Prezident qayğısının bariz təcəssümü

Əhalinin rifah halının daha da yüksəldilməsi İlham Əliyevin sosial siyasətinin prioritetidir

Hər bir dövlətin əsas funksiyalarından biri əhalinin sosial müdafiəsini təşkil etmək, maddi nemətlərin ədalətli bölgüsünə nail olmaq, daxili siyasətin sosialyönümlüyünü ön planda saxlamaq, vətəndaşların sosial rifah halını yaxşılaşdırmaqdır.

İnkişaf etmiş, yaxud inkişaf etməkdə olan ölkələr xalqlarının sosial rifahı yüksək olan dövlət qurmağı hədəf kimi qarşılarına məqsəd qoymuş, bunu öz konstitusiyalarında, qanunlarında təsbit etmişlər.

Azərbaycanda da dövlət daim öz vətəndaşına qayğı ilə yanaşır, onun rifahının yüksəldilməsini, sosial problemlərinin həllini prioritet vəzifə kimi müəyyənləşdirir və bu istiqamətdə məqsədyönlü siyasət həyata keçirir.

Vətəndaşının maraqlarını hər şeydən üstün tutan dövlət

Bu gün əhalisinin sosial müdafiəsinin təmin edilməsi Azərbaycan dövlətinin qarşısında duran strateji vəzifələrdən biridir. Yəni sosial siyasət dövlət siyasətinin prioritetidir.

Bunu dəyərləndirərkən Prezident İlham Əliyev qeyd edib ki, sosial siyasət həmişə prioritet olub və bundan sonra da olacaq. Bütün atılan addımlar bir daha onu göstərir ki, Azərbaycan sosial dövlətdir: "Siyasətimizin mərkəzində Azərbaycan vətəndaşı dayanır. Azərbaycan vətəndaşının maraqları bizim üçün hər şeydən üstündür. Azərbaycanda iqtisadi islahatların həyata keçirilməsi insanların daha da yaxşı yaşamaları məqsədi daşıyır”.

Azərbaycanın sosial dövlət quruculuğu sahəsində əldə etdiyi zəngin təcrübə analoji inkişaf yoluna yeni qədəm qoymuş digər ölkələr üçün model rolunu oynaya bilər. Bu modelin unikallığı məhz ondan ibarətdir ki, yeni mülkiyyət formalarının yaranmasına, sahibkarlığın daha sürətli inkişafına yönəlmiş kompleks tədbirlər sistemi əhalinin sosial baxımdan nisbətən zəif təbəqəsinin maraqlarını inkar etmir. Aztəminatlı təbəqənin mənafeyi mütləq nəzərə alınır və ölkəmizdə bazar iqtisadiyyatının inkişafı üçün atılan hər bir addım bu təbəqənin maraqları ilə uzlaşdırılmaqla həyata keçirilir.

Dövlətin sosial qayğısı real statistik göstəricilərdə

Azərbaycan dövlətinin sosial qayğısı cəmiyyətin bütün təbəqələrini əhatə edir. Vətəndaşın maraqları, onun rifahı daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Bunu statistik göstəricilərə nəzər yetirdikdə aydın şəkildə görə bilərik. Son 15 ildə -

- Maaşlar təxminən 7 dəfə, pensiyalar 10 dəfədən çox artıb;

- yoxsulluq 50 faizdən 5,4 faizə düşüb;

- 3100-dən çox məktəb tikilib və təmir edilib;

- 640-dan çox xəstəxana tikilib və ya yenidən qurulub;

- 290 minədək məcburi köçkün yeni evlərlə, mənzillərlə təmin edilib;

- Qarabağ müharibəsi əlillərinə 6144 avtomobil verilib;

- 1279 hərbçi ailəsinə dövlət tərəfindən mənzillər tikilib;

- ölkədə 1,5 milyona yaxın yeni iş yeri açılıb.

Bu il 5800 məcburi köçkün, 626 şəhid ailəsi yeni evlərlə təmin edilib

Dövlət aztəminatlı ailələrin, şəhid ailələrinin, Qarabağ əlillərinin, məcburi köçkünlərin mənzil-məişət problemlərinin həlli üçün ardıcıl tədbirlər görür və bu sahədə neqativ halların tam aradan qaldırılması istiqamətində ciddi addımlar atır.

Ötən il 12 min, bu il isə 20 min məcburi köçkün (5800 ailə) yeni evlərlə təmin edilib. 2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün, müstəqilliyinin və konstitusiya quruluşunun müdafiəsi ilə əlaqədar əlil və şəhid ailələrindən olan 315 nəfər mənzil və fərdi evlə təmin ediliblər.

