Milyonların sevinci

2018-ci ildə qazanılan iqtisadi uğurların 2019-cu ildə daha yüksək nəticələrlə təkrarlanacağı şübhəsizdir. Eyni zamanda, bu il sosial sahədə qəbul edilən mühüm qərarlarla əlamətdar olacaq. Təkcə fevral ayında Prezident İlham Əliyevin imzaladığı fərman və sərəncamlar 3 milyon insanın həyatında hiss olunub.

Bu mövzu ilə bağlı Milli Məclisin deputatları öz qənaətlərini qəzetimizlə bölüşdülər.

İlham Əliyevin iqtisadi islahatlarının nəticəsi həm də sosial sferada görünür

Rafiq MƏMMƏDHƏSƏNOV,

Milli Məclisin deputatı, professor:

- Sözü, vədi ilə əməli üst-üstə düşən Prezident İlham Əliyevin son 15 ildə dövlətin daha da qüdrətlənməsi, xalqının rifah halının yaxşılaşdırılması istiqamətində yürütdüyü müstəqil siyasət, həyata keçirdiyi sosial-iqtisadi islahatlar əsl liderlik, insansevərlik, humanistlik və vətənpərvərlik nümunəsidir. Xalqa xidmət etməyi ən böyük vəzifəsi bilən dövlət başçısının elə bir vədi yoxdur ki, həyata keçməsin.

Müharibə şəraitində olmasına baxmayaraq cənab İlham Əliyevin yeni inkişaf konsepsiyasına uyğun aparılan iqtisadi islahatlar nəticəsində Azərbaycan maliyyə imkanlarını xeyli dərəcədə artırıb. Büdcə gəlirlərinin artması, maliyyə imkanlarının əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlməsi isə bu vəsaitlərin məhz sosial sferaya yönəldilməsinə real zəmin yaradıb.Vətəndaşların sosial rifahının yaxşılaşdırılmasını ən başlıca vəzifə hesab edən dövlət başçısı 2019-cu ilin başlanğıcından bu istiqamətdə həyata keçirdiyi islahatlarla siyasətinin mərkəzində Azərbaycan vətəndaşının dayandığını bir daha təsdiqlədi. Təkcə fevral ayında minimum əməkhaqqının, minimum pensiyanın, təqaüdlərin, müavinətlərin artırılması, digər ödənişlərin verilməsi istiqamətində imzalanan fərman və sərəncamlar Prezidentin böyük sosial paketinin ilkin təzahürləridir.

Əgər diqqət yetirsək görərik ki, imzalanan sərəncam və fərmanlar milyonlarla insanın sosial rifah halının yaxşılaşdırılmasına xidmət edir. Məsələn, minimum əməkhaqqının, minimum pensiyanın təxminən 40 faiz artırılması 830 minə yaxın insanı əhatə edirdisə, sosial müavinətlərin orta hesabla 100 faiz artırılması ilə bağlı sərəncam təxminən 600 min insana şamil olundu. Çoxmənzilli binaların sənədləşdirilməsi ilə bağlı fərman təxminən 350-400 min insanı əhatə edir.

Dövlət başçısının hər zaman diqqət və qayğısı ilə əhatə olunan şəhid ailələrinin problemlərinin həlli, müavinətlərin artırılması və ödənişlərin verilməsi minlərlə insanı sevindirdi. Tələbələrin təqaüdləri əhəmiyyətli dərəcədə artırıldı, bu da 100 mindən çox tələbənin maliyyə vəziyyətini yaxşılaşdırır. Yəni, cənab İlham Əliyevin son bir ayda ardıcıl olaraq imzaladığı sərəncam və fərmanlar yüz minlərlə vətəndaşımızın dolanışığının müsbət yöndə dəyişməsinə təsir edəcək.

Digər sosialyönümlü addımlar və fevralın 28-də Prezidentin əhalinin problemli kreditlərinin həlli ilə bağlı verdiyi fərman isə xalqın böyük sevincinə səbəb oldu. Çünki dünyada analoqu olmayan bu sənəd bir milyona yaxın insanın problemini həll edəcək.

