Azərbaycanın inkişafı uğurla davam edib,
ölkəmiz daha da güclənib
Nazirlər Kabinetinin 2017-ci ilin birinci
yarısının sosial-iqtisadi inkişafının
yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə
həsr olunan iclası keçirilib
İyulun 12-də Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər
Kabinetinin 2017-ci ilin birinci yarısının sosial-iqtisadi
inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə
həsr olunan iclası keçirilib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, dövlətimizin başçısı iclası giriş nitqi ilə açdı.
Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin giriş nitqi
- İlin birinci yarısı
arxada qalıb.
Bu gün biz altı ayda görülən
işlərə yekun vuracağıq, eyni zamanda, görüləcək
işlər haqqında danışacağıq. Bütövlükdə Azərbaycan 2017-ci ilin birinci
yarısında uğurla inkişaf edib, qarşıda duran
bütün vəzifələr icra olunub, ölkəmiz daha da
güclənib və beynəlxalq əlaqələrimiz daha da
dərinləşib.
Əfsuslar olsun ki, 2017-ci ildə
dünyada çox təhlükəli meyillər daha da
güclənir. Həm bizim bölgəmizdə, həm
dünyada narahatedici məqamlar kifayət qədər
çoxdur. Müharibələr,
münaqişələr, qanlı toqquşmalar, böhranlar - əfsuslar
olsun ki, bugünkü beynəlxalq mənzərənin əlamətləri
bunlardır. Azərbaycan isə uğurla
inkişaf edir. Azərbaycanda sabitlik
möhkəmlənir. Sabitliyin mənbəyi
Azərbaycan xalqıdır, xalq-iqtidar birliyidir.
Azərbaycanda bütün sosial-iqtisadi
məsələlər uğurla öz həllini tapır,
ölkəmizdə təhlükəsizlik tədbirləri
yüksək səviyyədədir. Azərbaycan bu bölgədə
və dünyada sabitlik məkanı kimi tanınır. Əlbəttə ki, belə bir şəraitdə həm
investisiyaların qoyuluşu üçün maraq göstərilir,
eyni zamanda, xalqımız rahat yaşayır, əhalimizin rifah
halı yaxşılaşır. Azərbaycan
xalqı öz gələcəyini təhlükəsizlik, əmin-amanlıq
şəraitində qurur.
Bu ilin altı ayında bizim
beynəlxalq əlaqələrimiz daha da fəallaşıb. Bu gün Azərbaycan
beynəlxalq aləmdə çox böyük hörmətə
layiq olan ölkə kimi tanınır. Dostlarımızın
sayı artır və beynəlxalq təşkilatlarda da bizim fəaliyyətimiz
çox müsbətdir. Mən ilin altı ayında 10
xarici səfər etmişəm - beş
Avropa ölkəsinə, beş müsəlman ölkəsinə.
Davos və Münxendə keçirilən
dünyanın aparıcı iqtisadi, siyasi və təhlükəsizlik
konfranslarında Azərbaycan ləyaqətlə təmsil
olunmuşdur. Eyni zamanda, mənim Avropa
Komissiyasına çox uğurlu səfərim olubdur, Fransaya və
Polşaya rəsmi səfərlər etmişəm. Müsəlman ölkələrinə gəldikdə
isə, İrana, Qətərə, Pakistana, Səudiyyə
Ərəbistanına, Türkiyəyə səfərlər
etmişəm. Azərbaycan səfər
etdiyim bütün bu ölkələrlə əlaqələrini
daha da genişləndirir, möhkəmləndirir. Bu səfərlərimin coğrafiyası əslində
bizim xarici siyasətimizin nə qədər düzgün və
milli maraqlara xidmət edən siyasət olduğunu bir daha təsdiqləyir.
Bununla bərabər, bu ilin birinci
yarısında doqquz xarici dövlət və hökumət
başçısı Azərbaycana səfər edibdir. Bu da çox gözəl göstəricidir.
Bu il Azərbaycanda
bir neçə mötəbər beynəlxalq tədbir
keçirilmişdir. Əlbəttə ki,
mötəbər beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi
hər bir ölkə üçün önəmlidir. Bu tədbirlər əslində ölkəyə olan
münasibəti, hörməti əks etdirir. Azərbaycanda keçirilən mötəbər tədbirlər
ən yüksək səviyyəli tədbirlərdir. Onların arasında əsas tədbirləri qeyd etmək
istərdim. Bu il Bakıda V Qlobal Forum
keçirilibdir. Bu, artıq dünya
miqyasında çox dəyərli, səviyyəli bir tədbirdir.
Əgər Davosda daha çox iqtisadi, Münxendə
təhlükəsizlik məsələləri müzakirə
olunursa, Qlobal Bakı Forumunda daha çox siyasi və eyni
zamanda, bütün digər məsələlər müzakirə
edilir. Forumda bir neçə ölkənin
dövlət və hökumət başçıları,
tanınmış siyasətçilər, ictimai xadimlər
iştirak etmişlər. Qlobal Bakı
Forumu artıq dünya xəritəsində özünəlayiq
yerini tuta bilmişdir.
Bu il IV Mədəniyyətlərarası
Dialoq Forumu keçirilmişdir. Bu da bizim təşəbbüsümüzlə
bir neçə il bundan əvvəl ilk dəfə
keçirilmiş tədbirdir. Builki tədbirdə
Azərbaycanla bərabər dünyanın altı
aparıcı beynəlxalq təşkilatı Forumun təşkilatçısı
kimi çıxış etmişdir. Forumda
aparılmış müzakirələr və qəbul
edilmiş qərarlar əlbəttə ki, multikulturalizm dəyərlərinin
möhkəmlənməsinə xidmət edir. Azərbaycan Forum çərçivəsində bir
daha multikulturalizmin mərkəzlərindən biri kimi qeyd
olundu. Əlbəttə ki, belə tədbirlərin
ölkəmizdə keçirilməsi həm bizim beynəlxalq
nüfuzumuzu artırır və eyni zamanda, bu tədbirlər
dünyada gedən müsbət proseslərə öz töhfəsini
verməkdədir.
Bu il Bakıda IV
İslam Həmrəyliyi Oyunları keçirilmişdir. Bu da qlobal tədbirdir. Biz həm Avropa
Oyunlarını, həm İslam Həmrəyliyi
Oyunlarını ən yüksək səviyyədə
keçirmişik, minlərlə idmançı, qonaq bizim
gözəl Bakı ilə tanış olub, şəhərimizə,
ölkəmizə heyran qalıb. Bizim təşkilatçılıq
qabiliyyətimiz də ən yüksək səviyyədədir.
Ən önəmlisi ondan ibarətdir ki, Azərbaycan
milli komandası bu Oyunlarda birinci yeri tuta bilmişdir. Bu da bir daha onu göstərir ki, Azərbaycan
güclü idman dövlətidir. Azərbaycan
Avropa Oyunlarında ikinci, İslam Həmrəyliyi
Oyunlarında isə birinci yerdədir. O ki qaldı,
Olimpiya Oyunlarına, son Olimpiya Oyunlarında medalların
sayına görə Azərbaycan dünya miqyasında on
dördüncü ölkə idi.
Bu il 24-cü Xəzər
neft-qaz sərgi və konfransı keçirilmişdir. Bu sərgi və konfrans dünya miqyasında enerji
sektorunda seçilmiş tədbirlərdən biridir. Bunun ən gözəl göstəricisi ondan ibarətdir
ki, bu tədbirə Amerika Birləşmiş
Ştatlarının Prezidenti cənab Tramp məktub göndərmişdir.
Mənə ünvanlanan məktub əlbəttə
ki, Xəzər neft-qaz sərgi və konfransının əhəmiyyətini
artırır, eyni zamanda, Amerika Birləşmiş
Ştatları tərəfindən Azərbaycanın icra etdiyi
uğurlu enerji layihələrinə göstərilən
növbəti dəstəkdir. Əlbəttə
ki, belə xoş münasibət Amerika-Azərbaycan əlaqələrinin
uğurlu inkişafı üçün yeni zəmin
yaradır. Bir neçə gün bundan əvvəl
Amerikanın dövlət katibi ilə İstanbulda
görüşüm bir daha bizim strateji əlaqələrimizi
təsdiqlədi və bu gün Amerika-Azərbaycan əlaqələri
yeni mərhələyə qədəm qoyur.
Ölkəmizdə
keçirilmiş bu tədbirlər, - mən ancaq əsas tədbirləri
qeyd etdim, - əslində, Azərbaycanın dünyadakı
rolunu, inkişafını, ölkəmizə beynəlxalq aləmin,
aparıcı dövlətlərin hörmətini, rəğbətini
göstərir.