Prezident İlham Əliyevin 2 avqust 2018-ci il tarixli sərəncamı ilə Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələri üçün bu il əlavə olaraq minimum 300 mənzilin alınması üçün 20 milyon manat vəsait ayrılıb. Bu da cari ildə Qarabağ müharibəsi əlillərinə və şəhid ailələrinə verilməsi nəzərdə tutulan mənzillərin sayının 2,4 dəfə artırılmasına imkan yaradıb.

Bu il 626 şəhid ailəsinə, Qarabağ müharibəsi əlillərinə dövlət tərəfindən mənzillər verilib və gələn il ən azı 800 mənzil veriləcək.

2018-ci ildə Qarabağ müharibəsi əlillərinə 265 avtomobil verilib

Bundan başqa Qarabağ müharibəsi əlilləri dövlət tərəfindən minik avtomobilləri ilə təmin olunurlar. Bu il 265 nəfər əlilə avtomobil verilib. Ötən il əlilliyi olan şəxslərə 33 min ədəd protez-ortopedik məmulat və reabilitasiya vasitəsi, tibbi göstərişi olan əlillərə 1193 ədəd əlil arabası verilib, 39,8 min nəfərə bərpa xidməti göstərilib.

Prezident təqaüdü ilə yanaşı, müharibə əlillərinin böyük əksəriyyəti əlilliyə görə əmək pensiyası, qalan bir qismi isə əlilliyə görə müavinət alır. Eyni zamanda müharibə əlillərinin uşaqlarına aylıq sosial müavinət verilir.

Həm şəhid ailələrinin, həm də Qarabağ müharibəsi əlillərinin uşaqlarının dövlət ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrində ödənişli təhsil haqları dövlət büdcəsi hesabına ödənilir. Şəhid ailələrinə ayda 242 manat Prezident təqaüdü verilir. Əmək pensiyası almaq hüququ olmayan şəhid ailəsi üzvlərinə kommunal, nəqliyyat və digər xidmətlər üçün aylıq sosial müavinət verilir.

Milli Qəhrəmanlara (və ya həlak olanların ailələrinə) aylıq 1500 manat Prezident təqaüdü ödənilir. Milli qəhrəmanların ailə üzvlərinin əmək pensiyasına hər ay 110 manat əlavə edilir.

"Məzun evi”ndə 209 nəfər kimsəsiz uşaq yerləşdirilib

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın təşəbbüsü ilə yaradılmış dövlət uşaq müəssisələrinin valideyn himayəsindən məhrum olmuş məzunları üçün "Məzun evi” sosial müəssisəsinə bu kateqoriyadan olan 209 nəfər yerləşdirilib və onlar üçün həmin müəssisədə xalça və tikiş sexləri yaradılaraq iş yerləri açılıb.

1080 nəfərə tam dövlət təminatında olmaqla sosial müəssisələrdə, 11 min nəfərə isə evlərində sosial xidmət göstərilib, 7 min 700 nəfər əlilliyi olan şəxs sanatoriya-kurort müalicəsinə və istirahət mərkəzlərinə göndərilib. 29 qeyri-hökumət təşkilatı ilə birlikdə icra edilən 61 layihə üzrə 4100 nəfər çətin həyat şəraitində olan uşaq sosial müdafiə tədbirlərinə cəlb olunub.

Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə son 15 ildə əhalinin sosial rifahının yüksəldilməsi və sosial infrastrukturun ən müasir standartlara uyğun yenidən qurulması istiqamətində məqsədyönlü siyasət həyata keçirilib və mühüm uğurlar əldə olunub. Sosial məsələlərin həlli ilə bağlı ölkədə çoxsaylı dövlət proqramları, böyük layihələr həyata keçirilib. Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair üç dövlət proqramı, həmin sənədlərə çoxsaylı əlavələr qəbul olunub və icra edilib.

Əlbəttə ki, bu siyasətin əsas mahiyyəti yoxsulluğu aradan qaldırmaq, aztəminatlı əhali qruplarının dayanıqlı təminat sistemini yaratmaq, bununla da ölkə əhalisinin həyat şəraitinin uzunmüddətli yaxşılaşdılırmasına nail olmaqdır. Son 15 ildə maaşların, pensiyaların, təqaüdlərin, sosial müavinətlərin dəfələrlə artması, işsizlik probleminin getdikcə aradan qaldırılması bunları bir daha təsdiqləyir. Onu da əlavə edək ki, hazırda Azərbaycanda işsizlik 5 faizdir.

Dövlət başçısının növbəti humanist təşəbbüsü

Son günlər geniş müzakirə mövzusuna çevrilən şəhid hərbi qulluqçuların vərəsələrinə 11 min manat məbləğində birdəfəlik ödəmələrin verilməsi dövlət başçısının növbəti humanist təşəbbüsü kimi qiymətləndirilir.

