Paytaxt sakinləri seçkilərdə yüksək fəallıq göstərdilər

Nərimanov

Nərimanov rayonu siyasi fəallığı, ölkə miqyaslı siyasi proseslərdə mütəşəkkil iştirakı ilə diqqəti cəlb edir. İstər prezident, istər parlament, istərsə də bələdiyyə seçkiləri bu rayonda həmişə yüksək səviyyədə baş tutub və indiyədək heç bir seçkidə ciddi qanun pozuntusu qeydə alınmayıb. Prezident seçkiləri də əvvəlki seçkilərdə olduğu kimi, yüksək seçici fəallığı şəraitində keçdi.

Seçkilərə hazırlıq işləri 18 saylı Nərimanov-Nizami, 19 saylı Nərimanov birinci, 20 saylı Nərimanov ikinci seçki dairələrində vaxtında başa çatdırılmışdı. Xatırladaq ki, hələ bir neçə il əvvəl bu seçki dairələrinin bütün seçki məntəqələrinin şəraiti və texniki vəziyyəti araşdırılıb, darısqal və seçki keçirilməsi üçün uyğun binalarda yerləşməyən məntəqələrin yerləri dəyişdirilib. Bütün seçki məntəqələri təmirlidir. Bu seçkilərdən də əvvəl məntəqələrə baxış keçirilib, onların hər biri lazımi inventar və avadanlıqlarla tam təchiz olunub. Beləliklə, səsvermə gününə qədər seçkilərin yüksək səviyyədə, qanunvericiliyə və beynəlxalq standartlara uyğun şəkildə baş tutması üçün Mərkəzi Seçki Komissiyası tərəfindən nəzərdə tutulan hazırlıq işləri seçki dairələrində yüksək səviyyədə yekunlaşmışdı. Seçki dairələrində seçki kampaniyasının ayrı-ayrı mərhələlərində heç bir qanun pozuntusu və çətinlik yaşanmamışdı. Bütün seçki məntəqələrində vətəndaşların sərbəst şəkildə səs vermələri üçün lazımi şərait yaradılmışdı.

Rayon üzrə ümumilikdə 84 seçki məntəqəsi var. Onlardan 16 seçki məntəqəsi 18 saylı Nərimanov-Nizami seçki dairəsi üzrə, 35 seçki məntəqəsi 19 saylı Nərimanov birinci seçki dairəsi üzrə, 33 seçki məntəqəsi isə 20 saylı Nərimanov ikinci seçki dairəsi üzrə fəaliyyət göstərir. Nərimanov rayonu üzrə ümumilikdə 110 min 756 nəfər seçici qeydiyyata alınmışdı. Onlardan 2177 nəfəri ilk dəfə səs verənlər idi.

20 saylı Nərimanov ikinci seçki dairəsindəki müşahidələrimiz seçkilərin fəallıq şəraitində keçirildiyini təsdiq etdi. Dairə üzrə qeydə alınan seçicilərin sayı 44 min 319 nəfərdir. Dairə üzrə qeydiyyatdan keçmiş müşahidəçilərin sayı isə 367 nəfər idi.

Seçici fəallığı baş çəkdiyimiz hər bir seçki məntəqəsində hiss olunurdu. Öncə 20 saylı Nərimanov ikinci seçki dairəsinin 16 saylı seçki məntəqəsində olduq. Səsvermənin başlanmasının elan olunmasına hələ qalsa da, artıq məntəqənin önündə xeyli seçici toplaşmışdı. Onlardan Arif Bayramov və Pərişan Ələkbərova ilə söhbətləşdik. Hər iki seçici seçki məntəqəsinə gələrək səs verməyi özlərinin vətəndaşlıq borcu olduğunu qeyd etdilər və ən layiqli namizədi dəstəkləyəcəklərini bildirdilər.

Məntəqədə səsverməyə hazırlıq işləri nəzərdə tutulan vaxtda başlanmışdı. Saat 7:50-də seçki məntəqəsi açıq elan edildi və seçki qutuları kilidləndi. Saat 8:00-da isə seçki məntəqəsinin sədri Xədicə Əliyeva səsvermənin başlandığını elan etdi. Azərbaycanın Dövlət Himni səsləndirildikdən sonra seçicilər məntəqəyə daxil oldular. Öyrəndik ki, bu seçki məntəqəsində 1424 nəfər seçici qeydə alınıb. Onlardan 23 nəfəri ilk dəfə səs verənlər idi.

Seçki məntəqəsində müşahidəçilərin səsvermənin gedişatını müşahidə etmələri üçün hər bir şərait yaradılmışdı. Söhbətləşdiyimiz müşahidəçilər seçkilərin şəffaf, demokratik, seçki qanunvericiliyinə uyğun keçirildiyini təsdiq etdilər. 16 saylı seçki məntəqəsində səsverməni iki nəfər xarici müşahidəçi də izləyirdi. Onlar ATƏT-in təmsilçiləri - ABŞ-dan olan Barbara Hillas və Almaniyadan gəlmiş Helmut Jozef idilər. Hər iki müşahidəçi hazırlıq işlərini və səsvermənin başlanması prosesini yüksək qiymətləndirdilər.

Seçki məntəqəsinin çıxışında isə “exit-poll” keçirilirdi. 16 saylı seçki məntəqəsi də daxil olmaqla 20 saylı Nərimanov ikinci seçki dairəsinin 10 seçki məntəqəsində səsvermənin gedişatını veb-kameralar vasitəsilə izləmək də mümkün idi.