Bizim xarici siyasətimizin əsas
məsələsi Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq
Qarabağ münaqişəsidir. Əfsuslar olsun ki, bu
ilin birinci yarısında bu istiqamətdə -
danışıqlar istiqamətində heç bir nəticə
əldə edilməmişdir. Bununla bərabər,
hesab edirəm ki, 2017-ci ildə münaqişənin həlli
ilə bağlı önəmli hadisələr də baş
vermişdir və Azərbaycanın haqlı mövqeyi daha da
böyük dəyər qazanmışdır.
Mən bir neçə
faktı Azərbaycan ictimaiyyətinin diqqətinə
çatdırmaq istərdim. İlk növbədə, bu il qondarma separatçı rejim Ermənistanın
siyasi rəhbərliyinin təhriki ilə Dağlıq
Qarabağda növbəti qondarma, qanunsuz, dırnaqarası
referendum keçirmişdir. Bu “referendum”un
keçirilməsi əslində onların böyük səhvidir,
daha doğrusu, axmaqlığıdır. Onların
bir qədər ağlı olsaydı, heç vaxt buna getməzdilər.
Çünki bəri başdan bəlli idi ki,
dünya birliyi bu qondarma tədbiri tanımayacaq. Belə də oldu. Minsk qrupu bəyanat verdi, onun həmsədrləri – Amerika, Fransa,
Rusiya “referendum”u tanımadılar. Avropa
İttifaqı referendumu tanımayıb. Qonşu
ölkələr – İran, Gürcüstan “referendum”u
tanımayıb. Digər ölkələr
də oxşar bəyanatlarla çıxış etdilər.
Bu qondarma “referendum”un tanınmaması
Dağlıq Qarabağın Azərbaycana məxsus olduğunu
bir daha təsdiqləyir. Bütün dünya və
münaqişənin həlli ilə bilavasitə məşğul
olan ölkələr bu münasibətləri ilə bir daha təsdiq
edirlər ki, Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın
ayrılmaz hissəsidir. Bu, həqiqətdir,
bu, tarixi həqiqətdir və əlbəttə ki, bu həqiqət
bir daha qeyd olundu. Bu, Ermənistanın
növbəti biabırçılığı idi.
Bilirsiniz ki, aprel hadisələrindən
sonra Ermənistan danışıqların bərpa edilməsi
üçün bir neçə şərt qoyurdu və bunu
açıq şəkildə bəyan edirdi. Mən o vaxt
yenə də görürdüm, bilirdim ki, bu, növbəti
axmaqlıqdır. Çünki gec-tez onlar
danışıqlar masasına qayıdacaqlar, sadəcə
olaraq, özlərini olmayan hörmətdən növbəti dəfə
salacaqlar. Belə də oldu. Dünən Azərbaycan və Ermənistan xarici
işlər nazirləri görüşüblər. Danışıqlar prosesi bərpa edilib, heç bir
şərt Azərbaycan tərəfindən qəbul edilməyib,
danışıqlar prosesi qeyd-şərtsiz bərpa edilibdir.
Bu, bizim mövqeyimizdir, biz həmişə
demişik ki, belə olmalıdır. Bu, Minsk qrupunun həmsədr
ölkələrinin də mövqeyidir. Ona
görə işğalçını məcbur etdilər və
o, danışıqlar masasına qayıdıb. İndi məsələ ondan ibarətdir ki, tezliklə
substantiv, yəni, mənalı, konkret danışıqlar bərpa
edilməlidir. Danışıqlar nəticəsində
torpaqlarımız işğaldan azad edilməlidir, Azərbaycanın
ərazi bütövlüyü bərpa olunmalıdır.
Bizim mövqeyimiz bundan ibarətdir. Bundan kənarda heç bir həll yolu mümkün
deyil.
Ermənistan isə həmişə
çalışırdı ki, həm
danışıqları pozsun və onlara təzyiq artdıqca
təxribat törətsin. Bunu biz yaxın tarixdən
yaxşı bilirik. Hələ 1990-cı
illərin sonlarında Ermənistan parlamentində terror
aktı törədilmişdir və bu da ovaxtkı Ermənistan
rəhbərliyi üçün bir bəhanə idi ki,
danışıqlar pozulsun. Belə də
oldu. 2014-cü ildə Fransada
keçirilmiş danışıqlardan dərhal sonra Ermənistan
növbəti hərbi təxribata əl atdı, Ağdam rayonunda
hərbi təlimlər təşkil etdi. Bizim
mövqelərimizə helikopterlər hücuma keçdi və
onlardan biri Azərbaycan Ordusu tərəfindən məhv
edildi.
2016-cı il
martın sonunda Vaşinqtonda nüvə sammitində mən də
iştirak edirdim, Ermənistan prezidenti də. O vaxt Ermənistan
prezidentinə təzyiqlər göstərilirdi ki, məsələ
tezliklə öz həllini tapsın. Danışıqları
pozmaq üçün aprel hadisələri törədildi,
bizə qarşı təxribat törədildi. Azərbaycan
Ordusu düşmənə layiqli cavab verdi.
Bu cavab nəticəsində bu gün bizim
bayrağımız Ağdərə, Füzuli, Cəbrayıl
rayonlarının işğaldan azad edilmiş torpaqlarında
dalğalanır.
O vaxtdan bu günə qədər
danışıqlar aparılmırdı və Ermənistana təzyiq
artırdı. Danışıqlara başlamamaq
üçün onlar keçən ay növbəti hərbi təxribat
törətdilər, bir əsgərimiz həlak oldu. Yenə də Azərbaycan Ordusu onları cəzalandırdı.
Azərbaycan Ordusunun zərbəsi nəticəsində
bir çox işğalçı məhv edildi. Növbəti
təxribat bu ayın 4-də Füzuli rayonunun Alxanlı kəndində
baş verdi. Bu, hərbi cinayətdir.
Bu, erməni faşizminin təzahürüdür
və bu cinayətə görə Ermənistan öz
cavabını almışdır. Bu, misli
görünməmiş vəhşilikdir. Balaca
Zəhranın və onun nənəsinin öldürülməsi
erməni faşizminin eybəcər sifətini bütün
dünyaya göstərdi.
Bu cinayət cavabsız
qalmadı. Azərbaycan ictimaiyyəti də bunu bilir. Baxmayaraq ki, Ermənistan öz itkilərini həmişə
gizlətmək istəyir. Amma bütün
itkiləri gizlədə bilmir. Azərbaycan
Ordusu düşmənə sarsıdıcı zərbələr
endirdi. Bu zərbələr nəticəsində
bir çox işğalçı məhv edildi. Balaca Zəhranın,
onun nənəsinin qanı yerdə qalmadı. Həmişə
də belə olacaq. Nəyə
hesablanmışdır bu cinayət? İlk
növbədə, bu, Ermənistan siyasi rəhbərliyinin xislətini
göstərir. Xocalı qatilindən,
uşaq, qadın qatilindən başqa bir şey gözləmək
mümkün deyil. Bu, erməni
faşizmidir, bütün dünya da bunu belə qəbul etməlidir.
Bu, birincisi.
İkincisi, iyulun 11-də
xarici işlər nazirlərinin görüşü nəzərdə
tutulmuşdu.
Artıq bu tarix bəlli idi, sadəcə olaraq,
son günlərdə bu tarix açıqlandı. Bu təxribatı törətməklə onlar hesab
edirdilər ki, Azərbaycan danışıqlardan imtina edəcək.
Biz imtina edə bilərdik, əgər onlara
layiqli cavab verməsəydik. Cavablarını
verdik, işğalçıları məhv etdik, onları cəzalandırdıq,
sonra da danışıqlara getdik.
Bax, budur Dağlıq
Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı olan əsas
məsələlər. Ona görə mən deyirəm ki, bu il
Azərbaycan mövqeləri daha da möhkəmləndi. Alxanlı kəndində törədilmiş hərbi
cinayətin dünyada böyük əks-sədası var. Yəni,
Ermənistan gördü ki, Azərbaycan böyük beynəlxalq
dəstəyə malikdir. Bizim bütün
qurumlarımız çox fəal, operativ işlədilər,
bu məlumatı dünya ictimaiyyətinə
çatdırdılar. Həm dövlət
qurumları, səfirliklər, diaspor təşkilatları,
ictimai təşkilatlar, bizim xaricdəki dostlarımız
öz səslərini ucaltdılar və Ermənistana, onun
faşist xislətli siyasi rəhbərliyinə dünyada nifrət
daha da artdı.
