Rusiyalı jurnalist Ermənistandan qovuldu

İrəvan rejimi həqiqəti yazanı görmək istəmir

Ermənistanın ölkəmizə qarşı hərbi təcavüzü başlayandan bəri hadisələrin mətbuatda işıqlandırılması məsələsi həmişə çoxlu suallar doğurub. Dünya KİV-i, bir qayda olaraq, işğalçı tərəfin törətdiyi hərbi cinayətlərin üstündən sükutla keçib, ən yaxşı halda təcavüzkarla təcavüz qurbanını bir-birinə bərabər tutub - guya ki, münaqişə iştirakçılarının hər ikisində günah var.

Media nümayəndələrinin "nəzərindən qaçıb” ki, suveren dövlətin ərazisinə silahlı təcavüz faktı ortadadır, beynəlxalq hüququn elementar normaları ayaq altına atılır, Dağlıq Qarabağ və bitişik rayonlarda etnik təmizləmə aparılır, yüz minlərlə günahsız insan yurd-yuvasından didərgin salınır, onların ev-eşikləri viran edilir, başqa sözlə, Azərbyacan xalqına qarşı, sözün həqiqi mənasında, soyqırımı törədilir.

Mətbuatın özünü bu qədər kor göstərməsinin səbəbini axtarmağa dəyməz. Ermənistana havadarlıq edib onu özgə torpağına təcavüz etməyə həvəsləndirən dövlətlərin özləri də dünya mediasına nəzarət edir, Ermənistanın işğalçılıq siyasətini, ekspansionist planlarını ört-basdır etmək üçün dəridən-qabıqdan çıxırlar. Üstəlik, erməni əsilli jurnalistlər aparıcı mətbuat orqanlarına soxulub Qarabağ həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatmasını əngəlləyirlər.

Bununla belə, az da olsa, vicdanı oyaq qalmış jurnalistlər də var. Onların hər hansı çıxışı dərhal ərköyünləşmiş ermənilərin qəzəbinə tuş gəlir, belələrini sıradan çıxarmaq üçün bütün mümkün vasitələr işə salınır. Bu sıradan son qurban Rusiyanın "Novaya qazeta” nəşrinin müxbiri İlya Azardır. Rusiyalı jurnalistin "günah”ı ondan ibarətdir ki, o, son günlər Dağlıq Qarabağda baş verən hadisələr, Ermənistan ordusunda müşahidə olunan problemlər barədə yerli əhaliyə və hərbçilərə istinadən reportaj hazırlayıb qəzetində dərc etdirmişdir.

Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi "xoşagəlməz” hadisəyə dərhal münasibət bildirib Azarın akkreditasiyasını geri çağırmış, üstəlik, onun Ermənistanda jurnalist kimi fəaliyyət göstərməsini qadağan etmişdir. Azarın öz Facebook səhifəsindən verdiyi məlumata görə, reportaj Ermənistan rəhbərliyinin xoşuna gəlməmişdir, çünki yazı "ermənilərin vətənpərvərlik hisslərinə toxunmuş, azərbaycanlılarda rəğbət doğurmuşdur”. Mətbuat işçisinin peşə fəaliyyətinə son qoyulmasına səbəb kimi guya akkreditasiya prosedurunun dəyişməsi göstərilmişdir. Azar qeyd etmişdir ki, hadisələr başlayandan bəri Xarici İşlər Nazirliyi var qüvvəsi ilə jurnalistlərin Qarabağa gedişinin qarşısını almağa çalışmışdır. Jurnalist etiraf etmişdir ki, hazırladığı reportajı Ermənistan və Rusiyada bəzi dostları da bəyənməmişdir: "Halbuki məqalədə yalan yoxdur. Rəsmi şəxslərin fikirləri də orada yer almışdır. İnsanların fikirləri fakt kimi göstərilməmişdir. Hərbi münaqişələrdə jurnalist tərəflərdən hansınısa dəstəkləməməlidir. Reportajda isə oxucunun qulağı və gözü olmalıdır. Reportajın ermənilərin vətənpərvərlik hisslərinə toxunmasını, azərbaycanlıların xoşuna gəlməsini başa düşürəm. Amma bir daha deyirəm ki, bu, sadəcə, reportajdır. Orada insanlar var və onlar fərqli fikirlərini ifadə edirlər”.

