Prezident
İlham Əliyev İtaliyanın ən iri şirkətlərinin
rəhbərləri ilə birgə işçi nahar edib
Fevralın 20-də Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Romada
İtaliyanın ən böyük maliyyə-bank qurumu olan
"Cassa Depositi Prestiti SpA”nın və bu ölkənin
dünya səviyyəsində məşhur olan 10-dan çox ən
iri, aparıcı sənaye və maliyyə qruplarının rəhbərləri
ilə birgə işçi nahar edib.
AZƏRTAC-ın xüsusi
müxbiri xəbər verir ki, dövlətimizin
başçısını salamlayan "Cassa Depositi Prestiti
SpA”nın prezidenti Covanni Qorno
TEMPİNİ dedi:
-Hər vaxtınız xeyir,
Zati-aliləri Prezident Əliyev.
Hörmətli nazirlər, hörmətli
dövlət katibi Di Stefano, hörmətli səfirlər,
hörmətli SOCAR-ın vitse prezidenti, hörmətli qonaqlar,
hər vaxtınız xeyir. Bu gün sizi burada salamlamaq məndə
məmnunluq hissi doğurur.
Cənab Prezident, bizim dəvətimizi
qəbul etdiyiniz üçün Sizə ən dərin minnətdarlığımı
bildirirəm. İcazə verin, bu görüşün məqsədilə
Sizi tanış etmək üçün bir neçə
söz deyim.
İtaliya İqtisadiyyatının
Milli Təşviqi Təşkilatı, 170 yaşı olan bir təşkilat
kimi və missiyası İtaliyanın iqtisadiyyatını
inkişaf etdirməkdən ibarət olan "Cassa Depositi
Prestiti SpA”nın prezidenti kimi və bu işçi naharı təşkil
etmək şərəfi nəsib olmuş bir şəxs
olaraq biz ikitərəfli iqtisadi əlaqələrimizin
gücləndirilməsinə töhfə vermək məqsədilə
burada İtaliyanın bəzi ən yaxşı sənaye
liderləri olan şirkətlərinin irəli
sürdüyü təşəbbüsləri Sizin diqqətinizə
çatdırmaq üçün əyləşmişik.
İtaliya Azərbaycanın birinci qlobal ticarət tərəfdaşıdır.
Sizin ölkəniz bizim aparıcı üç enerji təchizatçımızdan
biridir. Trans-Adriatik boru kəməri layihəsi ilə bizim tərəfdaşlığımız
daha da yüksək səviyyəyə çatacaq. Ticarət
dövriyyəmiz keçən il, demək olar ki, 6 milyard
avroya çatdırılmışdır, lakin burada çox
böyük qeyri-tarazlıq var idi. Bizim Azərbaycana
ixracımız ümumilikdə yarım milyarddan az
olmuşdur. Bizim vəzifəmiz də bu
qeyri-tarazlığın aradan qaldırılmasına
çalışmaqdır və belə demək olar ki,
bumeranq investisiyalarını həyata keçirməkdir.
Azərbaycan inkişaf etməkdə
olan iqtisadiyyatını şaxələndirməkdə qətiyyətlidir
və əsas diqqəti kənd təsərrüfatı, ətraf
mühitə ziyan vurmayan nəqliyyat və enerji sektorunun
müasirləşdirilməsinə yetirir. İtaliya ölkənizdə
biznesini genişləndirməyə hazır olan öz milli
lider şirkətləri, kiçik və orta həcmli müəssisələrinin
geniş şəbəkəsi vasitəsilə bu məqsədlərə
töhfə verə bilər. "Cassa Depositi Prestiti”nin (CDP)
biznes planının mərkəzində italyan şirkətlərinin
beynəlxalq inkişafına dəstəyin göstərilməsi
dayanır. Buna görə də CDP Azərbaycan ilə biznes
qurmaq istəyən bütün italyan iş adamlarının
arxasında durur. Bundan əlavə, burada təmsil olunan
şirkətlərin demək olar ki, yarısına CDP tərəfindən
sərmayə yatırılıb və onun 500-dən çox
İtaliya şirkətində payı var. Sonuncu, lakin əhəmiyyətinə
görə sonuncu olmayan məsələ isə CDP
İtaliyanın suveren investisiya fondu kimi potensial olaraq Azərbaycana
marağı olan şirkətlər üçün
çoxlu müştərək investisiya imkanlarını təklif
edir. Bir daha Sizə təşəkkür edirəm. Buyurun cənab
Prezident, söz Sizindir.
