Azərbaycan qlobal pandemiyanın öhdəsindən bacarıqla gəlir

Ölkəmiz vaxtında qabaqlayıcı tədbirlər həyata keçirərək nümunəvi mübarizə ortaya qoyub

Ötən ilin dekabrında Çinin Uhan şəhərindən bütün dünyaya yayılan yeni növ koronavirus, COVID-19 infeksiyası hələ də bəşəriyyəti təhdid edir. 213 ölkə və bölgədə qeydə alınan bu virusa dünya üzrə yoluxanların sayı 8 milyonu ötüb.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının 17 iyun tarixli statistikasına görə, dünyada 8 061 550 nəfər yeni növ koronavirusa yoluxub, 440 290 nəfər isə bu ölümcül virusun qurbanına çevrilib. Son gün ərzində 119 759 insanda koronavirus aşkarlanıb, ölənlərin sayı isə 5494 nəfər artıb.

Yoluxanların sayına görə Şimali və Cənubi Amerika regionu birinci yeri tutur - 3 899 859 yoluxma və 205 555 ölüm.

İkinci yerdə Avropa regionu qərarlaşıb. Burada ümumilikdə 2 452 247 nəfər koronavirusa yoluxub, 189 582 nəfər ölüb.

Yoluxma sayı üzrə üçüncü yeri Şərqi Aralıq dənizi bölgəsi tutur. Burada 817 458 yoluxma, 18 057 ölüm faktı qeydə alınıb.

ÜST-ün ölkə üzrə yayılma cədvəlinə görə, ən çox yoluxanlar ABŞ-dadır. Onun ardınca Braziliya, Rusiya, Hindistan, Böyük Britaniya, İspaniya, İtaliya, Peru, İran və Almaniya gəlir.

Dünyanın koronavirus mübarizəsi

ABŞ-da yeni növ koronavirusdan ölənlərin sayı ölkənin Birinci Dünya müharibəsindəki itkilərinin sayını ötüb.

ABŞ tərəfdən Birinci Dünya müharibəsi zamanı 116 516 nəfər həlak olub. İyunun 17-nə olan məlumata görə isə, ölkədə koronavirusdan ölənlərin sayı 116 917 nəfəri ötüb.

Birləşmiş Ştatlarda koronavirusa yoluxma halları 2,1 milyonu keçib. İnfeksiyadan ən çox ölüm halı Nyu York ştatında qeydə alınıb.

Braziliyada koronavirus xəstələrinin sayı 955 min 377 nəfər təşkil edir. Virusa yoluxmuş 463 min 474 nəfər sağalıb. Hazırda daha 445 min 393 pasiyent həkim müşahidəsi altındadır. Son məlumatlara görə, Braziliyada COVID-19-dan 46 min 510 insan ölüb.

Virusun "vətəni” Çində ötən sutka ərzində 28 nəfərdə COVID-19-un aktiv forması aşkarlanıb. Ümumilikdə ölkədə koronavirusa yoluxanların sayı 83.2, ölənlərin sayı isə 4.6 min nəfəri ötüb.

Çinli epidemioloqlar koronavirusun yeni epidemiya riskinin çox yüksək olduğuna dair açıqlama veriblər. Onların sözlərinə görə, paytaxt Pekində infeksiya artım mərhələsindədir. Bu səbəbdən Pekində genişmiqyaslı məhdudlaşdırıcı tədbir tətbiq edilib. Şəhər rəhbərliyi bütün sakinləri zəruri olmayan səfərlərdən imtina etməyə və evdə qalmağa çağırıb.

Bundan əlavə, Pekindəki bütün ibtidai və orta məktəblər bağlanır, şagirdlər məsafədən təhsilə keçirlər. Universitetlər fəaliyyətini dayandırıb, əyləncə və idman obyektləri bağlanıb. Pekin hakimiyyəti paytaxtdakı vəziyyəti "son dərəcə ciddi” adlandırıb.

Bundan başqa, koronavirus infeksiyasının Tokioda yenidən yayılması müşahidə olunub. Mütəxəssislərin fikrincə, bu, dünyada təkrar epidemiya riskini artırır.

Fransada epidemiyanın başlanğıcından 103,5 min insan xəstəxanaya yerləşdirilib. Ölkədə virusa yoluxmuş 73,6 mindən çox xəstə sağalaraq evə buraxılıb. Pandemiya qurbanlarının sayı 29 575 nəfərə çatıb.

Rusiyada son sutka ərzində daha 7790 nəfərdə COVID-19 aşkarlanıb. Bununla da yoluxanların sayı 561 091 nəfərə çatıb. Son sutka ərzində 182 nəfərin koronavirusdan öldüyü bildirilib. Ümumilikdə koronavirusdan ölənlərin sayı 7660 nəfərə çatıb.

İspaniyada koronavirusdan indiyədək 27 136 nəfər ölüb, 244 mindən artıq şəxs virusa yoluxub. İspaniya pandemiyadan ən çox zərər çəkən altıncı ölkədir.

