Azərbaycan böhranlı vəziyyətdən
uğurla çıxdı və iqtisadi sabitliyi qoruya bildi
Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər
Kabinetinin 2016-cı ilin sosial-iqtisadi inkişafının
yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə
həsr olunan iclası keçirilib
Yanvarın 10-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin 2016-cı ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan iclası keçirilib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, dövlət başçısı iclasda giriş nitqi söylədi.
Prezident İlham Əliyevin giriş nitqi
- Bu gün biz 2016-cı ilin yekunlarını müzakirə edəcəyik və bu il görüləcək işlər haqqında danışacağıq.
2016-cı ili təhlil edərkən əlbəttə ki, biz regionda və dünyada gedən prosesləri nəzərə almalıyıq. 2016-cı ildə dünyada və yaşadığımız regionda təhlükələr, risklər, təhdidlər artmış, qanlı münaqişələr, müharibələr davam etmiş, yeni münaqişə ocaqları yaranmışdır. Bir sözlə, yaşadığımız bölgədə sabitlik pozulmuşdur və iqtisadi inkişafla bağlı vəziyyət ağırlaşmışdır. 2016-cı ildə dünyanın müxtəlif yerlərində təhlükəli proseslər müşahidə olunurdu. Avropada miqrantlar böhranı dərinləşmişdir, MDB məkanında gedən proseslər narahatlıq doğururdu. Yaşadığımız bölgədə və Yaxın Şərqdə, qeyd etdiyim kimi, qanlı toqquşmalar, müharibələr, terror aktları, əfsuslar olsun ki, bölgədəki sabitliyə çox böyük zərbə vurmuşdur.
O ki qaldı, bizim ölkəmizə - Azərbaycan 2016-cı ildə öz inamlı inkişafını davam etdirmişdir, ölkəmizdə təhlükəsizlik tədbirləri təmin edilmişdir, Azərbaycan xalqı sülh, əmin-amanlıq şəraitində yaşamışdır və yaşayır. Ölkəmizdə sabitliyin mənbəyi xalqımızın iradəsidir, xalqımızın seçimidir. Bu gün ölkəmiz dünya miqyasında sabitliyi ilə seçilən ölkələrdən biridir. Əlbəttə ki, gördüyümüz bütün bu işləri dünya kontekstindən ayırmaq mümkün deyil. Dünyada və bölgədə gedən təhlükəli proseslərə fikir verərkən bir daha görürük ki, Azərbaycan öz yoluna sadiqdir, müstəqillik, inkişaf yolu ilə gedir və biz çalışmışıq və çalışacağıq bundan sonra da ölkəmizi, xalqımızı mümkün olan risklərdən qoruyaq, öz müstəqil yolumuzu təmin edək. Artıq tarix və ətrafda baş verən hadisələr göstərir ki, bizim seçdiyimiz yol yeganə düzgün yoldur. Bu, müstəqillik yoludur, sabitlik, inkişaf yoludur.
2016-cı ildə ölkə qarşısında duran demək olar ki, bütün əsas vəzifələr təmin edildi. Bildiyiniz kimi, Azərbaycan neftlə zəngin olan digər ölkələr kimi, neftin qiymətinin aşağı düşməsindən əziyyət çəkirdi. Ancaq neft ixrac edən bütün ölkələrin addımlarına nəzər salsaq görərik ki, Azərbaycan o ölkələrdəndir ki, bu böhranlı vəziyyətdən də uğurla çıxa bilmişdir. Neftlə zəngin olan bir neçə başqa ölkə var ki, bizim kimi bu vəziyyətdən uğurla çıxa bilmişdir. Neftin qiyməti isə 3-4 dəfə aşağı düşmüşdür. Bu, o deməkdir ki, əsas gəlir mənbəyimiz olan neft bizə 3-4 dəfə az gəlir gətirmişdir. Biz əlbəttə ki, bu böhranlı vəziyyətdən çıxış yolunu tapmalı idik və hesab edirəm ki, tapmışıq. Bütün çətinliklərə, itkilərə baxmayaraq, biz iqtisadi sabitliyimizi qoruya bildik, bu ağır vəziyyətdən şərəflə çıxa bildik. 2016-cı ildə də ölkəmizdə iqtisadi inkişafla bağlı çox önəmli addımlar atılmışdır. Bir daha qeyd etmək istəyirəm, hər bir ölkənin inkişafı üçün əsas şərt təhlükəsizlikdir, sabitlikdir, vətəndaş həmrəyliyidir. Bu da bizdə var. Təhlükəsizlik qorunur, bir daha demək istəyirəm ki, xalqın iradəsinə əsaslanan sabitlik, vətəndaş birliyi və həmrəyliyi 2016-cı ildə daha da artmışdır. Bütün Azərbaycan xalqı vahid amal uğrunda birləşib ki, ölkəmizi daha da inkişaf etdirək və müstəqilliyimizi daha da möhkəmləndirək.
2016-cı ildə biz müstəqilliyimizin bərpasının 25 illiyini qeyd etmişik və bu gözəl bayramı yaxşı nəticələrlə, uğurlarla qarşılamışıq.
İqtisadi sahədə 2016-cı ildə önəmli addımlar atılmışdır. 2016-cı il dərin iqtisadi islahatlar ili kimi tarixdə qalacaq. Bu il ərzində qəbul edilmiş qərarlar, qanunlar, mənim tərəfimdən imzalanmış sərəncamlar iqtisadi islahatları daha da dərinləşdirir və bizə imkan verir ki, gələcəkdə qeyri-neft sektorunun hesabına inkişaf edək. Qəbul edilmiş qərarlar artıq öz nəticəsini verməkdədir. Əminəm ki, bu nəticələr bu il və bundan sonrakı illərdə daha da qabarıq şəkildə özünü göstərəcək.
Ümumi daxili məhsul aşağı düşsə də - bunun da əsas səbəbi neftin qiymətinin 3-4 dəfə aşağı düşməsidir və bundan irəli gələn investisiyaların, dövlət investisiyalarının azalmasıdır - digər önəmli göstəricilər bizi sevindirir. Xüsusilə, ölkəmizdə qeyri-neft sənaye istehsalı keçən il 5 faiz artmışdır. Bu, o deməkdir ki, bizim uzun illər ərzində apardığımız siyasət öz nəticəsini göstərir. Sənayeləşmə, qeyri-neft sektorunun, sahibkarlığın inkişafı, bax, bu, gözəl nəticəni təmin edibdir. Böhranlı ildə qeyri-neft sənayemizin 5 faiz artması, hesab edirəm ki, çox böyük göstəricidir.
Digər önəmli göstərici kənd təsərrüfatının inkişafıdır. Çünki hər bir ölkənin əsas inkişaf dinamikasını şərtləndirən sənaye və kənd təsərrüfatıdır. Kənd təsərrüfatında da görülmüş operativ tədbirlər nəticəsində inkişaf təmin edilmiş və kənd təsərrüfatı Azərbaycanda 2,6 faiz artmışdır.
Bax, bu iki rəqəm deməyə əsas verir ki, biz bu çətin və böhranlı şəraitdən şərəflə çıxa bildik və artıq görülmüş işlər və bu il görüləcək işlər bu dinamikanı daha da gücləndirəcək. İqtisadiyyat dayanıqlı şəkildə inkişaf edəcək, qeyri-neft sektorumuz inkişaf edəcək, yeni iş yerlərinin yaradılması təmin ediləcək və əminəm ki, biz dediyim bütün hədəflərə çatacağıq.
Baxmayaraq ki, gəlirlərimiz 3-4 dəfə aşağı düşüb, Azərbaycanda yaradılmış gözəl sərmayə iqlimi hesabına biz ölkəmizə 8 milyard dollar xarici investisiya cəlb edə bilmişik. Bu da çox gözəl göstəricidir. Çünki bu gün bütün dünyada iqtisadi böhran yaşanır, maliyyə çətinlikləri müşahidə olunur və belə vəziyyətdə xaricdən investisiya gətirmək çox çətin məsələdir. Biz bunu təmin etmişik və ölkə iqtisadiyyatına 8 milyard dollar xarici sərmayə qoyulmuşdur. Daxili sərmayə isə 3,7 milyard dollar olmuşdur. Əvvəlki illərlə müqayisədə bu, daha aşağı rəqəmdir. Ancaq bu, başa düşüləndir, bunun səbəbi də bəllidir. Beləliklə, ölkə iqtisadiyyatına keçən il 11 milyard 700 milyon dollar sərmayə qoyulmuşdur. Bir daha demək istəyirəm ki, bu, çox gözəl göstəricidir. Bu göstəricinin mütləq rəqəmləri də çox böyükdür. Əgər bunu adambaşına hesablasaq görərik ki, biz bəlkə də dünya miqyasında ən qabaqcıl yerlərdən birini tuturuq.
2016-cı ildə əsas
vəzifələrdən biri valyuta ehtiyatlarımızı,
xüsusilə Neft Fondunun vəsaitini qorumaq idi. Biz buna nail ola
bilmişik. Mən indi dünyada gedən proseslərə
xalqımızın diqqətini bir daha yönəltmək istəyirəm.
Demək olar ki, neftlə zəngin olan bütün ölkələrin
valyuta gəlirləri böyük dərəcədə
aşağı düşüb. Neft fondları, suveren fondlar,
digər fondlar, pensiya fondları, bunların müxtəlif
adları var. Bu fondlarda yığılan vəsait kəskin
şəkildə aşağı düşmüşdür.
Azərbaycanda isə biz demək olar ki, Neft Fondunun gəlirlərini
qoruya bildik. Neft Fondunun gəlirləri cəmi 4 faiz
aşağı düşmüşdür. Çünki biz
valyuta ehtiyatlarımızın şaxələndirilməsi
istiqamətində vaxtilə addımlar atmışıq.
