Konstitusiya Məhkəməsi parlament seçkilərinin nəticələrini təsdiq etdi

Bu seçki bir daha göstərdi ki, Azərbaycan ictimaiyyəti Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsləri ilə həyata keçirilən islahatları dəstəkləyir

Azərbaycanda fevralın 9-da keçirilən parlament seçkiləri xalqımızın iradəsinin tam ifadəsi kimi tarixə düşdü. Ən əsası bu mühüm siyasi kampaniyanın gedişatı, seçkinin bütün mərhələlərindəki proseslərin hüquqi qiymətləndirilməsi respublikamızın demokratik dəyərlərə sadiqliyinin göstəricisi oldu. Martın 5-də isə Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən parlament seçkiləri kampaniyasına yekun vuruldu.

1314 namizədin mübarizə apardığı seçki marafonu

Mərkəzi Seçki Komissiyası və aidiyyəti dövlət qurumları tərəfindən qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş vəzifələrin icrasına xüsusi diqqətlə yanaşılması parlament seçkilərinin uğurla başa çatmasında əsas rol oynadı. Seçki prosesinin mühüm mərhələləri olan seçici siyahılarının dəqiqləşdirilməsi, deputatlığa namizədliyin irəli sürülməsi və qeydə alınması, təşviqatın aparılması, müşahidəçilər və KİV nümayəndələri üçün şəraitin yaradılması Seçki Məcəlləsində nəzərdə tutulduğu qaydada təmin edildi.

Bir daha xatırladaq ki, parlament seçkiləri respublikamızın bütün coğrafiyasını əhatə edən 125 seçki dairəsində keçirildi. Bu seçkidə son dəqiqləşdirmələrə əasən 5 milyon 359 min 15 nəfər seçici qeydə alınmış və adları seçici siyahılarına salınmışdı. Fevralın 9-da keçirilən seçkidə seçicilərin 46.84 faizi, 2 milyon 510 min 135 nəfəri 5573 seçki məntəqəsində səs vermək hüququndan istifadə edib.

Deputat adı uğrunda 1314 namizəd mübarizə apardı. Onlardan 246-sının namizədliyi 19 siyasi partiya, 11-nin namizədliyi isə təşəbbüs qrupları tərəfindən irəli sürülmüşdü. 1057 namizəd öz təşəbbüsü ilə seçkiyə qatılmışdı. Namizədliyi qeydə alınanların 79 faizi kişi, 21 faizi qadınlar idi.

Seçkilərin izlənməsində siyasi partiyaları, vətəndaş cəmiyyəti institutlarını, qeydə alınmış namizədləri təmsil edən, eyni zamanda öz təşəbbüsləri ilə seçkilərə qatılmış 77 min 790 nəfər yerli müşahidəçi iştirak etdi. Bundan başqa, Milli Məclisə seçkilərin müşahidəsinə 59 beynəlxalq təşkilat və 58 ölkəni təmsil edən 883 beynəlxalq müşahidəçi qatıldı. Habelə nüfuzlu 132 xarici kütləvi informasiya vasitəsindən olan 199 beynəlxalq KİV təmsilçisi MSK tərəfindən müvafiq lövhəciklə təmin olunaraq seçkiləri izlədilər.

Vətəndaşların Əmək Hüquqlarının Müdafiə Liqası ABŞ-ın "AJF&Associates İnc.” təşkilatı ilə birgə, "İnsan Hüquqları XXI əsr - Azərbaycan” Fondu Fransanın "Opinion Way” Sosioloji Tədqiqatlar İnstitutu ilə birgə və RƏY Monitorinq Mərkəzi seçkilərdə "exit poll” keçirdilər.

Bununla yanaşı, 1000 seçki məntəqəsində internet vasitəsilə səsvermə prosesini canlı izləmə imkanı verən veb-kameralar quraşdırılmışdı. İnternet istifadəçiləri ölkə daxilindən və xaricindən MSK-nın internet səhifəsinə daxil olaraq hər kəs üçün açıq platformada və heç bir qeydiyyat tələb olunmadan, real zaman rejimində seçki məntəqələrində səsvermə günü baş verən bütün prosesləri əvvəldən axıradək izləmək imkanına malik olmuşdular. Seçki günü veb-kameralara baxış 230 mini keçmişdir.