19 saylı Nərimanov birinci seçki dairəsində də səsvermə seçici mütəşəkkilliyi şəraitində keçdi. Baş çəkdiyimiz 26 saylı seçki məntəqəsinin komissiya sədri Səmayə Eynullayeva səsverməyə hazırlıq işlərinin və səsvermənin başlanmasının vaxtında həyata keçirildiyini bildirdi. Artıq səhər saatlarından burada da qələbəlik idi. Seçicilər səs vermək üçün məntəqənin qarşısında növbəyə düzülmüşdülər. Burada da müşahidəçilərin səsvermənin gedişini izləmələri üçün hər cür şərait yaradılmışdı. 19 saylı Nərimanov birinci seçki dairəsində də 26 saylı seçki məntəqəsi daxil olmaqla 10 seçki məntəqəsində səsvermənin gedişatını internetdən izləmək mümkün idi.

Nəsimi

Nəsimi rayonunda bütün hazırlıqlar kifayət qədər demokratikliyi, seçkilərin keçirilməsi üçün lazımi şəraitin yaradılması ilə səciyyələnirdi. Rayonu əhatə edən 21 saylı Nəsimi birinci, 22 saylı Nəsimi ikinci və 23 saylı Nəsimi-Səbail seçki dairələrində bu siyasi kampaniyanın bütün mərhələləri ilk gündən başlayaraq qanunvericiliyə və Mərkəzi Seçki Komissiyasının təsdiq etdiyi Təqvim Planına uyğun həyata keçirilib.

22 saylı Nəsimi ikinci seçki dairəsindəki müşahidələrimiz seçici mütəşəkkilliyindən xəbər verirdi. Bu dairə üzrə 28 seçki məntəqəsində 38 min 38 nəfər seçici qeydə alınıb. Dairənin Azərbaycan Dillər Universitetində yerləşən 26 saylı seçki məntəqəsinə gələrkən izdihamla rastlaşdıq. Məntəqənin önündə səs vermək üçün çoxsaylı insan toplaşmışdı. Məntəqə seçki komissiyasının sədri Ağamayıl Baxşıyev bildirdi ki, səhər saatlarından seçicilər aktiv şəkildə səsverməyə gəlirlər. Bu məntəqə üzrə ümumilikdə 1448 nəfər seçici qeydə alınıb.

Seçicilərlə söhbətləşdik. Bundan əvvəl də bütün seçki və referendumlarda aktiv iştirak etdiyini qeyd edən gənc fəal Amil Cavadov dedi: “Seçkilər hər bir dövlətin siyasi həyatında mühüm hadisədir. Ölkəmizdə hər kəs istər seçkidə, istər referendumda öz iradəsini azad və sərbəst şəkildə ifadə edir. İndiyədək keçirilmiş seçkilərin heç birində ciddi qanun pozuntuları qeydə alınmayıb. Beynəlxalq təşkilatlar da daim ölkəmizdə keçirilən seçkiləri təqdir ediblər. Hesab edirəm ki, bütün bunlar Azərbaycanın mühüm demokratik uğurlarıdır. Bu seçkilərdə də xalqımız siyasi iradəsini ifadə edərək növbəti müddətə ölkə Prezidentini seçəcək. Göründüyü kimi, seçki məntəqəsində fəallıqdır. Seçicilər mütəşəkkil şəkildə seçki məntəqəsinə gəlirlər. Bütün bunlar ölkə vətəndaşlarının bu ümummilli siyasi kampaniyaya laqeyd olmadıqlarının, Azərbaycanın gələcəyi naminə siyasi iradə nümayiş etdirmələrinin göstəricisidir. Əminəm ki, əvvəlki seçkilərdə olduğu kimi, xalqımız bu dəfə də öz müdrik seçimini edəcək, ölkəmizin inkişafının və sabitliyinin davamlı olmasına, daha firavan və gözəl gələcəyimizin təmin olunmasına səs verəcəklər”.

Seçici Süleyman Atakişiyev də bir gənc kimi bu cür respublika miqyaslı mühüm siyasi kampaniyalarda fəal olduğunu bildirdi: “Seçkilərdə hər kəs fəal olmalı, öz konstitusion hüququndan istifadə edib səsverməyə gəlməlidir. Seçki məntəqəsində gördüklərim isə həqiqətən qürurvericidir. İnsanlar səs vermək üçün növbəyə düzülüblər. Bu, Azərbaycan vətəndaşlarının ölkəmizin siyasi həyatında və gələcək taleyində böyük rol oynayan seçkilərə biganə qalmadıqlarının göstəricisidir. Mən də bu gün inkişafa, yüksək rifaha və daha güclü Azərbaycan naminə həyata keçirilən siyasətə səs verdim. O siyasətə ki, ötən dövrdə ölkəmizi inkişaf yoluna çıxarıb, Azərbaycanı dünyada söz sahibinə, sayılıb-seçilən dövlətə çevirib. Əminəm ki, bu seçkinin nəticələri xalqımızın mütləq əksəriyyətinin arzusunun ifadəsi olacaq. Bu seçkinin nəticəsi olaraq Azərbaycan öz inkişaf yolunda inamla irəliləyəcək, xalqımızın rifahı daha da yüksələcəkdir”.

Seçki məntəqəsində müşahidəçilərlə də görüşdük. Yeni Azərbaycan Partiyasını təmsil edən müşahidəçi Sərraf Hüseynov bildirdi ki, demokratik inkişaf yolunda böyük məsafələr qət etmiş Azərbaycanda artıq zəngin seçki ənənəsi formalaşıb: “Bu ənənə demokratiyaya, ədalətə və şəffaflığa əsaslanır. İndiyədək çoxlu seçkilər keçirilib. Və hər seçkidə təsdiqlənib ki, Azərbaycanda demokratik dəyərlər təşəkkül tapıb. Bizdən başqa burda xarici müşahidəçilər də səsverməni izləyirlər. Hər hansı nöqsan da qeydə alınmayıb. Ümumiyyətlə isə hansısa problemin yaranması mümkün deyil. Əminik ki, bu seçki də ölkəmizin demokratiya yolunda uğurla irəliləməsinin növbəti təcəssümü olacaq”.

