Silahı kamera və mikrofon olanlar
Onlardan 9 nəfəri şəhidlik
zirvəsinə yüksəlib
Müharibə hansı peşənin
sahibi olmasından, cinsindən, irqindən asılı
olmayaraq, hamıya təsir göstərir. Ölkəsində müharibə
gedirsə, onu hər kəs yaşayır, sadəcə
kimisi az,
kimisi çox, kimisi yaxından, kimisi nisbətən uzaqdan.
Müharibə bəzilərinin qanını,
bəzilərinin isə
göz yaşlarını
axıdır. Yaponlar deyirlər ki,
müharibəni bilməyən,
sülhü də bilməz. Dahi Viktor Hüqoya görə,
sülh bəşəriyyətin
xilası, müharibə
isə onun cinayətidir. Başqa bir
dahi J. Lakorderin fikrincə, azadlıq uğrunda hər cür müharibə müqəddəsdir, işğalçı
isə lənətə
layiqdir.
Mövzunu hansı istiqamətə çəkirsən çək,
fərq etmir, Vətən müharibəsi
müqəddəs savaş
idi. Biz işğalçını
torpağımızdan çıxarmaqla
sülh yaratmalıydıq.
Bunun üçün müharibə
lazım idi və bunu etdik.
Ona görə də xalqın elə bir zümrəsi yox idi ki,
müharibədən kənarda
qalsın, onun qəhrini çəkməsin. Qəhrini çəkdik ki,
övladlara, gələcək
nəslə Azərbaycanı
paramparça deyil, bütöv, qürurlu, qalib ölkə kimi təhvil verək.
Müharibədə terror
Ölkələr fəth edən Napoleon Bonapart hərbi qüvvələri xalqın
və dövlətin müdafiəsi üçün
kifayət hesab etməyib. Ordu ilə yanaşı, özünü
müdafiə edən
xalq məğlubedilməzdir
deyib. Azərbaycan da cəlb edildiyi müharibədə,
vətən uğrunda
savaşda xalqa arxalandı. Xalq ordunun,
Ali Baş Komandanın
yanında oldu, dayaq durdu.
Çox
təəssüf ki, bu yolda dinc
sakinlərdən də
itkilərimiz az olmadı. Müharibə həm də
dinc sakinlərin məhvinə yönəlmiş
hərbi cinayətdir.
Müharibə qanunlarına
görə, təcili
yardım, həkim personalı, dinc sakinlər, uşaqlar, xidməti vəzifəsini
yerinə yetirən
media atəşə tutulmamalıdır.
Sadaladığımız hallar və
qanunlar pozulursa, demək, müharibədə
terror var, onu aparan ordu deyil,
terroristdir. Bizə
çox tanış
situasiyadır, çünki
1988-ci ildən bəri
vətənimizə təcavüz,
torpaqlarımızın işğalı
məhz terrorla həyat keçirilib. Erməni terrorçuları dinc sakinləri, təcili yardım maşınlarını,
hətta müharibə
bölgəsindən uzaqda
olan şəhərlərimizi
atəşə tutub,
terror aktları həyata
keçiriblər. Yüzlərlə əlisilahsız insan
terror aktlarının qurbanı
olub.
Bu dəfə mövzumuz Bakıda, Gəncədə,
Tərtərdə, Naftalanda,
Mingəçevirdə ermənilərin həyata keçirdikləri
terror aktları, metrolara,
avtobuslara qoyulan partlayıcılar məhz
iş başında olan, əlində silah deyil, çəkiliş
kamerası olan jurnalistlərin qətlə
yetirilməsinə yönəldilib...
1988-ci ildən bəri
Qarabağ müharibəsində
13 jurnalist erməni terroruna məruz qalıb. Onlardan 9-u şəhid olub.
İlk şəhid jurnalist həm də qadın idi
“Molodyoj Azerbaydjana” qəzetinin müxbiri Salatın Əsgərovanın
qətlə yetirilməsi
xəbəri o vaxt cəmiyyətdə böyük
sarsıntı yaratmışdı.
Heç kim
ağlına sığışdıra
bilmirdi ki, jurnalisti, əlisilahsız
qadını bu cür amansızlıqla qətlə yetirmək olar. Salatın Əsgərova 1991-ci il yanvarın 9-u Laçından Şuşaya
çalışdığı qəzet üçün reportaj hazırlamağa gedərkən Qaladərəsi
kəndi yaxınlığında
erməni terroristlərin
qurduqları pusquya düşüb. Ermənilər onun oturduğu
maşını həm
avtomatdan, həm də snayper tüfəngindən qabaqdan,
arxadan və soldan güllə yağışına tutublar.
İndi gördünüzmü, bu
qədər amansız
terrorçularla üz-üzəydik.
İlk şəhid jurnalist olan Salatın Əsgərova ölümündən
sonra Azərbaycanın
Milli Qəhrəmanı
fəxri adına
layiq görülüb.
20 noyabr faciəsində itirdiklərimiz
1991-ci ildə xidməti
vəzifəsini yerinə
yetirən daha üç jurnalist terrora məruz qalıb. Bu dəfə ermənilər sülhməramlıların
da olduğu vertolyotu hədəf götürmüşdülər. Hadisə
1991-ci ilin 20 noyabrında
Qarabağda Xocavənd
rayonunun Qarakənd kəndi yaxınlığında
baş verib. Həlak olanlar arasında Dövlət katibi Tofiq İsmayılov,
baş prokuror İsmət Qayıbov, dövlət müşaviri,
sabiq daxili işlər naziri Məhəmməd Əsədov,
millət vəkilləri
Vaqif Cəfərov və Vəli Məmmədov, baş nazirin müavini Zülfü Hacıyevlə
yanaşı, jurnalistlər - Osman Mirzəyev, Alı Mustafayev və işıqçısı Arif Hüseynzadə,
Azərbaycan Televiziyasının
operatoru Fəxrəddin
Şahbazov da var idi. Ümumilikdə, qəza nəticəsində
22 nəfər həlak
olub - dövlət xadimləri, say-seçmə
insanlar, o cümlədən
silahı kamera və mikrofon olan jurnalistlər.
