Ermənilərin saxta mifləri tam iflasa uğrayıb

Hər il aprelin 24-ü yaxınlaşanda ermənilərin səsləri dünyanı bürüyür. Reallıqdan uzaq məqsədlərinə, başlarından böyük iddialarına çatmaqdan ötrü özlərinə "soyqırımı" mifi uydurmuş ermənilər bu yalana hamını inandırmaq istəyirlər.

Amma məsələ inandırmaqla da bitmir. Ardınca özlərinə düşmən bildikləri Türkiyəyə qarşı bir sıra əsassız iddialar irəli sürürlər. Və dərhal da aydın olur ki, məqsəd heç də ötən əsrin əvvəllərində baş vermiş hansısa hadisələrin gün işığına çıxması, insanların bütün bunları oxuyub məlumatlanması deyil. Əsas məram dünyanın böyük güclərinin, aparıcı dövlətlərinin əli ilə Türkiyəyə qarşı daha bir təzyiq aləti formalaşdırmaqdır. Min bir fitnə-fəsadla hazırda qlobal proseslərə böyük təsir imkanına malik olan bu güclü dövləti zəif salmaqdır, təzminatlar qoparmaqdır.

"Erməni soyqırımı" olmayıb

Ermənilərin müxtəlif saxtakarlıq cəhdləri ilə üzərini örtməyə çalışdıqları tarixi həqiqətlər obyektiv dəyərləndirilsə, hər birimiz görəcəyik ki, XX əsrin əvvəllərində "erməni soyqırımı" deyilən hadisə olmayıb. Bu iddia böyük dövlətlərin Şərq planlarının tərkib hissəsi kimi meydana gəlib. Tarix boyu başqalarının əlində pislik aləti kimi istifadə olunan, bu "missiyaya" həvəslə razılaşan ermənilər onda da dünya güclərinin Türkiyəyə qarşı işğalçılıq planlarında rol almışdılar. Şərq məsələsinin kökündə böyük ərazi hüdudlarına malik Osmanlı imperiyasının torpaqlarını bölüşdürmək, Türkiyəni bir dövlət kimi məhv edib sıradan çıxarmaq, onun ərazilərində müxtəlif bufer dövlətlər yaratmaq dururdu. Burada da söhbət Şərq xalqlarının Qərbin əsarəti altına düşməsindən gedirdi. Belə bir məqamda ermənilər Türkiyəyə qarşı xəyanət yolu tutdular.

Hadisələr əslində belə cərəyan etmişdi: Türkiyə ərazisində yaşayan və bu ölkənin təbəələri olan ermənilərin xarici güclərin sifarişi ilə dövlətə qarşı cinayətləri XIX əsrin son illərinə doğru getdikcə genişlənirdi. Xüsusilə Anadolunun şərqində və Kilikya adlanan cənub bölgələrində kütləvi şəkildə yaşayan ermənilər arasında separatçı meyillər güclənirdi. Onlar tez-tez Osmanlı Türkiyəsinə qarşı silahlı üsyana qalxırdılar. İlk üsyan 1890-cı ildə Ərzurumda baş verdi. Daha sonra ermənilər Vanda, Sasonda, Adanada üsyan edərək dağıntılar törətdilər. Xeyli sayda insanın ölümünə səbəb oldular. 1905-ci ildə isə Türkiyə sultanına qarşı sui-qəsd cəhdi törətdilər və bu cəhd uğursuzluqla nəticələndi. Bölgədə təşkilatlanan erməni komitələri mülki şəxslərə qarşı da xüsusi amansızlıq göstərdilər. Əhalini kütləvi şəkildə qətlə yetirdilər.

Bütün bu cinayətlərdə böyük dövlətlərlə yanaşı, erməni millətçilərinin də maraqları vardı. Osmanlı dövləti parçalandıqdan sonra onlara yaşadıqları ərazidə erməni dövlətinin qurulacağına söz verilmişdi. Beləliklə, ermənilərin illərdən bəri zəhərli təfəkkürlərində yaşatdıqları "böyük Ermənistan"a doğru yol görünməyə başlamışdı. Bu ideyanı inkişaf etdirmək üçün onlar "Daşnaksütyun" partiyasını yaratmışdılar. Bütün türk-müsəlman əhalisini məhv etməyi qarşılarına məqsəd qoymuşdular. Bunu da əvvəlcə Osmanlı Türkiyəsi ərazisində həyata keçirirdilər. Erməni daşnaklarının azğınlığının getdikcə dözülməz olması 1915-ci ildə Osmanlı hakimiyyətini bu təhlükəni aradan qaldırmaq üçün bəzi qəti addımlar atmaq məcburiyyəti qarşısında qoydu. Birinci Dünya müharibəsi ərəfəsində çar Rusiyası tərəfinə keçərək Türkiyəyə qarşı vuruşan ermənilərlə bağlı təhlükəni neytrallaşdırmaq üçün onların Türkiyənin başqa bölgələrinə köçürülməsi qərarı verildi. Bu ərəfədə xəstə təfəkkürləri ilə on minlərlə erməninin də düşüncələrini zəhərləyən, kütlənin önündə gedib onları sakini olduqları, təbəəsi sayıldıqları Türkiyə dövlətinə qarşı qaldıran 2345 erməni rəhbər həbs edildi. Onlar tez-tez ətraf kəndlərə hücum edərək əhalini qətlə yetirən, çapıb talayan qatı cinayətkarlar, quldurlar idi. Həbslər 24 aprel günü həyata keçirildiyindən həmin xəstə təfəkkürlülərin davamçıları bu günü qondarma "erməni soyqırımı"nın əsas tarixi simvoluna çevirdilər.