YAP-ı təmsil edən digər müşahidəçi Əli Pənahov da səsvermənin qanunvericiliyə uyğun getdiyini diqqətə çatdırdı: “Səhər saatlarından buradayıq. Seçki məntəqəsi vaxtında səsverməyə açıq elan edildi. Səsvermə başlayandan məntəqənin ətrafında və daxilində qələbəlik var. Hər kəs sərbəst şəkildə öz siyasi iradəsini ifadə edir. Bu mənada seçkilərin tam demokratik, ədalətli və şəffaf şəkildə keçirildiyini əminliklə söyləyə bilərik. İnanırıq ki, bu seçki demokratiyanın təntənəsi olmaqla, Azərbaycanın gələcək inkişafının davamlılığını təmin edəcək”.

Seçki məntəqəsində xarici müşahidəçilərlə də görüşdük. Simon Peterman və Klod Monike Belçikadan gəliblər. Hər ikisi Avropa Strateji Təhlükəsizlik və Kəşfiyyat Mərkəzini təmsil edirlər. Simon Peterman səsvermə məntəqəsində bütün proseslərin qanunlara və standartlara uyğun getdiyini, hər hansı bir nöqsanın qeydə alınmadığını bildirdi.

Binəqədi

Binəqədi həm əhalisinin sayına, həm də sənaye potensialına görə paytaxtın böyük rayonlarından sayılır. Hələ sovetlər zamanında Bakının iqtisadi inkişafında bu rayonun sanballı payı var idi. Müstəqillik illərində, xüsusən son dövrlər Binəqədi rayonu da sosial-iqtisadi cəhətdən xeyli inkişaf etmişdir. Aparılan abadlıq işləri, istifadəyə verilən müəssisələr, sosial obyektlər, yenidən qurulan infrastruktur bugünkü Binəqədi rayonunun yeni simasıdır. Rayon əhalisi də dünənki prezident seçkilərinə məhz bu yeniliklərin fonunda yüksək əhvali-ruhiyyə ilə gəlmişdilər.

Rayonun 145 mindən çox seçicisi 3 dairə üzrə 111 məntəqədə səs verirdi. 8 saylı Binəqədi birinci seçki dairəsi üzrə 47 min 840 seçici 39 məntəqədə, 9 saylı Binəqədi ikinci seçki dairəsi üzrə 49 min 64 seçici 37 məntəqədə, 10 saylı Binəqədi üçüncü seçki dairəsi üzrə 48 min 956 seçici 35 məntəqədə qeydə alınmışdı. Məntəqələrin əksəriyyəti veb-kameralarla təchiz olunmuşdu. Bütün məntəqələrdə istər səs verənlər, istərsə də müşahidəçilər üçün hər cür şərait yaradılmışdı. Müşahidəçilərə səsverməni sərbəst izləmələri üçün heç bir məhdudiyyət qoyulmamışdı.

8 saylı Binəqədi birinci seçki dairəsinin 26 saylı məntəqəsində olarkən bunun bir daha şahidi olduq. Məntəqədə 1048 seçici qeydə alınmışdı. Məntəqədə səliqə-sahman var idi. Hətta səs verməyə gələnlərin sayının çox olmasına baxmayaraq, bu səliqə-sahman pozulmur, qarışıqlıq yaranmırdı. Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, səsverməyə gələnlər bülleten götürməmişdən əvvəl seçki qanunvericiliyinə uyğun olaraq ciddi yoxlamadan keçirdilər. İlk növbədə, seçicilərin şəxsiyyət vəsiqələri və ultrabənövşəyi şüa ilə onların başqa məntəqələrdə səs verib-verməmələri ciddi yoxlanılırdı.

Təbii ki, bütün bunlar seçkilərin keçirilməsinə nəzarət etmək üçün akkreditə edilmiş çoxsaylı müşahidəçilərin şahidliyi ilə baş verirdi və bu səbəbdən onların heç biri seçkilərin keçirilməsi prosesinə ciddi iradlar bildirmirdilər.

Məntəqə seçki komissiyasının sədri Nəbi Mahmudov bildirdi ki, məntəqədə seçkilərin demokratik, şəffaf keçməsi üçün hər cür şərait yaradılıb.

Seçici Eldəniz Əhmədov isə qeyd etdi ki, seçki prosesi çox yaxşı səviyyədə təşkil olunub. Seçkilər ədalətli şəkildə, şəffaf, heç kəsə təzyiq olunmadan keçirilir.

Vaxt keçdikcə məntəqəyə səs verməyə gələnlərin sayı çoxalırdı. İctimai fəallıq rayonun digər seçki məntəqələrində də özünü göstərirdi. Seçki məntəqələrini üzlərində təbəssüm və xoş ovqatla tərk edən seçicilər Azərbaycanın dinamik inkişafına, ordusunun güclü, əhalisinin xoşbəxt gələcəyinə, üçrəngli bayrağının daha yüksəklərdə dalğalanmasına səs verdiklərini bildirirdilər.

Səbail

Səsvermə prosesinin başladığı ilk dəqiqələrdən Bakı şəhərinin 29 saylı Səbail seçki dairəsinin 6 nömrəli orta məktəbdə yerləşən 6 saylı seçki məntəqəsində xüsusi canlanma müşahidə olunurdu.

Səhər saatlarında prezidentliyə namizəd, Yeni Azərbaycan Partiyasının sədri cənab İlham Əliyev xanımı Mehriban Əliyeva və ailə üzvləri ilə birlikdə seçki məntəqəsinə gələrək səs verdilər.

