“Made in Azerbaijan” brendinin coğrafiyası genişlənir

Yaxud, "Malın mal olunca, bazarın bazar olsun”

Bu atalar sözü ilk baxışdan sadə məntiqə söykənsə də, bazarın bazar olması üçün müasir dünyada oturub gözləmək yox, əksinə, çalışmaq, sistemli tədbirləri həyata keçirmək lazımdır. Əks halda bazarın da batar, malın da.

Azərbaycanın kənd təsərrüfatı məhsulları dünyanın digər ölkələrində yetişdirilən meyvə-tərəvəzdən həm tamına, həm də tərkibindəki mikroelementlərin bolluğuna görə ciddi seçilir. Bizim məhsullarımız qida kimi faydalı olduğu qədər də insan orqanizmi üçün müalicəvi xassələrə malikdir. Bircə narı götürək: gilələri min bir dərdin dərmanıdır, toxumları dünya kosmetologiyasında cavanlaşdırıcı preparat kimi istifadə olunur, atılmalı qabığı da bir neçə xəstəliyi müalicə edir.

Ona görə də bu gün Azərbaycan brendinin mükəmməl cilalanması və dünya bazarında layiqli təqdimatının təşkil edilməsi xüsusi aktuallıq kəsb edir.

Bu məsələ dövlət səviyyəsində qanunvericilik baxımından tənzimlənir. Qeyri-neft məhsullarının ixracının stimullaşdırılması məqsədilə 2016-cı ildə Prezident İlham Əliyev tərəfindən "Qeyri-neft məhsullarının ixracının təşviqi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” fərman imzalanmışdır. Nazirlər Kabineti isə bu fərmanın icrasını təmin etmək üçün ixrac təşviqi şamil olunacaq qeyri-neft məhsullarının xarici iqtisadi fəaliyyətin mal nomenklaturası üzrə siyahısını və ixrac təşviqinin baza məbləğinə tətbiq olunacaq əmsalları təsdiq etmişdir. Artıq xeyli vaxtdır ki, sahibkarlar qeyd olunan siyahıdakı məhsulları ixrac edərkən ixrac gömrük bəyannaməsində nəzərdə tutulan gömrük dəyərinin 3 faizini baza məbləği olaraq dövlət vəsaiti hesabına geri alırlar. Bu isə sahibkarların xarici bazarlara çıxışını xeyli stimullaşdırır.

Azərbaycanda İxracın və İnvestisiyaların Təşviqi Fondunun (AZPROMO) rəhbəri vəzifəsini icra edən Yusif Abdullayev son illər qeyri-neft sektorunun inkişafı istiqamətində həyata keçirilən islahatlar, qeyri-neft məhsullarının ixracı və dəstəklənməsi, "Made in Azerbaijan” brendinin xarici ölkələrdə tanıdılması və xarici investisiyaların təşviqi istiqamətində zəruri addımların atıldığını bildirərək qeyd edir ki, xarici bazarlara çıxış və Azərbaycan brendinin nüfuzunun gücləndirilməsi istiqamətində atılan addımlar çoxşaxəlidir.

Ən çox diqqət ayrılan sahələrdən biri də Azərbaycanın ənənəvi bazarlarda nüfuzunun bərpa edilməsidir. Yeni bazarlara çıxışın müxtəlif istiqamətləri üzərində işlər aparılsa da, ənənəvi bazarlardakı mövqelərimiz də diqqət mərkəzindədir. Məsələn, sentyabrın 22-də Rusiyanın paytaxtı Moskvada açılan "Worldfood Moscow 2020” beynəlxalq sərgisində Azərbaycanın nar şirəsi, fındıq, şərab və digər spirtli içkiləri, meyvə və tərəvəz, mineral sular, qənnadı və un məmulatları, çay, mürəbbə, meyvə quruları, kompot, limonad və digər məhsulları "Made in Azerbaijan” vahid ölkə stendində nümayiş etdirilmişdir.