Bizim valyutamız həm dollarda, həm avroda, həm Britaniya
funtunda saxlanılır. Dolların möhkəmlənməsi,
avronun, funtun aşağı düşməsi nəticəsində
bax, dollar ekvivalentində bizim Neft Fondumuzun valyuta ehtiyatları
4 faiz aşağı düşmüşdür. Əgər
bu məzənnə fərqi olmasaydı, biz o az səviyyəli
tənəzzülə də uğramazdıq. Yəni, bu gün Azərbaycan
Dövlət Neft Fondunda 33 milyard dollar vəsait var. Biz bunu
qorumuşuq, qoruyacağıq və əminəm ki, bu il bunu
daha da artıracağıq.
Əlbəttə,
böhrandan çıxmaq üçün ən asan yol
valyuta ehtiyatlarını xərcləməkdir və biz bunu bəzi
yerlərdə görürük. Ancaq biz gələcəyi
düşünürük. Biz uzunmüddətli
strategiyamızı qururuq. Biz illər boyu
valyuta ehtiyatlarımızı qorumuşuq, yığmışıq,
ölkə üçün lazım olan infrastruktur, sosial
layihələrə yönəltmişik və bu gün də
qoruyuruq, artırırıq və artırmalıyıq.
Bizim gördüyümüz
işlər dünyanın aparıcı, mötəbər
beynəlxalq iqtisadi və maliyyə qurumları tərəfindən
də yüksək qiymətləndirilir. Bu da çox
vacibdir. Çünki biri var bunu biz
özümüz deyirik, biri də var ki, bunu beynəlxalq
qurumlar qeyd edir. Dünya Bankının
“Doing Business” hesabatında Azərbaycan 65-ci yerdədir. Bu, yaxşı göstəricidir. Əlbəttə, biz çalışmalıyıq
ki, daha yüksək pilləyə çıxaq. Ancaq indiki şəraitdə dediyim bütün o
amilləri nəzərə alaraq hesab edirəm ki, bu, kifayət
qədər yüksək göstəricidir. Dünyanın aparıcı iqtisadi beynəlxalq
forumunun - Davos Ümumdünya İqtisadi Forumunun
hesablamalarına görə, Azərbaycan iqtisadiyyatı dünya
miqyasında rəqabət qabiliyyətliliyinə görə 3
pillə irəliləyərək 40-cı pillədən 37-ci
pilləyə qalxmışdır. Bu da
hesab edirəm ki, rekord göstəricidir. Biz
MDB məkanında yenə də birinciyik və bu birinciliyi
saxlamışıq. Bax, budur, beynəlxalq
aparıcı iqtisadi qurumların hesabatları.
Düzdür, müxtəlif
qeyri-hökumət təşkilatları var, hamımız
bilirik ki, onlar haradan maliyyələşir, onların hədəfi
bizə ləkə vurmaq, bizi qaralamaq, bizim işimizə
kölgə salmaqdır. Onların illər boyu apardıqları
antiazərbaycan kampaniyaları heç bir nəticə vermir.
Onların reytinqlərinə heç fikir verməyə
də dəyməz. Eyni zamanda, özlərini
böyük iqtisadiyyatçı adlandıran bəzi yerli
nümayəndələr də müxtəlif
çıxışlar edirlər, müxtəlif qiymətlər
verirlər. Tamamilə cəfəng fikirlərdir, bizim
gözəl atalar sözü var: “İki uzunqulağın
arpasını bölə bilməyən, bizə dərs
öyrədir”. Yəni, bütün bunlara fikir
vermək lazım deyil. Əsas bizim
uğurlu inkişafımızdır, aparıcı beynəlxalq
iqtisadi qurumların qiymətidir və bizim
reallığımızdır. Reallıq isə ondan
ibarətdir ki, biz 2016-cı ildə bu böhranlı vəziyyətdən
şərəflə çıxa bildik, ölkəmizdə
100 mindən çox daimi iş yeri
açılmışdır, kənd təsərrüfatının,
qeyri-neft sənayemizin inkişafı bizə imkan verir ki, biz gələcəyə
nikbinliklə baxaq. Biz bu gün görüləcək
işlər haqqında da danışacağıq. Bizim planlarımız kifayət qədər
böyükdür və onların icrası nəticəsində
ölkə iqtisadiyyatı öz dinamikasını sürətləndirəcək.
2016-cı ildə sosial məsələlər
də öz həllini tapıb. Sosial siyasət daim
bizim əsas prioritetlərimizdən biri olmuşdur. 2016-cı ildə maaşlar 7 faiz, pensiyalar 8 faiz
artmışdır. Yenə də
artmalıdır. Hesab edirəm ki, 2017-ci
ildə də bu istiqamətdə müsbət dinamika
olacaqdır. Biz ünvanlı sosial
yardım ilə bağlı çox önəmli addımlar
atmışıq. Yəni, ehtiyac
içində yaşayan vətəndaşlara dövlət həmişə
öz yardımını göstərir və göstərəcək.
Bu yardımın məbləği artır və
artmalıdır. Eyni zamanda, sosial ədalətlə
bağlı 2016-cı ildə çox önəmli
addımlar atılmışdır, xüsusilə kommunal
tariflərlə bağlı. Yenə də
deyirəm, ehtiyac içində yaşayanlara dövlət
öz yardım əlini uzadır və daim bunu edəcəkdir.
Orta təbəqənin maraqlarının qorunması
üçün çox ciddi institusional islahatlar aparılır, iş yerlərinin
yaradılması ilə bağlı addımlar atılır. Varlı təbəqə isə dövlətdən
dotasiya, hansısa yardım gözləməməlidir. Ona görə kommunal tariflərin diferensiasiyası
da bax, bu sosial ədalət prinsipini əsas prinsip kimi
götürmüşdür və hesab edirəm ki, sosial məsələlərin
həlli işində biz 2016-cı ildə əldə
edilmiş uğurlarla fəxr edə bilərik. Gəlirlərimiz azalır, ancaq insanların
maaşları artır. Sosial infrastruktur
layihələri icra edilmişdir. 485 məktəb
təmir edilmişdir, 29 yeni məktəb tikilmişdir, 41 xəstəxana
tikilmiş və ya təmir edilmişdir. Bax,
biz bu layihələrə lazımi qədər vəsait
ayırırıq və bu, bir daha bizim sosial siyasətimizi
göstərir.
Keçən il məcburi
köçkünlərin problemlərinin həlli
üçün yeni addımlar atılmışdır, yeni qəsəbələr
salınmışdır. Bu il də bu
proses davam edəcək, yəni, bu məsələ daim diqqət
mərkəzindədir. Əlimizdən gələni
edirik və edəcəyik ki, məcburi köçkünlərin
vəziyyətini daha da yaxşılaşdıraq.
2016-cı ildə ictimai xidmətlər
sahəsində işlər uğurla gedib, “ASAN xidmət” mərkəzlərinin
sayı 11-ə çatıb. Son illər ərzində
13 milyon müraciət olmuşdur və vətəndaşların
bəyənmə əmsalı təxminən 100 faizə
yaxındır. Bu da ictimai xidmətlər,
ümumiyyətlə, ictimai münasibətlər sahəsində
bir inqilab idi və bu, artıq Azərbaycan brendidir. Artıq bəzi ölkələr bizim təcrübəmizi
tətbiq etməyə başlamışlar. Keçən
il “ASAN xidmət” öz funksiyalarını genişləndirdi,
“ASAN Kommunal”, “ASAN Qatar”, “ASAN Viza” təşəbbüsləri
irəli sürüldü. Onu da qeyd etməliyəm ki, “ASAN
Viza”nın fəaliyyəti nəticəsində
ölkəmizə gələcək turistlərin sayı
bundan sonra da artacaq. 2016-cı ildə biz bu
istiqamətdə dönüş yarada bildik. Ümumiyyətlə, turistlərin axını
dünyada mövcud olan iqtisadi durumla bağlıdır. Əgər vəziyyət yaxşıdırsa, daha
çox insanlar xarici ölkələrə turist kimi gedirlər.
Ancaq bu gün dünyada, dünyanın demək
olar ki, bütün bölgələrində iqtisadi böhran
yaşanır. Buna baxmayaraq, 2016-cı ildə ölkəmizə
gələn turistlərin sayı 11 faiz artmışdır və
əminəm ki, bu il daha da artacaq.
Keçən il
ölkəmizdə 35 mehmanxana tikilmişdir, 25 mehmanxana tikilməkdədir,
ümumiyyətlə, mehmanxanaların sayı Azərbaycanda
500-dən çoxdur. Amma tələbat daha da
artır, daxili turizm inkişaf edir. Mən
çox şadam ki, Azərbaycan vətəndaşları daha
çox Azərbaycanda istirahət etməyə
üstünlük verirlər. Bizdə
gözəl təbiət, gözəl şərait, gözəl
mehmanxanalar, istirahət zonaları var. Bu gün bütün
dünyadan turistlər Azərbaycana axışırlar. Bu da ölkə iqtisadiyyatına böyük mənfəət
gətirir. Biz gələcəkdə
turizmdən milyardlarla dollar vəsait qazanacağıq və
bu, bizim iqtisadi vəziyyətimizə çox böyük dəstək
olacaqdır.
Keçən il
bizim beynəlxalq əlaqələrimiz daha da genişləndi.
Azərbaycan uzun illər ərzində beynəlxalq
aləmdə artıq çox etibarlı, ləyaqətli tərəfdaş
kimi tanınır. Xüsusilə, son illər
ərzində dünyada böhranların, müharibələrin,
qeyri-sabit vəziyyətin genişləndiyi bir şəraitdə
bizim nümunəmiz əlbəttə ki, daha çox diqqət
cəlb edir və bizə daha böyük rəğbətlə
yanaşırlar.
Azərbaycan çox
böyük müsbət beynəlxalq imicə malikdir. Beynəlxalq təşkilatlarda
bizim sözümüz keçir və təsirimiz artır.