Prezident
İlham ƏLİYEV: Çox təşəkkür edirəm. CDP-nin sədrliyi
ilə işçi naharda bir araya gəlmək təşəbbüsünə
görə CDP-yə minnətdarlığımı bildirmək
istərdim. Sabah 100-dən çox şirkətin
iştirakı ilə İtaliya-Azərbaycan biznes forumu
keçiriləcək. Lakin bu gün mən İtaliyanın ən
böyük şirkətləri - İtaliya
iqtisadiyyatının aparıcı şirkətləri ilə
görüşürəm. Onlardan bəziləri ilə bizim
uzun illərdir çox sıx əməkdaşlığımız
var. Onlardan bəziləri bizimlə işləməyi
planlaşdırır və bu, tamamilə bizim məqsədlərimizə
uyğundur.
Mənim İtaliyaya dövlət səfərimin
çox böyük əhəmiyyəti var. Prezident, Baş
Nazir və Senatın rəhbəri ilə görüşdən
sonra deyə bilərəm ki, artıq səfərim uğurlu
hesab oluna bilər. Bu, iki il əvvəl Prezident Mattarellanın
səfərindən sonra güclənmiş fəal dialoqun
davamıdır. O vaxt əldə etdiyimiz razılaşmalar və
müzakirə etdiyimiz məsələlər hazırda həyata
keçirilmə mərhələsindədir. Mənim səfərim
zamanı 20-dən çox sənədin bəziləri
artıq imzalanıb və sabah da imzalanacaq. Onlar siyasi, iqtisadi,
ticarət, nəqliyyat, mədəni və digər sahələr
olmaqla, çoxşaxəli məsələləri əhatə
edir. Onların arasında mən xüsusilə Azərbaycan və
İtaliya arasında strateji tərəfdaşlığın
inkişafı və gücləndirilməsi üzrə Birgə
Bəyannaməni qeyd etmək istərdim. Bu, həqiqətən
də qarşıdakı uzun illər ərzində bizim
sıx əməkdaşlığımızı müəyyən
edən çox vacib siyasi sənəddir. Bizim
üçün İtaliya, cənab sədrin dediyi kimi, təkcə
bir nömrəli ticarət tərəfdaşı deyil, həmçinin
Avropada ən yaxın tərəfdaşlarımızdan
biridir. Bu vacib tarixi sənədi imzaladıqdan sonra
düşünürəm ki, bizim münasibətlərimiz
yeni mərhələyə qədəm qoymalıdır.
Layihələrin praktiki olaraq həyata
keçirilməsi ilə bağlı deyə bilərəm
ki, yalnız Azərbaycanın enerji sektoru və Azərbaycanın
sərhədlərindən kənarda maliyyələşdirdiyi
enerji layihələri ilə bağlı İtaliya şirkətləri
dəyəri 10 milyard ABŞ dollarına yaxın olan
müqavilələr imzalayıblar. Qeyri-enerji sektorunda bu rəqəm
təqribən 700 milyon dollardır. Bəli, mən razıyam
ki, bizim ticarət dövriyyəmizdə böyük
qeyri-tarazlıq var. Lakin biz, həmçinin bilməliyik ki,
bu, əsasən bizim İtaliyaya neft ixracımızla
bağlıdır. Ona görə də biz
ixracımızın şaxələndirilməsində
maraqlıyıq. Əlbəttə ki, biz Azərbaycana
İtaliya ixracını artırmaq üçün əlavə
tədbirlər görməliyik. Bizim şaxələndirmə
və sənayeləşmə siyasətimizi nəzərə
alaraq mən sizə deyə bilərəm ki, ötən il
bizim enerjiyə aid olmayan sənayemiz 14 faiz artmışdır
və bu ilin yanvarında artıq əlavə 16 faiz həcmində
də artmışdır. Bunun səbəbi sənaye sektorunda
dövlət və özəl sektor tərəfindən maliyyələşən
layihələrlə bağlıdır. Çünki
İtaliya istehsalçıları yüksək səviyyəli
fəaliyyəti olan çox peşəkar şirkətlərdir.
Ona görə də Azərbaycanın texnoloji cəhətdən
yenilənməsi bizim prioritetimizdir. Əminəm ki, mənim səfərimdən
sonra ortaq maraqları təmsil edən daha çox layihələr
görəcəyik. Səfər ərzində burada iştirak
edən şirkətlərdən biri ilə çox vacib
Anlaşma Memorandumu imzalandı. Bu, "Leonardo” tərəfindən
həyata keçiriləcək çox böyük
müqavilə olacaq. Bu gün mənim və Baş Nazirin
iştirakı ilə bizim Müdafiə nazirliklərimiz
arasında sənəd imzalandı. Bu, bizim əməkdaşlığımızda
yeni səhifənin açılışı olacaq və bu,
çox ümidverici layihədir. Çünki biz müdafiə
infrastrukturumuzun müasirləşdirilməsi mərhələsindəyik.