O ki qaldı,
danışıqların perspektivlərinə, bir daha demək
istəyirəm ki, danışıqlar bərpa edilir, bu,
müsbət haldır. İndi əsas vəzifə
tezliklə məsələni həll etməkdir ki, Azərbaycanın
ərazi bütövlüyü bərpa edilsin. Əminəm ki, belə də olacaq. Azərbaycanın ərazi bütövlüyü
heç vaxt danışıqlar mövzusu olmayıb və
olmayacaq.
Həmişə olduğu kimi, biz bu il də hərbi potensialımızın
gücləndirilməsinə böyük diqqət göstərmişik.
Yeni silahlar, ən müasir texnika alınır.
Özü də biz texnikanı, silahları, ən
müasir avadanlığı müxtəlif ölkələrdən
alırıq və onların bir hissəsi artıq gəlir,
bir hissəsi isə gələcəkdir. Bu,
bizim hərbi potensialımızı daha da artıracaq. Bu günün özündə biz işğal
edilmiş torpaqlarda istənilən hədəfi məhv edə
bilərik. Amma biz öz hərbi
potensialımızı daha da gücləndirməliyik. Buna ehtiyac var və buna bizim imkanlarımız
çatır. Yoxsul Ermənistandan fərqli
olaraq, biz bütün hərbi texnikanı öz
hesabımıza alırıq və Azərbaycanda da bu
texnikanı istehsal edirik. Bu il Azərbaycanda
iki yeni hərbi zavod fəaliyyətə
başlamışdır. Bu gün Azərbaycan
həm özünü böyük dərəcədə
silah-sursatlarla təmin edir, eyni zamanda, xarici ölkələrə
də ixrac edir.
Məcburi köçkünlərin
problemləri həmişəki kimi bu il də
diqqət mərkəzində olubdur. Son illər
yüzə yaxın qəsəbə salınmışdır.
Ancaq onların arasında bu il
açdığımız Cocuq Mərcanlı qəsəbəsi
xüsusi yer tutur. Bu, tarixi hadisədir. Bu, bizim şanlı tariximizə qızıl hərflərlə
yazılan hadisədir. Biz işğaldan
azad edilmiş Cocuq Mərcanlı kəndini bərpa etdik.
Orada 50 ev, məktəb, Şuşa məscidinin
bənzəri olan məscid tikilib, yol çəkilib,
bütün infrastruktur yaradılıb. Ailələr
oraya qayıdır. Açılışdan
sonra mən növbəti Sərəncam imzaladım. Növbəti 100 evin, tibb məntəqəsinin və
digər lazımi obyektlərin tikintisi üçün də
vəsait ayrılmışdır. Əminəm
ki, gələcək aylarda Cocuq Mərcanlı kəndi tam bərpa
ediləcək və bu kəndə tam həyat
qayıdacaqdır.
Digər layihələr icra
edilir. Tərtər rayonunda böyük şəhərcik
salınır. Sumqayıt və Bakı
şəhərlərində həm yeni şəhərciklər
tikilir, həm köçkünlər üçün mənzillər
alınır və onlara verilir. Masazırda,
Sumqayıtda, Qaradağ rayonunda belə təşəbbüslər
irəli sürülür. Onların arasında
Qaradağ layihəsini xüsusilə qeyd etmək istərdim.
Çünki bu, bir yenilikdir, yeni təşəbbüsdür.
Bu, özəl sektor tərəfindən inşa
edilən böyük şəhərcikdir. Orada min köçkün ailəsi məskunlaşacaq
və bu, çox gözəl nümunədir.
Bu gün Azərbaycanda
yaratdığımız şərait nəticəsində
yüzlərlə, minlərlə sahibkar öz fəaliyyətini
genişləndirir. Bizim sahibkarlarımız böyük
imkanlara malikdirlər. Sahibkarların sosial
məsuliyyəti də yüksək səviyyədə
olmalıdır. Bu şəraiti onlar
üçün biz yaratmışıq. Çünki
indi Azərbaycanda sabitlik, sürətli inkişaf olmasaydı,
bizim sahibkarlar bu qədər inkişaf edə bilməzdilər.
Eyni zamanda, dövlət onlara güzəştli
şərtlərlə kreditlər verir, onların məsələləri
həll olunur. Mən sahibkarlarla dəfələrlə
görüşmüşəm. Hər il
bir neçə dəfə görüşürəm və
tam dəstək göstərilir. Onlar da öz
növbəsində sosial məsuliyyəti dərk etməlidirlər.
Ona görə, Qaradağ rayonunda sahibkarlar tərəfindən
öz vəsaitləri hesabına 1000 mənzillik şəhərciyin
tikilməsi çox yaxşı təşəbbüsdür.
Mən bunu bəyənirəm,
alqışlayıram. Bu, bütün
sahibkarlara nümunə olmalıdır. Mən
bundan sonra sahibkarların fəaliyyətini, o cümlədən
bu göstəriciyə görə də qiymətləndirəcəyəm.
Əlbəttə ki,
bütün bu məsələlərin həll edilməsi bir
daha bizim dövlətimizin siyasətini, niyyətini ortaya qoyur. Bizim siyasətimizin
mərkəzində Azərbaycan vətəndaşıdır.
Ona görə sosial məsələlərin həlli
daim diqqət mərkəzindədir. Bu il
bu məsələlərlə bağlı ciddi addımlar
atılmışdır. Beş milyondan çox insan bu il pulsuz müayinədən keçmişdir.
Bilmirəm, hansı ölkədə belə bir təşəbbüs
var ki, insanlar, əhalinin böyük əksəriyyəti il ərzində pulsuz müayinədən
keçsin.
Sosial infrastruktur obyektlərinin
tikintisi aparılmışdır və aparılır. Birinci altı
ayda 26 tibb müəssisəsi tikilmiş və təmir
edilmişdir. İyirmidən çox modul
tipli məktəb tikilmişdir. İlin
sonuna qədər onların sayı 100-ə
çatmalıdır. Yəni, sosial
infrastruktur məsələlərinin həlli daim diqqət mərkəzindədir.
Əlbəttə ki,
bütün bu uğurlara nail olmaq üçün bizim
güclü iqtisadi potensialımız olmalıdır. Altı
ayın göstəriciləri məni çox qane edir.
Qeyri-neft iqtisadiyyatımız altı ayda 1,7
faiz artıb. Bu, çox yaxşı göstəricidir.
Mən xüsusilə qeyri-neft iqtisadiyyatını
qeyd edirəm. Çünki ümumi
iqtisadi göstərici, yəni, ümumi daxili məhsulun
göstəriciləri daha çox neftin hasilatına və
neftin qiymətinə bağlıdır. Bu
da dəyişir. Ona görə, bu, bizim
gördüyümüz işlərə qiymət vermək
üçün əsas amil kimi qəbul edilə bilməz.
Qeyri-neft iqtisadiyyatımızda 1,7 faiz artım bizim apardığımız
iqtisadi islahatların nəticəsidir. Hesab edirəm
ki, bu, xüsusilə indiki şəraitdə çox
yaxşı göstəricidir. Qeyri-neft sənayesi
daha çox artıb. Burada artım 4,4
faizdir. Hesab edirəm ki, bu da mümkün olan ən
gözəl göstəricidir. Bu, onu
göstərir ki, islahatlar və apardığımız siyasət
öz nəticəsini verir.
Bu ilin altı ayında
ölkə iqtisadiyyatına 5 milyard dollar sərmayə qoyulub. Bu gün sərmayə
qoyuluşu demək olar ki, bütün ölkələrdə
azalır. Çünki maliyyə
sıxıntıları, problemlər var. Amma Azərbaycana sərmayə
qoyulur və bu sərmayənin böyük hissəsi xarici sərmayədir.
Yəni, xarici investorlar üçün Azərbaycan
çox cəlbedici ölkədir. Nəyə
görə? Təkcə ona görə yox
ki, bizdə yaxşı investisiya iqlimi var. Ona görə ki,
Azərbaycan bu gün sabitlik məkanıdır və
investorlar ancaq sabit olan yerlərə sərmayə qoyurlar.
Sabit olan ölkələrin sayı kəskin
azalır. Ona görə əminəm ki, gələcəkdə
daha çox xarici sərmayədar Azərbaycana investisiya qoymaq
üçün bizə müraciət edəcək.
Bizim valyuta ehtiyatlarımız
artıb və bu günə 40,6 milyard
dollar təşkil edir. Bu da çox gözəl
göstəricidir. Çünki ilin əvvəlindən
bu günə qədər valyuta ehtiyatlarımız təxminən
3 milyard dollar artıb. Baxın, neftin qiyməti
kəskin şəkildə düşüb. Sonra isə müəyyən dərəcədə
qalxıb. Yenə də düşmə
ehtimalı var. Amma bizim valyuta ehtiyatlarımız artır.