Biz beynəlxalq əlaqələrimizi bu il
də genişləndirəcəyik. Keçən il ölkəmizə 20-yə yaxın dövlət
və hökumət başçısı rəsmi və
işgüzar səfərlər etmişdir. Bu
da bir göstəricidir. Biz beynəlxalq təşkilatlar
çərçivəsində fəal işləmişik.
İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı
zirvə görüşündə Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi və aprel
ayında Azərbaycana Ermənistan tərəfindən edilən
təcavüzlə bağlı kontakt qrupu yaratdı. Bu qrup artıq fəaliyyətə başlayır.
Bu, bizim böyük uğurumuzdur. Son illər ərzində bizim fəaliyyətimiz nəticəsində
Qoşulmama Hərəkatı Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin Azərbaycanın ərazi
bütövlüyü çərçivəsində həll
olunması ilə bağlı qətnamələr qəbul
etmişdir.
Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin həlli yolları bəllidir. Bizim
mövqeyimiz dəyişməz olaraq qalır. Bizim ölkəmizin ərazi bütövlüyü
bərpa edilməlidir. Bütün
işğalçı qüvvələr bizim
torpaqlarımızdan çıxarılmalıdır. BMT Təhlükəsizlik Şurasının dörd
qətnaməsi icra edilməlidir. Status-kvo
qəbuledilməzdir, dəyişdirilməlidir. Keçən
il ATƏT də bu məsələ ilə
bağlı öz ciddi sözünü demişdir - status-kvo
qəbuledilməzdir. Bu, aksiomdur və bu, dəyişdirilməlidir.
Status-kvonun dəyişdirilməsi
işğalçı qüvvələrin
torpaqlarımızdan çıxarılması deməkdir.
Budur münaqişənin həlli yolları.
Bunun başqa yolu ola bilməz. Azərbaycan heç vaxt öz torpağında ikinci
qondarma erməni dövlətinin yaranmasına icazə verməyəcək.
Azərbaycan heç vaxt bu vəziyyətlə
barışmayacaq. İşğalçı
rejim, Ermənistan rəhbərliyi bunu nə qədər tez dərk
etsə, bu, onlar üçün o qədər də
yaxşı olacaq.
2016-cı ilin aprel ayında
Azərbaycan dövləti və Azərbaycan Ordusu
işğalçılara çox ciddi zərbələr
vurmuşdur. Növbəti erməni hərbi təxribatına
cavab olaraq, Azərbaycan Ordusu əks-hücum əməliyyatı
keçirmiş və minlərlə hektar torpağı
işğaldan azad etmişdir. Bu, bizim
şanlı tarixi qələbəmizdir. Bu,
bir daha dövlətimizin, xalqımızın, ordumuzun
gücünü göstərir. Bir daha onu
göstərir ki, biz istənilən vaxtda məsələni hərbi
yolla həll edə bilərik. Minlərlə
hektar torpaq işğalçılardan boşaldıldı.
İndi orada təmizlik işləri,
bütün mənalarda təmizlik işləri
aparılır. Azərbaycan Ordusu indi on
minlərlə hektar torpağa nəzarət edir. İndi o ərazilərdə
işğalçıların izi-tozu qalmayıb. Biz o
bölgələrdə lazımi tədbirləri görəcəyik
ki, vətəndaşlarımız oraya qayıtsınlar və
artıq bu proses başlayır.
Aprel döyüşləri
bizim şanlı tariximizdir, böyük qələbəmizdir. Biz hərbçilərimizlə
fəxr edirik. Bu döyüşlər
zamanı Azərbaycan xalqı bir daha öz birliyini
nümayiş etdirmişdir. Beləliklə, hesab edirəm
ki, 2016-cı il münaqişənin həlli
ilə bağlı çox önəmli il olmuşdur. Çünki qarşı tərəf - Ermənistan
təşviş içində idi, vasitəçilərdən
xahiş edirdi ki, tezliklə bu döyüşlər başa
çatsın və onlar danışıqlar prosesinə
qayıtmağa hazır olduqlarını bildirmişlər.
Azərbaycan ictimaiyyəti yaxşı bilir ki,
onlar müxtəlif beynəlxalq təşkilatlara, o cümlədən
Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına
müraciət etmişlər. Baxmayaraq ki,
Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının
bu məsələ ilə heç bir əlaqəsi yoxdur.
Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına
bu vaxta qədər rəhbərlik etmiş şəxslər
sadəcə olaraq, böyük siyasi səhv buraxaraq ermənipərəst
mövqe və qəbuledilməz fikirlər ifadə etmişlər.
İndi biz hamımız onların aqibətinin
necə olduğunu yaxşı bilirik. Yəni,
aprel döyüşləri həm bizim parlaq qələbəmizdir,
həm bir daha Azərbaycan dövlətinin gücünü
göstərdi, həm də bir daha göstərdi ki, biz
heç vaxt bu vəziyyətlə
barışmayacağıq. Biz
bütün təxribatlara layiqli cavab verəcəyik. Eyni zamanda, illər boyu Ermənistan tərəfindən
yaradılmış mif tamamilə darmadağın edildi.
Xaricdən silahlar, pullar, digər yardımlar
olmasa, onlar bir həftə ərzində bizim
qabağımızda duruş gətirə bilməzlər.
Bunu özləri də etiraf edirlər. Biz bunu çoxdan bilirdik.
Biz həmişə
olduğu kimi, konstruktiv mövqe tuturuq, haqq-ədalət bizim tərəfimizdədir,
beynəlxalq hüquq normaları da həmçinin. Tarixi həqiqət
də bizim mövqeyimizi möhkəmləndirir. Hərbi güc də, iqtisadi potensial da, siyasi
nüfuz da bizdədir. Yəni, biz məsələni
istədiyimiz kimi həll edəcəyik. Bizim
istəyimiz ölkəmizin ərazi
bütövlüyünü bərpa etmək, işğal
altında olan bütün torpaqlarda Azərbaycan
bayrağını qaldırmaqdır. Budur
bizim məqsədimiz və biz bu məqsədə doğru irəliləyirik.
Aprel döyüşləri bu istiqamətdə
çox önəmli tarixi addım olmuşdur.
Keçən il
digər vacib hadisələr baş verdi. Biz
enerji siyasətimizin təkmilləşdirilməsi istiqamətində
növbəti addımlar atdıq. “Cənub qaz dəhlizi”nin icrası uğurla davam etdirildi. Baxmayaraq ki,
neft gəlirlərimiz üç-dörd dəfə
azaldı, biz xaricdən kreditlər aldıq, eyni zamanda, daxili
vəsait hesabına “Cənub qaz dəhlizi” və “Şahdəniz-2”
layihələrinin icrası ilə bağlı bütün
lazımi addımları atdıq. Deyə bilərəm ki,
“Şahdəniz-2” layihəsi üzrə - bu gün “Şahdəniz”
dünya miqyasında ən böyük qaz-kondensat
yataqlarından biridir - işlərin 90 faizi artıq
tamamlanıb və gələn il tamamilə başa
çatacaq. TANAP layihəsinin böyük hissəsi icra edilib
və “Cənub qaz dəhlizi”nin digər
seqmentləri istiqamətində də işlər gedir. Biz
keçən il Bakıda “Cənub qaz dəhlizi”
Məşvərət Şurasının ikinci
toplantısını keçirdik. O toplantıda iştirak edən
bütün ölkələr, Avropa Komissiyası, Amerika Birləşmiş
Ştatları və “Cənub qaz dəhlizi”nin
bütün üzvləri qəbul edilmiş bəyanatda Azərbaycanın
liderliyini bir daha göstərmişlər. Biz bu
layihənin lideriyik, təşəbbüskarıyıq,
aparıcı qüvvəsiyik. Biz o layihəni
bütün dostlarımızla, tərəfdaş ölkələrlə
və beynəlxalq təşkilatlarla birlikdə icra edirik.
Keçən il nəqliyyat
sektorunda önəmli hadisələr baş vermişdir.
Xüsusilə, “Şimal-Cənub dəhlizi”nin
yaradılması istiqamətində çox ciddi addımlar
atılmışdır. Keçən ilin yaz
aylarında mən göstəriş vermişdim ki, ilin sonunadək
bizim dəmir yolumuz İran sərhədinə qədər
çatdırılmalıdır və artıq biz buna nail
olduq. Təqribən 7-8 ay ərzində
çatışmayan o hissəni inşa etdik və ondan əlavə,
Astaraçay üzərində körpünü də biz
tikdik və istifadəyə verdik. Yəni,
Azərbaycan “Şimal-Cənub dəhlizi” ilə bağlı
öz üzərinə düşən vəzifəni cəmi
səkkiz ay ərzində yerinə yetirdi. İndi
biz bu böyük layihənin işə düşməsi ilə
bağlı əlavə təşəbbüslər irəli
sürmüşük ki, bu prosesi sürətləndirək.
Bu həm bizə, həm qonşu ölkələrə,
bütün dünyaya lazımdır. Bu
layihənin icrası nəticəsində Hindistandan, Pakistandan
gələn yüklər Azərbaycan ərazisindən
İrana, Rusiyaya, Şimali Avropaya və əks istiqamətdə
gedəcəkdir. Bu, böyük nəqliyyat
hərəkatına gətirib çıxaracaq.
Milyonlarla ton yük ərazimizdən keçəcək və
minlərlə iş yeri yaradılacaq. Biz bu
layihənin icrası ilə, eyni zamanda, Naxçıvanı
da dəmir yolu blokadasından çıxaracağıq.
Naxçıvan İran ərazisindən dəmir
yolu vasitəsilə Azərbaycanla birləşəcək.
Yəni, bu, tarixi layihədir və biz bunu qonşu, dost ölkələrlə
birlikdə icra edirik.