Ümumiyyətlə, Azərbaycan istehsalı olan qeyri-neft məhsulları indiyədək Rusiyada keçirilmiş bir sıra beynəlxalq sərgilərdə geniş təqdim olunmuşdur. Həmin sərgilərdə sahibkarlarımız rusiyalı iş adamları ilə ixraca dair müzakirələr aparmış, müəyyən razılıqlar əldə etmişlər. Bu onu deməyə əsas verir ki, Rusiya istehlakçıları bizim məhsullarımızın üstün cəhətlərinə yaxşı bələddirlər. Ona görə də zamanında və lazımi məkanda keçirilən təqdimat həmişə müsbət nəticə verir. Hələ ötən il Rusiyada təşkil olunmuş 2 beynəlxalq sərgi çərçivəsində Azərbaycan şirkətləri müxtəlif növ meyvə-tərəvəz, meyvə şirələri və konsentratları, şərab və digər spirtli içkilər, fındıq ləpəsi və digər məhsulların Rusiyaya ixracına dair 11,1 milyon manat dəyərində müqavilə bağlamışdır. İndiyədək bu müqavilələr üzrə artıq 10,7 milyon manatlıqdan artıq məhsul ixrac edilmişdir.

Bu ilin əvvəlində isə Moskvada təşkil edilmiş "Prodexpo 2020” beynəlxalq ərzaq sərgisində 30-dan çox Azərbaycan şirkətinin çoxsaylı çeşiddə məhsulları "Made in Azerbaijan” vahid ölkə stendində nümayiş olunmuşdur. Sərgi çərçivəsində Azərbaycan məhsullarının ixracına dair 14 milyon manat dəyərində müqavilə imzalanmış və artıq 10 milyon manatlıqdan çox məhsul ixrac edilmişdir. Bağlanılan müqavilələrin məbləğinin ildən-ilə artması belə qənaətə gəlməyə əsas verir ki, Azərbaycan ənənəvi Rusiya bazarında ildən-ilə mövqeyini gücləndirir. Əlbəttə ki, bu, sevindirici haldır.

Dünyada pandemiya ilə bağlı iqtisadiyyatın əksər sahələrində, o cümlədən aqrar sektorda gərginliklər müşahidə olunur, qiymətlərin qeyri-müəyyən, bəzən də xaotik dəyişməsi baş verir. Gözlənilməz çətinliklər, həlli mümkünsüz problemlər dünyanın aqrar sektorunda bir sıra fəsadlara rəvac versə də, Azərbaycanda kənd təsərrüfatı məhsullarının fasiləsiz istehsalı üçün ciddi tədbirlər görülür. Bu səbəbdən 2020-ci ilin 7 ayı ərzində meyvə-tərəvəz ixracı 359,6 milyon, pambıq lifi ixracı 71,6 milyon, pambıq ipliyi ixracı 10,6 milyon, şəkər ixracı 9,3 milyon, bitki, heyvan mənşəli piy və yağların ixracı 13,7 milyon, çay ixracı 5,5 milyon dollar dəyərində olmuşdur. Faktiki olaraq Azərbaycan məhsullarının ixracının artması, ölkə iqtisadiyyatına xarici investisiyaların cəlb edilməsi, "Made in Azerbaijan” brendinin təşviqi istiqamətində ilboyu görülən işlər müsbət nəticəsini vermişdir.

Cari ilin əvvəlində Azərbaycan şirkətləri Almaniyada "Beynəlxalq Yaşıl Həftə 2020”, Rusiyada "Prodexpo 2020”, BƏƏ-də "Gulfood 2020” sərgilərində də iştirak etmişdir. Həmin sərgilərdə Azərbaycan məhsulları "Made in Azerbaijan” vahid ölkə stendində nümayiş olunmuşdur. Onu da qeyd edək ki, şirkətlərimız artıq bir neçə dəfədir ki, bu sərgilərdə öz məhsullarını nümayiş etdirirlər.

Göründüyü kimi, Azərbaycanın beynəlxalq sərgilərdə iştirakı yalnız Rusiya ilə kifayətlənmir. Yeri gəlmişkən bildirək ki, 2020-ci ilin sonunadək yerli şirkətlərimizin Şanxayda keçiriləcək "3-cü Çin beynəlxalq idxal” ərzaq sərgisində iştirakı nəzərdə tutulur.

Bahadur İMANQULİYEV

Azərbaycan.- 2020.- 26 sentyabr.- S.1; 5.