Çörək təknəmizin
boş qalmaması üçün
Tərtər
taxılçıları bütün
imkanlarını səfərbər ediblər
Çörək dünyada
yaşayan bütün
xalqlar üçün
müqəddəs nemətdir. Azərbaycan xalqı da istisna
deyil. Bizdə də çörək
müqəddəs və
əvəzsiz nemət
sayılır. Yerə düşmüş
çörəyi götürüb
öpərək gözümüzün
üstünə qoyan,
ona and içən
biz deyilikmi?!
30 ildən artıq
bir müddətdə
torpaqlarımızın 20 faizdən
çoxu işğal
altında olduğu və bu gün
də onların minalardan təmizlənməsi
işi davam etdiyinə görə ölkəmiz özünü
tam şəkildə bu
qiymətli ərzaq məhsulu ilə təmin edə bilmir. İndiyədək taxılı əsasən
Rusiyadan və Ukraynadan idxal etmişik. Hazırda bu ölkələr
arasında baş verən məlum hadisələr üzündən
biz öz ölkəmizdə
taxıl istehsalına
daha ciddi fikir verməli, mövcud əkin sahələrinin məhsuldarlığını
artırmalıyıq.
Hazırda taxıl əkinlərinin becərilməsi davam edir. Tərtər Rayon Aqrar İnkişaf
Mərkəzinin əməkdaşları
vaxtaşırı fermerlərlə
görüşür, onlara
məsləhətlər verir,
həmçinin mərkəzdə
mütəxəssislərin iştirakı ilə seminarlar təşkil edirlər.
Keçən ilin məhsulu üçün rayonda
8800 hektar sahədə
taxıl toxumu əkilmişdi. Bunun 5295 hektarı buğdanın,
3505 hektarı isə arpanın payına düşürdü. Ötən
il rayon üzrə məhsuldarlıq 40,6 sentner olmaqla hər hektardan 42,9 sentner buğda, 37,9 sentner arpa götürülüb.
Hektardan 40 sentnerdən
artıq məhsul götürən fermerlərdən
Emin Qurbanovun, Fazil Vəliyevin, Habil İbrahimovun təcrübəsi göstərir
ki, tərtərlilər
taxılın becərilməsində
zəngin təcrübə
toplayıblar və bu işi daha
da inkişaf etdirmək üçün
potensial imkanlar var. Dövlət dəstəyi
taxılçılığa marağı daha da artırır. Belə ki, ötən
il hər
hektar buğda sahəsinə görə
200, arpanın hər hektarına görə isə 160 manat subsidiya verilib.
Ötənilki uğurlardan danışarkən bir məsələni də qeyd etmək lazımdır. Tərtərdə bu sahədə iri və orta fermerlər olsa da, taxıl əsasən kiçik pay torpaqlarında, ailə təsərrüfatlarında əkilir. Hamının təknəsində çörək olması arzusundan onlar ildən-ilə növbəli əkinə fikir vermir, yalnız buğda və ya arpa əkir, gübrələrdən, ziyanvericilərə qarşı dərman vasitələrindən istifadə etmirdilər ki, bu da nəticədə torpaqların məhsuldarlığının aşağı düşməsinə gətirib çıxarmışdı. Amma son illər aparılan maarifləndirmə tədbirləri öz nəticəsini verməkdədir. Artıq nəinki iri, eləcə də kiçik təsərrüfatlarda növbəli əkinə əməl olunur, eyni zamanda lazımi aqrotexniki tədbirlər vaxtında yerinə yetirilir.
Ötən ilin payızında Tərtərdə 2022-ci ilin məhsulu üçün 8706 hektarda taxıl toxumu əkilib ki, onun da 4276 hektarı buğda, 4430 hektarı isə arpadır. Aqrar İnkişaf Mərkəzinin bitkiçilik sektorunun müdiri Arif Behbudov söhbət zamanı bildirdi ki, qış aylarında havalar o qədər əlverişli keçməsə də, bitiş suyunun verilməsində çətinliklər olmadı: “Taxıl sahələri həm subartezian quyularının vastəsilə, həm də son iki ildə Suqovuşan su anbarından arxlarımıza gələn su vastəsilə suvarıldı. Bu sudan xüsusilə Hüsənli, Azadqaraqoyunlu, Mamırlı, Yuxarı Qapanlı kəndlərinin fermerləri daha çox istifadə edirlər”.
Taxılçılıqda məhsuldarlığa təsir edən daha bir yenilik isə xaricdən gələn gübrələrdən asılılığın aradan qaldırılması ilə bağlıdır. Hazırda ölkəmizdə istehsal olunan karbomid gübrəsindən istifadə edilir ki, bunun da taxıl bitkisinin kollama fazasında verilməsi olduqca vacibdir. Gübrə verilməsindən sonra sahələrə ziq-zaq mala çəkilir. Bu da havalanma prosesini yaxşılaşdırır. Zərərvericilərə qarşı mübarizədə isə fermerlər özləri diqqətli olmalıdırlar. Taxıl zəmiləri vaxtaşırı yoxlanılıb, rast gəlinən zərərvericilərə qarşı vaxtında lazımi tədbirlər görülməlidir.
Arif Behbudov onu da bildirdi ki, cari ildə həm buğda, həm arpa əkinlərinin hər hektarı üçün 210 manat subsidiya veriləcək. Dövlət tərəfindən verilən subsidiyalar artıq fermerlərin kartlarına köçürülüb və bu iş davam edir.
Taxılçılıq hər zaman Tərtərin iqtisadiyyatının əsasını təşkil edib. Lakin bugünkü reallığın fonunda bu məsələ daha da aktuallaşıb. Odur ki, həm fermerlər, həm də bu sahənin mütəxəssisləri cari ilin məhsulu üçün sözün həqiqi mənasında inamlı mübarizə aparmalıdırlar.
Lazım QULİYEV,
Azərbaycan.-2022.- 3 aprel.- S.5.