Qlobal iqtisadi və maliyyə böhranı, bununla əlaqədar enerji resurslarının qiymətinin kəskin aşağı düşməsi Azərbaycan iqtisadiyyatına da öz təsirlərini göstərmiş, nəticədə əhalinin müəyyən qrupunun ödəmə qabiliyyəti zəifləmiş, xarici valyutada borc almış vətəndaşların banklar qarşısında öhdəlikləri artmışdı. Hətta məsələ ilə bağlı məhkəmə müstəvisində baxılma halları çoxalmışdı. Ancaq son dövrdə respublikada makroiqtisadi sabitliyin təmin olunması, iqtisadi inkişaf templərinin bərpa edilərək artması və maliyyə imkanlarının genişlənməsi digər sahələr kimi, əhalinin xarici valyutada olan vaxtı keçmiş kredit borclarının ödənilməsinə də dövlət dəstəyi göstərilməsi üçün şərait yaratmışdı.

Problemin optimal həlli yollarını tapmaq, bu məsələni əhali və dövlət büdcəsi üçün ən əlverişli variantda aradan qaldırmaq məqsədilə 2018-ci ildən ictimai müzakirələr təşkil olundu və Azərbaycan Prezidentinin tapşırığına əsasən hökumət bu istiqamətdə fəal iş apardı və təkliflər hazırladı. Paralel olaraq bu məsələ Milli Məclisdə müzakirə edildi və müxtəlif təkliflər irəli sürüldü.

Nəhayət, dövlət başçısının böyük sosial islahatlar paketi çərçivəsində imzaladığı fərmanla bu məsələnin həlli yolu müəyyənləşdirildi. Bu fərman dövlətin öz vətəndaşının yanında, bütün problemlərinin həllində daim iştirakçı və yardımçı olduğunu göstərdi. Bu, bir daha Azərbaycan dövlətinin iqtisadi qüdrətini, cənab İlham Əliyevin dönməz iradəsini ortaya qoydu. Prezident devalvasiyadan əziyyət çəkən insanlara misilsiz dəstək göstərdi.

Hər bir dövlət vətəndaşının sosial müdafiəsi üçün müxtəlif layihələr həyata keçirir. Ancaq heç bir ölkədə cəmi bir ayda bu dərəcədə sosialyönümlü, vətəndaşın marağını güdən fərman və sərəncamlar imzalanmayıb. Cənab İlham Əliyevin böyük sosial paketi təqribən 3 milyona yaxın insanı əhatə edir və bir daha dövlətin əsl niyyətini göstərir.

Problemli kreditlərin həlli Azərbaycan hakimiyyətinin ciddi sosial təşəbbüsüdür. Vətəndaşların rifah halını daha da yüksəltmək, onların maliyyə yükünü azaltmaq, dünya bazarında neftin qiymətinin 3-4 dəfə azalması ilə bağlı baş vermiş devalvasiya nəticəsində fiziki şəxslərin xarici valyutada olan kreditləri üzrə onların üzləşdiyi maliyyə itkisini qarşılamaq məqsədi daşıyır. Azərbaycan o dövlətlərdəndir ki, burada bütün məsələlər - problemin ciddiliyi, ağırlıq yükü, onun həllinin büdcəyə, əhalinin rifah halının yüksəlməsinə təsiri, maliyyə imkanları, səmərəli tətbiq mexanizminin işlənib hazırlanması, icrası və icraya nəzarət hərtərəfli araşdırıldıqdan sonra müvafiq qərar qəbul olunur.

Martın 1-də mədəniyyət və incəsənət xadimləri ilə keçirilən görüşdə genişmiqyaslı sosial islahatlardan söz açan Prezident bir daha vurğuladı ki, bu islahatlar bütün sahələri əhatə edəcək. Bu səbəbdən də 2019-cu il əvvəlki illərdən fərqlənən çox ciddi il olacaq.

Əminliklə deyə bilərik ki, xoşməramlı, humanist siyasəti, hər zaman əhalinin sosial problemlərini diqqətdə saxlaması, şad gündə də, çətin anlarda da vətəndaşların yanında olması ilə cənab İlham Əliyev xalqın sevimli liderinə çevrilib. Sözün əsl mənasında, bu gün Azərbaycanda sarsılmaz xalq-Prezident birliyi formalaşıb.