Nəyə görə? Düşünülmüş
siyasətə görə. Ona görə
ki, biz heç vaxt populist işlərlə məşğul
olmamışıq. Biz hər zaman ölkəmizin
uzunmüddətli inkişafı ilə məşğul
olmuşuq. Biz həm qənaət etdik, həm
islahatlar apardıq. Ancaq strateji əhəmiyyət
daşıyan layihələrə vəsait ayırdıq.
Əlbəttə ki, biz idxalı
azaltmışıq, ixracı isə artırmışıq.
Büdcə ilə bağlı heç bir
problem yoxdur. Ona görə, Neft Fondundan
büdcəyə transferlər də azaldı. Yəni, ilin altı ayında valyuta
ehtiyatlarının 3 milyard dollar artması mükəmməl
nəticədir.
Bu il 122 min yeni
iş yeri açılmışdır ki, onlardan 101 mini daimi
iş yeridir. Onu da qeyd etməliyəm ki, 24 min iş yeri
bağlandı. Bunun da həm obyektiv, həm də
subyektiv səbəbləri var. Bu, əslində daimi prosesdir.
Ancaq biz rəqəmlərə baxanda, - 122 min iş yeri
açılıb, 24 min iş yeri isə bağlanıb, - əlbəttə,
görürük ki, yenə də iş yerlərinin
açılması prosesi uğurla gedir. Ona
görə də bizdə işsizlik aşağı səviyyədədir.
Xarici ticarət dövriyyəsinin
göstəriciləri də müsbətdir. Bu ilin altı
ayında ixrac 36 faiz artıb. Burada da ən
önəmlisi qeyri-neft ixracıdır. Qeyri-neft
ixracı altı ayda 27 faiz artıb. Bax,
budur gördüyümüz işlərin nəticələri.
Bununla bərabər, idxal 15 faiz azalıbdır.
Müsbət saldo 1,9 milyard dollar təşkil
edir. Hesab edirəm ki, hər bir ölkə
üçün bu, ən arzuolunan nəticələrdir.
Kənd təsərrüfatı da 2,2 faiz
artıbdır.
Bu göstəricilər, - yəni,
bunlara heç bir şərh verməyə ehtiyac yoxdur, -
dünya miqyasında bu gün ən gözəl göstəricilərdir. Bunu o ölkə
əldə edib ki, biz hələ enerji amilindən
asılıyıq. O ölkə əldə edib ki, onun gəlirləri
son iki il ərzində üç-dörd
dəfə azalıb. Bax, budur bizim siyasətimiz,
gördüyümüz işlər və əldə etdiyimiz
nəticələr.
***
Ekologiya və təbii sərvətlər
naziri Hüseynqulu BAĞIROV çıxış edərək
dedi:
- Möhtərəm cənab Prezident.
Sizin rəhbərliyiniz ilə
həyata keçirilmiş ardıcıl tədbirlər sayəsində
ekoloji durumun yaxşılaşdırılması istiqamətində
mühüm əhəmiyyət daşıyan və vaxtilə
real görünməyən nailiyyətlər əldə
olunub.
İcazə verin nazirlik tərəfindən
ətraf mühitin sağlamlaşdırılması istiqamətində
görülmüş işlər barədə məlumat
verim.
Son 15 ildə meşə fondu ərazilərində
144,5 min hektar sahədə 101,5 milyon
ağac əkilib.
Sizin tapşırığınıza
əsasən yaşıllaşdırma işləri geniş
vüsət alıb, son 6 il ərzində arid sahələrdə
yeni yaşıllaşdırma layihələri həyata
keçirilib, 4150 hektardan artıq ərazidə 5,2 milyondan
çox ağac əkilib, 11 min kilometr uzunluğunda
damcılı suvarma sistemləri qurulub.
Nazirliyin nəzdində
yaradılmış “Azərbaycan Yaşıllaşdırma və
Landşaft Quruluşu” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin
xidməti ərazisində 2 min hektar sahədə zeytun
bağları salınıb, burada becərilən zeytun
ağaclarının sayı 1,3 milyonu keçib. Bu bağlardan 2016-cı ildə ilk dəfə 100 ton
məhsul götürülüb. Məhsuldarlığın
ildən-ilə artaraq 2017-ci ildə 1000 tona, 2025-ci ilədək
isə 15 min tona çatması gözlənilir.
Bundan başqa, 2017-2021-ci illər ərzində
əlavə olaraq 5396 hektar ərazi müəyyənləşdirilib
ki, orada da zeytun plantasiyasının salınması, o cümlədən
yaşıllaşdırma aparılması nəzərdə
tutulur. Mövcud və növbəti 5 ildə salınması
nəzərdə tutulan bağlardan alınacaq məhsul gələcəkdə
zeytun yağı və digər zeytun məhsullarına daxili
ehtiyacın ödənilməsini təmin etməklə bərabər,
ildə təxminən 50 milyon ABŞ dolları məbləğində
ixrac potensialının yaradılmasına səbəb olacaq.
Zeytun tinglərinə olan tələbatı
xaricdən gətirməklə yox, daxili imkanlar hesabına
ödəmək üçün “Azərbaycan
Yaşıllaşdırma və Landşaft Quruluşu”
Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin tinglik sahələrində
vaxtilə İtaliya və Türkiyədən gətirilmiş
elit sortlar hesabına, çilikləmə və toxumla
yetişdirmə yolu ilə 2 milyon 250 min zeytun tinginin
yetişdirilməsi nəzərdə tutulur. Bunun da 800 min ədədi
artıq 2016-cı ildə təmin edilib, 2017-ci ilin yazında əlavə
olaraq 450 min ədəd çilik kökləndirilib və bu
payızda artıq biz standarta uyğun 300 min ədəd zeytun
materialını əkinə yönəldəcəyik.
Ekoloji sahəyə göstərdiyiniz
xüsusi diqqət sayəsində Azərbaycanda bu istiqamətdə
həyata keçirilən tədbirlər beynəlxalq ictimaiyyətin
də marağına səbəb olub. BMT-nin sifarişi ilə
məşhur Yel və Kolumbiya universitetləri tərəfindən
xüsusi bir elmi mərkəz yaradılıb və həmin mərkəz
2016-cı ildə Ekoloji Fəaliyyətin Effektivliyi
İndeksini hazırlayıb. 180 ölkəni
əhatə edən indeksə görə Azərbaycan 31-ci
sırada qərarlaşıb. Azərbaycan
Şərqi Avropa və Mərkəzi Asiya regionu üzrə
ikinci, MDB ölkələri arasında isə birinci olub.
Meşələrlə bağlı
qiymətləndirmə üzrə Azərbaycan dünyada ilk beş ölkə sırasına daxil edilib. Bu yüksək göstəricinin qazanılmasına
yeni meşə əkinlərinin salınması nəticəsində
meşə ilə örtülü ərazilərin sahəsinin
artması, regionların qazlaşdırılması, meşələrin
mühafizəsi tədbirlərinin gücləndirilməsi səbəb
olub.
Həmin qiymətləndirməyə
əsasən Azərbaycan iqlimə təsir edən
faktorların azaldılması və enerjidən istifadənin ətraf
mühitə təsiri baxımından ikinci, həmin bölmənin
atmosferə atılan istixana qazlarının
azaldılmasındakı nailiyyətlərə görə isə
birinci yerdə qərarlaşıb. Ümumi daxili məhsulun
dəfələrlə artmasına baxmayaraq, tullantılar
1990-cı ildəki 73 milyon tondan 51 milyon tona qədər
azaldılıb. Buna davamlı inkişaf
prinsiplərinə böyük önəm verilməsi, ekoloji
təmiz sənayenin və bərpa olunan enerji sektorunun
inkişafı, enerji effektivliyinin artırılması, ən əsası
isə Azərbaycanın bütün bunlara öz resursları
hesabına nail olması səbəb olub.
Hörmətli cənab
Prezident, 2016-cı ilin yanvarında keçirilmiş
müşavirədə postneft dövrünün
başlanması ilə bağlı tərəfinizdən yeni
prioritetlər müəyyən edildikdən sonra nazirliyin
daxili imkanları hesabına müvafiq addımlar
atılıb.
Sizin tapşırığınızla torpaq
ehtiyatlarının potensial imkanlarından səmərəli
istifadə edilməsi məqsədilə meşə fonduna aid
41 min 384 hektar açıq sahələrin iri aqroparkların
yaradılması ilə məşğul olan təşkilatların
ixtiyarına verilməsi üçün Nazirlər Kabinetinə
müraciət olunub, bu istiqamətdə işlər gedir.