2016-cı ildə
idmançılarımız da bizi böyük qələbə
ilə sevindirdilər. Rio Olimpiya Oyunlarında biz tarixi qələbə
qazanmışıq. On səkkiz medal
qazanmışıq və medalların sayına görə
biz dünya miqyasında 14-cüyük, Avropada 7-ci,
keçmiş sovet respublikaları arasında Rusiyadan sonra 2-ci
və müsəlman aləmində birinciyik. Bax,
bu göstəricilər hesab edirəm ki, hər şeyi
göstərir. Bu, bizim növbəti
böyük qələbəmizdir.
Azərbaycan xalqı ötən il keçirilmiş referendumda bir daha öz iradəsini
ifadə etdi, bizim siyasətimizə öz böyük dəstəyini
verdi, bir daha göstərdi ki, apardığımız siyasət
xalq tərəfindən dəstəklənir. Biz
bunu bilirdik. Rəy sorğuları
aparılır, ictimai fikir öyrənilir və ölkəmizdə
hökm sürən ab-havanı əlbəttə ki, bilirdik.
Ancaq referendum bunu həm bir daha bütün
xalqımıza, eyni zamanda, dünyaya göstərdi. Referendumu müşahidə edən beynəlxalq təşkilatların
nümayəndələri bir dənə də olsun pozuntu
aşkar etməyiblər. “Exit-poll”ların
nəticələri rəsmi nəticələrlə
üst-üstə düşdü. Beynəlxalq təşkilatlar,
xüsusilə Avropa Şurası referendumun keçirilməsinə
çox müsbət qiymət verdi və
sonra bunu Strasburqda öz qərarı ilə təsdiqlədi. Referendum şəffaf, ədalətli, azad şəkildə
keçirildi. Bu həm demokratiya istiqamətində
növbəti addımdır, həm də onu göstərir
ki, Azərbaycanda seçki prosesi böyük dərəcədə
təkmilləşib. Eyni zamanda, bir daha demək istəyirəm
ki, bu, xalq tərəfindən bizə verilən böyük dəstəkdir
və o dəstək ki, ölkə iqtisadiyyatı
üçün ən ağır il olan
2016-cı ildə göstərildi. Mən bu dəstəyə
görə bir daha Azərbaycan xalqına minnətdarlığımı
bildirmək istəyirəm və bir daha qeyd etmək istəyirəm
ki, bundan sonra da Azərbaycan inamla inkişaf edəcəkdir.
Keçən il
Azərbaycanda “Multikulturalizm ili” elan edilmişdir. Bu, hesab edirəm ki, dünya miqyasında nadir bir
hadisə idi. Bilmirəm, bu vaxta qədər
hansısa bir ölkədə “Multikulturalizm ili” elan
edilmişdir, yoxsa yox. Ancaq söhbət
ondan getmir. Söhbət ondan gedir ki, 2016-cı ili “Multikulturalizm ili” elan etməyimiz çox
böyük məna daşıyırdı. Bu həm
bizim siyasətimizi, cəmiyyətimizin əhvali-ruhiyyəsini
göstərir, gördüyümüz işləri, görüləcək
işlərimizi əks etdirir. Azərbaycan
doğrudan da dünya miqyasında multikulturalizmin mərkəzidir.
Biz bu mövzu ətrafında söhbətlərə,
beynəlxalq tədbirləri keçirməyə başlayanda
hələ miqrantlar böhranı yox idi, hələ Avropada,
başqa yerlərdə ayrı-seçkilik o qədər də
özünü büruzə vermirdi. Keçən il bu, ifrat dərəcəyə çatdı.
Keçən il biz bəzi Avropa ölkələrində
miqrantlara qarşı alçaldıcı hərəkətləri,
islamofobiya ilə bağlı artıq açıq-aşkar
aqressiv siyasəti gördük. Belə bir fonda
“Multikulturalizm ili” elan etmək və onu ləyaqətlə
sona çatdırmaq bir daha bizim siyasətimizi,
gücümüzü, niyyətimizi göstərir.
Biz keçən il
bir neçə mötəbər tədbir keçirmişik.
Mən onlardan BMT-nin Sivilizasiyalar
Alyansının VII Qlobal Forumunu xüsusi qeyd etmək istəyirəm.
Ənənəvi Bakı Beynəlxalq Humanitar
Forumu da, digər tədbirlər də çox uğurla
keçdi. Roma Papasının Azərbaycana
səfəri və səfər zamanı verdiyi bəyanatlar da
xüsusi qeyd edilməlidir. Bax, budur Azərbaycanın
bu işə verdiyi töhfələri. Biz
nəinki ölkə daxilində millətlərarası, dinlərarası
münasibətləri ən yüksək səviyyədə
tənzimləyirik, həll edirik, biz dünyaya da nümunə
göstəririk. Bax, belə inkişaf etmək
lazımdır. Multikulturalizm alternativsiz bir
hərəkat olmalıdır. Hesab edirəm
ki, biz bu nümunəni göstərərək başqa yerlərə
də öz təsir imkanlarımızı genişləndiririk.
2016-cı ildə əlbəttə,
çox hadisələr baş vermişdir. Bütün
bu hadisələr, hətta önəmli hadisələr
haqqında danışmaq üçün saatlarla vaxt
lazımdır. Sadəcə, mən vacib
hesab etdiyim məqamları ifadə etdim, həm təhlil
olaraq, həm də gələcək platforma kimi. Biz bundan sonra da bu yolla gedəcəyik.
Azərbaycan Respublikasının millətlərarası,
multikulturalizm və dini məsələlər üzrə
dövlət müşaviri Kamal
ABDULLAYEV çıxış edərək dedi:
- Zati-aliləri, möhtərəm cənab
Prezident!
Siz müdrik siyasi iradə ilə
2016-cı ili “Multikulturalizm ili” elan etdikdən sonra il ərzində
insanlarımız nəinki öz daxilinə nəzər
saldı, həmçinin öz keçmişinə diqqət
yetirdi, dünyada hökm sürən dəyərləri
saf-çürük etdi və bir daha əmin oldu ki, vaxtilə
multikulturalizm siyasi xəttinin sistemliliyini təmin edən ulu
öndər uzaqgörənliyi ilə Azərbaycanın
uğurlu gələcəyi üçün çox möhtəşəm,
işıqlı bir siyasi platforma qurub. Beləcə,
özü olmayan ulduzların işığı onların
sevdiklərinin və onları sevənlərin qəlbinə,
ruhuna, o ulduzlar göy üzündə artıq cismən
olmasalar da, gəlib çatır.
Zati-aliləri, il ərzində
az iş görülmədi. Desəm ki,
bunları çətinliklər hesabına etdik, həqiqətə
uyğun olmaz. Hansı ölkədə,
hansı məkanda olduqsa, Azərbaycan multikulturalizmi barədə,
Azərbaycan həqiqətləri haqqında söhbət
açarkən o söhbətin, o ünsiyyətin əsasının
artıq qoyulmuş olduğunu gördük və həyata
keçirmək istədiyimiz işlər münbit zəmində
cücərməyə başladı. Bu
münbit zəmini Siz dünya siyasi proseslərindəki əməli
fəaliyyətinizlə yaratmışdınız. Bu zəmini Heydər Əliyev Fondu, onun prezidenti
Mehriban xanım Əliyeva xarici ölkələrdə həyata
keçirdiyi, bəşəri dəyərlərə verdiyi
töhfələrlə yaratmışdı. Bu münbit zəmini qəlbində öz Prezidentinə
inam və sədaqət, dinindən və millətindən
asılı olmayan Azərbaycan insanı yaratmışdı.
Bu gün dünyada
multikulturalizm siyasəti ilə bağlı iki qütbün
formalaşmasını görməmək mümkün deyil.
Birinci qütbü bədbin
qütb adlandıra bilərik. Onu 2011-ci ildə Böyük
Britaniyanın sabiq Baş naziri Devid Kemeron formalaşdırdı
və bütün dünyaya bəyan etdi ki, Avropada
multikulturalizm siyasəti müxtəlif mədəniyyətlərin
bir-biri ilə inteqrasiya olmaqdan imtina etməsi səbəbindən
iflasa uğradı. Bu, həqiqətən, bədbin
nəticə idi və zamanın göstərdiyi kimi, həm də
qorxulu sonuclara - qarşıdurmalara, kataklizmlərə, fəlakətlərə
gətirib çıxardı.
Digər qütbü isə
nikbin qütb adlandıra bilərik və bunun təntənəsini
bu gün biz Azərbaycanda görürük. Əlbəttə ki, nikbin
qütbün beynəlxalq aləmdə əsl siyasi memarı
Sizsiniz - bunu təkcə biz demirik, bunu dünyanın
qabaqcıl, insanpərvər, sülhməramlı,
qaralı-ağlı, müxtəlif dinə və məzhəbə
qulluq edən, müxtəlif millətlərə mənsub
olan, özünü bəşər övladı sayan yüz
minlərlə, milyonlarla daxilən azad, ruhən böyük,
qəlbən geniş insanlar deyir. Bunu artıq ənənəyə
dönmüş Beynəlxalq Humanitar Forumun üzvləri
söyləyir. Bunu mədəniyyətlərarası
dialoqun müəllifi olduğunuz Bakı Prosesinin
iştirakçıları deyir. Bunu
onlarla xarici ölkə universitetlərində “Azərbaycan
multikulturalizmi” dərsinin gənc dinləyiciləri və
müəllimləri bəyan edir. Bunu sizin
titanik zəhmətinizin qədrini yaxşı bilən ən
sadə azərbaycanlılar dilə gətirir.
“Multikulturalizm ili” elan edilərkən
ölkə Prezidenti tərəfindən dəqiq siyasi və
ideoloji hədəflər göstərilmişdi. Azərbaycan
müxtəlifliklərdən qaynaqlanmış möhtəşəm
eyniliyi ilə bu siyasi-ideoloji-mənəvi hədəflərə
doğru irəlilədi. Cəmiyyətin,
hökumətin bütün zümrələri, qurumları,
institutları həmahəng, bir-birini tamamlayan addımlar
atdılar. Əslində, bütün Azərbaycan
bir möhtəşəm addım atdı və bütün
dünya bir daha inandı ki, xalqla Prezidenti təkcə siyasi
amillər deyil, yüksək mənəvi, insani amillər birləşdirir.
