinin aparılmasının önəmi qeyd edilib. Təhsil, kadr hazırlığı, tikinti, infrastruktur, humanitar, turizm, idman və digər sahələrdə əməkdaşlığın perspektivləri ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb, bu sahələrdə əlaqələrin genişləndirilməsi üçün yaxşı perspektivlərin olduğu vurğulanıb.

May ayında Bakıda “Mədəniyyəti ortaq təhlükəsizlik naminə paylaşaq” mövzusunda III Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçirilib. Bununla əlaqədar olaraq UNESCO-nun baş direktoru İrina Bokova, ISESCO-nun baş direktoru Əbdüləziz bin Osman əl-Tuveycri, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının baş katibi İyad bin Amin Mədəni Azərbaycana gəliblər.

Prezident İlham Əliyev iyunun 1-də ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədri, Serbiya Respublikasının Baş nazirinin müavini və xarici işlər naziri İvitsa Daçiçin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edib. Görüşdə Azərbaycan-ATƏT əməkdaşlığının perspektivləri, Azərbaycan ilə Serbiya arasında ikitərəfli əlaqələrin müxtəlif istiqamətlərdə, o cümlədən siyasi, iqtisadi, enerji, humanitar və digər sahələrdə daha da inkişaf etdirilməsi, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı gedən danışıqlar prosesi, təmas xəttində baş verən hadisələr, problemin həllinin uzadılması, münaqişənin həllinə yanaşmada ikili standartların mövcud olması və digər məsələlərlə bağlı geniş fikir mübadiləsi aparılıb.

İyunun 12-də Bakıda I Avropa Oyunlarının təntənəli açılış mərasimi keçirilib. Mərasimdə Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin, Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, Türkmənistan Prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədov, Monteneqro Prezidenti Filip Vuyanoviç, Serbiya Respublikasının Prezidenti Tomislav Nikoliç, Bosniya və Herseqovinanın Rəyasət Heyətinin Sədri Mladen İvaniç, Bolqarıstan Respublikasının Baş naziri Boyko Borisov, Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvili, Çex Respublikası parlamentinin Deputatlar Palatasının sədri Yan Hamaçek, San-Marino dövlətinin başçıları, San-Marino Regent Kapitanları Andrea Belluzini və Roberto Venturuni, Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin prezidenti Tomas Bax, Avropa Olimpiya Komitəsinin prezidenti Patrik Hikki, İslam Həmrəyliyi İdman Federasiyasının prezidenti Şahzadə Abdullah bin Mosaad bin Əbdüləziz Əl Səud iştirak ediblər.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev iyunun 22-də Latviyanın yeni seçilmiş Prezidenti Raymonds Veyonis ilə görüşüb. Dövlət başçısı Raymonds Veyonisi Prezident seçilməsi münasibətilə təbrik edib, ona ali dövləti fəaliyyətində uğurlar arzulayıb, Azərbaycan ilə Latviya arasında ikitərəfli münasibətlərin bundan sonra da uğurla inkişaf edəcəyinə əminliyini bildirib. Prezident Raymonds Veyonis Latviya-Azərbaycan əməkdaşlığının yaxşı səviyyədə olduğunu bildirib, iş adamları, müxtəlif nazirliklər və qurumlar arasında əlaqələrin genişləndirilməsi üçün böyük imkanların mövcudluğunu qeyd edib.

İyul ayında Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Donald Tusk ölkəmizə rəsmi səfərə gəlib. Prezident İlham Əliyevlə görüşdə Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında əməkdaşlığın indiki vəziyyəti və perspektivləri barədə geniş fikir mübadiləsi aparılıb. Qeyd olunub ki, Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında indiyə qədər həm Avropa İttifaqı strukturları, həm də Avropa ölkələri ilə geniş və çoxtərəfli əməkdaşlıq həyata keçirilir. Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında iqtisadi, siyasi, ticari, enerji, mədəni, idman və digər sahələrdə əməkdaşlıq məmnunluq doğurur. Bildirilib ki, Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlığın məzmunu və forması daha da dəqiqləşdirilməli və konkretləşdirilməlidir. Söhbət zamanı Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasında strateji tərəfdaşlıq haqqında sənədin tezliklə hazırlanıb imzalanmasının vacibliyi qeyd olunub.