Azərbaycanın iqtisadi göstəriciləri müsbətdir.
Ölkənin iqtisadiyyatı sabitdir. Xarici borc çox
aşağıdır – ümumi daxili məhsulun 17 faizini təşkil
edir. Sərbəst konvertasiya olunan valyuta ehtiyatları xarici
borcdan 6 dəfə böyükdür. Biz istədiyimiz qədər
borc götürə bilərik. Bizim əsas məqsədimiz
şaxələndirmədir. TAP tamamlanandan sonra, - ümid edək
ki, bu, çox tezliklə olacaq, - düşünürəm
ki, biz enerji sektorunda bütün
planlaşdırdıqlarımızı tamamlayacağıq.
Çünki qeyd etdiyiniz kimi, bu gün biz İtaliyaya əsas
neft ixracatçılarından biriyik. Düşünürəm
ki, biz birinciyik. Təbii qazın nəqli ilə biz
aparıcı ölkələr arasında olacağıq. Ona
görə də əsas diqqət qeyri-enerji sektoruna yetirilməlidir.
Burada biz kənd təsərrüfatı, ağır sənaye,
kiçik və orta müəssisələrin
qarşılıqlı əlaqəsi məsələlərinə
gəlirik. Əlbəttə, biz İtaliyadan böyük
investisiyaları alqışlayırıq və İtaliya
iqtisadiyyatına investisiya yatırmağa hazırıq. Bu
gün Azərbaycanın İtaliya şirkətlərində
və daşınmaz əmlaklarında investisiyaları təqribən
1,5 milyard dollar təşkil edir və bizim inkişaf etmək
üçün potensialımız mövcuddur.
Kosmik sənaye sahəsində əməkdaşlığın
inkişafı da iqtisadiyyatımızın ümidverici
sektorlarından biridir, həmçinin turizm. Azərbaycana gələn
İtaliya vətəndaşlarının sayı
artmaqdadır. Bir çox digər sektorlar da var. Başqa
sözlə, güclü siyasi münasibətlər
işgüzar dairələr üçün çox möhkəm
zəmin yaradır. Bu güclü siyasi münasibətlər
mənim uğurlu səfərim zamanı yenidən gücləndirildi.
Ona görə də əminəm ki, qarşıdan gələn
illərdə İtaliya şirkətləri Azərbaycanda ən
fəal olan şirkətlər olacaqlar. Onların bəziləri
ilə, - bu şirkətlərin nümayəndələri
buradadır, - bizim artıq uzunmüddətli əməkdaşlığımız
mövcuddur. Bəziləri ilə biz əməkdaşlığa
başlamağı planlaşdırırıq. Əminəm
ki, bugünkü işçi nahar çox məhsuldar olacaq və
biz çox yaxşı nəticələri görəcəyik.
Bir daha dəvət üçün təşəkkür
edirəm. Əminəm ki, bizim müzakirələr zamanı
hər iki tərəf üçün faydalı gələcəyimizi
planlaşdıracağıq.
İtaliya
Xarici İşlər və Beynəlxalq Əməkdaşlıq
Nazirliyinin dövlət katibi Manlio di STEFANO: Zati-aliləri Prezident
Əliyev, CDP-nin sədri cənab Covanni Qorno Tempini, hörmətli
qonaqlar. Bu toplantıda İtaliya hökumətini təmsil etmək
mənim üçün həqiqətən də
böyük şərəfdir və məndə səmimi məmnunluq
hissi doğurur. Əvvəla, mən bu işçi naharı
və tədbiri təşkil etdiyinə görə CDP-yə
minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm.
Hesab edirəm ki, bu tədbir Zati-aliləri Prezident İlham
Əliyevin dövlət səfərinin mühüm bir hissəsidir.
CDP qrupu İtaliyanın maliyyə
qoludur və şirkətlərə beynəlxalq səviyyəyə
çıxmaları üçün maliyyə həlləri
təklif edir. Mən İtaliyanın iş adamlarının
bu gün azərbaycanlı həmkarları ilə birlikdə
çalışdığını görməkdən fəxr
duyuram. Mən şəxsən bu dövlət səfərinin
təşkili üçün, xüsusilə Azərbaycanla
ikitərəfli əlaqələrə yardımçı
olmaq məqsədilə çox səy göstərmişəm.