Osman Mirzəyev (1937-1991) Azərbaycan
televiziya məkanında
ilk bədii-publisistik, ictimai-siyasi
“Dalğa” verilişinin
yaradıcılarından olub.
Həqiqətləri jurnalist şərəf
və ləyaqəti ilə olduğu kimi yazan nüfuzlu
qələm sahibi idi.
Ölümündən sonra Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adına
layiq görülən
Alı Mustafayev
(1952-1991) Azərbaycan Dövlət
Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətinin
əməkdaşı idi. Qarabağ müharibəsi dövründə
qaynar nöqtələrdən
dəfələrlə materiallar
hazırlayıb. “İlin ən yaxşı jurnalisti” mükafatına layiq görülüb.
Onlarla birgə
vertolyotda Azərbaycan
Teleradio Şirkətinin
operatoru, şəhidliyindən
sonra Azərbaycanın
Milli Qəhrəmanı
olmuş Fəxrəddin
Şahbazov (1950- 1991) da
vardı. Alı Mustafayevin reportajlarını
o lentə alırdı.
Fəxrəddin Şahbazov Qarabağa
qaynar nöqtələrdən
reportajlar hazırlamağa
könüllü gedərdi.
Döyüş bölgələrində çox təhlükələrlə
üzbəüz gəlmişdi. Qarakənd səmasındakı terror hadisəsi isə onun üçün son oldu, işıqçı
dostu Hüseynzadə Ariflə şəhidliyə
ucaldı. 21 yaşlı (1970-1991) Arif Hüseynov orta məktəbi bitirəndən
Azərbaycan Dövlət
Teleradio Şirkətində
işıqçı işləyirdi.
1991-ci il noyabrın 19-u həmin vertolyota onu taleyi gətirib. Ölümündən sonra
Azərbaycanın Milli
Qəhrəmanı adına
layiq görülüb.
Bakı şəhərində 20 saylı
orta məktəb onun adını daşıyır.
Qələmi süngüyə dəyişən
həmkarımız
Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsinin məzunu, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Kazımağa Kərimov (1951-1992) bir müddət “Azərbaycan məktəbi” jurnalında, “Azərbaycan müəllimi” qəzetində çalışıb. İşini, evini, ailəsini və çox sevdiyi, uca tutduğu peşəsini qoyub könüllü cəbhəyə yollanıb. Goranboy rayonunun Gülüstan, Qaraçinar, Manas, Şəfəq, Tap Qaraqoyunlu kəndləri uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edib. Döyüşlərdə ağır yaralanan komandir 1992-ci il iyunun 15-də dünyasını dəyişib.
Həmin il, həmin ay və həmin gün daha bir jurnalist şəhid olub: telejurnalist, sonradan Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı olan Çingiz Mustafayev. Qəhrəman jurnalist 1992-ci ilin iyun ayının 15-də Xocalı rayonunun Naxçıvanlı kəndində çəkiliş zamanı aldığı mərmi qəlpəsindən şəhid olub.
Erməni terroru davam edir
2020-ci ilin 27 sentyabrında başlayan, 44 gün davam edən Vətən müharibəsinə qismən səfərbərlik çərçivəsində cəlb edilmiş, döyüşlərdə olmuş jurnalistlərimiz də var. 27 nəfər jurnalist ehtiyatda olan zabit kimi döyüşlərdə iştirak edib. Onların 2 nəfəri döyüşlər zamanı yaralanıb və müxtəlif dərəcəli xəsarətlər alıblar.
Həqiqi hərbi xidmətdə olan jurnalist, ATV televiziysının keçmiş əməkdaşı Davud Qurbanov oktyabrın 5-də şəhid olub.
İyunun 4-də qələmi və kamerası ilə xidməti vəzifələrini yerinə yetirən iki həmkarımız erməni terrorunun qurbanı oldular. “Kamaz” markalı sərnişin avtomobilinin Kəlbəcər rayonunun Susuzluq kəndi istiqamətində tank əleyhinə minaya düşməsi nəticəsində AZƏRTAC xəbər agentliyinin əməkdaşı Məhərrəm İbrahimov və AZTV-nin operatoru Sirac Abışov həlak oldular.
Müharibə qurtarıb, döyüşlər getmir, amma erməni terroru davam edir. Janna Darkın sözüdür - bütün müharibədə qələbə, ilk olaraq insan zehnində qazanılır. Azərbaycan müharibədə qələbə qazanıb, torpaqlarını işğaldan azad edib. Bu, dövlətimizin və xalqımızın haqqı idi. Xalqımızın zehnində illərlə bu qələbəyə hazırlıq getmişdi və 44 günlük Vətən müharibəsində bu missiya yerinə yetirildi. Düşmənin beyni qələbə qazana bilməz, çünki onun haqqı deyil, zehni qələbə olmasa, fiziki qələbə də mümkünsüzdür. Çıxış yolunu terrorda görən düşmən çox uzağa gedə bilməz. Çox keçməz, yerlərində oturdulub layiqi olduğu cəzanı yenə alacaq.
Hər millət taleyi üçün öz qılıncına güvənməlidir. Biz həm də öz Ali Baş Komandamıza, xalqımıza, bizi üstündə saxlayan torpağa güvənirik.
Ramilə QURBANLI
Azərbaycan.-2021.- 12 iyun.- S.1;4.