Firudin Qurbanov: “1988-ci ildən bəri ermənilər
tərəfindən Qarabağda 4 milyondan çox nüsxə
kitab və əlyazma yandırılıb”
Fevralın 27-də Şamaxıda Təhsil Nazirliyinin təşkilatçılığı və rayon icra hakimiyyətinin dəstəyi ilə ilk “Novruz mühazirəsi” keçirilib.
AZƏRTAC xəbər verir ki, “Novruz mühazirəsi” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımının 100 illiyi haqqında” 2018-ci il 18 yanvar tarixli sərəncamına uyğun olaraq, erməni-bolşevik silahlı dəstələrinin 100 il əvvəl azərbaycanlılara qarşı törətdikləri cinayətlər barədə həqiqətlərin ictimaiyyətə daha dolğun çatdırılması, əcnəbi tələbələrin bununla bağlı məlumatlandırılması məqsədilə təşkil olunur.
Mühazirədə təhsil nazirinin müavini Firudin Qurbanov, rayon icra hakimiyyətinin başçısı Asif Ağayev, ictimaiyyət nümayəndələri, KİV təmsilçiləri, eləcə də respublikamızın ali məktəblərində təhsil alan Türkiyə, Rusiya, İran, Çexiya, Çin, Banqladeş, Yunanıstan və digər ölkələrdən ümumilikdə 30 əcnəbi tələbə iştirak edib.
Əvvəlcə ümummilli lider Heydər Əliyevin büstü önünə əklil qoyulub. Sonra qonaqlar Şamaxı soyqırımı qurbanlarının xatirəsinə ucaldılan abidəni ziyarət ediblər.
“Novruz mühazirəsi”nin iştirakçıları 1918-ci ildə Şamaxı soyqırımı zamanı ən böyük qırğının törədildiyi Cümə məscidinə gəliblər. Burada onlara məscid və törədilən qırğınlar barədə məlumat verilib. Bildirilib ki, Şamaxı Cümə məscidi Azərbaycan Respublikasının ərazisində mövcud olan ən qədim məsciddir. 743-744-cü illərdə inşa edilib. Cənubi Qafqazda və Yaxın Şərqdə Dərbənd Cümə məscidindən (734-cü il) sonra tikilib. 1918-ci ilin aprelində Bakıda törədilən qırğınlarda ağlasığmaz vəhşilikləri ilə tanınan Stepan Lalayan və Tatevos Əmirovun başçılıq etdikləri erməni quldur dəstələri Şamaxıda silahsız insanları amansızcasına qırarkən əhalinin sığındığı məscidi də yandırıb, 1700-dən çox günahsız insanı qətlə yetiriblər. Soyqırımı zamanı ciddi ziyan dəyən tarixi mədəniyyət abidəsində Prezident İlham Əliyevin sərəncamına əsasən 2010-2013-cü illərdə restavrasiya işləri aparılıb.
Sonra tədbir Şamaxı şəhəri İncəsənət Təhsili Mərkəzində davam etdirilib. Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni səsləndirilib, soyqırımı qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad olunub.
Rayon icra hakimiyyətinin başçısı Asif Ağayev 1918-ci ilin martında Şamaxıda törədilən soyqırımı faktlarından danışıb. Bildirib ki, Şamaxı qəzasında iki dəfə törədilən soyqırımı nəticəsində şəhərin 21 min nəfər müsəlman əhalisinin 8-10 mini qətlə yetirilib. Qırğınlar yalnız şəhərdə deyil, qəzanın kəndlərində də həyata keçirilib və 1918-ci ilin iyul ayının ortalarınadək, bu ərazilər türk-Azərbaycan qoşunları tərəfindən azad olunana qədər davam edib. Həmin dövrdə Şamaxı qəzasının 106 kəndi yandırılıb və dağıdılıb.
Təhsil nazirinin müavini Firudin Qurbanov çıxış edərək 1918-ci il qətliamının xalqımıza qarşı həyata keçirilən soyqırımı siyasətinin ən dəhşətli təzahürlərindən biri olduğunu, ermənilər tərəfindən insanlığa sığmayan qanlı əməllər törədildiyini diqqətə çatdırıb. Nazir müavini təkcə insanların öldürülmədiyini, eyni zamanda maddi-mədəniyyət, tarixi abidələrimizin də məhv edildiyini bildirib.
Dağlıq Qarabağ münaqişəsindən də danışan F.Qurbanov 1988-ci ildən bəri ermənilər tərəfindən Qarabağda 4 milyondan çox nüsxə kitab və əlyazmanın yandırıldığını qeyd edib.
Daha sonra tarix elmləri doktoru, professor Anar İsgəndərov “Azərbaycanlıların soyqırımı: yüz ilin yaddaşında” mövzusunda mühazirə ilə çıxış edib. Real faktlara, tarixi sənədlərə və arxiv materiallarına əsaslanan A.İsgəndərov erməni millətçilərinin və onların havadarlarının azərbaycanlılara qarşı təcavüzü nəticəsində yüz minlərlə insanın qətlə yetirildiyini qeyd edib. Mühazirədə bildirilib ki, ermənilər tərəfindən xalqımıza qarşı davamlı olaraq soyqırımı, deportasiya və etnik təmizləmə siyasəti həyata keçirilib. Heç vaxt torpağı, dövləti olmayan ermənilərin bu gün əzəli torpaqlarımız olan İrəvan xanlığında dövlət qurması, Qarabağı və ətraf rayonları işğal etməsi erməni xislətinin əsl mahiyyətini göstərir.
Qeyd edək
ki, Təhsil Nazirliyi
2016-cı ildən etibarən “Novruz
mühazirələri” keçirir.
Mühazirələrdə deputatlar, alimlər,
beynəlxalq və yerli təhsil ekspertləri
tərəfindən Azərbaycanın tarixi,
elmi, mədəniyyəti və təhsili
üzrə müxtəlif məsələlər ictimaiyyətə
çatdırılır.
Azərbaycan.- 2018.- 28 fevral.- S.7.