Zaqatalanın suvarma suyu ilə təminatı
daha da
yaxşılaşacaq
Bu gün kəndlinin üzünün gülən vaxtıdır. O, əziyyətlə əkib-becərdiyi məhsulu toplayır. Amma o da bəllidir ki, kəndlinin bol məhsul götürməsinin başlıca amillərindən biri su ilə bağlıdır. Zaqatala rayonunda bu istiqamət üzrə çox işlər görülüb.
Rayonda əkin sahələri əsasən Muxax, Tala və Katex çayları, Qanıx çayı vadisi boyunca isə qara sularla suvarılır. Rayondakı 15 min 562 hektar suvarılan torpaqların su təminatının yaxşılaşdırılması, suvarma suyu ilə fasiləsiz təmin edilməsi, su ehtiyatlarından qənaətlə və səmərəli istifadə edilməsi üçün 550 kilometrə yaxın uzunluğunda təsərrüfatdaxili su kanallarından və onların üzərindəki 37 hidrotexniki qurğulardan istifadə edilir.
Mövcud suvarma
kanalları əsasən torpaq məcralıdır.
Onlardan 18,2 kilometr beton üzlüklü kanallardır.
Alazan nasos stansiyası ərazisində
isə 124,7 kilometr uzunluğunda qapalı boru kəmərləridir. Qeyd olunanlarla
yanaşı, rayonda
180 kilometrə yaxın
uzunluğunda kollektor-drenaj
şəbəkəsi mövcuddur.
Muxax çay
sistemində suvarma şəbəkəsinin yenidən
qurulması məqsədilə
"Azərbaycan suvarma-drenaj
infrastrukturunun bərpası
və yenidən qurulması layihəsi” çərçivəsində 8444 metr uzunluğunda kanallara beton üzlük çəkilib. Bundan başqa, 37 min 120 metr torpaq kanallar qazılıb, kanallar üzərində 223 hidrotexniki
qurğu tikilib.
Cari ildə Rayon Suvarma Sistemləri İdarəsi
tərəfindən 206 min kubmetr
həcmində suvarma kanalları lildən təmizlənib, çaylarda
əkin sahələrinin
və yaşayış
məntəqələrinin sel təhlükəsindən
mühafizə edilməsi
üçün bəndlər
təmir edilib, 120 paqonometr uzunluğunda suvarma kanalları beton üzlüklə örtülüb, 8 hidrotexniki
qurğu təmir olunub.
Muxax çayın
sağ və sol sahilində, Çobankol kəndi ərazisində
1390 kubmetr təmir işi görülüb. Muxax çayın
sol sahilində Suvagil kəndi ərazisində
312 qabion bənd qurulub. Rayonun bütün çaylarında
sel sularından mühafizə məqsədilə
676 min kubmetr həcmində
çay yataqları təmizlənib. Göyəm,
Süvagil, Yolayrıc
və Dardoqqaz kəndlərinin mühafizə
edilməsi üçün
bənd tikintisi ilə əlaqədar müvafiq orqanlar qarşısında məsələ
qaldırılıb.
Zaqatala Melioservis
İdarəsi tərəfindən
də cari ildə çay yataqlarının və suvarma kanallarının təmizlənməsi və
sel sularından mühafizə üçün
işlər görülüb.
Torpaqların münbitliyinin və suvarılan torpaq sahələrinin artırılması
istiqamətində işlər
davam etdirilir. 6 kəndin 2101 hektar əkin sahəsinin suvarılmasına xidmət
edən Qanıx çayı üzərindəki
iki pilləli Alazan nasos stansiyası
bərpa edilir. Cari ilin mart-aprel aylarından Mosul, Kəpənəkçi,
Yengiyan, Qandax, Faldarlı və Muğanlı kəndlərinin
suvarma şəbəkəsi
bərpa edilərək
sahələrə qrafik
əsasında su verilir. Su pulunun
yığılması da
normaldır və nasos stansiyası sutka ərzində 8-10 saat işləyir.
Prezidentin
"Əkin sahələrinin
suvarma suyu ilə təminatının
yaxşılaşdırması və əhalinin içməli suya olan təlabatının ödənilməsinə dair
əlavə tədbirlər
haqqında” 5 iyun
2017-ci il tarixli sərəncamının
icrası çərçivəsində
Əliabad qəsəbəsində,
Muxax, Lahıc, Yengiyan, Yuxarı Tala və Dağlıl
kəndlərində subartezian
quyularının qazılması
başa çatdırılıb.
Dövlət başçısının "Əkin sahələrinin suvarma suyu ilə
təminatının yaxşılaşdırılması
və əhalinin içməli suya olan tələbatının
ödənilməsinə dair
əlavə tədbirlər
haqqında” 12 mart 2018-ci il tarixli sərəncamının icrası
çərçivəsində Zaqatalada subartezian quyusunun qazılması nəzərdə tutulub. Zaqatala şəhəri ərazisində,
Bəhmətli, Kürdəmir,
Muğanlı, Faldarlı,
Qandax, Kəpənəkçi,
Car kəndlərində və
Əliabad qəsəbəsində
subartezian quyularının
qazılması başa
çatdırılıb. Hazırda Dağlı kəndində iş gedir. Bu il
22 subartezian quyusu da təmir-bərpa edilərək xəttə
qoşulma vəziyyətinə
gətirilib.
Rayonda mövcud
olan suayırıcılardan
verilən suyun miqdarı 35 min 254 kubmetrdir. Həmin
su taxıl, dən qarğıdalı,
tütün, tərəvəz,
yem bitkiləri, bağ və həyətyanı ərazilərə
verilərək 15 min 512 hektar
torpaq sahələrinin
suvarılmasını təmin
edib.
Suvarmanın daha mütəşəkkil
keçirilməsi məqsədilə
Əliabad qəsəbəsində,
Aşağı Tala və Qımır kəndlərində sudan istifadə edənlər birlikləri
(SİB) yaradılıb. SİB-lər istifadəsində olan meliorasiya və irriqasiya sistemlərinin istismarını,
suvarma suyunun paylanmasını, su təchizatı müəssisəsindən
suyun satın alınmasını, istifadəsində
olan meliorasiya və irriqasiya sistemlərinin bərpasını
təmin edir.
Avqustun ortalarında
aramsız yağan yağışlar nəticəsində
rayon ərazisindən axan
Katex, Tala, Muxax, Bəkməz və Miciqar çaylarında suyun səviyyəsi qalxıb və nəticədə torpaq bəndləri yuyub. Sel-suların vurduğu ziyanı
aradan qaldırmaq məqsədilə rayonda operativ qərargah yaradılıb. Rayon Suvarma
Sistemləri İdarəsinin
mexanizmləri və qonşu rayonlardan gətirilmiş müxtəlif
markalı texnikalar vasitəsilə Bəkməz,
Tala və Silban çaylarında məcra təmizləmə
işləri aparılır,
Suvagil, Çobankol kəndlərində, Əliabad
qəsəbəsində və
Dəmir yol xətti ərazisində sel sularının yaratdığı fəsadlar
aradan qaldırılır.
Əli
SƏLİMOV
Azərbaycan.- 2018.- 28 sentyabr.- S.
11.