Bakı “Expo 2025” üçün ən ideal namizəddir

Azərbaycan “İnsan kapitalını inkişaf etdirək, daha yaxşı gələcək quraq” təşəbbüsü ilə bu beynəlxalq tədbirin möhtəşəm tarixini yaradacaq

Azərbaycan beynəlxalq səviyyəli tədbirlərin keçirilməsində öz sözünü demiş ölkələr sırasındadır. Artıq respublikamızda keçirilən tədbirlər ənənə halını almaqla, dünyanın mötəbər siyasi mərkəzləri, o cümlədən BMT tərəfindən dəstəklənir. Azərbaycanın təşəbbüsü ilə keçirilən mədəniyyətlər, sivilizasiyalararası dialoq və humanitar forumlar bütün dünyada sülhə, mədəniyyətə töhfə vermək üçün mühüm tədbirlərdir. “Bakı prosesi” artıq dünyaya səs salan siyasi platformadır.

Bu forumların keçirilməsi üçün Azərbaycanın seçilməsi təsadüfi deyil. Çünki qədim və zəngin mədəniyyətə malik, müxtəlif ənənələrin, sivilizasiyaların mövcud olduğu Azərbaycan bu formatda tədbirlərin keçirilməsi üçün nümunəvi məkandır. Bunlarla yanaşı, Bakıda bir sıra digər beynəlxalq tədbirlər keçirilib. Ölkəmiz “Eurovision” mahnı müsabiqəsini, Birinci Avropa Oyunlarını, 42-ci Dünya Şahmat Olimpiadasını, “Formula- 1” Bakı Qran prisini, IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarını ən yüksək səviyyədə təşkil etməklə mükəmməl təşkilatçılıq nümunəsi ortaya qoyub.

Ötən il isə Bakının növbəti beynəlxalq tədbirə - Beynəlxalq Sərgilər Bürosunun 2025-ci ildə keçiriləcək Ümumdünya Sərgisinə (“Expo 2025”) evsahibliyi etmək üçün namizədliyi irəli sürülüb. Bu münasibətlə keçən il noyabrın 14-də Parisdə təşkil olunan qəbulda Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva qeyd edib ki, Bakıda keçiriləcək sərgi Beynəlxalq Sərgilər Bürosuna yeni bazarda yeni auditoriya ilə təmasa girmək imkanı verəcək, yeni bölgədə, yeni dövrdə yeni bir tarix yazmaq imkanı yaradacaq. Ümumdünya Sərgisinə evsahibliyi etmək üçün Azərbaycanın təklifini dəstəkləmək məqsədilə əsas məqamları da diqqətə çatdıran Mehriban xanım Əliyeva deyib: “Bakı sərgisi 26 illik müstəqillik dövründə Azərbaycanın əldə etdiyi nailiyyətlərin tanıdılması üçün daha bir imkan olacaqdır. Bu həmçinin bütün gənc, müstəqil ölkələr üçün çox güclü bir stimul olacaqdır. 2025-ci ildə Ümumdünya Sərgisini təşkil etmək bizim səmimi istəyimizdir. Əgər bu şərəfə layiq görüləriksə, biz bütün dünyanı Azərbaycanda və gözəl şəhərimiz olan Bakıda qürurla qarşılayacağıq”.

Tarixi 1851-ci ilə gedib çıxan ümumdünya sərgisi dünyada ən böyük və ən davamlı qlobal tədbir hesab olunur. Bir neçə ay davam edən sərgidə təşkil edilmiş pavilyonlar milyonlarla insanı cəlb edir. Ölkəmizin ümumdünya sərgisində iştirakı 2000-ci ildən başlayır. Azərbaycanın “Expo” hərəkatında iştirakı son üç ildə daha da intensivləşib. Məhz Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi və töhfələri ilə Azərbaycan bu sərgilərdə yüksək səviyyədə iştirak edib.

Bakı ilə yanaşı, Rusiyanın Yekaterinburq və Yaponiyanın Osaka şəhərlərinin də “Expo 2025” Ümumdünya Sərgisinin keçirilməsi üçün namizədliyi irəli sürülüb. Sərginin keçiriləcəyi şəhər isə bu ilin noyabrında 170 üzv ölkə tərəfindən müəyyən olunacaq. Əgər Bakı şəhəri səsvermədə qalib gələrsə, Bakının hava limanına yaxın, bütün nəqliyyat infrastrukturu ilə təmin edilmiş 200 hektarlıq məkanda böyük “Expo” kəndi salınacaq.

Bakıda 2025-ci ildə keçiriləcəyi təqdirdə, sərginin mövzusu “İnsan kapitalı”nın inkişafı olacaq. “İnsan kapitalı” bugünkü qlobal və rəqəmsal iqtisadiyyatda ən böyük vasitədir. Zəngin təcrübəyə, keyfiyyətli təhsilə və səriştəli idarəçilik qabiliyyətinə malik kadr potensialı cəmiyyətin inkişafına, əhalinin rifahının yüksəlməsinə və eyni zamanda, dövlətin dünyəvi, mədəni, tolerant və idman ölkəsi kimi nüfuzunun möhkəmlənməsinə xidmət edir.