Məntəqə seçki komissiyasının sədri Rüfət Həsənov dedi ki, gün ərzində heç bir neqativ hal yaşanmayıb. Məntəqə üzrə 582 nəfər qeydiyyatdadır. O, seçicilərə sərbəst şəkildə səs vermələri üçün hər cür şəraitin yaradıldığını vurğuladı.

Yerli müşahidəçilər seçkilərin tam demokratik şəraitdə keçdiyini, qanun pozuntusuna yol verilmədiyini bildirdilər. Müşahidəçilərdən Dilarə Zeynalovanın sözlərinə görə, səsvermə Seçki Məcəlləsinə tam uyğun şəkildə keçirilir. Seçicilər axın-axın məntəqələrə gəlir, azad və sərbəst surətdə istədikləri namizədə səs verirlər.

Sözügedən dairənin 4 saylı seçki məntəqəsinin sədri Lalə Əliyeva da seçki prosesi barədə fikirlərini bölüşdü: “Məntəqə üzrə 1178 nəfər qeydiyyatdadır, onlardan 21 nəfər gənc ilk dəfə səs verəcək. Seçicilər rahat şəkildə səsvermə hüquqlarından istifadə edirlər. Onlar üçün çox yüksək şərait yaradılıb. Səsvermə demokratik şəkildə keçirilir”.

İlk dəfə səs verən Səbail rayonunun sakini Səbinə Məmmədova dedi ki, Azərbaycan müstəqil ölkədir və vətəndaşları istədikləri namizədə səs vermək hüququna malikdirlər: “Həyatımda ilk dəfədir ki, seçkidə iştirak edirəm. Çox maraqlıdır. Heç bir müdaxilə ilə rastlaşmamışam. Rahat şəkildə məntəqəyə daxil oldum və öz hüququmdan istifadə edərək istədiyim namizədə səs verdim”.

29 saylı Səbail seçki dairəsinin 2 saylı seçki məntəqəsində də fəallıq müşahidə olunurdu. Seçicilər aktiv və davamlı olaraq səs verirdilər. Məntəqə seçki komissiyasının sədri Fikrət Əzizov bildirdi ki, 1383 nəfər qeydiyyatdadır və onlardan 3 nəfəri ilk dəfə səs verəcək gənclərdir.

Sözügedən dairənin 1424 seçicisi olan 13 saylı seçki məntəqəsində də seçicilərin fəallığı nəzərə çarpacaq dərəcədə idi. Seçicilər kütləvi şəkildə məntəqəyə gələrək rahatlıqla öz hüquqlarından istifadə edirdilər.

Məntəqə seçki komissiyasının sədri Elşən Budaqov səsvermə prosesinin Seçki Məcəlləsinin tələblərinə uyğun və tam ədalətli, şəffaf şəkildə keçdiyini bildirdi.

Onu da vurğulayaq ki, seçkilərin gedişini fasiləsiz izləyən yerli müşahidəçilərdən əlavə, müxtəlif dövlətləri, beynəlxalq təşkilatları təmsil edən müşahidəçilər də 29 saylı Səbail seçki dairəsinin əksər məntəqələrində həm səsvermənin gedişatı, həm də məntəqələrdə seçicilər üçün yaradılan şəraitlə yaxından tanış olublar. Xarici müşahidəçilər hansısa məntəqədə qanun pozuntusu ilə qarşılaşmayıblar.

Nizami

Nizami rayonunda da mühüm siyasi kampaniyaya - prezident seçkilərinə mütəşəkkilliklə başlandı. Rayonun üç seçki dairəsində, 25 məntəqədə 113207 seçicinin səs verəcəyi gözlənilirdi. Səsvermənin ilk saatlarından açıq-aydın hiss olunurdu ki, hər kəs müstəqil mövqeyini ifadə etməyə cəhd edir. 24 saylı birinci seçki dairəsində də səsvermə üçün lazımi şərait yaradılmışdır. Xarici müşahidəçilər qrupunun üzvü Nikolay Povkolo söhbət zamanı bildirdi ki, seçki prosesini ilk mərhələdən ardıcıllıqla izləyirik. Seçicilər öz istəklərinə, arzularına uyğun mövqe nümayiş etdirir, sərbəst şəkildə nəzərdə tutduqları namizədə səs verirlər.

Görüşdüyümüz adamlar, səsvermədə iştirak edən seçicilər bildidilər ki, bu seçkilər bizim həyatımızda xüsusi yer tutur. İnanırıq ki, səs verdiyimiz namizəd gələcəkdə ümidlərimizi, istəklərimizi doğruldacaq. Elə bu inamla da təkcə 24 saylı seçki dairəsində 44 min 768 nəfər səs verirdi. Hər kəsin səsvermədə sərbəst iştirakına tam şərait yaradılmışdır.

Seçki prosesini izləyən MDB müşahidə qrupunun üzvü Qədirmed Səfərəliyev də seçicilərin fəallığını xüsusi qeyd etdi. Bildirdi ki, hansı seçki məntəqəsində olduqsa, seçicilərin fəallığının, müstəqil mövqe nümayiş etdirdiklərinin şahidi olduq. Bütün bunlar bizdə uğurlu nəticəyə inamı artırdı.

