Qəhrəmanlıq zirvəsi

Onlarca körpəni, qadını ölümün ağuşundan alan şəhid Aslan Ağaverdiyev xalqın yaddaşında əbədi yaşayır

“1952-ci il avqustun 24-də Bakıda anadan olmuşdu. Paytaxtın Zevin (indiki Əziz Əliyev) küçəsindəki müəssisədə anbardar işləyirdi. Yanvarın 19-da işdən çıxıb birbaşa Naxçıvan mehmanxanasına gedib. Sonra evə gəlib dedi ki, oraya yaman çox adam yığışıb. Yorğun idi, yeməyini yedi, televizoru yandırdı. Elə həmin vaxt televizor birdən-birə söndü. Ayağa qalxıb qayıtdı ki, nəsə olub mən gedirəm. Nə qədər etiraz etsəm də, razılaşmadı, dedi ki, çox nigaranam, getməliyəm. Durub evdən çıxdı və bu, son gedişi oldu...”

1990-cı ilin 20 Yanvar hadisələrində qəhrəmancasına şəhid olmuş Aslan Ağaverdiyevin həyat yoldaşı Zərifə Ağaverdiyeva 28 il keçməsinə baxmayaraq, hələ də onun yoxluğu ilə barışa bilmir. Çünki hər ilin yanvar ayında o qanlı gecənin dəhşətli mənzərəsini xatırlayarkən bir fikir onu çox sarsıdır - Aslanın evdən getməsinə əngəl ola bilsəydi, 3 qız övladını birlikdə xoşbəxt böyüdərdilər.

28 il öncə yaşadığı dəhşətli anları bizimlə bölüşən Zərifə xanımın söylədikləri ürək dağlayır. Gənc yaşında həyat yoldaşını itirməsi, 3 qız övladını təkbaşına böyütməsi onun nə qədər ağrılı-acılı günlər keçirdiyini göstərir.

Qan yaddaşımız olan 20 Yanvar hadisəsi həm böyük faciə, həm də qəhrəmanlıq salnaməsi, şərəf günümüzdür. Azərbaycanın müstəqilliyi, suverenliyi üçün canını fəda etmiş şəhidlərimiz isə qürur mənbəyimizdir.

Ürək ağrısı ilə söhbətini davam etdirən Zərifə xanım hərdən fikrə gedir, sanki bir anlıq həmin qanlı şənbə günündə yaşadıqları yenidən gözü önündə canlanır : “Evə zəng gəldi. Dedilər ki, Aslan ayağından yüngül yaralanıb, təcili “Semaşko” xəstəxanasına gəlin. Tez-tələsik evdən çıxdım. Ora çatanda gördüm ki, hər kəs Aslanın başına toplaşıb. Qarın nahiyəsindən güllə yarası almışdı. Ancaq huşu yerində idi. Üzünü mənə çevirib dedi ki, Naxçıvan mehmanxanasının qarşısında sovet əsgərləri ilə üzbəüz dayanan əli körpəli və uşaqlı qadınları görüb çox narahat olub. Üzünü kişilərə tutub sual verib ki, siz neynirsiz? Onlar isə cavablarında deyiblər ki, qadınlara, uşaqlara əl dəyməzlər. Bu sözü eşidən kimi dərhal əli körpəli və uşaq arabalı qadınları geri çəkib. Onların qarşısında cavanlarla birlikdə sədd çəkib, dayanıblar. Gecə 12-ni keçəndə atəş əmri verilib. Ön cərgədə dayandığı üçün elə ilk atəşdən yaralanıb. Güllə qarın nahiyyəsinə dəyib”.

Qəhrəməncasına şəhid olmuş Aslan Ağaverdiyev həmin gecə cavanlarla birlikdə onlarca qadını və körpəni ölümdən xilas ediblər. Güllələrin, tankların səsləri insanları vahiməyə salsa da, mərd oğullarımız, qızlarımız heç nədən qorxmayıblar, çəkinməyiblər.

Zərifə xanım kövrələrək danışmağa davam edir: “Hadisə zamanı güllə onun nazik və yoğun bağırsaqlarını, mədəsini və böyrəyini zədələmişdi. Həkimlər mənə dedilər ki, Aslan xəstəxanaya gətirilənə qədər 3 litr qan itirib. İşıqlar kəsildiyindən xəstəxanada çox ağır şəraitdə şam işığında əməliyyat olundu. Ona vurulan qanlar bədənində dövran etmədiyinə görə həlak oldu. Yanvarın 21-də şəhidlik zirvəsinə ucaldı. Çox peşmanam ki, ölüm ayağında olarkən 3 qız övladını onunla görüşdürə bilmədim. Düşünmüşdüm ki, sağ-salamat evinə qayıdacaq”.

Dövlətimiz tərəfindən 20 Yanvar faciəsində şəhid olmuş Aslan Ağaverdiyevin xatirəsi əbədiləşdirilib. Hazırda Bakı şəhəri Yasamal rayounuda yerləşən 31 saylı tam orta məktəb onun adını daşıyır. Üç qızını təkbaşına böyüdən həyat yoldaşı Zərifə Ağaverdiyeva da təhsil işçisidir. Onun böyüdüb boya-başa çatdırdığı övladlarından biri isə Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının aktrisası, əməkdar artist, Prezident mükafatçısı Məsmə Aslanqızıdır.

Bakının ən yüksək nöqtələrindən birində müqəddəs and yerinə çevrilmiş bir ziyarətgah - Şəhidlər xiyabanımız var. Qanlı Yanvar gecəsində və torpaqlarımızın müdafiəsi uğrunda döyüşlərdə həlak olan şəhidlərimiz bu müqəddəs məkanda uyuyurlar. Aslan kimi yüzlərlə şəhidimiz xalqın yaddaşında əbədi yaşayırlar...

Səbinə MƏMMƏDOVA

Azərbaycan.- 2018.- 20 yanvar.- S.4.