Meşə ilə örtülü
torpaqların açıq sahələrlə əvəz
olunması üçün bələdiyyələrin
hüdudları daxilində və təsərrüfatların
istifadəsindəki dövlət mülkiyyətində olan
sahələr müəyyən edilib. 75
min hektar təşkil edən meşə ilə
örtülü bu ərazilərin meşə fonduna təhvil
verilməsi, çox vacib olardı ki, gələcəkdə
qorunması daha yüksək səviyyədə təmin
olunardı.
Bundan əlavə, meşə
fondunda olan nisbətən kiçik sahəli açıq
talalarda meşə növ ağaclardan yox, meşələndirmədə
də əhəmiyyətlilik daşıyan meyvə verən
ağaclardan aqromeşə massivlərinin salınmasına
başlanılıb. Bu torpaqlarda 2017-ci ildən başlayaraq artıq 2200
hektar ərazidə 1,1 milyon ədəd
tut, qoz, fındıq, nar, badam, şabalıd, zeytun və digər
tinglər əkilməklə meyvə bağları
salınıb.
Qarşıdakı beş ildə
aqroparkların yaradılması ilə bağlı dövlət
büdcəsindən əlavə vəsait cəlb edilmədən
23 çeşiddə 87,6 milyon ədəd, o cümlədən
8,2 milyon tut, 6,6 milyon qoz, 10,5 milyon fındıq, 2,9 milyon
şabalıd, 3,7 milyon innab, 2,5 milyon zeytun və digər tinglərin
yetişdirilməsi nəzərdə tutulub ki, artıq
bunlardan 3 milyon 633 mini yetişdirilib. Bundan başqa, 2017-ci ilin
6 ayı ərzində müxtəlif meyvə
ağaclarından 17 ton toxum tədarük edilib, fidan
yetişdirmək üçün 14,3 hektar sahədə toxum
səpilib, 2 milyon 262 min ədəd çilik
basdırılıb, qapalı kök sistemi ilə 654 min 445 ədəd
meyvə tingi yetişdirilib.
İpəkçiliyin
prioritetlərdən biri kimi göstərildiyini nəzərə
alaraq, 2016-cı ildə 192 min ədəd standart tut tingi
müxtəlif rayonlarda tut bağlarının salınması
üçün ödənişsiz paylanılıb və bu
istiqamətdə işlər davam edir.
Nəzərə alsaq ki,
salınacaq aqromeşə massivlərinin bir hissəsi
Abşeron, Salyan və Qaradağ kimi arid ərazilərə
düşür, burada suvarma ilə bağlı məsələlər
də öz həllini tapıb. Belə ki,
tapşırığınıza əsasən inşa
edilmiş və ətraf ərazilərdə
salınmış yaşıllıqların
suvarılmasında istifadə edilən Xəzər dənizi
suyunun duzsuzlaşdırılması zavodunun gücü əlavə
tikinti-quraşdırma işləri aparmadan iki dəfə
artırılaraq sutkada 2 min kubmetrə
çatdırılıb. Eyni zamanda,
Şirvan kollektorunun suyunun duzsuzlaşdırılaraq
suvarılmaya yararlı vəziyyətə gətirilməsi
üçün inşa edilmiş qurğuların istehsal
gücü də iki dəfə artırılaraq sutkada 5 min
kubmetrə çatdırılıb. Hazırda
həmin ərazilərin 1186 hektarında aqromeşələrin
salınması üçün hazırlıq işləri
aparılır və müvafiq olaraq şorakət suların
yararlı hala gətirilərək suvarmada istifadəsi layihəsi
hazırlanır.
Möhtərəm cənab
Prezident, bioloji müxtəlifliyin qorunub saxlanılması fəaliyyətimizin
əsas istiqamətlərindən biridir.
Sərəncamınıza əsasən
Zaqatala-Balakən regionunda ölkə tarixində ilk biosfer
qoruğun yaradılması istiqamətində iş
aparılır. Eyni zamanda, Qızılağac
Dövlət Təbiət Qoruğunun ərazisinin genişləndirilərək
dəniz akvatoriyasını əhatə edən Milli Parkın
yaradılması məqsədilə zəruri tədbirlər
görülür. Yeni qorunan ərazilərin
yaradılması işi başa çatdıqdan sonra
xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin
sahəsi ölkə ərazisinin təxminən 13 faizini təşkil
edəcək ki, bu da ən qabaqcıl Avropa ölkələrinin
səviyyəsi deməkdir.
Son dövrlərdə proqnoz
və erkən xəbərdarlıq sisteminin təkmilləşdirilməsi
üçün hidrometeorologiya sahəsində yeni
texnologiyaların tətbiqi, modernləşdirmə işləri
demək olar ki, başa çatdırılıb. Təkcə son bir il ərzində əlavə 30 ədəd ən
müasir avtomat meteoroloji stansiya quraşdırılıb və
onların sayı 68-ə çatıb. Bu
stansiyalardan biri işğaldan azad edilmiş Cocuq Mərcanlı
kəndində qurulub.
Bundan başqa, iqlim məlumatlarının
idarə olunması sistemi və müasir telekommunikasiya sistemi
quraşdırılıb. Bununla da hidrometeorologiyanın
avtomatlaşdırma səviyyəsi 100 faizə
çatdırılıb. Hidrometeorologiya
sahəsində modernləşdirmə işlərinin nəticəsi
olaraq, meteoroloji proqnozların özünü
doğrultması səviyyəsi 97 faizə
çatdırılıb.
Bir neçə il
ərzində Milli Monitorinq Sistemi faktiki olaraq sıfırdan
yaradılıb və ətraf mühitdə gedən proseslərin
qiymətləndirilməsi və
proqnozlaşdırılması həyata keçirilib.
Müxtəlif bölgələrdə,
o cümlədən qonşu dövlətlərin ərazisində
son dərəcə çirklənməyə məruz qalan
transsərhəd çayların üzərində analitik tədqiqat
laboratoriyaları fəaliyyət göstərir. Xızıda
quraşdırılmış atmosferin yüksək qatları
ilə ölkəyə daxil olan transsərhəd çirkləndiriciləri
təyin edən müasir atmosfer havasının fon monitorinqi stansiyası ilə yanaşı,
Bakıda atmosfer havasının çirklənməsinin fasiləsiz
monitorinqi məqsədilə ən yeni nəsil avtomatik
stansiyalar kompleksi qurulub. Radiasiya, səs-küy,
vibrasiya, toz və qazların ölçülməsi məqsədi
ilə çoxsaylı avtomatik laboratoriya
quraşdırılıb və atmosfer havasının vəziyyəti
barədə məlumatların saatbasaat onlayn qaydada ictimaiyyətə
çatdırılması təmin edilib.
Əhalinin ekoloji cəhətdən təmiz
su ilə təminatının
yaxşılaşdırılması tədbirləri çərçivəsində
Sərəncamınıza əsasən 2017-ci ildə əlavə
15 rayonun 77 min nəfərdən çox əhalisi olan 100
yaşayış məntəqəsində modul tipli
qurğuların quraşdırılması məqsədi ilə
bütün layihələndirmə işləri başa
çatdırılıb. Hazırda 47 obyekt
üzrə tikinti işləri həyata keçirilir. Bu işlər tamamlandıqdan sonra ümumilikdə
484 yaşayış məntəqəsində keyfiyyətli
içməli su ilə təmin edilmiş əhalinin sayı
700 mini keçəcək.
Möhtərəm cənab Prezident,
çıxışımın yekununda Sizi əmin etmək
istərdim ki, Ekologiya və Təbii Sərvətlər
Nazirliyinin kollektivi qarşıya qoyduğunuz vəzifələrin
icrası istiqamətində bundan sonra da tam gücü ilə
çalışacaq, bütün imkanları ilə səfərbər
olunaraq Sizin bütün tapşırıqlarınızı
layiqincə yerinə yetirəcək.
Diqqətinizə görə
minnətdaram.
***
Əmlak Məsələləri
Dövlət Komitəsinin sədri Kərəm HƏSƏNOV
çıxış edərək dedi:
-Möhtərəm cənab Prezident.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin
qurucusu olduğu müasir Azərbaycan dövlətinin bu
gün siyasi və iqtisadi sahədə qazandığı
uğurlar Sizin tərəfinizdən həyata
keçirilən qətiyyətli daxili və xarici siyasətin
bəhrəsidir.