Səsvermədə ilk dəfə iştirak edən 18 yaşlı Vüsalə Quluzadə həyəcanını gizlətmədi: “Sevinirəm ki, mühüm siyasi kampaniyada - prezident seçkilərində ilk dəfə iştirak edirəm. Namizədlərin sayı kifayət qədərdir. Seçim etmək üçün bizə hər cür şərait yaradılıb. Belə olanda seçim etmək asan olur. Gərək seçdiyin namizədi az-çox tanıyasan, gördüyü işlərə bələd olasan. Siyahıda olan namizədlər haqqında xeyli eşitmişəm. Hər şeyi nəzərə alıb öz seçimimi etmişəm. Doğrusu, səs verdiyim namizədə daha çox inanıram. İnanıram ki, ölkəmizin beynəlxalq səviyyədə təmsil olunmasında, iqtisadiyyatımızın güclənməsində, milli maraqlarımızın müdafiəsində səs verdiyim namizəd potensial gücündən, siyasi bacarığından qədərincə istifadə edəcək. Ən mühüm siyasi keyfiyyətləri özündə cəmləşdirən namizədi seçməklə gələcəyimizə düzgün səs vermiş oluruq”.

Nizami rayonunun ayrı-ayrı seçki dairələrində xəstələrin, əlillərin, fiziki imkanları məhdud olanların səsvermədə iştirakına tam şərait yaradılıb. Seçki bülletenlərinin səyyar xidmət yolu ilə bu təbəqədən olan seçicilərə çatdırılması nümunəvi təşkil olunub. Seçkini izləyən beynəlxalq müşahidəçilər də bu məsələyə xüsusi dəyər verirdilər. Onların fikrincə, bütün bunlar beynəlxalq tələblərə tam uyğun gəlir.

Xəzər

Paytaxtın digər rayonlarında olduğu kimi, Xəzər rayonunda da seçicilər fəal idi. Seçki prosesini izləmək üçün bir neçə məntəqəyə baş çəkdik. Hər kəsə istədiyi namizədə azad, sərbəst və demokratik şəraitdə səs verməsi üçün şərait yaradılmışdı. Səsvermə otaqları qanunvericiliyin tələblərinə uyğun təşkil olunmuş və yeni informasiya texnologiyasının üstünlüklərinə geniş yer ayrılmışdı.

Rayonda seçki prosesi ilə tanış olmaq üçün 13 saylı Xəzər-Pirallahı seçki dairəsinin Mərdəkan qəsəbəsindəki mədəniyyət sarayında yerləşən 2 və 1 saylı seçki məntəqəsində olduq. Öncə həm beynəlxalq, həm də yerli müşahidəçilərin fikirlərini öyrəndik. Bildirdilər ki, seçki demokratik və azad formada keçir. Heç bir neqativ hal qeydə alınmayıb. Məntəqədə öz təşəbbüsü ilə müşahidəçi kimi iştirak edən İradə Babayeva və Yeni Azərbaycan Partiyasının təmsilçisi, müşahidəçi Vəfa Məmmədova səsvermə prosesində heç bir neqativ halla qarşılaşmadıqlarını və səsvermənin qanunvericiliyin tələblərinə uyğun keçirildiyini bildirdilər.

Seçicilər də onlara heç bir müdaxilənin olmadığını dedilər. Məmməd Əliyev, həyat yoldaşı Minayə və oğlu İlkin məntəqədəki şəraitdən razı qaldıqlarını bildirdilər: “Buradakı insanlar bir-birini yaxşı tanıyır. Bu səbəbdən çoxları ailə üzvləri, qonşuları ilə birlikdə səsverməyə gəlir. Biz də yığışıb ailəliklə vətəndaş mövqeyimizi bildirmək, real həyatımıza, ölkəmizin nailiyyətlərinə, gələcək perspektivinə qiymət vermək istədik. Mən şübhə etmirəm ki, yoldaşım və oğlum da mənim kimi ölkəmizin gələcək inkişafına, onu qurub yaradan və qoruyan adama səs veriblər”.

14 saylı Xəzər seçki dairəsinin olduğumuz bir neçə məntəqəsində də eyni vəziyyəti müşahidə etdik. Seçki məntəqələrində seçicilərin fəallığı hiss olunurdu. Fikirlərini öyrəndiyimiz seçicilər səsvermənin gedişatından məmnun olduqlarını və öz namizədlərinə böyük ümidlə səs verdiklərini bildirdilər. Məntəqələrdə hər bir partiyanın təmsilçisinə sərbəst şəkildə seçki prosesini müşahidə etmək üçün imkan yaradılmışdı.

24 yaşlı seçici Kamran Quliyev ikinci dəfədir prezident seçkilərində iştirak etdiyini və hər dəfə də seçimində yanılmadığını dedi: “Seçkilərdə iştirak etməyi vətəndaşlıq borcu bilirəm, məncə, hər kəs öz borcunu yerinə yetirməli, özünün, ölkəsinin gələcək taleyində maraqlı olmalıdır. Odur ki, səsvermə hüququm çatandan ölkədə keçirilən bütün seçkilərdə iştirak edirəm”.

Ümumilikdə Xəzər rayonunda 2 seçki dairəsi üzrə 73 seçki məntəqəsi fəaliyyət göstərirdi. Bütün məntəqələr daxil olmaqla rayonda 91 min 464 seçici qeydiyyata alınmışdı. Onlardan 44 min 419 nəfəri 13 saylı Xəzər-Pirallahı seçki dairəsinin, 47 min 45 nəfəri isə 14 saylı Xəzər seçki dairəsinin payına düşür.

Suraxanı

Suraxanı rayonunda da seçkilər yüksək səviyyədə demokratik şəraitdə keçdi. Müşahidə apardığımız bir neçə seçki məntəqəsində bunun şahidi olduq.

İlk baş çəkdiyimiz məntəqə 30 saylı Suraxanı 1-ci seçki dairəsinin 2 saylı məntəqəsi oldu. Səsvermə başlanan ilk saatlardan seçicilərin fəallığı diqqət çəkirdi. İnsanlar yüksək əhvali-ruhiyyədə idilər.