Qazaxıstanda koronavirusa yoluxanların sayı 15 min 877 nəfərə, infeksiya səbəbindən ölənlərin sayı isə 100 nəfərə çatıb. Ölkədə həftəsonu əlavə məhdudlaşdırıcı tədbirlər tətbiq olunacaq. Qərar ölkədə epidemioloji vəziyyətin ağırlaşması və koronavirusa yoluxma hallarının artması səbəbindən COVID-19-un yayılmasının qarşısını almaq üçün idarələrarası komissiyanın iclasında qəbul edilib.

Qərara əsasən həftəsonu Nur-Sultan, Almatı, Qaraqanda, Çimkənt, Pavlodar və Ekibastuz şəhərlərində ticarət və əyləncə mərkəzlərinin, ticarət evlərinin, şəbəkə mağazalarının, qeyri-ərzaq və ərzaq bazarlarının fəaliyyəti dayandırılacaq. Bu şəhərlərdəki ictimai iaşə obyektləri yalnız sosial məsafəyə uyğun olaraq küçədə açıq havada fəaliyyət göstərə biləcəklər. Bundan əlavə, ictimai nəqliyyatda da məhdudiyyətlər olacaq.

Məhdudiyyətlərdən biri də turizm zonalarına aiddir. Qeyd edilən şəhərlərə coğrafi baxımdan yaxın olan turizm zonalarına giriş də bağlanacaq.

Özbəkistanda son sutka ərzində daha 189 nəfər koronavirusa yoluxub. Beləliklə, virusa yoluxanların ümumi sayı 5697 nəfərə çatıb. İyunun 18-də Daşkəndin virusa daha çox yoluxan 71 məhəlləsində qırmızı rejim elan olunub, məhəllələrin giriş-çıxışlarına məhdudiyyət qoyulub. Bundan başqa, paytaxtın Yunusabad və Urikzor ərzaq bazarlarında, həmçinin Malika elektronika bazarında çalışanların bəzilərində koronavirus aşkar edildiyi üçün bu məkanlar 14 gün müddətinə bağlanıb.

Türkiyədə koronavirus pandemiyasının ikinci dalğasının başladığı elan olunub. Qeyd olunur ki, ölkədə ikinci dalğanın başlaması gözlənilən idi və səhiyyə qurumları bu vəziyyətə hazırdır.

Qardaş ölkədə 200 minə yaxın şəxs koronavirusa yoluxub, 4 825 nəfər həyatını itirib.

"Türkiyə yeni növ koronavirusdan ölüm sayına görə 1 milyona düşən 57 ölüm faktı ilə 47-ci, xəstəliyə yoluxma sayına görə isə bir milyona düşən 2151 yoluxma ilə 51-ci yerdədir”. Bunu Türkiyənin Səhiyyə naziri Fəxrəddin Qoca yeni növ koronavirusla (COVID-19) mübarizə tədbirlərinə dair yaradılan Elm Qurumunun toplantısından sonra bildirib.

Nazir deyib ki, Türkiyə ümumilikdə xəstəliyə yoluxma sayına görə 2,67 faizlə 81-ci yerdədir. Nazir son bir ayda, son bir həftə və son 3 gündə Türkiyənin şəhərləri üzrə infeksiyaya yoluxma və ölüm saylarını açıqlayıb və müqayisələr apararaq deyib ki, ən çox vəfat sayına Gümüşhanə, ən az ölüm halına isə Kilis bölgəsində rast gəlinib.

İranda koronavirusdan ölənlərin sayı 9185 nəfərə yüksəlib. Ötən 24 saat ərzində İranda daha 2 612 nəfər koronavirusa yoluxub. Nəticədə yoluxanların sayı 195 051 nəfərə çatıb. Virus daşıyıcılarından 2 789 nəfərin vəziyyəti ağırdır.

Ermənistanda son sutka ərzində yeni növ koronavirusa 665 yoluxma halı qeydə alınıb, 7 nəfər ölüb. Burada koronavirusa yoluxanların sayı 18 698, xəstəlikdən ölənlərin sayı isə 309 nəfərə çatıb.

Koronavirusla mübarizədə Azərbaycan modeli

Qlobal bəşəri təhlükə yayılmağa başlayandan Azərbaycan dünyanı bürümüş pandemiyaya qarşı mübarizədə ən ciddi tədbirlər görmüş ölkələr sırasında olub. Dövlət başçısı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə koronavirus pandemiyasına qarşı vaxtında görülən preventiv tədbirlər sayəsində virusun ölkəmizdə tüğyan etməsinin qarşısı alınıb. Azərbaycan dövləti Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyələrini nəzərə alaraq, ilk gündən, xəstəlik ölkəmizin sərhədlərinə yaxınlaşmazdan əvvəl onun ciddiliyini anladı və dünyada öz sərhədlərini qapadan, bütün təhsil müəssisələrini bağlayan, kütləvi tədbirləri, idman yarışlarını təxirə salan ilk ölkələrdən biri oldu. Dövlətimiz COVID-19-la mübarizəyə vaxtında başladı və bu istiqamətdə görülən tədbirlər effektini göstərdi. Məhz dövlət tərəfindən vaxtında atılan mühüm addımlar, məhdudlaşdırıcı tədbirlər, karantin rejiminin tətbiqi ölkədə koronavirusa kütləvi yoluxma hallarının qarşısını aldı. Digər ölkələrlə müqayisədə Azərbaycanda koronavirusa yoluxma və ölüm hallarının azlığı ölkəmizin qlobal pandemiyanın öhdəsindən bacarıqla gəldiyinin əyani sübutudur.

