Hərbi büdcə yenə də artırılır

İlham Əliyevin ordumuzun döyüş imkanlarının yüksəldilməsi ilə bağlı prioritetləri sürətlə reallaşır

Uzun illərdir ki, Azərbaycanın dövlət büdcəsi tərtib olunarkən bir neçə istiqamətdə xərclərin artırılması prioritet olaraq qalır. Hətta maliyyə-iqtisadi çətinliklərin baş verdiyi vaxtlarda da həmin xərclər azaldılmayıb. Əksinə, xərclər bölməsində azalma baş versə də, həmin sahələr üzrə ayırmalar artıb. Bunlardan biri sosial sahədir. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycanın dövlət büdcəsi hər il tərtib olunarkən sosialyönümlülüyü ilə diqqəti çəkir.

Müdafiə və təhlükəsizlik ölkə üçün daim əsasdır

Büdcə xərclərinin davamlı olaraq artdığı istiqamətlərdən biri də müdafiə və təhlükəsizlik sahəsidir. Artıq 12-ci ildir ki, respublikamızın hərbi büdcəsi 1 milyard manatı ötüb. Ümumiyyətlə, son 15 ildə Azərbaycan iqtisadiyyatında baş verən yeni keyfiyyət dəyişiklikləri fonunda ilk növbədə ölkəmizin müdafiə potensialının qüdrətlənməsi daha aydın görünür. İqtisadiyyatın güclənməsi hərbi imkanların artması üçün geniş imkanlar açır. Çünki iqtisadiyyatı güclü dövlətin ordusunun güclü olması qaçılmaz zərurətdir. Ötən 15 ildə baş verən sürətli inkişaf Silahlı Qüvvələrimizin güclənməsinə və modernləşməsinə də özünün müsbət təsirini göstərdi.

Ali Baş Komandan İlham Əliyevin xüsusi diqqət və qayğısı sayəsində yeni hərbi texnikalar alınmaqla ordunun maddi-texniki bazası əhəmiyyətli dərəcədə möhkəmləndirildi, döyüş qabiliyyəti yüksəldi, hərbçilərin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması istiqamətində mühüm addımlar atıldı. Hərbi xərclərin artırılması ilə sürətlənən ordu quruculuğu prosesini Azərbaycanın bütün qoşun birləşmələrinin timsalında görmək mümkündür.

Xatırladaq ki, 2007-ci ilin dövlət büdcəsindən ordu quruculuğuna 1 milyard, 2008-ci ildə isə 1 milyard 300 milyon dollar vəsait ayrılmışdı. Həmin il büdcədə aparılmış dürüstləşmədən sonra bu məbləğ daha bir neçə yüz milyon artırılmışdı. Bu, dövlət başçısının ordunun möhkəmləndirilməsinə olan diqqətinin və ölkəmizin təhlükəsizliyi, xarici təhdidlərin aradan qaldırılması kimi məsələlərdə nümayiş etdirdiyi həssaslığın təzahürüdür. Azərbaycanın hərbi büdcəsinin 1 milyard dolları ötməsi həm də Prezident İlham Əliyevin verdiyi vədi yerinə yetirməsinin təsdiqidir.

Cari illə müqayisədə 132,4 milyon manat artım

Artıq gələn ilin dövlət büdcəsinin layihəsi Milli Məclisdə iki oxunuşdan keçib. Layihə ilə tanışlıq ilk növbədə onu göstərir ki, Azərbaycanın iqtisadi inkişafı davamlıdır və son illərdə həyata keçirilən yeni islahatlar öz bəhrəsini verməkdədir. 2018-ci ildə qazanılan bütün iqtisadi nailiyyətlər 2019-cu ilin büdcəsində əsas meyar kimi qəbul edilib. Bunun nəticəsidir ki, gələn il üçün respublikamızda dövlət büdcəsinin gəlirləri 23 milyard 168 milyon manat, xərcləri isə 25 milyard 190 milyon manat proqnozlaşdırılıb. 2018-ci il üçün bu rəqəmlər müvafiq olaraq 22 milyard 149 milyon və 23 milyard 100 milyon manat təsdiq olunub. Göründüyü kimi, cari illə müqayisədə 2019-cu ildə Azərbaycanın dövlət büdcəsinin gəlirləri 768,5 milyon manat, xərcləri isə 1 milyard 680,1 milyon manat çox nəzərdə tutulub.