Əsl soyrıqımını ermənilər törətmişdilər

Əsl soyqırımını isə erməni daşnakları cəmi üç il sonra Bakıda, Şamaxıda, Qubada, Qarabağda, Zəngəzurda və digər bölgələrimizdə azərbaycanlılara qarşı törətdilər. "Erməni soyqırımı" məsələsi indiyə qədər tarixçi alimlər tərəfindən ən çox tədqiq edilmiş iddialardandır. Amma bu tədqiqatların heç biri ermənilərə qarşı belə bir addımın həyata keçirildiyini sübuta yetirə, bunu təsdiqləyəcək mötəbər mənbələr ortaya qoya bilməyib. Ermənilərin Azərbaycanda həyata keçirdikləri, on minlərlə günahsız azərbaycanlının ölümü ilə nəticələnmiş qırğınlarla bağlı isə yüzlərlə sənədli fakt var. Soyqırımının araşdırılması məqsədilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə yaradılmış Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının sənədləri bu erməni vəhşiliyini tarixi faktlarla, danılmaz dəlillərlə sübuta yetirir. Həmin sənədlərin hər biri ermənilərin həm Azərbaycan türklərinə, həm də Türkiyədəki soydaşlarımıza düşmənçiliyinin bariz təsdiqidir.

Bu gün Ermənistan dövlətinin erməni faşizminin simvollarından biri kimi heykəlini ucaltdığı Qaregin Njde öz millətçilik təliminin ilk cümləsində yazırdı ki, sonuncu türk kar, kor, lal olsa da, öldürülməlidir. Təkcə elə bunun özü türkə nifrətin, türk düşmənçiliyinin ermənilərin əlində bir ideoloji vasitəyə, silaha çevrildiyini göstərir. Onların 1918-ci ilin martında Azərbaycan ərazisində müsəlman əhaliyə qarşı törətdikləri soyqırımları da ermənilərin Türkiyədə başladıqları prosesin daha geniş miqyasda davamı idi. Belə ki, Osmanlı Türkiyəsi Birinci Dünya müharibəsində zəif düşsə də, dağınıq qüvvələrini birləşdirərək hərbi gücünü möhkəmləndirməyi bacardı. Nəticədə ərazidəki silahlı ermənilər, o cümlədən Avropadan və Rusiyadan gələn silahlı ermənilər Türkiyə ərazisini tərk etməyə başladılar. Onların bir hissəsi Qərbi, bir hissəsi Cənubi, bir hissəsi Şimali Azərbaycana gəldi. Osmanlıda öz maraqlarını təmin edə bilməyən ermənilər 1918-ci ildə bu ərazilərdə soyqırımı törətdilər.

Bu millətin türk düşmənçiliyi sonrakı onilliklərdə də müxtəlif formalarda, o cümlədən dünyanın əksər ölkələrində türklərə qarşı törədilən terror hadisələri ilə davam etdi. Bir çox beynəlxalq qurumlar qarşısında "erməni soyqırımı" məsələsi qaldırıldı. Bu mövzu yenidən ermənilərdən vasitə kimi istifadə etməklə Türkiyəni çətin vəziyyət qarşısında qoymaq istəyən bədxahlarına imkan verdi. 1980-ci illərin sonlarında baş verən dəyişikliklər dövründə isə ermənilər öz mənfur planlarını həyata keçirmək üçün yeni fürsətlər tapdılar. Azərbaycan ərazilərini işğal etdilər, on minlərlə soydaşımızı qətlə yetirdilər.