Ölkədə aparılan uğurlu
sosial-iqtisadi islahatlar nəticəsində digər sahələrdə
olduğu kimi, torpaq münasibətlərinin tənzimlənməsi,
torpaqların elektron kadastr uçotu sisteminin
yaradılması, torpaqlardan səmərəli istifadə
olunması, onların mühafizəsinə dövlət nəzarətinin
həyata keçirilməsi, daşınmaz əmlakın dövlət
reyestrinin və kadastrının aparılması, dövlət
əmlakının idarə edilməsi, onun özəlləşdirilməsi
sahəsində də mühüm irəliləyişlərə
nail olunub. Sizin verdiyiniz tapşırıqlara əsasən,
bu sahələrdə mövcud dünya təcrübəsinə
söykənən yeni texnologiya və idarəetmə
üsulları tətbiq edilib və qanunvericilik bazası təkmilləşdirilib.
Möhtərəm cənab
Prezident, ölkədə ilk dəfə olaraq Bakı,
Sumqayıt, Gəncə şəhərlərinin torpaqları
və onlar üzərindəki daşınmaz əmlaklar barəsində
elektron kadastr məlumat bazası yaradılıb, bu şəhərlərin
rəqəmsal kadastr xəritələri tərtib edilib. Ölkə
üzrə Torpaqların Elektron Kadastr Uçotu İnformasiya
Sisteminin yaradılması işi müvəffəqiyyətlə
icra olunur. Ötən dövrdə
respublikanın 12 rayonunda elektron kadastr uçotu işləri
yekunlaşıb. Layihə çərçivəsində
870 min hektardan çox ərazidə irimiqyaslı çöl
torpaq tədqiqatı, 700 min hektara yaxın ərazidə
çöl geobotaniki tədqiqat işləri aparılıb.
Hesabat ilində torpaqların elektron
kadastr uçotu layihəsinə cəlb edilmiş 14 rayonda 1
milyon hektardan artıq sahə, 700 minə yaxın parsel üzrə
uçot işi yerinə yetiriləcək. Eyni zamanda, bu il ərzində
800 min hektar ərazidə irimiqyaslı torpaq tədqiqatı
işlərinin, 550 min hektar ərazidə çöl
geobotaniki tədqiqat işlərinin aparılması təmin
ediləcək. Torpaq tədqiqatı işlərinin
nəticələrinə əsaslanaraq bu ərazilərin
torpaq, şorlaşma və eroziya xəritələri
hazırlanır, torpaqların bonitirovkası və iqtisadi qiymətləndirilməsi
işləri yerinə yetirilir.
Torpaqların kadastr
uçotuna alınması işləri yekunlaşdıqca
etibarlı kadastr məlumatları əsasında şəhər,
qəsəbə, kənd bələdiyyələrinin
müasir rəqəmsal xəritələri hazırlanır. Bu işlər
Gəncə, Sumqayıt, Şəki şəhərlərinin,
Xızı və Salyan rayonlarının inzibati sərhədləri
daxilində yerləşən bələdiyyələr
üzrə artıq yekunlaşıb. Torpaq uçotu
materiallarının təhlili göstərir ki, bir sıra təsərrüfatlarda
pay bölgüsünün sona çatdırılmaması
halları, pay torpaqlarına dair sənədlərdəki məkan
göstəriciləri ilə vətəndaşların
torpaqlardan faktiki istifadə vəziyyətləri arasında
uyğunsuzluqlar mövcuddur. Kadastr uçotu
işlərinin nəticələrindən istifadə etməklə
torpaq islahatı başa çatmamış təsərrüfatlarda
yerquruluşu işləri həyata keçirilir. Bu işlər çərçivəsində
Xaçmaz, Siyəzən, İmişli, Beyləqan rayonunda
yaşayan 1000-dən çox ailənin uzun illərdən bəri
mövcud olan torpaqla bağlı problemi öz müsbət həllini
tapıb.
Bir sıra inzibati-ərazi
dairələri üzrə sərhədlərin dəqiqləşdirilməməsi
də torpaq idarəçiliyində problemlər yaradıb. Hazırda
aidiyyəti orqanlarla birlikdə bu problemlərin həlli ilə
bağlı tədbirlər görülür.
Eyni zamanda, işğal
altında və cəbhə bölgələrində yerləşən,
habelə torpaq – sərhəd mübahisələri olan inzibati
ərazi dairələri istisna olmaqla, respublikanın digər
inzibati ərazi dairələrinin sərhədlərinin müəyyənləşdirilməsinə
dair yerquruluşu işləri yekunlaşıb. Ölkənin 4,1 milyon hektar ərazisinin
ortofotomateriallarının rəqəmsallaşdırılması
və bu ərazi üçün relyef xəritələrinin
hazırlanması işi də başa
çatdırılıb.
Respublikada iri təsərrüfatların
yaradılması məqsədilə aidiyyəti orqanlarla
birlikdə 18 rayonun inzibati ərazilərindən yeni əkin
dövriyyəsinə cəlb ediləcək 150 min hektara
yaxın torpaq massivlərinin və bir sıra rayonlarda yeni
suvarılacaq ərazilərin kadastr xəritələri
hazırlanıb. Təyinatından və
mülkiyyət növündən asılı olmayaraq
bütün torpaqların kadastr uçotuna alınması
işləri 2020-ci ildə yekunlaşacaq, dəqiq kadastr
uçotu məlumatları əsasında rəqəmsal bələdiyyə
xəritələri hazırlanacaq.
Möhtərəm cənab Prezident,
respublikada qeyri-neft sektorunun, o cümlədən aqrar sahənin
inkişaf etdirilməsi ilə bağlı Sizin verdiyiniz
tapşırıqlara müvafiq olaraq aidiyyəti orqanlarla
birlikdə görülmüş tədbirlər nəticəsində
ölkə ərazisi üzrə 166 min hektar torpaq sahələrinin
kateqoriyası dəyişdirilərək aqroparkların və
iri təsərrüfatların yaradılması məqsədi
ilə investorların istifadəsinə verilib. Həmçinin
yerli icra hakimiyyəti orqanları ilə birlikdə
görülmüş tədbirlər nəticəsində 240
min hektar səmərəsiz istifadə olunan kənd təsərrüfatı
təyinatlı torpaq sahələri geri qaytarılıb və
əkin dövriyyəsinə cəlb olunması
üçün zəmin yaradılıb.
Torpaqların hərrac və
ya müsabiqə yolu ilə hüquqi və fiziki şəxslərə
ayrılması məqsədilə bələdiyyələrdən
daxil olmuş 3000-dən çox müraciət üzrə 7
min hektar torpaq sahəsinə dair sənədlər
torpaqayırma qaydasında hazırlanıb və hərrac və
ya müsabiqələr təşkil edilib.
Torpaq qanunvericiliyinin
pozulması hallarının qarşısının
alınması məqsədilə yerli icra hakimiyyəti
orqanları, bələdiyyələr, iri torpaq istifadəçiləri,
sahibkarlar və ictimaiyyətin nümayəndələrinin
iştirakı ilə maarifləndirici işgüzar forumlar
keçirilir.
Torpaqla bağlı inzibati xətalara görə 1700 inzibati
protokol əsasında 1,2 milyon manat cərimə tətbiq
edilib və 240 hal üzrə müvafiq sənədlər
aidiyyəti üzrə hüquq-mühafizə orqanlarına
göndərilib.
Aparılmış
yerquruluşu işlərinin nəticəsində Xəzər
dənizinin Azərbaycan Respublikasına mənsub olan sahilboyu
su səthinin quru ilə təmas xəttinin qrafiki təsviri tərtib
edilib. Xəzər dənizinin sahilboyu 20-50 metrlik
zolağının altında olan torpaq sahələrindən
istifadə vəziyyəti araşdırılıb. Aşkar edilmiş qanun pozuntuları ilə
bağlı lazımi tədbirlər görülüb. Bu istiqamətdə işlər hazırda da davam
etdirilməkdədir.
Möhtərəm cənab
Prezident, Sizin tapşırığınızla ölkədə
müasir Ünvan Reyestri İnformasiya Sistemi yaradılıb. Bu sistemə respublikanın
57 şəhər və rayonu üzrə 30 minə yaxın
küçə və prospekt, 600 mindən çox giriş
ünvan nömrələri daxil edilib. Həmin
sistemin məlumatlarına istinad etməklə müasir Milli
Naviqasiya Sistemi hazırlanıb və bu ilin əvvəlindən
“AzNav” adı ilə istifadəyə verilib. Hazırda bu xidmətdən istifadə edənlərin
sayı 100 mini ötüb.