“Multikulturalizm ili” bu birliyin yeni rakursdan daha bir təzahürünə
çevrildi.
Eyni zamanda, bu il Azərbaycan
liderinin bəşəri dəyərlərə münasibətini
bir daha sərgilədi, onun siyasi xadim kimi qəlbini bir daha
bütün genişliyi ilə dünyaya açdı, onun
öz xalqının, onun tarixinin, ədəbiyyatının,
dilinin, mədəniyyətinin vurğunu olduğunu hər kəsə
göstərdi. Azərbaycanda yaşayan hər
bir millətin, dinin nümayəndəsinə
özününkü qədər hörmət və
ehtiramını bir daha sübut etdi.
Prezidentin bu münasibətinin
ölkə daxilindəki bütün konfessiya və millətlərə
bərabər şəkildə paylanmasının xüsusi əhəmiyyəti
var. Məhz belə bir siyasi xətt ölkənin multikultural təhlükəsizliyini
təmin edir və ölkədaxili əmin-amanlığın,
ölkə xaricində isə özünəinamın təməlini
möhkəmlədir. Multikulturalizm siyasətinin bariz təzahürü
həm də multikultural təhlükəsizliyin qorunmasına
yönəlmiş belə bir Prezident iradəsidir desək,
heç də səhv etmərik.
Rəqəm və faktların dilinə
keçsək, ilk növbədə, onu qeyd etməliyəm
ki, “Multikulturalizm ili” ilə əlaqədar 2016-cı il martın 11-də imzalanmış geniş,
çoxşaxəli tədbirlər planı tam olaraq həyata
keçdi. Bu tədbirlər planında ölkədə və
xaricdə elmi-metodoloji konfransların, “dəyirmi masa”ların,
seminarların, festivalların, konsertlərin,
tamaşaların, sərgilərin, müsabiqələrin, yay
və qış multikulturalizm məktəblərinin
keçirilməsi, “Azərbaycan multikulturalizmi” fənninin
proqramının yaradılması və dərsliyinin
hazırlanması, müxtəlif xarici və ölkə
universitetlərində bu fənnin tədrisi, multikulturalizmin nəzəri-praktiki
məsələlərinə, tarixi və müasir aspektlərinə
həsr olunmuş məqalə və monoqrafiyaların nəşri,
xaricdə və ölkədə Azərbaycan multikulturalizminin
dayaq nöqtələrinin yaranması və bir sıra
başqa məsələlər öz əksini
tapmışdı.
Beləliklə,
çoxşaxəli multikulturalizm hərəkatı Azərbaycan
həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə
çatdırılmasının daha bir effektli yolunu müəyyənləşdirdi. Xüsusilə,
İsveçdə, İngiltərədə, Almaniyada,
İtaliyada, Fransada, Rusiyada Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi
sədrinin rus pravoslav kilsəsinin rəhbərliyinin, katoliklərin
nümayəndələrinin, udinlərin dini rəhbərlərinin,
dağ və Avropa yəhudilərinin rəhbərlərinin və
digər dini, milli icmaların üzvlərinin yerli konfessiya və
dövlət xadimləri ilə faydalı görüşlərini
qeyd edə bilərəm.
Ölkə daxilində AMEA
institutlarında, universitetlərdə, məktəblərdə
(xüsusilə Nardaran qəsəbəsində və müxtəlif
bölgələrdə) keçirilən “dəyirmi masa”lar, seminarlar cəmiyyətin ən müxtəlif
təbəqələrinin ürəkdolusu fikir və ideya
bölüşdüyü məkanlara çevrildi.
Sizin yaratdığınız
Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin də fəaliyyəti,
düşünürəm ki, məqsədyönlü
oldu. Bu mərkəz ilin əvvəlindən bu günə qədər
15 xarici ölkədə - Portuqaliyada, İtaliyada, Almaniyada,
Rusiyada, Gürcüstanda, İndoneziyada, Litvada, Polşada,
Çexiyada, Bolqarıstanda, İsveçrədə və
başqalarında, həmçinin 36 Azərbaycan universitetində
“Azərbaycan multikulturalizmi” adlı fənnin tədrisini həyata
keçirdi. Onu da qeyd eləmək istərdim
ki, əgər əvvəllər biz xarici universitetləri belə
bir fənnin tədrisinin vacibliyinə, inandırmağa
çalışırdıqsa, bu gün bizə həm
artıq əlaqə qurduğumuz universitetlərdən, həm
də tamamilə yeni universitetlərdən təkliflər gəlir.
Azərbaycanı öyrənmək, onunla əlaqə
yaratmaq istəyən xarici tədris ocaqlarının sayı
semestrdən-semestrə artır. Bu o deməkdir
ki, həmin ölkələrin gənclərini ölkəmizə
bağlayan xətlər möhkəmlənir. Həmin universitetlərin tələbələri Azərbaycan
multikulturalizmini öyrənirlərsə, buna xüsusi həvəsləri
varsa, deməli, Azərbaycanın tarixini, ədəbiyyatını,
mədəniyyətini, etnoqrafiyasını, müasir
siyasi-ictimai həyatını, Azərbaycan həqiqətlərini
öyrənirlər. Əsas məqsəd
bu tələbələrin Azərbaycana olan maraqlarını
Azərbaycana olan sevgiyə çevirməkdir. Lakin biz bununla işimizi bitmiş hesab etmirik. Bilavasitə Sizin tövsiyənizlə həmin xarici
tələbələr Azərbaycanla bağlı nəzəri
biliklərə yiyələndikdən sonra biz onları ildə
iki dəfə - yayda və qışda Azərbaycana, yay və
qış multikulturalizm məktəblərinə dəvət
edirik. Onlar vətənimizin müxtəlif
bölgələrində olub Azərbaycan həqiqətlərini
öz gözləri ilə yerindəcə görürlər.
Bu multikulturalizm məktəblərini maraqlı
edən həm də odur ki, bir sıra Azərbaycan universitetlərinin
tələbələri də bu tədbirdə iştirak edirlər.
Eyni zamanda, onların qonaq olduqları
İsmayıllı, Qusar, Qəbələ, Xaçmaz,
Zaqatala, Oğuz, Şəki, Bakı gəncləri də
prosesdən kənarda qalmırlar. Onlar
üçün xüsusi proqramlar hazırlanır, dərslərə
həm ölkəmizdən, həm də xaricdən müəllimlər,
mədəniyyət, elm, siyasət xadimləri dəvət
edilir. Belə şəraitdə
yaranmış dostluqlar bu gün də davam edir. Gənclər görür və inanırlar ki, ulu
öndərin dediyi kimi, Azərbaycanın güc
qaynağı onda yaşayan xalqların gücündən
yaranır. Onlar əsrlər boyu zülmə baş əyməyən,
nəhayət, məhrumiyyətlər hesabına öz əbədi
azadlığına qovuşan, müstəqilliyini əldə
edən qürurlu bir xalqın müxtəlif adət-ənənələri
ilə yaxından tanış olurlar və
həqiqətən də onların əvvəlki, hətta bəzi
halda soyuq marağı coşqun sevgi ilə əvəz olunur. Elə bunun üçün də bizim onlarla əlaqəmiz
sistemli bir fəaliyyət perspektivini nəzərdə tutur.
Gələcəkdə universitet fəaliyyətindən
sonra da bu gənclər Azərbaycanın dostları kimi bizim
yanımızda olacaqlar, biz bunun üçün konkret
proqram-layihələr hazırlayırıq. Bircə onu demək yetərli sayıla bilər ki,
son yay məktəbində xarici universitet gəncləri Azərbaycanın
Gənc Dostları Klubunu yaratdılar - onun həmsədrləri
litvalı tələbə ilə yunanıstanlı tələbə
oldu. Bu rəsmi klubun artıq saytı fəaliyyət
göstərir. Klubun 200-ə yaxın
üzvü var. Ən vacibi odur ki, Azərbaycana qarşı hər
hansı ədalətsiz hücum olursa, Azərbaycanı ürəkdən
sevən bu gənclər hamıdan əvvəl
haqsızlığa cavab verirlər. Bu
gün Azərbaycanın qədirbilən gənc dostları Azərbaycanı
bizdən əvvəl qorumağa hazırdırlar. Azərbaycan Prezidentinin göstərdiyi konkret
siyasi-ideoloji hədəfin çox vacib bir nəticəsi də
budur.
2016-cı ildə nəşr sahəsində
də xeyli iş görüldü. Qəzet və
sayt səhifələrində, ayrı-ayrı kitablarda, jurnal
və toplularda multikulturalizm həm elmi-nəzəri, həm
tarixi, həm mədəni, həm bölgələr üzrə,
həm də müasir siyasi-ictimai baxımdan sərf-nəzər
edildi. BBMM tərəfindən “Azərbaycan
multikulturalizminin ədəbi-bədii qaynaqları” adlı son
dərəcə əhəmiyyətli kitab çap olundu.
On əsrlik Azərbaycan ədəbiyyatı tarixində ən
müxtəlif klassik şair və
yazıçılarımızın müxtəlif əsərlərində,
dastan və nağıllarımızda başqa dinin, başqa
millətin nümayəndə və rəhbərlərinə
hörmət dolu münasibət, sevgi və ehtiram sərgiləndiyi
bu kitab artıq rus və ingilis dillərinə tərcümə
edilib.
2016-cı ildə Sizin
xeyir-duanızla “Multikulturalizm” adlı rüblük jurnalın
nəşrinə də başlanıldı. Jurnal
Azərbaycan multikultural dəyərlərinin dünyada,
dünya təcrübəsinin isə Azərbaycanda
yayılmasını nəzərdə tutur. Eyni zamanda, ümid edirəm ki, bu jurnal vasitəsilə
Azərbaycan multikultural əhvalının energiyasının
dünyaya yayılması prosesi gələn illərdə də
davam edəcək.