Müdafiə və təhlükəsizlik, məhkəmə hakimiyyəti, hüquq mühafizə orqanlarının və prokurorluğun saxlanılması xərcləri üçün 2019-cu il dövlət büdcəsi xərclərinin 18,5 faizi həcmində və ya 4 milyard 589,6 milyon manat vəsait nəzərdə tutulub. Bu vəsaitin 3 milyard 37,6 milyon manatı və ya 66,2 faizi (2018-ci ilə nisbətən 132,4 milyon manat və ya 4,6 faiz çox) müdafiə və milli təhlükəsizliyin maliyyələşdirilməsi xərclərinə yönəldilib.

Növbəti ildə müdafiə və təhlükəsizlik, məhkəmə hakimiyyəti, hüquq mühafizə orqanlarının və prokurorluğun saxlanılması xərclərində kirayəyə götürülmüş yaşayış sahəsinə görə yaşayış yeri olmayan hərbi qulluqçulara (ehtiyatda və istefada olan hərbi qulluqçular nəzərə alınmaqla) ödənilən pul kompensasiyası, yeni sərhəd-keçid məntəqələrinin tikintisi, avadanlıq və qurğuların, nəqliyyat vasitələrinin alınması üçün müvafiq məbləğdə əlavə vəsait nəzərdə tutulub.

Qarşıda duran vəzifələr gələn il də davam etdiriləcək

Göründüyü kimi, 2018-ci illə müqayisədə gələn il hərbi məqsədlər üçün ayrılacaq xərclər 132,4 milyon manat çox olacaq. Bu isə orduda, bütövükdə Silahlı Qüvvələrdə həyata keçirilən islahatların davamlı olması üçün maliyyə çətinliklərinin yaranmaması deməkdir.

Xatırladaq ki, 2014-cü ilin avqust hadisələri, 2016-cı ilin Aprel döyüşləri və nəhayət, bu il Naxçıvanda Günnüt zəfəri Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin gücünün praktik təsdiqidir. Son iki döyüşdə ordumuz əlverişsiz mövqelərdən çıxaraq strateji mövqelərə sahib oldu. Bu strateji yüksəkliklər, mövqelər, işğaldan azad edilmiş ərazilər imkan verir ki, təmas xəttində mövcud olan vəziyyətə tam nəzarət edək və istədiyimiz tədbiri görə bilək.

Hazırda dünyanın hərbi baxımdan inkişaf etmiş dövlətlərinin malik olduqları silahlar Azərbaycanda da var. Bunun nəticəsidir ki, hazırda Cənubi Qafqazın ən qüdrətli ordusuna malik Azərbaycanın Silahlı Qüvvələri öz döyüş hazırlığına görə MDB məkanında ön sıralarda gedir. Həmçinin beynəlxalq reytinq agentliklərinin hesabatlarında Silahlı Qüvvələrimiz dünyanın güclü, müasir standartlara uyğun yenidən qurulan və təchiz edilən orduları ilə bir sırada yer alır.

Fərəhlisi odur ki, Azərbaycanın hərbi sənaye kompleksi də formalaşıb. Bu gün Azərbaycan Cənubi Qafqazda öz ordusunu daxili imkanları hesabına hərbi texnika və silah-sursatla təchiz etmək gücünə malik olan yeganə ölkədir. Ölkəmizdə son illərdə formalaşan və dinamik templə inkişaf edən hərbi sənaye hesabına müxtəlif növ hərbi texnika, zirehli maşınlar, pilotsuz uçuş aparatları, atıcı silahlar istehsal olunur. Azərbaycan öz zavodlarında istehsal etdiyi hərbi təyinatlı məhsullarla ordumuzu əhəmiyyətli dərəcədə təchiz edə bilir.

Ordumuzda aparılan islahatlardan biri də hərbi şəhərciklərin, kazarmaların yenidən qurulmasıdır. Artıq bütün hərbi bazalar və şəhərciklərin 80 faizindən çoxu yenidən inşa edilib. Bu isə onu göstərir ki, Azərbaycanda ordu quruculuğu sahəsində aparılan islahatlar kompleks şəkildə həyata keçirilir.

Orduda həyata keçirilən modernləşmə islahatları, döyüş imkanlarının artırılması tədbirləri gələn il də davam etdiriləcək. Bu vəzifələrin il ərzində uğurla reallaşacağına şübhə ola bilməz. Ən azından ona görə ki, gələn il hərbi büdcəmiz builkindən çox olacaq

Rəşad CƏFƏRLİ

Azərbaycan.- 2018.- 29 noyabr.- S. 1; 6.