Ortaya dəyərli məhsul çıxarmaqla cəmiyyətə fayda verə biləcək kadrlar “İnsan kapitalı”nın inkişafı deməkdir. Qeyd etməliyik ki, bu istiqamətdə Azərbaycan çətin və uzun yol keçib. Bu yol, müasir dövrün tələblərinə və çağırışlarına uyğun olaraq bu gün də davam edir. Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan və Heydər Əliyev ikinci dəfə hakimiyyətə gəldikdən sonra ölkəmiz sabitlik və davamlı inkişaf yoluna qədəm qoyub. Ümummilli liderin uğurlu siyasi kursunun müvəffəqiyyətlə davam etdirilməsi dövlətimizi yeniləşmə və müasirləşmə mərhələsinə çıxarıb. Bu mərhələdə iqtisadi-sosial, elmi-texniki və hərbi sahələr üzrə innovativ, mütərəqqi və ən son elmi yeniliklərə söykənən nailiyyətlərin əldə olunmasında və inkişafında, dünyaya və qabaqcıl beynəlxalq institutlara sürətlə inteqrasiya etmək imkanlarının yaradılmasında “insan kapitalı”nın yeri və rolu mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Müasir, innovativ iqtisadiyyatın formalaşdırılması, yeni biznes layihələrinin irəli sürülməsi peşəkar kadr potensialının daim möhkəmlənməsini və inkişafını zəruri edir. Burada əlbəttə, mühüm amil təhsil sistemi üzrə zəruri olan islahatlardır. İnsan kapitalının inkişafı üçün təməli şərt isə ölkədə mövcud siyasi sabitlikdir və iqtisadi inkişafdır. Fəxrlə deyə bilərik ki, Azərbaycanın son 15 ildə inkişafı və neft strategiyasının uğurla həyata keçirilməsi neft kapitalının insan kapitalına çevrilməsini uğurla təmin edib. Respublikamızda minlərlə yeni məktəbin tikintisi, xarici ölkələrdə təhsil proqramının həyata keçirilməsi, orta məktəblərdə informasiya texnologiyaları layihələrinin tətbiqi məhz bu amala xidmət edir.

Təhsil sahəsindəki islahatlar həm də akademik sektorun real təcrübi işlə sıx təmasda olmasını nəzərdə tutur. Bu o deməkdir, təhsil sistemində əldə edilən bilik və bacarıqlar özəl və dövlət sektorundakı layihələrlə uzlaşdırılmalıdır və işə götürən və götürülən arasında effektiv körpü yaranmalıdır. Bu ali təhsil müəssisələri və peşə məktəblərini yeni bitirmiş tələbələr üçün bugünkü bazarda tələb olunan iş bacarıqlarının təmin olunmasına xidmət edən addımdır. Artıq təhsil sistemində xüsusi istedadlı tələbələrdən ibarət SABAH qrupları yaradılması, müəllimlərin attestasiyası qaydalarının hazırlanması, şəffaflıq və digər bu kimi vacib islahatlar həyata keçirilib.

Təbii ki, bu sahədə peşə təhsilinin də inkişaf etdirilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. “Milli iqtisadiyyat və iqtisadiyyatın əsas sektorları üzrə strateji yol xəritələrinin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı ilə “Azərbaycan Respublikasında peşə təhsili və təliminin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi” təsdiqlənib. Bu sənəd peşə təhsili sahəsində qabaqcıl, beynəlxalq təcrübəyə əsaslanaraq yeni islahatların həyata keçirilməsinə yol açıb.

“İnsan kapitalı” yaxın gələcəkdə Azərbaycan da daxil olmaqla bütün ölkələrin ən əsas tələbat duyduğu sərvət olacaq. Bu, beynəlxalq səviyyədə tərəfdaşlarla danışıq apara biləcək, qabaqcıl, yaxşı təhsilli, müasir dünyagörüşlü və ən əsası, vətənpərvərlik hissinə malik kadrların formalaşması deməkdır. “Expo 2025” sərgisinin Bakıda keçirilməsi məhz buna görə ölkəmizə böyük xeyir verə bilər. Belə bir mötəbər sərgi çoxsaylı tanınmış beynəlxalq innovativ təşkilatların və şirkətlərin respublikamızda bir araya gəlməsinə, Azərbaycanda yeni baxışlı sahibkarlar təbəqəsinin formalaşmasına, məqsədyönlü surətdə beynəlxalq standartlara uyğun peşəkar və səriştəli kadr potensialının möhkəmlənməsinə təkan və bu sahədə həyata keçirilən dövlət siyasətinə dəstək verəcək. Bu mənada, “Expo 2025” sərgisi mühüm hadisə, təlimverici mühit xarakterli bir tədbir olacaq. Sərginin təşkilatçıları tərəfindən paytaxtımızın ən əlverişli məkan kimi qəbul ediləcəyinə inanırıq.

Tamerlan VAHABOV,

“İvy Group” şirkətinin təsisçisi,

ABŞ Corctaun Universitetinin məzunu

Azərbaycan.- 2018.-15 mart.- S.6.