Bu günədək
hazırlanmış coğrafi informasiya resursları olan
ünvan və kadastr məlumatlarının bazasında Milli Məkan
Məlumatları İnfrastrukturunun qurulması məqsədilə
beynəlxalq təcrübə əsasında konsepsiya
hazırlanaraq aidiyyəti üzrə təqdim edilib.
Möhtərəm cənab Prezident,
Sizin tərəfinizdən verilən göstəriş və
tapşırıqlar əsasında daşınmaz əmlak
üzərində hüquqların qeydiyyatı prosesinin təkmilləşdirilməsi,
bu sahədə şəffaflıq və səmərəliliyin
artırılması, vətəndaş məmnunluğuna daha
çox nail olunması üçün davamlı məqsədyönlü
tədbirlər həyata keçirilir. Bunun nəticəsi
olaraq bu sahədə göstərilən 35 elektron xidmətlərlə
yanaşı, hazırda dövlət reyestrindən
çıxarışların “Elektron hökumət”
portalında yerləşdirilməsi və hüquq sahibi tərəfindən
çıxarışın elektron üsulla əldə edilməsi
prosesinə başlanılıb. Müvafiq ödənişlərin
onlayn şəkildə avtomatik hesablanmasını
mümkün edən “Əmlakın qeydiyyatı kalkulyatoru”
xidməti, eləcə də vətəndaş məmnunluğunun
artırılmasına xidmət edən “Kütləvi
çıxarış kampaniyası” həyata keçirilir. Daşınmaz əmlakın dövlət reyestrinin
aparılması sahəsində tətbiq olunan mobil ofis xidmətindən
bu günədək 200 mindən çox vətəndaş
faydalanıb. Hesabat dövründə ölkə üzrə
90 mindən çox daşınmaz əmlak obyekti üzərində
mülkiyyət hüquqları qeydiyyata alınıb ki, bu da
ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 12,1 faiz çoxdur.
Dünyada iqtisadi aktivliyin
aşağı düşdüyü indiki zamanda Azərbaycanın
daşınmaz əmlak bazarındakı canlanma məhz Sizin imzaladığınız mühüm əhəmiyyətli
normativ sənədlərdə verilmiş göstəriş və
tapşırıqların icrası nəticəsində
mümkün olub. Təsadüf deyil ki, Dünya
Bankının dərc etdiyi “Doing Business” illik hesabatlarında
Azərbaycan qeydiyyat prosedurlarının sayı, sərf olunan
müddət və qeydiyyatın şəffaflığı
parametrlərinə görə 190 ölkə arasında əmlakın
qeydiyyatı sahəsində 22-ci yeri tutub.
Möhtərəm cənab
Prezident, Sizin dövlət əmlakının idarə edilməsində
səmərəliliyin artırılması və özəlləşdirilməsi
ilə bağlı müəyyənləşdirdiyiniz
strategiya ölkədə bu istiqamətdə yeni, müasir
metodların tətbiqinə imkanlar açıb. Verdiyiniz
tapşırıqlara uyğun olaraq, orta müddətli
dövr ərzində dövlət mülkiyyətində
saxlanılacaq dövlət müəssisələrinin, habelə
özəlləşdirilməsi məqsədəuyğun olan
müəssisə və obyektlərin siyahısı müəyyənləşdirilib
və onların özəlləşdirilməsi istiqamətində
tədbirlərin görülməsi davam etdirilir.
Özəlləşdirmə
prosesinin təbliği və bu zaman şəffaflığın
təmin olunması məqsədilə “Özəlləşdirmə
portalı” yaradılıb. Portalda özəlləşdirilən
müəssisələrin satış qiyməti, iqtisadi-texniki
göstəriciləri və digər məlumatlar öz əksini
tapıb. Portaldan istifadə edənlərin
sayı 800 mini keçib. Eyni zamanda, özəlləşmə
prosesinə xarici investorların cəlb edilməsi
üçün nüfuzlu beynəlxalq qurumların
iştirakı ilə biznes forumlar və təqdimatlar
keçirilib.
Özəlləşdirilən
dövlət əmlakının bazar qiymətlərinə
uyğun qiymətləndirilərək hərraclara
çıxarılması təmin olunur. Dövlət əmlakının
özəlləşdirilməsinə dair hərraclar
açıq, şəffaf və rəqabət şəraitində
keçirilir.
Hərraclar təşkil edilərkən yeni innovativ üsullardan istifadə olunmaqla, elektron hərracların keçirilməsinə başlanılıb. Bu istiqamətdə görülmüş tədbirlər nəticəsində 300-dən çox dövlət əmlakı özəlləşdirilib. Hesabat dövründə özəlləşdirmədən daxil olan 52,3 milyon manat vəsaitin dövlət büdcəsinə köçürülməsi təmin edilib.
Zati-aliləri, möhtərəm cənab Prezident, Sizi əmin edirəm ki, müəyyən etdiyiniz vəzifələrə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasında torpaqların elektron uçotu sisteminin qurulması, torpaqların səmərəli istifadəsinin təşkili, daşınmaz əmlak üzərində hüquqların dövlət qeydiyyatı, dövlət əmlakının idarə edilməsi və özəlləşdirilməsi sahələrində aparılan işlər bundan sonra da Sizin rəhbərliyiniz ilə uğurla davam etdiriləcək.
Diqqətinizə görə təşəkkür edirəm.
***
“Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin sədri Əhməd ƏHMƏDZADƏ çıxış edərək dedi:
-Möhtərəm cənab Prezident.
Ölkədə qeyri-neft sektorunun inkişafında mühüm rolu olan kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının artırılması, ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, sənayenin xammalla təminatının yaxşılaşdırılması, idxal məhsullarının azaldılması, ixracyönümlü məhsulların istehsalının artırılması, yeni iş yerlərinin yaradılması haqqında Sizin verdiyiniz tapşırıqların yerinə yetirilməsində meliorasiya və su təsərrüfatı işçilərinin üzərinə mühüm vəzifələr düşür.
Sizin diqqət və qayğınız sayəsində son illərdə bu sahəyə əsaslı kapital qoyuluşu dəfələrlə artıb, sahənin maddi-texniki bazası xeyli yaxşılaşdırılıb, minlərlə kilometr suvarma kanallarının və kollektor-drenaj şəbəkələrinin bərpası, yenidən qurulması və tikintisi aparılıb, 347 min hektar sahədə suvarılan torpaqların su təminatı, 239 min hektar sahədə meliorativ vəziyyəti yaxşılaşdırılıb, 55 min hektar yeni suvarılan sahələr kənd təsərrüfatı dövriyyəsinə cəlb edilib, 1804 ədəd subartezian quyusu qazılıb, sel və daşqınlara qarşı Kür, Araz və dağ çaylarında 1000 kilometrdən artıq sahilbərkitmə və bəndlərin möhkəmləndirilməsi işləri həyata keçirilib.
Ulu Öndərimizin ideyalarının Sizin tərəfinizdən həyata keçirilməsi nəticəsində su elektrik stansiyaları, magistral kanallarla birlikdə Taxtakörpü və Şəmkirçay su anbarları kimi XXI əsrin nəhəng layihələri reallaşdırılıb. Nəticədə 200 min hektar əkin sahələrinin su təminatının yaxşılaşdırılması, 50 min hektara yaxın yeni suvarılan sahələrin dövriyyəyə cəlb olunması imkanları yaradılıb, Bakının, Sumqayıtın, Gəncənin, ətraf rayonların içməli su ilə təmin edilməsi kimi strateji əhəmiyyətli sosial problemin həlli mümkün olub.
Möhtərəm cənab Prezident, Sizə məlumat vermək istəyirəm ki, bu il 15 iyun – Milli Qurtuluş Günü ərəfəsində Taxtakörpü su anbarı tam layihə həcmində - 270 milyon kubmetr su ilə doldurulub və qurğu tam gücü ilə işləməyə başlayıb. İstifadəyə verildiyi vaxtdan indiyədək su anbarına 1 milyard 241 milyon kubmetr su yığılıb ki, onun da 1 milyard 127 milyon kubmetri su istifadəçilərinə verilib.
Taxtakörpü su anbarı zonasında ilkin mərhələdə suvarma suyu ilə təmin edilmiş 11 min hektara yaxın yeni suvarılan torpaqlar hazırda aqroparklar və iri təsərrüfatlar tərəfindən əkin dövriyyəsinə cəlb edilir. Xızı, Siyəzən və Şabran rayonlarında cari ildə daha 21 min hektara yaxın sahə suvarma suyu ilə təmin ediləcək. Eyni zamanda, “Şabran Aqropark”a məxsus 1738 hektar torpaq sahəsi suvarma suyu ilə təmin ediləcək və meliorativ vəziyyət yaxşılaşdırılacaq.
