Əsas şərt müsbət
dinamikanı qoruyub saxlamaqdır
Bir ildir koronavirus dünya ölkələrinin bir nömrəli problemi olaraq gündəmi zəbt etməkdədir. Müxtəlif qorunma vasitələrinə, çoxsaylı tədbirlərə, məhdudiyyətlərin tətbiqinə rəğmən hələ də qlobal bəlanın qarşısını almaq, virusu lokallaşdırmaq mümkün olmayıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) son hesabatına görə, dünya üzrə ümumilikdə rəsmi olaraq 87 milyon yoluxma hadisəsi, 1,8 milyon ölüm faktı qeydə alınıb. Son 24 saat ərzində yoluxmanın 44 faizdən çoxu Avropanın (261 299) payına düşür. Digər yerləri isə Şimali və Cənubi Amerika (242 785), Cənub-Şərqi Asiya (28 584) bölüşür.
Hazırda bəşəriyyət bütün ümidlərini koronavirusa qarşı peyvəndə bağlayıb. Artıq bir sıra ölkələrdə COVID-19 infeksiyasına qarşı peyvəndləmə prosesinə start verilib. Azərbaycanda da bu sahədə lazımi işlər görülüb və effektiv vaksinin ölkəyə gətirilməsi üçün bütün addımlar atılıb. Yaxın vaxtlarda ölkəmiz ən yaxşı peyvəndlərdən birini alıb vaksinasiya tədbirlərinə başlayacaq.
Əhalinin üçdəikisində immunitet yaransa, virus yox olacaq
Azərbaycanda vaksinasiya dövlət hesabına və könüllülük prinsipi
əsasında aparılacaq. Kütləviliyin təmin olunması üçün əhali arasında peyvəndləmənin
aparılmasının vacibliyi
və əhəmiyyəti
barədə geniş
maarifləndirmə işlərinin
həyata keçirilməsi
nəzərdə tutulur.
Vaksinasiyanın aparılmasının məqsədi əhalidə
kollektiv immunitetin yaranmasına nail olmaqdır.
Epidemiologiyanın qanunlarına
əsasən, istər
xəstələnmə nəticəsində
təbii, istərsə
də vaksinasiya vasitəsilə yaranan süni immunitet əhalinin üçdəikisində
formalaşarsa, epidemik
proses sönəcək.
Azərbaycan Prezidenti İlham
Əliyev bu il peyvənd
tətbiq olunandan sonra normal həyatın bərpa ediləcəyini bildirib: “Ümid edirəm ki, bu il peyvənd
tətbiq olunandan sonra pandemiya artıq yavaş-yavaş yoxa çıxacaq. Biz də yaxın
günlərdə peyvəndi
gözləyirik və
ondan sonra normal həyat bərpa ediləcək. Bizim mədəni
həyatımız çox
zəngin olmalıdır,
müsabiqələr, festivallar
keçirilməlidir. Biz
həm Azərbaycan mədəniyyətini dünyada
təbliğ etməliyik,
həm də xarici qonaqları bundan sonra da
dəvət etməliyik”.
TƏBİB-in İdarə Heyəti yanında Tibbi-elmi komitənin sədri Akif Qurbanov deyib ki, yaxın günlərdə Azərbaycanda
vaksinasiya tədbirlərinə
start veriləcək. Lakin hesab
edilməsin ki, vaksinasiya bütün insanların hamısında
immunitet yaratmaq üçündür. Peyvəndləmə
ilə insanların müəyyən qismində
buna nail
olmaq mümkündür:
“Bu günə qədər
artıq bir çox insan bu virusa yoluxaraq
xəstələnib. Bu o deməkdir ki, onlarda virusa qarşı immunitet yaranıb. Beləliklə, vaksinasiya ediləcək
insanlarda da bu immuniteti yaratmış
olacağıq. Əgər əhali
populyasiyasının təxminən
üçdəiki hissəsində
immunitet yarada bilsək, o zaman virus aramızdan yox olacaq. Bu da pandemiyanın sonu ola bilər.