Azərbaycan bu çətin durumdan az itkilərlə çıxmaq üçün vaxtında qabaqlayıcı tədbirlər həyata keçirərək nümunəvi mübarizə ortaya qoydu. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı da bu sahədə respublikamızda atılan addımları təqdir edib, ölkəmizin təcrübəsini digər ölkələrə nümunə göstərdi.

Koronavirus pandemiyası dövründə Azərbaycan əhalisinin sağlamlığının qorunması və rifahının yaxşılaşdırılması, xalqımızın bu bəladan daha az itkilərlə xilas olması ilə bağlı gördüyü mühüm işlərə görə vətəndaşlarımız Prezident İlham Əliyevə çoxsaylı minnətdarlıq məktubları yazırlar. Onlar pandemiyanın qarşısının alınması, virusa yoluxmuş insanların müalicəsi, əhalinin sosial-iqtisadi problemlərinin həlli istiqamətində görülən işləri yüksək qiymətləndirirlər.

Koronaviruslu xəstələrin müalicəsi üçün ölkəmizdə kifayət qədər xəstəxana, çarpayı sayı var. 20-dən çox dövlət xəstəxanası infeksiya ilə mücadilə aparan insanların sərəncamına verilib. Xəstələrin müalicəsi üçün bütün zəruri addımlar atılır. COVID-19 virusunun diaqnostikası, habelə bu xəstəliyin müalicəsi üçün zəruri olan Avropa istehsallı laborator testlər, tibbi avadanlıq və ləvazimatlar, qoruyucu vasitələr Azərbaycana gətirilir. Xüsusi rejimli xəstəxanalar müvafiq dərman və qoruyucu vasitələrlə təmin olunur. Lakin dövlət tərəfindən görülən tədbirlərə baxmayaraq, xüsusi karantin rejimi yumşaldılmağa başlayandan koronavirusa yoluxanların, həmçinin dünyasını dəyişənlərin də sayı artmaqdadır. Çünki koronavirus tək dövlətimizin öhdəsindən gələcəyi məsələ deyil. Burada vətəndaş məsuliyyəti də zəruri rol oynayır.

Bu bəladan qurtulmağın əsas yolu vətəndaş məsuliyyətindən keçir

Son günlər koronavirusa yoluxanların sayında artım dinamikası insanların öz sağlamlıqlarına laqeyd, etinasız yanaşması ilə bağlıdır. Əhaliyə dəfələrlə müraciət olunsa da, bəzi vətəndaşlar özlərini qorumurlar. Bu da son nəticədə problemlər yaradır.

Azərbaycanda bu xəstəliyin artım dinamikası və yayılma sürəti, ölənlərin sayının çoxluğu hər birimizi narahat etməklə yanaşı, düşündürməli və ciddi təşvişə salmalıdır. Bu, bütün insanlar üçün təhlükəli siqnaldır. Dövlət başçısı İlham Əliyev də çıxışlarında qeyd edir ki, indiki şəraitdə uğurumuzun əsas şərti vətəndaşların məsuliyyətli olmasıdır. Virusun tam lokallaşdırılması yalnız vətəndaşların köməyi ilə mümkün ola bilər. Anlamalıyıq ki, bu xəstəlikdən qorunmaq hər şeydən əvvəl bizim özümüzə və doğmalarımıza lazımdır. Biz öz məsuliyyətimizi dərk etməli, özümüzlə yanaşı, ətrafımızdakıları da düşünməliyik. Bizim məsuliyyətsizliyimizin bədəlini kənar şəxslər ödəməməlidir.

Birlikdə vətəndaş məsuliyyəti nümayiş etdirməklə, Operativ Qərargahın qaydalarına intizamla yanaşmaqla COVID-19 infeksiyasının yayılmasının qarşısının alınmasına kömək ola bilərik. Qəbul edilən qərarlara ciddi əməl edək, gərəksiz halda evdən çıxmayaq, ehtiyac olmadıqca kütləvi məkanlara getməyək, küçədə sosial məsafə saxlayaq və ən əsası, tibbi maska taxaq. Bu gün dövlət başçısı qapalı məkanlardakı tədbirlərə maska ilə gəlirsə, biz bundan nəticə çıxarmalı, ölkənin birinci şəxsinin məsuliyyətindən nümunə götürməli, həmrəylik nümayiş etdirməliyik. Yalnız bu halda koronavirusla mübarizədən qalib çıxa bilərik.

Xəyalə MURADLI

Azərbaycan.-2020.- 19 iyun.- S.6.