Ötən il
BBMM-in xaricdə filiallarının yaranmasının və
artıq ilk addımlarını atmasının da şahidi
olduq. Bu gün mərkəzin Drezden, Lissabon,
Roma, Yekaterinburq, Moskva, İsrail, Moldova, Sofiya filialları
öz ətrafına ölkələrinin tanınmış
mütəxəssislərini toplamaqda və Azərbaycanla əlaqələrini
bu perspektiv xətt üzrə möhkəmlətməkdədirlər.
Azərbaycanın bir sıra
şəhər və bölgələrindəki
qurumlarında yaddaqalan proqram xarakterli tədbirlər
keçirildi.
Təhsil Nazirliyi, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Dini
Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi, Gənclər
və İdman Nazirliyi, Xarici İşlər Nazirliyi, Heydər
Əliyev Fondu, AMEA, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Bilik Fondu,
ictimai və dövlət təşkilatları, televiziya komitələri,
yaradıcı təşkilatlar, qəzetlər, saytlar - hər
biri “Multikulturalizm ili”nə öz töhfəsini verdi. Cəsarətlə demək olar ki, Azərbaycan
Prezidentinin “Multikulturalizm ili” ilə bağlı həm ölkəyə,
həm də dünyaya ötürdüyü siyasi, mənəvi
çağırış ünvanına çatdı.
Ən ucqar Azərbaycan kəndində də, məscid,
kilsə, sinaqoqlarda da xalqımızın bu möhtəşəm
dəyəri müzakirə obyektinə çevrildi. Ən müxtəlif bölgələrdə
insanlarımız bu istiqamətdəki siyasi dəstəyi
yüksək qiymətləndirdilər. Ən müxtəlif
ölkələrdən - Amerikadan, İngiltərədən,
Fransadan, Almaniyadan, İspaniyadan, İtaliyadan, Portuqaliyadan,
Rusiyadan, Türkiyədən, İsraildən, Misirdən,
Gürcüstandan, İndoneziyadan, Çexiyadan, Polşadan və
başqa ölkələrdən multikulturalizm xətti ilə
gələn qonaqlarımız Azərbaycan multikultural siyasətindən
ağızdolusu heyranlıqla bəhs etdilər, öz ölkələrində
də belə siyasi kursun vacibliyini önə çəkdilər,
multikulturalizmin Azərbaycan modelinin öz ölkələrində
coşqun təbliğatçılarına çevrildilər.
Bir daha
çıxışımın əvvəlinə qayıtmaq
istərdim.
Bir il əvvəl böyük siyasi
müdrikliklə mənəvi dəyərlərimizin
yaşamasına, xalqın, millətin, dövlətin
adının uca tutulmasına şərait yaradan Azərbaycan
Prezidenti intəhasız uzaqları gördü. Nəticədə xalqımıza, ölkəmizə
siyasi, mənəvi faydalar gətirən mətləblərin
üzə çıxmasına real şərait yaratdı.
Biz heç şübhə etmirik ki, bu gün də
yeni hədəflərin, yeni idealların astanasındayıq.
2016-cı il artıq geridə qaldı,
“Multikulturalizm ili” təqvim ili olaraq sona çatdı. Amma biz
inanırıq ki, təqvim illəri xalqın canında,
ruhunda yaşayan zəngin potensialın ifadəsi
üçün maneə ola bilməz. Multikultural əhval - başqasına şəfqət,
mərhəmət, ehtiram, özünü özgədən
ayırmamaq dünya xalqlarının ulu mənəvi dəyərlər
xəzinəsinə bizim verə biləcəyimiz, əcdadlarımızın
qanı ilə qanımıza keçən mənəvi
saflıq, ləyaqət, şərəf hisləridir. Azərbaycan xalqı onları xüsusi bir coşqunluqla
yenə də qoruyub yaşadacaq.
Bu gün bütün
dünya görür ki, Azərbaycan necə dəyişir. Bu gün təkcə
Bakı, onun mənzərəsi deyil, ölkəmizin
bütün şəhərləri, kəndləri,
küçələri, meydanları, tikililəri, yolları
dəyişir. Amma dəyişən təkcə
bunlar deyil, bununla yanaşı, Azərbaycan insanı dəyişir,
mənən, daxilən, ruhən dəyişir. Bu insan ictimai mənafeyi hər şeydən uca
tutmağa başlayır. Bu insan
bayrağına, dövlətinə, himninə, Prezidentinə
məhəbbətini, böyük və zəngin
keçmişinə sədaqətini artıq böyük bir
şərəf və ləyaqətlə özündə
yaşadır. Bu insan həm öz
xalqını, həm də dünya xalqlarını sonsuz bir
məhəbbətlə sevir. Həm milli,
həm də bəşəri dəyərlərin keşiyində
durur. Bunu görməmək, görməzliyə
vurmaq artıq mümkün deyil. 2016-cı
ilin Azərbaycanda baş vermiş multikultural təntənəsi
bunu bir daha sübut etdi.
Diqqətinizə görə
təşəkkür edirəm.
* * *
Dövlət Miqrasiya Xidmətinin rəisi
Firudin NƏBİYEV çıxış
edərək dedi:
- Möhtərəm cənab Prezident.
Miqrasiya sahəsində
dövlət siyasətinin həyata keçirilməsinin, idarəetmə
sisteminin inkişaf etdirilməsinin, qanunsuz miqrasiyanın
qarşısının alınmasının, miqrasiya prosesləri
üzərində dövlət nəzarətinin və
müvafiq dövlət orqanlarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsinin
vahid dövlət orqanı tərəfindən
aparılması bu sahədə işlərin effektivliyini daha
da artırıb. Ötən dövr ərzində miqrasiya
siyasətinin ölkəmizin siyasi və iqtisadi maraqlarına
yönəldilməsi məqsədilə qanunvericilik bazası
möhkəmləndirilib. Eyni zamanda, Dövlət
Miqrasiya Xidməti fəaliyyətində Sizin
tapşırıqlarınızı və tövsiyələrinizi
rəhbər tutaraq işini müasir tələblərə
uyğun qurub.
Cənab Prezident, məlum olduğu
kimi, müasir dünyada miqrasiya proseslərinin tənzimlənməsi
və miqrantların hüquqlarının qorunması ən
aktual problemlərdən biridir. Hazırda biz
İkinci Dünya müharibəsindən sonra ən
böyük qaçqın və məcburi köçkün
axınına şahid oluruq. Dünyada ümumilikdə
65,3 milyon şəxs məcburi olaraq öz
yurd-yuvasından didərgin düşüb. Vətəndaşlığı
olmayan şəxslərin sayı isə 10 milyona
yaxınlaşıb.
Bu gün sakitcə öz həyatını
yaşayan xalqı demokratiya pərdəsi altında hakimiyyətə
qarşı qaldıran və ona gözəl gələcək
vəd edənlər indi həmin xoşbəxt gələcəyə
qovuşmaq üçün Avropaya sığınan milyonlarla
insanı dəmir və beton sədlərlə, tikanlı məftillərlə,
polis zorakılığı ilə, hətta insanlığa
sığmayan əməllərlə üz-üzə
qoyurlar. Lakin acınacaqlı vəziyyətin
aradan qaldırılması istiqamətində hələ ki
real və konkret addımlar atmayan Avropanın cəhdləri və
bəyanatları isə heç bir nəticə vermir. Avropa ölkələrində qəbul edilən
qanunlar insanların irqindən, dinindən asılı olmayaraq
hər kəsə bərabər hüquqlar, yüksək həyat
şəraiti nəzərdə tutsa da, bir sıra ölkələr
miqrantlara dini mənsubiyyətlərinə görə
yanaşırlar.
Sizin rəhbərliyinizlə
Azərbaycan Respublikasının miqrasiya siyasətinin yeni
dövrün tələblərinə uyğun təkmilləşdirilməsi
nəticəsində son illər dünya ölkələrində
baş verən miqrant böhranı fonunda ölkəmizdə
həm xarici, həm də daxili miqrasiyanın mənfi təzahürlərinin
qarşısının alınması istiqamətində səmərəli
və məqsədyönlü tədbirlər
görülüb. Bu gün Azərbaycan Respublikası
üçün miqrasiya proseslərinin beynəlxalq normalara
uyğun tənzimlənməsi və miqrantların
hüquqlarının müdafiəsi prioritet istiqamətlərdəndir.
Ölkəmiz miqrasiya sahəsində
beynəlxalq təşkilatlarla sıx əməkdaşlıq
edir və tərəfimizdən görülən işlər
həmin təşkilatlar tərəfindən yüksək
qiymətləndirilir. Bununla belə, Azərbaycanın geosiyasi cəhətdən
əlverişli məkanda yerləşməsi, siyasi sabitlik,
dinamik iqtisadi inkişaf, aparılan uğurlu xarici siyasət
ölkəmizi miqrantlar üçün cəlbedici edib.
Miqrasiya proseslərinin intensivləşməsi və
qeyd olunanların məntiqi sonluğu kimi dövlətimiz mənşə
ölkəsindən müasir və sürətlə
inkişaf edən tranzit və təyinat ölkəsinə
çevrilib.
Bununla yanaşı, ölkəmizdə
tolerantlığın yüksək səviyyədə
olması miqrasiya proseslərinə təsir edən əsas
amil kimi qeyd edilməlidir. Xüsusilə
vurğulanmalıdır ki, ölkəmizdə bu günə qədər
miqrantlara münasibətdə milli, etnik və dini zəmində
hüquq pozuntusu qeydə alınmayıb.
