Ən qədim xəritə

Yalnız əlimizi üzərinə qoyaraq dünyanı barmaqlarımızla gəzə bildiyimiz əyani vasitələrdən biri olan xəritələr dünya ölkələri haqqında ilkin fikirlərin formalaşması üçün əla kəşfdir.

İlk ibtidai xəritələrin hazırlanması eradan əvvəlki dövrlərə gedib çıxsa da, onların əksəriyyətinin maddi sübutu yoxdur. İlk xəritələrin e.ə 5-6-cı əsrlərdə hazırlandığı qeyd edilir. Bu xəritələrin müəllifləri babillər və yunanlar hesab olunur. İlk çəkilən xəritələr dünyanın düz olduğu fikri əsasında, Ellinizm dövründən etibarən isə artıq kürə şəklində ərsəyə gəlmişdi.

Ən qədim xəritə gil üzərinə eramızdan əvvəl 6-cı əsrdə babillər tərəfindən həkk olunub. Xəritənin mərkəzində təsvir olunan ərazi Mesopotamiya, onun ətrafını dairəvi şəkildə əhatələyən sahə isə okeandır. Burada Assuriya, Urartu və s. kimi dövlətlər, Dəclə və Fərat çayları göstərilmişdir. Okeanın kənarlarında üçbucaq formasında göstərilmiş 8 vilayət qeyd olunub. Xəritənin yuxarı hissəsindəki mixi yazı ilə yazılan mətn korlanmış vəziyyətdə olduğundan oradakı əsas fikri tam oxumaq mümkün deyil. Xəritə Bağdad vilayətində tapılıb, hazırda Londonda Britaniya muzeyində sərgilənməkdədir.

Azərbaycan.- 2021.- 31 iyul.- S.7.