Keçən ay mən Energetika naziri cənab Pərviz
Şahbazovla birlikdə ölkələrimizi bir-birinə daha
da yaxınlaşdırmaq üçün böyük nəticələr
vermiş iqtisadi əməkdaşlıq üzrə beşinci
İtaliya-Azərbaycan Birgə Komissiyasına həmsədrlik
etdim. Bizim qarşılıqlı ticarət mübadiləmiz
ölkələrimizin iqtisadiyyatının bir-birini
tamamlamasını nümayiş etdirir. Bizim demək olar ki,
altı milyard avro məbləğində ticarət dövriyyəmiz
olmuşdur. Mən prezident Tempininin artıq dedikləri
bütün rəqəmləri və yaxşı əməkdaşlığı
bir daha qeyd etməyəcəyəm. Lakin onu demək istəyirəm
ki, Trans-Adriatik, Trans-Anadolu və Cənubi Qafqaz boru kəmərləri
ilə artıq gerçəkləşən ən
böyük imkanlar həqiqətən münasibətlərimizə
təkan verəcək. Bu, "Şahdəniz” qaz
yatağı ilə bağlantı sayəsində
mümkün olacaq. Bu, bizə 2 milyard avro dəyərində,
- bu rəqəm qeyd edilməmişdir, - əlavə ticarət
dövriyyəsini gətirəcək. Bu rəqəm və
layihələr hökumətlərimiz tərəfindən
edilmiş spesifik, dəqiq siyasi seçimlərdir. Buna görə
də düşünürəm ki, bizi bir-birimizə
bağlayan dostluq münasibətlərində bu seçimlər
qarşılıqlılıq prinsipi ilə bağlı
gözləntiləri daha da yüksəldir.
Mən çox şadam ki, cənab
Prezident, Siz bunu çox aydın qeyd etdiniz.
Qarşılıqlılıq prinsipi dedikdə iki ölkə
arasında, həmçinin qaz sənayesindən kənarda
olan sahələrdə qarşılıqlı əməkdaşlığı
daha da artırmaq üçün imkanları nəzərdə
tuturam. Fakt etibarilə, italyan şirkətləri infrastrukturun
inşası, maşınqayırma sənayesi sahələri
ilə yanaşı, eyni zamanda, təyyarələr, helikopterlər,
hava məkanı, kibertəhlükəsizlik və bir çox
digər sahələrdə fəaliyyəti ilə
seçilirlər. Onların bir çoxunu bu gün bu
masanın ətrafında əyləşənlər
arasında görürəm. Bizim İtaliyadakı
bütün bu aparıcı lider şirkətləri ilə
müntəzəm əlaqələrimiz var. Mən əminəm
ki, siz son bir neçə ildə onların fəaliyyətindən
faydalanmısınız və gələcəkdə də
faydalanacaqsınız. Buna görə də burada
olduqlarına görə onlara təşəkkürümü
bildirirəm.
Biz sizə nə nümayiş
etdirmək istəyirik. Məlumdur ki, İtaliya şirkətləri
bütün dünyada yüksək reytinqə malikdirlər.
Lakin onları fərqləndirən cəhət odur ki, onlar həqiqətən
komanda şəklində çalışa bilir və bizim
şirkətlər xaricdə fəaliyyət göstərdikdə
biz onlarla birlikdə italyan sistemini tətbiq edirik. Buna görə
bugünkü tədbirə görə mən şəxsən
azərbaycanlı dostlara minnətdarlığımı
bildirirəm. Əminəm ki, imzalanmış anlaşma
memorandumları və qarşımızdakı imkanlar sayəsində
biz gələcəkdə daha da böyük əməkdaşlığa
nail ola biləcəyik. Nümayiş etdirmək
üçün daha da böyük potensial mövcuddur. Mən
əminəm ki, bu səfər və sabah keçiriləcək
biznes forum bu imkanlara təkan verəcək. Beləliklə,
bir daha Sizə və CDP-yə təşəkkür edirəm.
***
İşçi naharda iştirak
edən şirkət rəhbərləri Azərbaycanda həyata
keçirdikləri fəaliyyətləri barədə məlumat
verdilər, həmçinin ölkəmizlə əməkdaşlıq
imkanlarının genişləndirilməsi ilə
bağlı fikir mübadiləsi aparıldı.
Azərbaycan.- 2020.-21 fevral.- S.3-4.