Sentyabr ayında isə Çex Respublikasının Prezidenti Miloş Zeman Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib. Prezident İlham Əliyevlə görüşdə ikitərəfli münasibətlərin siyasi, iqtisadi, humanitar və digər sahələrdə uğurla inkişaf etdiyi bildirilib. Bu səfərin ikitərəfli münasibətlərin genişləndirilməsi baxımından əhəmiyyəti qeyd edilib, əlaqələrimizin möhkəmləndirilməsi üçün yaxşı perspektivlərin olduğu vurğulanıb. Söhbət zamanı ikitərəfli münasibətlər və qarşılıqlı maraq doğuran məsələlər barədə fikir mübadiləsi aparılıb.

Prezident İlham Əliyev oktyabrın 10-da Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvilini qəbul edib. Görüşdə Azərbaycan ilə Gürcüstan arasında ikitərəfli münasibətlərin siyasi, iqtisadi, humanitar və digər sahələrdə uğurla inkişaf etdiyi məmnunluqla vurğulanıb, ölkələrimizin enerji, nəqliyyat, infrastruktur sahələrində həyata keçirdiyi birgə layihələrin əhəmiyyətinə toxunulub. Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvilinin Azərbaycan Respublikasına səfərinin əməkdaşlığımızın perspektivləri ilə bağlı məsələlərin müzakirəsi baxımından önəmi qeyd edilib.

Prezident İlham Əliyev oktyabrda ölkəmizə gələn Rusiya Federasiyası Dağıstan Respublikasının rəhbəri Ramazan Abdulatipovu da qəbul edib. Görüşdə dövlət başçısı Rusiya Federasiyası Dağıstan Respublikasının rəhbəri Ramazan Abdulatipovun ölkəmizə səfərinin ənənəvi qardaşlıq əlaqələrinin müzakirəsi üçün yaxşı imkan yaratdığını vurğulayıb.

Oktyabr ayında Monteneqronun Baş naziri Milo Cukanoviçin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti ölkəmizə səfər edib. Nümayəndə heyətini qəbul edən Prezident İlham Əliyev iki ölkə arasında yaxşı dostluq münasibətlərinin qurulduğunu, Monteneqronun Baş nazirinin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfərinin əməkdaşlığımızın inkişafı ilə bağlı məsələlərin müzakirəsi üçün yaxşı imkan yaratdığını bildirib. Əlaqələrimizin genişləndirilməsində tez-tez həyata keçirilən yüksək səviyyəli səfərlərin önəmini qeyd edən dövlət başçısı bu əlaqələrin bütün istiqamətlərdə, o cümlədən siyasi və iqtisadi sahələrdə davam etdiriləcəyinə ümidvar olduğunu vurğulayıb.

Dekabrın 3-də Türkiyə Respublikasının Baş naziri Əhməd Davudoğlu Azərbaycana rəsmi səfər edib. Türkiyə Baş nazirinin Prezident İlham Əliyevlə görüşündə ölkələrimiz arasında dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin bütün sahələrdə uğurlu inkişafından məmnunluq ifadə edilib. Əlaqələrimizin genişləndirilməsi baxımından bu səfərin önəmi xüsusi vurğulanıb. Münasibətlərin bundan sonra da uğurla inkişaf edəcəyinə əminlik bildirilib, qarşılıqlı maraq doğuran məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.

