Qlobal pandemiya reallıqları üzə
çıxarır
ÜST-ün Baş direktoru: “Həssas qrupa daxil olan
insanlar peyvəndsiz qalır, bir sıra ölkələr həmrəyliyə
maneəçilik törədir”
Ümumdünya
Səhiyyə Assambleyası (ÜSA) pandemiyaların
qarşısının alınması,
hazırlığın təmin edilməsi və reaksiya tədbirlərinin
görülməsi üzrə tarixi qlobal müqavilənin
hazırlanması prosesinə başlamaq qərarına gəlib.
Ümumdünya
Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) əsas qərarverici
orqanı olan ÜSA-nın ikinci xüsusi sessiyasında
ÜST-ə üzv ölkələr pandemiyalara qarşı
mübarizə üzrə tarixi sənədin
hazırlanmasına dair razılaşma əldə ediblər. Bu barədə
qərar ÜSA-nın İsveçrənin Cenevrə şəhərində
keçirilən xüsusi sessiyasında qəbul
olunub. 194 ölkənin iştirakı ilə
qəbul edilmiş qərarda gələcəkdə
pandemiyanın qarşısının alınması, ona hazırlığı və ictimai sağlamlıq sahəsində fövqəladə
hallara reaksiyanı gücləndirmək
məqsədilə qlobal prosesə başlamaq barədə razılıq ifadə
olunub.
ÜST-ün
Baş direktoru Tedros Adhanom Gebreyesus bu qərarın tarixi
xarakter daşıdığını, missiyası
baxımından həyati əhəmiyyət kəsb etdiyini,
bütün insanların rifahını və qlobal
sağlamlıq arxitekturasını təkmilləşdirmək
üçün indiki nəslə nadir fürsət
yaratdığını bildirib.
73 ildən sonra keçirilən xüsusi sessiya
Səhiyyə Assambleyasının indiki xüsusi sessiyası
1948-ci ildə ÜST-ün
yaradılmasından bəri keçirilən ikinci
analoji tədbir idi. Forum “Bütün
dünyanın səyləri birləşdirilsin”
şüarı altında keçirildi.
ÜST-ün Nizamnaməsinin 19-cu maddəsi Ümumdünya Səhiyyə Assambleyasına Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının səlahiyyətinə daxil olan hər hansı məsələ ilə bağlı konvensiya və ya razılaşmalar qəbul etmək səlahiyyətini verir. 19-cu maddəyə uyğun olaraq indiyədək qəbul edilən yeganə saziş 2005-ci ildə qüvvəyə mindikdən sonra əhalinin tütündən qorunmasına xeyli kömək edən ÜST-ün Tütünə Qarşı Mübarizə üzrə Çərçivə Konvensiyasıdır.
ÜST-ün Baş direktoruna tapşırıq
verildi
Qəbul
olunmuş qərara əsasən, yeni orqanın ilk iclası
2022-ci il martın 1-dək
(iş metodlarının
və müddətlərinin
razılaşdırılması üçün), HDO-nun ikinci
görüşü isə
gələn ilin avqustuna qədər (sənədin işçi
layihəsinin hazırlanmasının
gedişatını müzakirə
etmək üçün) baş tutacaq.
Qurum
həmçinin müzakirələr çərçivəsində
nəzərə alına biləcək açıq dinləmələr
keçirəcək; nail olunmuş tərəqqi barədə
hesabat 2023-cü ildə ÜSA-nın 76-cı sessiyasına
göndəriləcək. Həmçinin ictimai dinləmələrin
keçirilməsi, iş haqqında hesabatların dərc
edilməsi və yekun layihənin 2024-cü ildə
ÜSA-nın 77-ci sessiyasında təqdim edilməsi nəzərdə
tutulur.
Bundan
başqa, Ümumdünya Səhiyyə Assambleyası öz qərarında
ÜST-ün Baş direktoruna HDO-nun müşavirələrinin
çağırılmasını təmin etməyi və
işin gedişində, o cümlədən Birləşmiş
Millətlər Təşkilatı sisteminin orqanlarının,
qeyri-dövlət qurumlarının və digər maraqlı tərəflərin
iştirakının koordinasiyası yolu ilə yeni quruma
kömək etməyi tapşırıb.
Pandemiya qlobal sistemdəki bir çox qüsurları üzə çıxartdı
Gebreyesusun dediyinə görə, COVID-19 pandemiyası insanları pandemiyalardan qorumaq üçün qlobal sistemdəki qüsurları üzə çıxartdı. Belə ki, bir çox hallarda ən həssas qrupa daxil olan insanlar peyvəndsiz qalır, tibb işçiləri həyatları xilas etmək funksiyalarını yerinə yetirmək üçün lazımi texniki avadanlıqla təmin olunmurlar və bir sıra ölkələr qlobal təhlükə ilə mübarizə aparmaq üçün zəruri olan qlobal həmrəyliyə maneəçilik törədən eqosentrik yanaşmalar nümayiş etdirirlər.
Bununla belə, baş direktor deyib: “Peyvəndlərin sürətlə işlənib hazırlanması proqramlarından tutmuş, gələcək nəsilləri pandemiyaların təsirlərindən daha təhlükəsiz saxlamağa kömək edəcək qlobal razılaşmanı müzakirə etmək üçün ölkələrin öhdəlik qəbul etmələrinədək - elmi və siyasi əməkdaşlığın ilhamverici təzahürlərini müşahidə etdik”.
Rizvan CƏFƏROV,
Azərbaycan.-2021.- 3 dekabr.- S.8.