“25-lər”dən biri

Şahin Əzimov: “Xocalıda ata-analarını itirmiş uşaqlar artıq özləri valideyndirlər”

Xocalı, 25 fevral 1992-ci il. Qara təqvim kimi nəinki xocalılıların, xalqımızın, əslində isə bu gün demək olar ki, sülhsevər bəşəriyyətin tarixinə qanla yazılıb. O müdhiş günlərin ağrı-acısını unutmaq mümkün deyil. Yalnız ona görə yox ki, xocalılılar müsibət yaşadı.

Xocalı müsibətləri dünyaya yayılarkən 25 uşağın ata-anasızlıq dərdindən ayrıca söz açldı. O günlərdə həmin uşaqların dili söz tutmurdu, bəzilərinin heç bir yaşı da yox idi. Lakin ağlı kəsən, yaddaşına qanla yazılanları da oldu. Bu gün onlar danışır. “25-lər” kimi tanınan ata-anasızlardan biri də Şahin Həsənbala oğlu Əzimovdur. 1974-cü il oktyabrın 18-də Xocalı rayonunun Ballıca kəndində anadan olub. Erməni separatçıları Əzimovların Ballıcadakı evini yandırdıqdan sonra ailə 1988-ci ilin sentyabrında Xocalıya köçmək məcburiyyətində qalıb. Xocalıda fin tipli evlərdə məskunlaşıblar. Ailə başçısı Həsənbala kişi Xocalıda ipək fabrikində gözətçi işləyib. Böyük oğlu Hüsü ilə Xocalının müdafiəsində dayanıblar. Şahin isə çörək sexində işləyib...

O günlərdən danışmaq nə qədər ağır olsa da, təsadüf nəticəsində erməni gülləsindən yayınaraq həyatda qalan və əsir düşməyən Şahin Əzimov həmin müsibətli günü acı-acı xatırlayır: “...1992-ci il fevral ayının 25-i axşam saat 10-11 radələri olardı. Ermənilər hər tərəfdən zirehli texnikalarla hücuma keçdilər. Evləri yandıra-yandıra yaxınlaşırdılar. Mən qaçıb zirzəmilərdə ümidlə kömək gözləyən bəzi ailələrə şəhəri tərk etmək lazım olduğunu bildirdim. Qonşumuz Əlövsətin ailəsi ilə birlikdə şəhərdən çıxmağa çalışdıq. Asfaltı keçəndə bizi gülləbaran etdilər. Qarqarçayı keçərək Qaraqaya istiqamətində gedən camaata birtəhər ki, qoşulduq. Yolda qalan qocalara, yaralılara baxanda insanı dəhşət bürüyürdü. Bacımın qayınanası Çiçək xalaya kömək edirdim. Onun corabı islandığından buz bağlamışdı. Corabın buzunu qırıb cibimə qoydum ki, isinəndən sonra ayağına geydirim. Lakin erməni vəhşiləri onu vurdular. Corabını cibimdə Ağdamadək gətirmişdim...”

Fikri qırılır. Sanki o müdhiş günləri keçirir. Həyəcandan səsi boğulur. Amma danışır. Deyir ki, insanlar erməni vandalizmini yaxşı tanısın, unutmasın: “Əkin yerini keçəndə ermənilər bizi BTR, BMP-lərlə atəşə tutdular. Sanki insanları zəmi kimi biçirdilər. Heç kəsə aman vermirdilər. Bibim Dilarə, altı yaşlı oğlu Natiq oradaca qaldılar. Təsadüf nəticəsində sağ qalanların hərəsi bir tərəfə səpələndi. Mən qaratikanlı qayanı aşıb ata-anamın yanına gəlib çatdım. Ermənilər bizi yenidən görüb atəşə tutdular. Qonşumuz Teybəni, əmimin nəvəsi Aynuru vurmuşdular. Mənfurlar xəndəklərdə gizlənən dinc sakinləri qətlə yetirmişdilər. Onlar heç kimə rəhm etmirdilər. Qardaşım Hüsü və başqaları yolu açmaq üçün qabağa düşmüşdülər. Onlarla aramızda olan məsafə xeyli artmışdı. Yaralanmış atamı, anamı ermənilər amansızcasına güllələmişdilər. Üç-dörd nəfərlə birlikdə Ağdama tərəf gedəndə ermənilər qarşımızı kəsib təslim olmağımızı istədilər. Lakin biz təslim olmayaraq oradan aralaşdıq. Ermənilər bizi buraxıb, yaxınlığımızda olan təxminən 250 nəfərlik dəstənin qarşısını kəsdilər. Ağdamda məni görən yaxınlarım gözlərinə inanmadılar ki, sağ-salamat çıxa bilmişəm...”

Şahin Əzimov Gəncə şəhəri ərazisində salınmış 600 ailəlik qəsəbədə müvəqqəti məskunlaşıb. Bizimlə söhbət zamanı ona daha bir zəng gəldi. Məlum oldu ki, sabah onu Ağdama çağırırlar. Böyük Zəfərin sevincini yaşayan hər vətəndaş kimi, Şahin də işğaldan azad olunmuş topraqlarımıza qədəm qoyacağı üçün həyəcanlı idi. Ağdama səfərinin Şahin üçün sevincli olduğu qədər, böyük anlamı da var. O, 29 il bundan əvvəl Xocalıdan erməni quldurlarının güllə yağışından təsadüfən sağ çıxaraq Ağdama pənah gətirmişdi. İndi ata-anasının, həmyerlilərinin uyuduğu Ağdamın Şəhidlər xiyabanına gedərək onların məzarlarını ziyarət etmək imkanı yaranmışdı.

Vətən müharibəsində xilaskar ordumuz Xocalı soyqırımının törədilməsində əli olan cinayətkarları da məhv etdi. Şəhidlərimizin qisası alındı. Xocalılılar artıq ədalət simvolu olan Xocalıya qayıdış gününə hazırlaşırlar. Yolunuz açıq, arzularınız və istəkləriniz çin olsun.

Məhəmməd NƏRİMANOĞLU

Azərbaycan.-2021.- 27 fevral.- S.9.