Şəmkirçay su anbarında yığılan su hesabına Şəmkir, Samux və Göygöl rayonlarının 35 min hektara yaxın əkin sahələrinin su təminatı yaxşılaşdırılıb. Şəmkir və Göygöl rayonlarının 4 min hektar, eləcə də “Şəmkir Aqropark”ın 543 hektar yeni suvarılan sahələri suvarma suyu ilə təmin edilib.
Şəmkir maşın kanalının ikinci növbəsinin tikintisi nəticəsində su mənbəyi işğal altında olan Goranboy rayonunun 8 min hektar sahəsinə su çatdırılıb, daha 18 min hektardan çox sahəyə suyun çatdırılması üçün kanalda tikinti işləri davam etdirilir. Şəmkir maşın kanalından Goranboy və Samux rayonlarında yaradılmış aqroparka məxsus 4700 hektar torpaq sahəsi cari ildə suvarma suyu ilə təmin ediləcək.
Möhtərəm cənab Prezident, Sizin sərəncamlarınızla ayrılmış vəsait hesabına Kür çayında nasos stansiyasında və "H" kanalında tikinti işləri davam etdirilərək 2017-ci il mayın 1-nə birinci mərhələdə Sabirabad rayonunun 4 min hektardan çox əkin sahələrinin su təminatı yaxşılaşdırılıb. İlin sonunadək rayonun 5000 hektar qış otlaq sahələrinə də suvarma suyunun çatdırılması təmin olunacaq. Cari ildə Neftçala və Yuxarı Mil kanallarının tikintisi davam etdirilərək sentyabr ayında Neftçala rayonunun 5605 hektar və Ağcabədi rayonunun 2700 hektar yeni suvarılacaq torpaq sahələri istifadəyə veriləcək. Saatlı, Biləsuvar və İmişli rayonlarında 40 min hektar yeni suvarılacaq torpaq sahələrinə suvarma su mənbəyi yaratmaq məqsədilə Araz çayının yeni qolunun inşa olunmuş hissəsinin davamı olaraq, 54 kilometr uzunluğunda kanalın tikinti işlərinə başlanılıb və bu işlər oktyabr ayında tamamlanacaq.
Qax rayonunda yaradılmış "Qax Aqropark"a məxsus 1500 hektara yaxın torpaq sahələrinə suvarma suyunun verilməsi üçün layihə-smeta sənədləri hazırlanaraq tikinti işlərinə başlanılıb.
Dünya Bankının krediti ilə İmişli, Ağcabədi, Saatlı və Goranboy rayonlarında 9 min hektardan çox əkin sahələrinin su təminatı və meliorativ vəziyyəti yaxşılaşdırılacaq. Eyni zamanda, Şabran, Siyəzən, Masallı, Lerik, Yardımlı və Cəlilabad rayonlarında içməli su və kanalizasiya şəbəkələrində, çirkab sutəmizləyici qurğularında tikinti işləri davam etdirilir.
Sizin müvafiq sərəncamlarınızla ehtiyat fondundan ayrılan vəsait hesabına cari ildə 98 ədəd subartezian quyusu qazılaraq istifadəyə verilib, ilin sonuna qədər daha 150 ədəd quyunun qazılması təmin ediləcək. Cəmiyyət tərəfindən ölkədə kənd təsərrüfatı məhsullarının inkişafına xidmət edəcək bu layihələr hesabına cari ildə 99 min hektar, o cümlədən 72 min hektar yeni suvarılan torpaqlar suvarma suyu ilə təmin ediləcək və 27 min hektar əkin sahələrinin su təminatı yaxşılaşdırılacaq. Suvarma su mənbəyi yaradılan bu ərazilərdə investorlar və torpaq mülkiyyətçiləri tərəfindən mütərəqqi suvarma texnikası tətbiq edilməklə və torpaqların meliorasiyası işləri aparılmaqla intensiv texnologiyalar əsasında yüksək keyfiyyətli kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalına geniş imkanlar yaranacaq.
Möhtərəm cənab Prezident, Sizin tapşırığınızla respublika iqtisadiyyatının inkişafında böyük əhəmiyyət kəsb edəcək daha bir nəhəng infrastruktur layihəsinin - Yuxarı Şirvan kanalının yenidən qurulmasının Cəmiyyət tərəfindən xarici məsləhətçilər cəlb edilməklə ilkin texniki-iqtisadi əsaslandırma sənədləri hazırlanıb. Yuxarı Şirvan kanalının torpaq məcrada 60 ilə yaxın fasiləsiz istismarı nəticəsində su itkilərinin artması, suvarma suyu ilə təminatda çatışmazlıqların yaranması, eləcə də qurğuların yararsız hala düşməsi torpaqların meliorativ vəziyyətinin pisləşərək deqradasiyaya uğramasına səbəb olur. Şirvan zonasına yeni həyat verəcək bu layihə 10 rayonun 125 min hektardan çox əkin sahələrinin su təminatının yaxşılaşdırılması və 106 min hektar yeni suvarılan torpaqların dövriyyəyə verilməsi ilə ümumilikdə, 231 min hektar torpaq sahəsinin suvarma suyu ilə təmin edilməsi, eləcə də regionda ekoloji mühitin yaxşılaşdırılması və Hacıqabul gölündə yaranmış təhlükəli ekoloji vəziyyətin qarşısının alınması imkanları yaradacaq. Sizin tapşırığınızla Yuxarı Şirvan kanalının yenidən qurulmasının ilkin texniki-iqtisadi əsaslandırma sənədlərinə hazırda dövlət qurumları tərəfindən baxılır.
Möhtərəm cənab Prezident, suvarma və kollektor-drenaj şəbəkələrində, hidrotexniki qurğularda, subartezian quyularında, nasos stansiyalarında təmir-bərpa və digər müvafiq tədbirlərin vaxtında həyata keçirilməsi ilə 1 milyon 376 min hektar sahədə, o cümlədən 136 min hektar pambıq, 518 min hektar taxıl, 3 min hektara yaxın tütün, 410 min hektar yem bitkiləri, 65 min hektar bostan-tərəvəz və digər bitkilər orta hesabla 2,5 dəfə suvarılıb.
Cari ildə 69 min hektar pay torpaqlarında və 67 min hektar dövlət fondu, qış otlaq sahələrində, bələdiyyə və meşə torpaqlarında əkilmiş 136 min hektar pambıq sahəsini suvarma suyu ilə təmin etmək üçün 6807 kilometr suvarma kanalları və 1489 kilometr kollektor-drenaj şəbəkələri lildən təmizlənib, 463 hidrotexniki qurğu, 22 nasos stansiyası təmir edilib. Su təminatı çətin olan fond və qış otlaq sahələrində əkilmiş pambıq sahələrinin suvarılması üçün daxili imkanlar hesabına 1436 kilometr yeni suvarma kanalları və 61 kilometr kollektor-drenaj şəbəkəsi qazılıb, onların üzərində 180 hidrotexniki qurğu tikilib. Suvarmanın mütəşəkkil keçirilməsi üçün Cəmiyyət tərəfindən yerlərdə 14 səyyar nasos stansiyası, 26 müxtəlif nasos aqreqatı, 241 subartezian nasosu və s. quraşdırılıb. Vegetasiya suvarmasının müvəffəqiyyətlə başa çatdırılması üçün bütün imkanlar səfərbər edilib. Eyni zamanda, 2017-ci ildə rayon icra hakimiyyətlərinin təklifləri əsasında Cəmiyyətin layihə institutu tərəfindən Ağdaş, Salyan, Kürdəmir, Hacıqabul, İmişli, Neftçala və Samux rayonlarının, ümumilikdə, 50 min hektara yaxın torpaq sahələrinə suvarma suyunun çatdırılması üçün layihə-smeta sənədləri hazırlanaraq onlara təhvil verilib. Cəmiyyət tərəfindən bu işlərin həyata keçirilməsi üçün lazımi texniki və metodik kömək göstərilib.
Möhtərəm cənab Prezident, Sizi əmin edirik ki, Cəmiyyətin kollektivi qarşılarına qoyulmuş vəzifələri tam məsuliyyəti ilə dərk edərək, onların vaxtında və layiqincə yerinə yetirilməsi üçün bundan sonra da bütün bacarıq və imkanlarından istifadə edərək daha səylə çalışacaq.
***
Azərbaycan Prezidenti
İlham Əliyev iclasda yekun nitqi söylədi.
Azərbaycan.- 2017.- 13 iyul.- S.1- 3.