Möhtərəm cənab Prezident,
Sizin tərəfinizdən “Miqrasiya proseslərinin idarə
olunmasında “bir pəncərə” prinsipinin tətbiqi
haqqında” imzalanmış 2009-cu il 4 mart tarixli fərmanın
tətbiqi bu sahədə operativliyi, sənədləşmənin
sadələşməsini və həllini gözləyən
bir çox problemin aradan qaldırılmasını təmin
edib. 2013-cü ildən qüvvəyə minən
Azərbaycan Respublikasının Miqrasiya Məcəlləsi
istər MDB, istər Avropa, istərsə də digər
dövlətlərin marağına səbəb olub və
ölkəmizin bu sahədəki təcrübəsi həmin
dövlətlər tərəfindən öyrənilməkdədir.
Bu gün Dövlət
Miqrasiya Xidməti vahid miqrasiya məlumat sistemi vasitəsilə
hər bir əcnəbinin və vətəndaşlığı
olmayan şəxsin hansı tarixdə ölkəyə daxil
olduğuna, harada yaşadığına, işlədiyinə
və nə vaxt ölkəni tərk etdiyinə tam nəzarət
edir. Belə
ki, Vahid Miqrasiya Məlumat Sistemi vasitəsilə müəyyən
edilib ki, 2016-cı il ərzində Azərbaycan
Respublikasına gələn əcnəbilərin və vətəndaşlığı
olmayan şəxslərin ümumi sayı 1 milyon 143 min 951 nəfər,
ölkəni tərk edənlərin sayı isə 1 milyon 137
min 351 nəfər təşkil edib. 2016-cı il ərzində
672 min 337 nəfər əcnəbi olduğu yer üzrə
qeydiyyata alınıb, 51 min 710 nəfərə isə
müvafiq yaşama icazələri verilib. 2016-cı ildə
haqqı ödənilən əmək fəaliyyəti ilə
məşğul olmaq üçün müraciət etmiş
əcnəbilərdən əmək miqrasiyası kvotası
üzrə 9 min 480 nəfərə iş icazəsi verilib.
Son beş il ərzində
68 min 270 nəfərin Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına
mənsubiyyəti müəyyənləşdirilib. 58 nəfərin
Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənarda
dini ekstremizm və terrorçuluq fəaliyyətində
iştirak etmələri barədə hüquq mühafizə
orqanlarından daxil olmuş materiallar əsasında Dövlət
Miqrasiya Xidməti tərəfindən həmin şəxslərin
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığını
itirməsi ilə bağlı icraata başlanılıb,
aidiyyəti sənədlər məhkəmələrə təqdim
olunub və məhkəmələr tərəfindən artıq
müvafiq qərarlar qəbul edilib.
Görülən tədbirlər
ölkəmizin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi
baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb
etdiyindən bu sahədə aparılan işlər daim ciddi nəzarətimizdə
saxlanılacaq.
Eyni zamanda, məruzə etmək
istəyirəm ki, bir çox ölkələr Azərbaycanın
bu sahədəki təcrübəsinə maraq göstərir
və qanunvericiliklərində müvafiq dəyişikliklər
edərək həmin təcrübəni tətbiq etmək istəyirlər.
2016-cı ildə 7 min 956
ikili vətəndaşlığı olan şəxslər
müəyyənləşdirilib, onların adları
müvafiq bazaya daxil edilib və hazırda statistikası
aparılmaqdadır. Hesabat dövründə “qaçqın”
statusu almaq niyyətində olan 95 əcnəbi (ailə
üzvləri ilə birlikdə 209 nəfər) Dövlət
Miqrasiya Xidmətinə müraciət edib. Hazırda üçüncü ölkə vətəndaşlarından
qaçqın statusu almış 73 nəfər Dövlət
Miqrasiya Xidmətində qeydiyyatdadır.
Avropa İttifaqı ilə
ölkəmiz arasında imzalanmış readmissiya sazişi
çərçivəsində 2016-cı ildə Dövlət
Miqrasiya Xidmətinə göndərilmiş bildirişlər əsasında
Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına
mənsub olması müəyyənləşdirilmiş 120
şəxsin readmissiyası həyata keçirilib.
Möhtərəm cənab Prezident,
2016-cı il ərzində Dövlət Miqrasiya Xidməti tərəfindən
qanunsuz miqrasiyaya qarşı mübarizə tədbirləri
daha da gücləndirilib, əcnəbi və vətəndaşlığı
olmayan şəxslərin Azərbaycan Respublikasında olma və
yaşama qaydalarının pozulması halları aşkar edilərək
qarşısı alınıb. Belə ki, hesabat
dövründə 26 min 435 əcnəbi və vətəndaşlığı
olmayan şəxs tərəfindən miqrasiya qanunvericiliyinin tələblərinin
pozulması müəyyən olunub, onlardan əsas olduğu
üçün 2372 nəfərin ölkə ərazisində
yaşamaları leqallaşdırılıb, 18 min 540 nəfərin
48 saat ərzində ölkə ərazisini tərk etməklə,
5523 nəfərin isə inzibati qaydada ölkə
hüdudlarından kənara çıxarılma və
girişinə məhdudiyyət qoyulması ilə
bağlı xidmətin müvafiq qərarlarının
icrası təmin olunub, qanunsuz miqrantların sayı minimuma
endirilib. Hazırda vizalarının müddəti bitmiş 929
nəfər əcnəbinin Azərbaycanda qanunsuz qalması
faktı müəyyən edilib və həmin şəxslərin
ölkədən çıxarılması istiqamətində
hüquq mühafizə orqanları ilə birgə iş
aparılır.
Miqrasiya orqanlarının fəaliyyətində
şəffaflığın artırılması, vətəndaşlara
göstərilən xidmətlərin daha keyfiyyətli, rahat,
yeni üslubda və müasir innovasiyaları tətbiq etməklə
həyata keçirilməsi məqsədilə Dövlət
Miqrasiya Xidməti tərəfindən “ASAN xidmət” mərkəzlərində
də bir neçə xidmət növü təqdim olunur. Ümumilikdə Dövlət Miqrasiya Xidməti tərəfindən
əhaliyə 11 növ elektron xidmət göstərilir.
Hesabat dövrü ərzində
miqrasiya sahəsində baş verən yeniliklər və
mühüm tədbirlər barədə ictimaiyyətin məlumatlandırılması
və vətəndaşların maarifləndirilməsi məqsədilə
müvafiq tədbirlər təşkil olunaraq həyata
keçirilib.
Hörmətli cənab Prezident,
2016-cı il ərzində Dövlət Miqrasiya Xidməti ikitərəfli
və çoxtərəfli əlaqələrin genişləndirilməsinə
və beynəlxalq layihələrdə iştirakın təmin
olunmasına xüsusi önəm verib, Birləşmiş Millətlər
Təşkilatı, Qaçqınlar üzrə Ali
Komissarlıq, Avropa İttifaqı, Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı,
Müstəqil Dövlətlər Birliyi kimi təşkilatlarla
və bir çox ölkələrlə miqrasiya sahəsində
əlaqələri inkişaf etdirib.
Möhtərəm cənab
Prezident, Sizin tərəfinizdən ölkəmizin hərtərəfli
inkişafı üçün müəyyənləşdirilmiş
daxili və xarici siyasət kursunun yeni mərhələyə
keçməsi qarşımıza daha ciddi vəzifələr
qoyub. Dövlət
Miqrasiya Xidmətinin şəxsi heyəti adından Sizi əmin
edirəm ki, Azərbaycan Respublikasının miqrasiya siyasətinin
uğurla davam etdirilməsi, qarşımıza qoyulmuş
tapşırıqların vaxtında və keyfiyyətlə
yerinə yetirilməsi məqsədilə bundan sonra da
bütün imkanlarımızı səfərbər edəcəyik.
Zati-aliləri, icazə verin
fürsətdən istifadə edərək bu sahəyə
göstərdiyiniz diqqət və qayğıya görə
miqrasiya orqanları işçiləri adından Sizə dərin
minnətdarlığımı bildirim.
* * *
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial
İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin sədri İnam KƏRİMOV
çıxış edərək dedi:
- Zati-aliləri, möhtərəm cənab
Prezident.
Son illər respublikamızda
sosial-iqtisadi sahədə, o cümlədən dövlət
idarəetməsi sahəsində genişmiqyaslı islahatlar həyata
keçirilməkdədir. Bu islahatların tərkib hissəsi
olaraq Sizin təşəbbüsünüzlə
dörd il öncə Azərbaycanda yeni qurum - “ASAN xidmət” təsis
edilib.
Müəllifi olduğunuz
“ASAN xidmət”in yaradılmasında məqsəd dövlət
orqanlarının fəaliyyətində şəffaflığın
artırılması, vətəndaşlara göstərilən
xidmətlərin yüksək keyfiyyətlə, rahat və
müasir innovasiyaları tətbiq etməklə həyata
keçirilməsi olub. Sizin qarşımızda qoyduğunuz əsas
vəzifə dövlət xidmətlərinin göstərilməsində
yeni standartlara nail olunmasıdır. Bu
standartlar, dövlət və özəl xidmətlərin,
vahid məkanda operativlik, şəffaflıq, nəzakətlilik
və məsuliyyət prinsiplərinə uyğun göstərilməsi
əsasında formalaşdırılıb.
Yüksək diqqətinizə
çatdırmaq istərdim ki, hazırda respublikamızda 11
“ASAN xidmət” mərkəzi fəaliyyət göstərir. 2016-cı ildə
Qəbələ “ASAN xidmət” mərkəzi və Masallı
“ASAN həyat” kompleksi fəaliyyətə başlayıb.
Sizin hər bir “ASAN xidmət” mərkəzinin
açılışında iştirakınız “ASAN” əməkdaşları
üçün böyük şərəf və məsuliyyətdir.
Bu qayğınız bizi daha böyük əzmlə
işləməyə sövq edir.