Vətəndaş məmnunluğuna yol açan sosial təşəbbüslər

Tahir SÜLEYMANOV,

Milli Məclisin deputatı:

- Bu gün Azərbaycanda iqtisadi sferada həyata keçirilən siyasətin və nail olduğumuz inkişafın özünü qabarıq göstərən ən mühüm cəhətlərindən biri sosialyönümlülük faktorudur. Çünki ölkə rəhbərliyinin inkişaf kursunun əsas qayəsi ondan ibarətdir ki, respublikamızda aztəminatlı vətəndaş olmamalı, hər kəsin yüksək sosial rifahı təmin edilməlidir. Bu baxımdan aparılan məqsədyönlü siyasət nəticəsində yüksək inkişaf göstəricilərinə malik olan iqtisadiyyatımız əhalinin etibarlı sosial müdafiəsinin əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırılmasını təmin edib. Fərəhli haldır ki, geridə qoyduğumuz hər bir il sosial rifaha xidmət edən tədbirlərin işlənib hazırlanması və uğurla reallaşması ilə əlamətdardır.

Ümumiyyətlə, bazar iqtisadiyyatı şəraitində sosial ədalət prinsipinin gücləndirilməsi, əhalinin bütün təbəqələri üçün bərabər və əlçatan sosial təminat mexanizminin yaradılması və təkmilləşdirilməsi, o cümlədən onun ünvanlılığının təmin edilməsi, aztəminatlı vətəndaşların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi ilə yanaşı, sosial reabilitasiya əhəmiyyətli aktiv tədbirlərin həyata keçirilməsi, sosial xidmət sisteminin cəmiyyətin ehtiyaclarına uyğun qurulması kimi mühüm prioritetlər ölkəmizdə daim diqqətdə saxlanılır. Elə buna görə də geniş miqyasda həyata keçirilən sosial müdafiə tədbirləri hətta dünya iqtisadiyyatının böhranlı günlərində də davam etdirildi. Aztəminatlı əhaliyə ünvanlı sosial yardımların verilməsindən tutmuş, əlillərin, müharibə veteranlarının, qaçqın və məcburi köçkünlərin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılmasına, yoxsulluğun azaldılmasına qədər bütün sosial müdafiə tədbirləri uğurla həyata keçirildi.

Son illərdə Azərbaycan iqtisadiyyatında yeni keyfiyət dəyişiklikləri baş verir. Cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, 2017-ci il ölkəmizdə iqtisadi sabitləşmə dövrü oldu. 2018-ci ildə isə biz başlanmış iqtisadi islahatların daha geniş miqyasda bəhrəsini gördük. Təbii ki, bütün bunlar sosial sferada yeni təşəbbüslərin ortaya qoyulmasına imkan yaradır. Yadımızdadır ki, hələ ötən ilin prezident seçkilərindən sonra cənab İlham Əliyevin Milli Məclisdə etdiyi çıxışında islahatların davam etdiriləcəyini, xüsusən sosial sahədə mühüm qərarların qəbul ediləcəyini açıqlamışdı. Ötən ay Prezident İlham Əliyevin imzaladığı 10-dan artıq fərman və sərəncam göstərir ki, dövlət başçısının bir müddət əvvəl elan etdiyi sosial prioritetlər üzrə son dərəcə mükəmməl sosial paket hazırlanıb. Və burada cəmiyyətin demək olar ki, bütün təbəqələrinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi ilə bağlı məsələlərin yer alması göstərir ki, cənab Prezident hər bir vətəndaşın rihafının daha da yaxşılaşdırılmasını diqqət mərkəzində saxlayır.

Fevralın 25-də keçirdiyi müşavirədə bu barədə danışan Prezident İlham Əliyev bir daha vətəndaşların sosial rifahının yaxşılaşdırılmasının ən başlıca vəzifə olduğunu dedi və 2019-cu ilin sosial inkişaf, əhalinin sosial müdafiəsi baxımından başqa illərdən fərqlənən il olacağını bəyan etdi. Ötən ay minimum əməkhaqqının məbləğinin 50 manat artırılaraq 180 manata çatdırılması, əmək pensiyaların minimum məbləğinin 38 faiz artırılaraq 116 manatdan 160 manata çatdırılması, təqribən 100 minə yaxın tələbənin təqaüdünün artırılması, məcburi köçkünlər üçün sosial müavinətin 50 faiz artırılması, Əfqanıstan veteranlarının müavinətinin 220 manatdan 300 manata qaldırılması, ali təhsil müəssisələrində müvəffəqiyyət göstəriciləri əsasında dövlət hesabına maliyyələşən təqaüd yerlərinin sayının 16 min vahid artırılması göstərir ki, 2019-cü il həqiqətən, fərqli bir ildir. Bir qədər əvvəl, yanvar ayında isə şəhid ailəsi üçün Azərbaycan Prezidentinin təqaüdünün aylıq məbləği 58 manat artırılaraq 300 manat müəyyən edildi.