31 saylı Suraxanı ikinci seçki dairəsinin 104 nömrəli tam orta məktəbinin binasında yerləşən 4 saylı seçki məntəqəsinin seçkilərə yüksək səviyyədə hazırlaşdığı aydın hiss olunurdu. Məktəbdə yerləşən seçki məntəqəsinin girişi, ətrafı və səsvermə üçün ayrılan yerlərin səliqə-sahmanı, eyni zamanda təhlükəsizliyin təşkili o dəqiqə nəzərə çarpırdı.

Məntəqəyə səsvermənin başlamasından təxminən 2 saat sonra yollanmışdıq. Seçicilər fəal idilər. Onlar bir-bir, iki-iki və bəzən də ailəliklə gəlib səs verirdilər. Məntəqə seçki komissiyasının sədri Kərəm Mehdiyev səsvermənin tam normal keçdiyini və şəffaflığın qorunmasına ciddi nəzarət olunduğunu bildirdi: “Vətəndaşların səsvermə hüququndan istifadə etməsi və istədikləri namizədə səs vermələri üçün hər bir şərait yaradılıb”. Məntəqədə öz təşəbbüsü ilə müşahidəçi kimi iştirak edən Əli Eminli dedi ki, seçki qanunauyğun keçirilir: “Heç bir qayda pozuntusu müşahidə edilməyib. Hər kəs sərbəst və maneəsiz şəkildə layıq bildiyi namizədə dəstək olur”.

32 saylı Suraxanı 3-cü seçki dairəsinin Əmircan qəsəbəsindəki 1 saylı seçki məntəqəsində də seçicilərin fəallığı müşahidə olunurdu. Xüsusilə gənclər daha çox fəal idilər. Onlar təəssüratlarını, hansı namizədə səs verdikləri haqqında fikirlərini bölüşməkdən çəkinmirdilər. Söhbət zamanı əksər gənclərin fikirləri üst-üstə düşürdü. Onlar Azərbaycanda gənclərə xüsusi dövlət qayğısının, himayəsinin təzahürlərini real olaraq gördüklərini və bundan da faydalandıqlarını bildirdilər.

Baş çəkdiyimiz 2, 7, 11, 14, 20 və 26 saylı seçki məntəqələrində də eyni vəziyyəti müşahidə etdik. Məntəqələrin hər birində seçicilər sərbəst şəkildə öz hüquqlarından istifadə edirdilər. Səsvermənin nizamlı, səliqəli təşkil olunması, vətəndaşlara maneə və müdaxiləsiz hüquqlarını icra etməsi üçün yaradılan şərait seçicilərin səsvermə prosesinə yüksək həvəslə qatılmasına ciddi təsir etmişdi.

Beləcə, ölkədə son dərəcə əhəmiyyətli ictimai-siyasi hadisə olan prezident seçkilərində suraxanılılar da fəallıq nümayiş etdirdilər. Qeyd edək ki, 115 mindən yuxarı seçicinin qeydiyyata alındığı Suraxanı rayonunda 3 seçki dairəsi üzrə 89 seçki məntəqəsində səsvermə keçirildi.

Xətai

Xətai rayonunun 33, 34, 35 və 36-cı dairə seçki komissiyalarında 175287 seçici var. 131 məntəqədə səs verən seçicilər üçün hər cür şərait yaradılmışdır. 36-cı DSK-nın eyni sayda səsvermə məntəqəsində 44265 seçici qeydə alınmışdır. Müşahidə apardığımız 8, 9 və 10 saylı seçki məntəqələrində xeyli fəallıq var idi. Səsverməyə gələnlər bülleten almazdan əvvəl seçki qanunvericiliyinə uyğun olaraq ciddi yoxlamadan keçirdilər. Seçicilərin şəxsiyyət vəsiqələri və ultrabənövşəyi şüa ilə onların başqa məntəqələrdə səs verib-verməmələri yoxlanılırdı. Məntəqələrin bir çoxunda müasir informasiya-kommunikasiya texnologiyalarından istifadə olunub, veb-kamera quraşdırılıb.

Seçki prosesini bir çox yerli və xarici müşahidəçi izləyirdi. Onların arasında siyasi partiyaların, qeyri-hökumət təşkilatlarının üzvləri vardı. Seçkilərdə müşahidəçi qismində öz təşəbbüsləri ilə iştirak edənlər də az deyildi.

8 saylı seçki məntəqəsində müşahidəçilik edən Azərbaycan Sosial Demokrat Partiyasının nümayəndəsi Zabilə Hətəmova bizimlə təəssüratlarını bölüşdü: “Seçkilər yüksək səviyyədə təşkil olunmuşdur. Şəffaf, ədalətli bir proses gedir. Heç bir pozuntu qeydə alınmayıb”.

Digər müşahidəçilər - Gülnar Sofiyeva (AXCP), Sevinc Sultanova (ADP) və bitərəf Elminaz Paşayeva prosesin azad, şəffaf, heç bir təzyiq olunmadan keçirildiyini bildirdilər.

9 saylı məntəqədə müşahidə aparan xarici qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələri və müşahidəçilər seçkilərin beynəlxalq standartlara uyğun keçirilməsindən məmnun qalmışdılar. Bu barədə məlumat verən məntəqə seçki komissiyasının sədri Afət Ələkbərova bildirdi ki, fəallıq yüksək səviyyədədir və hamı sərbəst şəkildə öz namizədinə səs vermək hüququnu həyata keçirir”. Burada 5 gənc ilk dəfə səs vermək hüququndan istifadə edib.

Məntəqədə müşahidə aparan müxtəlif partiyaların nümayəndələri - Qərənfil Əlicanova (ADP), Nuranə Dadaşova (YAP), Zərifə İsmayılova (bitərəf) və Ülviyyə İsmayılova (ASDP) bu fikirdə yekdildirlər ki, səsvermə zamanı bütün prosedurlara düzgün və dəqiq riayət olunur.