2015-ci ildə ölkəmizə sonuncu rəsmi səfər edən dövlət başçısı Əfqanıstan İslam Respublikasının Prezidenti Məhəmməd Əşrəf Qani olub. Məhəmməd Əşrəf Qaninin Prezident İlham Əliyevlə görüşündə ikitərəfli münasibətlərin siyasi sahədə uğurla inkişaf etdiyi bildirildi. İqtisadi əlaqələrin inkişafı üçün yaxşı potensialın olduğu vurğulandı. Əlaqələrimizin möhkəmləndirilməsi baxımından bu səfərin əhəmiyyəti qeyd olundu.

Ötən il dövlət və hökumət başçıları ilə yanaşı, Türkiyə Böyük Millət Məclisinin sədri İsmayıl Qəhrəman, Sloveniya Respublikası parlamenti Milli Şurasının sədri Mitya Bervar, Macarıstan Respublikasının Milli Assambleyasının sədri Laszlo Köver, Lixtenşteyn parlamentinin sədri Albert Frik, Malta parlamentinin spikeri Anqlu Faruca da ölkəmizdə səfərdə olublar.

Bundan başqa ötən il Sosialist İnternasionalının baş katibi Luis Ayala, Asiya Siyasi Partiyaları Beynəlxalq Konfransı Daimi Komitəsinin həmsədri Jose de Venesia, Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatının baş direktoru Uilyam Leysi Sinq, MDB İcraiyyə Komitəsinin sədri Sergey Lebedev, Etnik Anlaşma Fondunun sədri Rabbi Mark Şnayer, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin həmsədri, Misirin İsgəndəriyyə Kitabxanasının direktoru İsmail Serageldin, Asiya İnkişaf Bankının prezidenti Takehiko Nakao, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının prezidenti Suma Çakrabarti, Beynəlxalq Valyuta Fondunun icraçı direktorunun müavini Mitsuhiro Furusava, BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının baş direktoru Jose Qratsiano Da Silva, BMT-nin Əhali Fondunun icraçı direktoru, BMT baş katibinin müavini Babatunde Osotimehin, Dünya Gömrük Təşkilatının baş katibi Kunio Mikuriya, Mədən Hasilatı üzrə Şəffaflıq Təşəbbüsü İdarə Heyətinin sədri Kler Şort, Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının prezidenti Olumuiva Benard Aliun, Dövlətlərarası Aviasiya Komitəsinin sədri Tatyana Anodina, Dünya Bankının Avropa və Mərkəzi Asiya üzrə vitse-prezidenti Siril Müller, Beynəlxalq Sambo Federasiyasının prezidenti Vasili Şestakovu, Beynəlxalq İdman Atıcılıq Federasiyasının prezidenti Oleqario Vaskes Ranya, Dünya Skaut Komitəsinin sədri Joao Armando Qonsalves, Beynəlxalq “Fair Play” Komitəsinin prezidenti Jeno Kamyuti, Avropa “Fair Play” Hərəkatının prezidenti Kristian Hinterberqer və vitse-prezidenti Erdoğan Arıpınar, Avropa Stolüstü Tennis Birliyinin prezidenti Ronald Kramer Azərbaycana səfər ediblər.

Beləliklə, ötən il ərzində Azərbaycana 18 ölkə (Pakistan, Fransa, Bolqarıstan, Makedoniya, Vyetnam, Türkiyə, Rusiya, Belarus, Türkmənistan, Monteneqro, Serbiya, Bosniya və Herseqovina, San-Marino, Latviya, Çex Respublikası, Əfqanıstan, Dağıstan, Tatarıstan) rəhbəri, 7 baş nazir (Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Serbiya, Malta, Bolqarıstan, Gürcüstan, Monteneqro, Türkiyə), 6 parlament sədri (Çex Respublikası, Türkiyə, Sloveniya, Macarıstan, Lixtenşteyn, Malta) və 30 beynəlxalq təşkilatın rəhbər şəxsləri səfər ediblər.

Rəşad CƏFƏRLİ,

Azərbaycan. - 2016.- 15 yanvar.- S.3.