Məruzə edirəm ki,
“ASAN xidmət” mərkəzlərində vətəndaşlarımıza
230-dan çox xidmət göstərilir. Bu xidmətlər
10 dövlət orqanı və özəl şirkətlər
tərəfindən təqdim edilir. Bundan əlavə,
2016-cı ilin dekabrında fəaliyyətə başlayan “ASAN
Kommunal” mərkəzində “Azəriqaz”, “Azərsu”, “Azərişıq”
şirkətlərinin 45 növ kommunal xidmətləri
göstəriləcək.
Mərkəzlərin əhatə
etmədiyi regionlarda 10 səyyar avtobus vasitəsilə xidmət
göstərilir. Səyyar xidmətlərin təkmilləşdirilməsi
məqsədilə “Azərbaycan Dəmir Yolları”
Açıq Səhmdar Cəmiyyəti ilə birlikdə ilk
“ASAN Qatar” təhvil verilib.
2016-cı ilin sonunadək “ASAN xidmət”ə
edilən ümumu müraciət sayı 13 milyonu keçib, 12
milyon 369 min xidmət göstərilib. 108
“Çağrı Mərkəzi” indiyədək 1 milyon 210 min
zəngi qəbul edərək cavablandırıb.
Daha çox xidmət göstərilmiş
sahələr üzrə məruzə etmək istərdim:
“ASAN xidmət” mərkəzlərində
1 milyon 970 min şəxsiyyət vəsiqəsi, 715 min
ümumvətəndaş pasportu verilib, 300 minə yaxın
sürücülük vəsiqəsi dəyişdirilib.
Vətəndaşlıq vəziyyəti
aktlarının qeydiyyatı üzrə 735 min, notariat sahəsində
1 milyon 865 min xidmət göstərilib. 82 minədək kommersiya
hüquqi şəxsi qeydiyyata alınıb, əmlak məsələləri
ilə bağlı 454 min xidmət göstərilib, 2016-cı
ildə sahibkarlara 2605 lisenziya verilib.
Toplanmış dövlət
rüsumları hesabına büdcəyə ümumilikdə
69 milyon manat, 2016-cı ildə isə 20 milyon manat ödənilib.
Ötən il mərkəzlərdə
xidmətlərə görə vətəndaş məmnunluğu
100 faizə yaxın olub. Bu göstərici “ASAN
xidmət” mərkəzlərində fəaliyyət göstərən
bütün dövlət orqanlarının birgə əməyinin
nəticəsidir.
Möhtərəm cənab
Prezident, Sizin vurğuladığınız kimi, “ASAN xidmət”in
fəaliyyəti dövlət qulluqçusu-vətəndaş
münasibətlərini keyfiyyətcə yeni səviyyəyə
qaldırıb. Bu məqsədlə Dövlət Agentliyi
tərəfindən etik davranış, psixoloji və digər
mövzular üzrə 1142 təlim keçirilib. Bu təlimlərdə 20 minədək şəxs
iştirak edib.
Qeyd etmək istərdik ki,
hazırda “ASAN xidmət”də 2300-dən çox gənc əməkdaş
çalışır. Onların 51 faizini qadınlar təşkil
edir. Sizin
tapşırığınıza əsasən yeni nəsil
dövlət qulluqçularının
formalaşdırılması məqsədilə 10 mindən
çox gənc fəaliyyətimizə könüllü
qismində cəlb olunub. 700-dən
çox könüllü “ASAN kadr” portalı vasitəsilə
işlə təmin edilib. Könüllülər
200-dən çox yerli və beynəlxalq layihələr icra
ediblər. Könüllülərimiz həmçinin
sosial şəbəkələrdə də fəal iştirak
edib, Sizin apardığınız xarici və
daxili siyasətin aktiv təbliğatçıları olublar.
Vətəndaşlarımızın
dövlət xidmətləri barədə rəyi fəaliyyətimizin
əsas keyfiyyət göstəricisi olub. Fəaliyyətimizlə
bağlı məmnunluq əmsalı ilə yanaşı, həmçinin
daxil olmuş şikayətlər barədə də Sizə məlumat
vermək istərdim. 2016-cı il ərzində “ASAN xidmət”ə
daxil olmuş müraciətlərin 0,17
faizi üzrə şikayət olub. Bütün
şikayətlər operativ şəkildə
araşdırılıb və öz həllini tapıb.
Zati-aliləri, dövlət
agentliyinin qarşısında qoyduğunuz digər vəzifə
dövlət xidmətlərinin elektronlaşdırılması
və innovasiyaların tətbiq edilməsidir. Hər il
34 dövlət orqanı üzrə 441 elektron xidmət qiymətləndirilib
və onların təkmilləşdirilməsi ilə
bağlı təkliflər verilib. 43 innovativ və
startap layihəsi təqdim olunub, onlardan 22-si artıq tətbiq
edilib. “ASAN ödəniş” sisteminə 97
dövlət orqanı inteqrasiya edilib. Dövlət
qurumları tərəfindən göstərilən xidmətlərin
vahid reyestri yaradılıb. Reyestrə 118
dövlət orqanının 756 xidməti daxil edilib.
Sizin
tapşırığınıza əsasən “ASAN xidmət”
standartlarının bütün dövlət xidmətlərində
tətbiqi məqsədilə “ASAN Index” yaradılıb. Bu ildən
dövlət xidmətləri “ASAN Index” vasitəsilə qiymətləndiriləcək
və onların reytinqi müəyyən ediləcək.
Elektron xidmətlər sahəsində
görülmüş tədbirlər nəticəsində Azərbaycan
2016-cı ildə BMT-nin “Elektron Hökumətin
İnkişafı İndeksi” üzrə 193 ölkə
arasında 12 pillə irəliləyərək 56-cı yerdə,
“Elektron İştirak İndeksi” üzrə isə 30 pillə
irəliləyərək 47-ci yerdə qərarlaşıb.
Möhtərəm cənab
Prezident, “ASAN xidmət” konsepsiyası dövlət xidmətlərinin
səmərəliliyinin artırılması və dövlət
idarəçiliyinin təkmilləşdirilməsi ilə
yanaşı, həmçinin korrupsiya və rüşvətxorluğa
qarşı effektiv institusional vasitə kimi
çıxış edib. 2016-cı il
“Qlobal Korrupsiya Barometri” ölkəmizdə korrupsiyaya
qarşı mübarizə sahəsində ciddi irəliləyişlərin
olmasını göstərib. Ölkəmizin
göstəriciləri bu sahədə Avropa İttifaqı və
postsovet ölkələri ilə müqayisədə daha
yüksək olub. Təsadüfi deyil ki, bu
sahədə effektiv model axtarışında olan dünya
birliyi Azərbaycan brendinin tətbiqi ilə yaxından
maraqlanır və bu innovativ xidmət təcrübəsindən
faydalanır.
“ASAN xidmət”in BMT, Dünya
Bankı, Avropa Parlamenti və Afrika İttifaqında, 15-dən
çox Avropa və digər dövlətlərdə, o
cümlədən beynəlxalq media vasitələrində təqdimatı
olub.
Sizin dəfələrlə qeyd
etdiyiniz kimi, bu, Azərbaycanın
intellektual məhsul yaratmaq potensialının göstəricisidir.
“ASAN xidmət” dövlət xidmətlərinin göstərilməsi
üzrə beynəlxalq qurumlar tərəfindən yüksək
qiymətlərə layiq görülüb, xüsusilə
BMT-nin bu sahədə ən ali
mükafatı ilə təltif edilib.
Möhtərəm cənab Prezident,
2017-ci il ərzində dövlət
agentliyi qarşısında qoyduğunuz vəzifələrin
icrası ilə bağlı məruzə edirəm ki, bu il
Mingəçevir və Qubada regional “ASAN Həyat” kompleksinin
istifadəyə verilməsi, Şəki və İmişlidə
isə iki kompleksin inşasına başlanılması nəzərdə
tutulur. Bakı şəhərində daha iki
“ASAN Kommunal” mərkəzi yaradılacaq.
Ölkəmizdə turizmin
inkişafı ilə bağlı silsilə tədbirlər
çərçivəsində “ASAN Viza” sistemi tətbiq
edilib. Sizin tapşırığınızın icrası
ilə bağlı məruzə etmək istəyirəm ki, bu
gündən etibarən “ASAN Viza” sistemi tam fəaliyyətə
başlayacaq. Bu sistem Xarici və Daxili İşlər
nazirlikləri, Dövlət Təhlükəsizlik, Dövlət
Sərhəd, Dövlət Miqrasiya xidmətləri ilə
birlikdə yaradılıb və bütün informasiya
bazaları ilə inteqrasiya olunub.
Sosial xarakterli “Ailə
Biznesinə ASAN Dəstək” - “ABAD” layihəsi üzrə
Masallıda pilot layihənin icrasına başlanılıb. Bu il ərzində
Balakəndə Dövlət Neft Şirkəti ilə birlikdə
“ABAD park” kompleksinin və İsmayıllıda yerli icra hakimiyyəti
ilə birlikdə “ABAD” mərkəzinin təşkili nəzərdə
tutulur.
Eləcə də elektron lisenziya
portalı bu il İqtisadiyyat Nazirliyi ilə
birlikdə istifadəyə veriləcək və sahibkarlar
lisenziya və icazələri dövlət orqanlarına getmədən,
elektron qaydada əldə edə biləcəklər.
Möhtərəm
cənab Prezident, söz veririk ki, 2017-ci ildə “ASAN xidmət”
kollektivi yüksəkkeyfiyyətli xidmətlərini göstərməkdə
davam edəcək, dövlət orqanlarının fəaliyyətinə
vətəndaşlarımızın inamını daha da
gücləndirəcək, mövcud olan nöqsanları
aradan qaldıracaq. Əmin edirik ki, fəaliyyətimizlə
Sizin yüksək etimadınızı doğruldacaq,
qarşımızda qoyduğunuz ciddi vəzifələri
vicdanla icra edəcək, vətəndaşlarımızın
sosial problemlərinin həllində əməyimizi əsirgəməyəcəyik.
Azərbaycan.-
2017.- 11 yanvar.- S. 1, 2, 3.