Söz azadlığının boğulması "demokratik” Ermənistanda adi haldır. Ona görə də rusiyalı jurnalistin başına gəlmiş hadisə gözlənilən idi. Ermənilər öyrəşiblər ki, hamı, o cümlədən media onların çaldığı hava ilə oynamalıdır. Başqa biri fərqli havaya oynayanda isə çığır-bağır, hay-küy qopur ki, gəl görəsən.

Əslində Azarı azərbaycanpərəst hesab etmək mümkün deyil. O, illər əvvəl Dağlıq Qarabağa qanunsuz olaraq səfər etdiyinə görə Bakının "qara siyahı”sına düşmüşdür. Sözügedən reportajda azərbaycanlılara rəğbətdən əsər-əlamət yoxdur. Bəs nəyə görə jurnalist sıxma-boğmaya məruz qalır?

Azar Dağlıq Qarabağdan hazırladığı reportajda münaqişə tərəflərinin heç birinə münasibət bildirmir, sadəcə olaraq, gördüklərini yazır. Azərbaycan Ordusunun Xankəndi və Şuşada hərbi təyinatlı obyektləri bombalamasından gen-bol söhbət açır, dağılmış obyektlərin şəkillərini çəkib qəzetdə dərc etdirir, yerli sakinlərin fikirlərini öyrənir, qanunsuz hakimiyyət orqanlarının və silahlı birləşmələrin nümayəndələrinə müraciət edib məlumat alır. Təbii ki, müsahiblər arabir qarşılaşdıqları və müşahidə etdikləri çətinlikləri dilə gətirirlər.

İlk baxışdan elə görünə bilər ki, burada qeyri-adi nəsə axtarmağa dəyməz. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin düşmən mövqelərini vurması təbiidir. Bombardman nəticəsində erməni hərbçilərinin ölməsi, separatçı-terrorçu rejimin təşviş içində qalması da təbiidir. Güclü Azərbaycan Ordusu qarşısında düşmənin geriləyib mövqelərini əldən verməsi tamamilə məntiqlidir. Müharibənin davam etdiyi bir vaxtda erməni əsgərlərinin silah-sursat təchizatının pisləşməsində, işğalçı qoşunların pərən-pərən düşməsi nəticəsində idarəetmənin zəifləməsində də qeyri-adi heç nə yoxdur.

Hazırda Dağlıq Qarabağda yaranmış vəziyyəti oraya getmədən də təsəvvür etmək mümkündür. Hər iki tərəf döyüşlərin gedişi barədə müntəzəm olaraq rəsmi məlumat verir (hərçənd Ermənistan dezinformasiyanı üstün tutaraq itirdiklərini az göstərir, guya cəbhə xəttində vəziyyəti əsasən nəzarət altında saxladığını iddia edir), üstəlik, sosial şəbəkələrin istifadəçiləri gördüklərini, eşitdiklərini dayanmadan təqdim edir, müvafiq fotoşəkilləri və videogörüntüləri paylaşırlar. Bütün bunları nəzərə alaraq hərbi əməliyyatların gedişini, tərəflərdən hansının irəlilədiyini, hansının gerilədiyini öyrənmək mümkündür.

Odur ki, İrəvan rejiminin jurnalisti cəzalandırması üçün elə bir tutarlı əsas görünmür. Amma tarixi təcrübə də var. Ermənistan rəhbərləri xarici media orqanlarında həmişə "təcavüzkar” Azərbaycan üzündən əzab-əziyyətə düçar olmuş "əzabkeş” erməni xalqının obrazını görüblər. Onlar hesab edirlər ki, rusiyalı jurnalist yazılarında, əvvəllər olduğu kimi, Dağlıq Qarabağda yalnız separatçı-terrorçu rejiminin nümayəndələrinin hədyanlarına yer verməli, Azərbaycanı yıxıb-sürüməli idi. Başqa sözlə, Azar Dağlıq Qarabağda vəziyyəti "Novaya qazeta”nın oxucularına təhrif olunmuş şəkildə, işğalçı ölkənin rəhbərlərinin istədiyi kimi təqdim etməli idi. Amma rusiyalı jurnalist neyləsin ki, Azərbaycanın işğal olunmuş torpaqlarında gözü ilə gördüyünə, qulağı ilə eşitdiyinə inanır, yazı yazanda isə heç kimin yox, yalnız vicdanının səsinə qulaq asır.

Allahverdi MEHDİYEV

Azərbaycan.-2020.- 14 oktyabr.- S.5.