Cənab Prezidentin sosial məsələlərlə bağlı addımları bununla bitmir və fevralın 25-də imzalanan "Əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” sərəncam 580 minə yaxın vətəndaşı əhatə etdiyi üçün son dərəcə mühüm sosial təşəbbüs kimi yadda qaldı. Sərəncama uyğun olaraq, indiyədək müəyyən olunmuş bütün sosial müavinətlərin məbləği əhəmiyyətli dərəcədə artırıldı.

Respublikada aparılan sosial siyasətin daha geniş spektrdə sosial məsələlərin həllini əhatə etdiyini və bununla cəmiyyətin rifahında daha önəmli rola malik olduğunu, eyni zamanda ölkədə sosial ədalətin tam təminini təsdiq edən tədbirlərin davamı kimi problemli kreditlərlə bağlı dövlət başçısının təşəbbüsünü göstərmək olar. 2015-ci ildə baş vermiş devalvasiyadan sonra yaranmış bu məsələ banklardan dollar hesabı ilə kredit götürmüş vətəndaşları xüsusilə narahat edirdi. Çünki devalvasiyadan sonra onlar dolların qiymətinin yüksəlməsinə görə artıq faiz ödəmək məcburiyyətində qalmışdılar. Lakin Prezident İlham Əliyev onların bütün narahatçılıqlarına son qoydu. Belə ki, dövlət başçısının fevralın 28-də imzaladığı müvafiq fərmanla baş vermiş devalvasiya nəticəsində fiziki şəxslərin xarici valyutada olan kreditləri üzrə onların üzləşdiyi maliyyə itkisi dövlətin hesabına yoluna qoyulacaq, beləliklə, problemli kreditlər məsələsi dövlət dəstəyi ilə tam həll olunacaq. Bu fərmanla hətta borcunu ödəmiş vətəndaşların belə, artıq ödəmələri onların özlərinə qaytarılacaq.

Dünyanın heç bir ölkəsində vətəndaşın problemli kreditin məhz dövlətin hesabına həll etdiyini görmək mümkün deyil. Lakin Azərbaycan Prezidenti bunu da etdi. Çünki cənab İlham Əliyev üçün ən mühüm prioritetlərdən biri vətəndaşının yüksək sosial rifahının təmin edilməsi, onun xoş ovqat və əhval-ruhiyyədə yaşamasıdır. Unutmalı deyilik ki, Prezident İlham Əliyev indiyədək buna bənzər digər problemləri də böyük müdrikliklə həll edib. Məsələn, ölkəmizdə sovet vaxtından qalmış əmanətlərə bütün MDB məkanında ən qısa müddət ərzində və ən yüksək əmsalla kompensasiya verilməsini misal göstərmək olar. Təxminən 7 il əvvəl ölkəmizdə bu problemə də son qoyuldu və vətəndaşlar vaxtilə banklarda qalmış və dəyərdən düşmüş əmanətlərini hazırkı maliyyə şərtləri əmsalında geri aldılar.

Birmənalı demək olar ki, 2019-cu ilin əvvəlindən sosial sahədə qəbul olunmuş fərman və sərəncamlar əhatə dairəsinə görə sözün əsl mənasında, inqilabi qərarlardır. Bütün bu işlərin 2019-cu ildən etibarən geniş şəkildə reallaşması bir tərəfdən Azərbaycan hökumətinin sosialyönümlü fəaliyyətini əks etdirirsə, digər tərəfdən cənab İlham Əliyevin iqtisadi islahatlarının öz bəhrəsini verdiyini sübuta yetirir.

Bütövlükdə, Prezident İlham Əliyevin sosial məsələləri əhatə edən fərman və sərəncamları 3 milyona yaxın vətəndaşı əhatə edir. Bu isə milyardlarla manat əlavə vəsait deməkdir. Bütün bunlar göstərir ki, Azərbaycan həqiqətən, sosial dövlətdir. Təbii ki, iqtisadi imkanlar yüksəldikcə ölkədə insan amilinə xidmət edən, vətəndaşların daha yüksək sosial standartlar səviyyəsində yaşamasına yol açan təşəbbüslərin şahidi olacağıq.

Azərbaycan.- 2019.- 5 mart.- S.4.