Hər şey bizim düşündüyümüz
kimi gedəcəksə,
ola bilsin
yaya qədər xəstəlik sıradan çıxsın. Lakin bu da virusun tamamilə
yox olması demək deyil. Pandemiya hələ bir müddət davam edəcək, amma yoluxma sayları artıq bizi narahat etməyəcək.
Yəni yoluxma sayları az olacaq”.
A.Qurbanov
əlavə edib ki, xəstəliyə tutulub sağalan şəxslərin vaksinasiya
olunmasına ehtiyac yoxdur: “Əgər hər hansı bir şəxsin virusa yoluxması rəsmi şəkildə
təsdiq olunubsa, yəni analiz verib cavabı pozitiv çıxıbsa və xəstəliyi keçiribsə, onların
peyvənd olunması mütləq deyil. Vaksin əsasən, ilk növbədə, risk qrupuna
aid olanlara vurulacaq”.
Vaksinasiya
hazırlıqları başlayıb
Yanvarın 7-də “Tibbi Ərazi
Bölmələrini İdarəetmə
Birliyi” publik hüquqi şəxs
(TƏBİB) tərəfindən “Yeni klinika” tibb
müəssisəsinin nəzdində
olan təlim mərkəzində “COVID-19 - vaksinasiya
prosesinin təşkili
və əlavə təsirlərinin idarə
edilməsi” adlı təlimlərə start verilib.
Təlimlər zamanı vaksinin
daşınması, saxlanması
və istifadəsi qaydaları, vaksinlərin inyeksiyası zamanı ola biləcək
əlavə təsirlərin
növləri, allergik
reaksiyalar baş verdikdə tibbi yardımın təşkili
kimi mühüm təlimatlar praktik məşğələlər şəklində vaksinasiya
prosesinin yerlərdə
həyata keçirilməsi
üçün seçilmiş
səyyar briqadaların
üzvlərinə çatdırılıb.
Eyni zamanda təlimlər zamanı ilk dəfə olaraq həkim, tibb bacısı və sürücüdən ibarət tibbi briqadanın komanda şəklində işləmə bacarıqları, koordinasiya olunmuş tərzdə sinxron tibbi yardım, müxtəlif situasion hallar zamanı rasional yanaşma taktikaları iştirakçılara təqdim edilmişdir. TƏBİB-in Elmi-tədqiqat və təhsil departamentinin yüksək ixtisaslı əməkdaşları tərəfindən həyata keçiriləcək təlimlərdə hər həftə 40 nəfərlik həkim briqadasının iştirak etməsi planlaşdırılır.
Pandemiyanın ilk günlərindən hazırkı dövrə qədər COVID-19 infeksiyasının geniş yayılmasının qarşısının alınması üçün Azərbaycanda lazımi tədbirlər görülür. Bu tədbirlər sayəsində son günlər koronavirusa yoluxma sayında müsbət tendensiya müşahidə olunur. Xəstəlikdən sağalanların sayı gündəlik yoluxanların sayını üstələyib. İnfeksiyaya gündəlik yoluxma halları da xeyli aşağı düşüb. Bu da məhdudiyyətlərin tətbiqinin, karantinin sərtləşdirilməsinin düzgün qərar olduğunu deməyə əsas verir.
Son günlər qeydə alınan müsbət dəyişikliklər atılan addımların düzgün olduğunu göstərir. Hazırda əsas şərt müsbət dinamikanı qoruyub saxlamaqdır. Bunun üçün də arxayınlaşmamaq, ehtiyatı əldən verməmək, tədbirli davranmaq lazımdır. Cüzi laqeydlik, məsuliyyətsizlik yoluxma sayının yenidən artmasına səbəb ola bilər. Ona görə də mübarizəni sona qədər aparmaq, xüsusi karantin rejiminin qaydalarına ciddi əməl etmək lazımdır.
Xəyalə MURADLI
Azərbaycan.-2021.- 8 yanvar.- S.1;11.