Hər bir müraciət araşdırıldı

Təbii ki, ideal seçki keçirmək mümkün deyil. Hətta demokratik inkişaf baxımından ən uzun yolu qət edən ölkələrdə belə seçkilər zamanı hansısa qanunsuzluqlar, səslərin düzgün hesablanmaması kimi problemlər baş verir. Bu baxımdan seçki kampaniyası ərzində nöqsanların baş verməsindən tam sığortalanmaq olmur.

Azərbaycanda da seçki kampaniyası dövründə və səsvermə günü xırda pozuntuların baş verməsi istisna deyil. Əsas odur ki, nöqsanların hamısı araşdırılır və düzgün hüquqi qiymətini alır. 9 fevral parlament seçkilərindən sonra daxil olmuş müraciətlər ətraflı və obyektiv araşdırıldıqdan sonra müvafiq qərarlar qəbul olunur. Belə ki, daxil olan müraciətlərin tam, şəffaf və hərtərəfli araşdırılması nəticəsində MSK-nın qərarı ilə 33 saylı Xətai birinci, 35 saylı Xətai üçüncü, 74 saylı Lənkəran kənd və 80 saylı İmişli - Beyləqan seçki dairələri üzrə Milli Məclisə seçkilər etibarsız sayılıb. Müxtəlif mənbələrdən - sosial şəbəkələr, seçicilər tərəfindən ünvanlanan müraciətlər və qaynar xəttə daxil olan məlumatların araşdırılmasının nəticəsi olaraq, ümumilikdə, 328 seçki məntəqəsi üzrə səsvermənin nəticələri ləğv olunub.

MSK həmçinin seçkilərin hazırlanması, keçirilməsi və nəticələrin müəyyən olunması zamanı fəaliyyətlərində yol verdikləri nöqsanlara görə 87 seçki məntəqəsi üzrə məntəqə seçki komissiyalarının buraxılmasına qərar verib. Təbii ki, baş verən pozuntular seçkilərin ümumi nəticəsinə təsir etmək gücündə deyil.

Demokratik inkişafın növbəti təsdiqi

MSK-nın fevralın 25-də keçirilən iclasında Milli Məclisə seçkilərdə ümumi yekunların müəyyən edilməsi ilə əlaqədar işlər başa çatmış hesab edilib. Seçkilərin ümumi yekunlarına dair yekun protokol tərtib olunub və komissiya üzvləri tərəfindən imzalanaraq təsdiqlənib. Seçki Məcəlləsinin tələbinə uyğun olaraq MSK-nın protokolu müvafiq sənədlərlə birlikdə seçkilərin yekunlarının təsdiq edilməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə təqdim olunub.

Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun dünən keçirilən iclasında Milli Məclisə keçirilmiş növbədənkənar seçkilərin nəticələrinə dair Mərkəzi Seçki Komissiyasından daxil olmuş materiallar üzrə xüsusi konstitusiya icraatı qaydasında konstitusiya işinə baxılıb. Bütün çıxışlar və rəylər dinlənildikdən sonra elan olunan qərara əsasən, Konstitusiya Məhkəməsi Milli Məclisə keçirilmiş seçkilərin nəticələrini təsdiq edib.

Beləliklə, Azərbaycanın siyasi həyatında mühüm rol oynayan parlament seçkiləri tarixə qovuşdu. Uğurla başa çatan seçki kampaniyası həm də Azərbaycanın demokratik inkişafının növbəti təsdiqi oldu. Bu seçki bir daha göstərdi ki, Azərbaycan ictimaiyyəti Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsləri ilə həyata keçirilən islahatları dəstəkləyir.

Rəşad CƏFƏRLİ

Azərbaycan.-2020.- 6 mart.- S.1;8.