10 saylı məntəqədə də seçicilər fəallıq nümayiş etdirirdilər. Şahin və Ləman Əsgərovlar səsvermədə 7 yaşlı nəvələri Ənvərlə iştirak edirdilər. Bunun maarifləndirici rolunu qeyd edən Şahin Əsgərov azad, ədalətli, demokratiyaya uyğun seçki keçirmək üçün şəffaflığın tam təmin olunduğunu vurğuladı.

Müşahidəçilər-AXCP nümayəndəsi Esmira Dəmirçiyeva, Məryəm Mehtiyeva (YAP), Zöhrə Aslanova (MMP) səsvermənin şəffaf və pozuntusuz davam etdiyini bildirdilər.

Seçki məntəqəsinin yaxınlığında ELS şirkəti “exit-poll” keçirirdi.

Sabunçu

27 saylı Sabunçu ikinci seçki dairəsinin 4 saylı seçki məntəqəsinə baş çəkdik. Əvvəlcə həm beynəlxalq, həm də yerli müşahidəçilərin fikirlərini öyrəndik. Seçkinin demokratik və azad formada davam etdiyini, heç bir pozuntunun qeydə alınmadığını söylədilər. Məntəqədə müşahidəçi kimi iştirak edən “Cəbhəçilərin təşəbbüs qrupu”nun nümayəndəsi Şəhla Abdullayeva və Yeni Azərbaycan Partiyasının nümayəndəsi Mehparə Eyyubova səsvermə prosesində heç bir neqativ halla qarşılaşmadıqlarını və səsvermənin qanunvericiliyin tələblərinə uyğun keçirildiyini bildirdilər: “Müşahidə etdiyimiz seçki məntəqəsində ədalətli, şəffaf proses gedir. Seçicilər fəallıq göstərir. Seçici hüququna malik olan hər kəs sərbəst şəkildə öz namizədinə səs verir”.

Seçicilər də onlara heç bir müdaxilənin olmadığını, müəyyən etdikləri namizədə rahat şəkildə səs verdiklərini bildirdilər. Bayram Hümbətov, Sevil Ağayeva, Xoşqədəm Qəhrəmanova məntəqədəki şəraitdən razılıq etdilər: “Biz vətəndaş mövqeyimizi bildirmək, öz gələcəyimiz, ölkəmizin uğurları naminə səs vermək üçün gəlmişik”.

Məntəqə seçki komissiyasının sədri Fuad Mirzəyev 1444 nəfər seçicinin olduğunu, onların sərbəst səs vermələri üçün hər çür şərait yaradıldığını qeyd etdi.

27 saylı Sabunçu ikinci seçki dairəsinin 29 saylı seçki məntəqəsinə yollandıq. Burada da eyni vəziyyəti müşahidə etdik. Səsvermədə ruh yüksəkliyi ilə iştirak edən hər bir seçici ümidlə öz namizədinə səs verirdi. Fikirlərini öyrəndiyimiz seçicilər səsvermənin gedişatından razı qaldıqlarını dedilər. Səsverməyə iki yaş yarımlıq oğlu Mahmudla gələn Zemfira Ələsgərova və qayınanası Qətibə Ələsgərova, Nailə Hacıyeva, Ayaz Məmmədov bir vətəndaş kimi çox rahat şəkildə məntəqəyə gələrək istədikləri namizədə səs verdiklərindən məmnunluqlarını ifadə etdilər.

Bu məntəqədə də hər bir partiyanın təmsilçisinə sərbəst şəkildə seçki prosesini müşahidə etmək imkanı yaradılmışdı. Müşahidəçi kimi iştirak edən müstəqil namizəd Zahid Orucun nümayəndəsi Aysel Şükürova da, Müasir Müsavat Partiyasının nümayəndəsi Gilas Mehdizadə də seçki prosesinin şəffaf və ədalətli aparıldığını, indiyədək heç bir neqativ halın qeydə alınmadığını bildirdilər.

Məntəqə seçki komissiyasının sədri İradə Bayramova dedi: “1317 nəfər seçicimiz var. Hər şey göz önündədir. Seçki prosesi çox yaxşı səviyyədə, ədalətli şəkildə, şəffaf təşkil olunub, seçicilərimiz fəaldır”.

27 saylı Sabunçu ikinci seçki dairəsinin 38 saylı seçki məntəqəsində də seçicilər fəallıq göstərir və sərbəst şəkildə hüquqlarından yararlanırdılar. Məntəqə seçki komissiyasının sədri Telman Novruzov da seçicilərin fəallığını xüsusi diqqətə çatdırdı: “1250 seçicimiz var. Məntəqəmizdə seçkinin demokratik, ədalətli şəkildə keçirilməsi və prezidentliyə namizədlərin nümayəndələrinin prosesi izləməsi üçün bütün lazımi şərait yaradılıb”.

26 saylı Sabunçu birinci seçki dairəsi və 28 saylı Sabunçu üçüncü seçki dairəsinin 6, 11, 34 və digər seçki məntəqələrində də eyni vəziyyəti müşahidə etdik: səsvermə öz axarı ilə davam edirdi.

Qeyd edək ki, ümumilikdə Sabunçu rayonunda 3 seçki dairəsi üzrə 112 seçki məntəqəsi fəaliyyət göstərirdi. Seçicilərin sayına gəldikdə isə bütün məntəqələr üzrə rayonda 151 min 742 seçici qeydiyyata alınmışdı.

Qaradağ

Prezident seçkiləri günü ölkənin hər yerində olduğu kimi, Qaradağ-Binəqədi-Yasamal 12 saylı seçki dairəsində də seçici fəallığı müşahidə olunurdu. Seçki dairəsinin 37 məntəqəsindən 12-də veb-kameralar quraşdırılmış, məntəqələr digər texniki vasitələrlə təmin edilmişdi.