Prezident İlham Əliyevin "Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü uğrunda həlak olmuş, ölmüş və hərbi əməliyyatlarla əlaqədar xəbərsiz itkin düşdüyünə görə ölmüş elan edilmiş hərbi qulluqçuların ailə üzvlərinin sosial müdafiəsinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” 2018-ci il 19 aprel tarixli 1 nömrəli fərmanına əsasən qeyd olunan şəhid hərbi qulluqçuların vərəsələrinə 11 min manat məbləğində birdəfəlik ödəmələrin verilməsi nəzərdə tutulub.

2897 şəhid üzrə 3856 vərəsəyə birdəfəlik ödəmə verilməsi barədə qərar qəbul edilib. Birdəfəlik ödəmənin verilməsindən ötrü 2018-ci il üçün 58 milyon, 2019-cu il üçün 50 milyon manat ayrılıb. Ümumiyyətlə, 10 minə yaxın şəhid ailəsinə dövlət tərəfindən 11 min manat vəsait verilməsi nəzərdə tutulub.

Artıq Milli Məclisdə təsdiq olunan 2019-cu ilin dövlət büdcəsi müasir makroiqtisadi şəraitin yaratdığı yeni iqtisadi təlatümləri və reallıqları, habelə ölkəmizin üzləşdiyi strateji çağırışları nəzərə alır, Prezident İlham Əliyevin ənənəvi olaraq sosialyönümlü siyasətinin davam etdirilməsi üçün müvafiq maliyyə təminatını yaradır. Gələn ilin büdcəsinin başlıca istiqamətləri isə ölkə iqtisadiyyatının inkişaf tempinin qorunub saxlanmasını, sosial-iqtisadi islahatların daha dinamik şəkildə davam etdirilməsini, əhalinin maddi rifahının təmin olunmasını və sosial şəraitinin yaxşılaşmasını və digər tədbirləri özündə əks etdirir.

5 milyon manat bayram hədiyyəsi

Dövlət başçısının son sərəncamı da bir daha təsdiqlədi ki, cənab İlham Əliyev hər zaman xalqının sosial rifah halının yaxşılaşdırılmasını daim diqqət mərkəzində saxlayır. Bu ay ünvanlı dövlət sosial yardımı alan ailələrin hər birinə Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü və Yeni il bayramı münasibətilə 100 manat məbləğində birdəfəlik yardım ödənilməsi bunun bariz nümunəsidir.

Qeyd edək ki, birdəfəlik yardımın maliyyələşdirilməsi üçün 2018-ci il dövlət büdcəsində ünvanlı dövlət sosial yardımı və sosial müavinətlər üçün nəzərdə tutulmuş vəsaitin xərclənməmiş qalıq hissəsindən 5 milyon manat vəsait ayrılıb.

Əhalinin aztəminatlı hissəsi dövlətin sosial siyasətində həmişə diqqət mərkəzində olub. Hələ 2003-cü ilin fevralında yoxsulluğun azaldılması haqqında ilk dövlət proqramı təsdiqlənib, 2008-ci ildə növbəti belə proqram qəbul edilib.

2017-ci ildən etibarən aztəminatlı ailələrə aktivlər verilməsi onların məşğulluğunun təmin edilməsi istiqamətində mühüm addım olub. 2018-ci ildə 7 min belə ailənin məşğulluq proqramına cəlbi nəzərdə tutulmuşdu.

Xalqa hesabat verməklə nümunə göstərən lider

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin tabeçiliyində yaradılmış "Ailə Biznesinə Asan Dəstək” (ABAD) mərkəzləri də dekorativ-tətbiqi xalq sənətkarlığı və kənd təsərrüfatı sahəsində fəaliyyət göstərən ailə bizneslərinə dəstək layihələri həyata keçirir. Bu ilin avqustunda yaradılan "Dayanıqlı və Operativ Sosial Təminat Agentliyi” (DOST) publik hüquqi şəxsi əhalinin məşğulluğuna, əmək, sosial müdafiə və təminat sahələrində vətəndaşlara göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə, şəffaflığın artırılmasına töhfə verir.

Göründüyü kimi, Azərbaycan Prezidentinin əsas məqsədlərindən biri əhalinin sosial rifah halını ən yüksək səviyyəyə çatdırmaq, ölkəmizi dünyanın inkişaf etmiş dövlətinə çevirmək, sosial rifah dövləti səviyyəsinə yüksəltməkdir.

Cənab İlham Əliyev həm də bütün zamanlarda xalqa xidmətlə, xalqa hesabat verməklə nümunə göstərib. Dövlət başçısının regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair birinci dövlət proqramının icrasına həsr olunmuş 5 fevral 2014-cü il tarixli konfransda söylədiyi - "xalqın birinci xidmətçisi mənəm və bütün dövlət məmurları belə işləməlidir” fikirləri bir daha sözlə əməlin vəhdət təşkil etdiyini təsdiqləyən real faktdır.

Rəşad BAXŞƏLİYEV