Dairənin 9 saylı məntəqə seçki komissiyasının sədri Marina Hüseynli bildirdi ki, məntəqədə namizədlərin və qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələri seçkinin gedişini müşahidə edirlər. Bundan başqa, məntəqədə ATƏT-in Estoniyadan olan müşahidəçiləri də seçkiləri izləyirlər. İstər yerli, istərsə də beynəlxalq müşahidəçilər seçkilərin demokratik və şəffaf keçməsini təsdiq edirlər. Onlar tərəfindən qanun pozuntusu qeydə alınmayıb.

Seçici Tofiq Hafizov dedi ki, yaşlı adamam, dünyanın gedişatından da xəbərim var. Dünyada gedən müharibələri, dağıntıları, insan ölümlərini və göz yaşlarını hər gün televiziyadan seyr edirik. Ona görə də ölkəmizdəki sabitliyin, inkişafın davam etməsi üçün ən layiqli namizədə səs verdim.

Dairənin 1 saylı məntəqə seçki komissiyasının sədri İntizar İsmayılova bildirdi ki, məntəqədə seçkinin gedişini izləmək üçün veb-kameralar quraşdırılıb. Bütün namizədlərin və qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələrinə seçkinin gedişini izləmək üçün lazım olan şərait yaradılıb. Məntəqədə beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri də seçki prosesini yaxından izləyirdi. Onlar tərəfindən seçkilərin keçirilməsində qanun pozuntusu barədə heç bir irad bildirilməyib. Seçki prosesində vətəndaşlar mütəşəkkil iştirak ediblər.

Seçici Xuraman Həsənova söylədi ki, bir qadın kimi ölkədə olan inkişafdan, sabitlikdən razıdır. Bildirdi ki, onun üçün ən önəmlisi ölkədə olan əmin-amanlığın qorunmasıdır: “İstəyirəm ki, balalarımız rahat yaşasınlar. Buna görə də ölkədə aparılan indiki siyasəti dəstəkləyərək ən layiqli namizədə səs verdim. Mən ölkəmizin inkişafına, əmin-amanlığına səs verdim”.

Yasamal

Yasamal rayonunun ərazində 15, 16,17 saylı 3 dairə seçki komissiyası və 12 saylı bir müştərək dairə seçki komissiyası var. 92 daimi məntəqədə seçkilər keçirilir. Seçicilərin sayı 120799 nəfərdir.

Əvvəlcə internetdə onlayn rejimdə bu rayonda keçirilən seçkiləri məntəqə-məntəqə izlədik, seçkilərin səliqəli, qüsursuz təşkil edildiyini gördük. Buna baxmayaraq, prosesi yerində izləmək üçün 16 saylı dairə seçki komissiyasının 23 saylı seçki məntəqəsinə baş çəkdik. Məntəqənin sədri İlahə Əliyeva seçkinin şəffaf keçdiyini, seçicilərin xüsusi fəallığını və tədbiri izləyən beynəlxalq və yerli müşahidəçilərin aktivliyini qeyd etdi.

Biz seçki məntəqəsinin qarşısında ağbirçək qadınla tanış olduq. Solmaz Kərimova dedi ki, 79 yaşı var, başını da bir dəfə həcc ziyarətinə gedəndə pasporta şəkil çəkdirmək üçün açıb. “Kimə səs verdin, ana?” - deyib soruşuruq.

- Qada-bala, ölüm-itim çox görmüşəm, oğul. Biz qocalar üçün bugünkü əmin-amanlıqdan qiymətli heç nə yoxdur. Kim bizə bu sülhü yaradıbsa, kim ölkənin dinc yaşaması üçün canını qoyubsa, elə ona da səs verdim. Mən ara qarışdırana, qana çağırana, boğazdan yuxarı danışana səs verə bilmərəm.

17 saylı dairə seçki komissiyasının sədri Qədir Kazımovla görüşdük. Dairənin 28 daimi, 30 müvəqqəti seçki məntəqəsində 40068 seçici səs vermişdir. Daimi seçki məntəqələri rayonun ərazisində, müvəqqəti seçki məntəqələrinin 29-u isə xarici ölkələrdəki səfirlik və konsulluqlarda yerləşir. “Şərqdə seçkilər qurtarıb, Qərbdə isə seçicilərimiz hələ oyanmayıblar” - deyən Qədir müəllim izah edir ki, “Pekinlə Los-Anceles arasında saat fərqi belədir. Dünyanın bir üzündə gün günortadan keçir, o biri üzündə isə gecə yarıdır, hələ sübhə saatlar var.

Qədir müəllimlə söhbətimiz uzun çəkmədi. Çünki müxtəlif ölkələrdəki səfirliklərdən və konsulluqlardan zənglər gəlir, məlumatlar verilirdi. Bu azmış kimi Mərkəzi Seçki Komissiyasından da zəng vurdular ki, 17 saylı dairə seçki komissiyasının ərazində 52 saylı məktəbdə seçki qutusunun şəffaf olmaması ilə bağlı KİV-ə məlumat verilib. Qədir müəllim təcili DSK-nın üzvlərindən bir neçəsini həmin əraziyə göndərdi ki, araşdırsınlar, qutuların da şəklini çəksinlər. Aydın oldu ki, bütün qutular şəffafdır və 52 saylı məktəbin də bu seçki dairəsinə heç bir aidiyyəti yoxdur.

16 saylı dairə seçki komissiyasının 25 saylı seçki məntəqəsində də seçici fəallığının şahidi olduq. Məntəqə seçicilərlə dolu olsa da, ciddi nizam-intizam var idi, sakitlik hökm sürürdü.

Azərbaycan.- 2018.-12 aprel- S.8-9.