Tarixi tarixçilər araşdırmalıdırlar

Keçmişin unudulmaması, tarixi həqiqətlərə düzgün qiymət verilməsi və ümumən bəşəriyyətə qarşı yönələn cinayətlərin bir daha təkrarlanması üçün bu cür hadisələr diqqətlə, obyektiv tədqiq olunmalıdır. Amma bu cür hadisələrin öyrənilməsinin ali məqsədi də sülhə, sabitliyə, xalqlar arasında barışa, eyni zamanda sırf bu cinayətlərdə əli olan canilərin cəzalandırılmasına xidmət etməlidir. Xalqlar arasında kin-küdurəti, qarşılıqlı nifrəti unutdurub gələcək insan faciələrinin qarşısını almalıdır. Bunun əksi baş verəndə, soyqırımı iddiaları bütün dövlətə qarşı siyasi təzyiq alətinə çevriləndə isə yeni münaqişələr üçün mənbə rolunu oynayır və gələcək üçün böyük risklər doğurur.

Müasir Türkiyə Cümhuriyyətinin ermənilərin bu iddiaları ilə bağlı mövqeyi aydındır. Türkiyə rəhbərliyi bu məsələni tarixçilərin araşdırmalı olduğunu bir neçə dəfə bəyan edib. Hətta Türkiyə tərəfindən bu məqsədlə alimlərdən ibarət birgə komissiyaların yaradılması təşəbbüsləri də irəli sürülüb. Əfsuslar olsun ki, ermənilər bu cür təşəbbüslərdən qaçırlar. Onlara yaxşı bəllidir ki, elə araşdırmalar onların soyqırımı iddialarının qondarma olduğunu sübuta yetirəcək. Üstəlik, bundan sonra soyqırımı nağılları ilə ağlayıb-sıtqayaraq dünyanı dolaşanda daha onların bu nağıllarına da az adam inanacaq.

Bu məsələyə bir çox ölkənin ikili standartlar çərçivəsindən yanaşması da diqqəti çəkir və açığını desək, ikrah doğurur. Məsələn, Fransanın erməni soyqırımına münasibəti hər kəsə bəllidir. Bu ölkə hətta bir neçə il əvvəl bu saxta iddianı şübhə altına alan vətəndaşlarının məsuliyyətə cəlb edilməsi barədə hansısa qanunvericilik aktı belə qəbul edib. Bu günlərdə isə Fransa Prezidenti Emmanuel Makron Rusiya-Ukrayna münaqişəsi zamanı Ukraynanın Buça şəhərində baş vermiş faciəni "soyqırımı" adlandırmaqdan imtina edib. Bildirib ki, bu fakta siyasətçilər yox, hüquqşünaslar qiymət verməlidirlər. Sözümüz yox. Amma Türkiyə də təxminən oxşar mövqeyi nümayiş etdirir. Deyir ki, 100 il əvvəl Osmanlı Türkiyəsində baş verən, müasir Türkiyə Cümhuriyyətinə ciddi bir aidiyyəti olmayan, Türkiyə siyasətçilərinin, dövlət qurumlarının heç bir məsuliyyət daşımadıqları bu hadisələrə də yalnız tarixçilər qiymət verməlidirlər.

1918-ci ilin martında on minlərlə soydaşımızı qətlə yetirmiş daşnakların qanlı irsini davam etdirərək 1992-ci ilin 26 fevral günü Xocalıda Azərbaycan vətəndaşlarına qarşı soyqırımı törədən, eləcə də Birinci Qarabağ müharibəsi vaxtı başqa kəndlərimizdə, şəhərlərimizdə əli minlərlə günahsız azərbaycanlının qanına batan Robert Koçaryan, Serjik Sarkisyan kimi körpə qatilləri hələ də cəzasız qalıblar. Bu daşnak xislətli "insanlar" törətdikləri bəşəri cinayətdən o qədər məmnundurlar ki, öz dəhşətli əməllərini hətta beynəlxalq təşklilatların tribunalarında, ayrı-ayrı media orqanlarına müsahibələrində səsləndirməkdən belə çəkinmirlər. Amma beynəlxalq ictimaiyyət, ədalət məhkəmələri onların bu qanlı cinayətlərinə görə məsuliyyətə cəlb edilməsi ilə bağlı çağırışlara məhəl qoymurlar. Belə canilərin azadlıqda gəzməsinə, törətdiyi cinayətin cəzasını çəkməməsinə məhəl qoymamaqla öz dəyərlərinə sayğısızlıq göstərirlər.

Beynəlxalq ictimaiyyət ermənilərin manipulyasiyalarından bezib

Onu da qeyd edək ki, ermənilərin "soyqırımı" mifindən yeri gəldi-gəlmədi istifadə etməsi, bu mif üzərində manipulyasiya qurması artıq çoxlarını bezdirib. Uzun illər hər dəfə 24 aprel ərəfəsində əsas diqqət ABŞ Prezidentinin "soyqırımı" sözünü işlədib-işlətməyəcəyinə yönəldilirdi. ABŞ prezidentləri isə bu məsələdə mümkün qədər korrekt davranaraq belə bir ifadədən istifadə etməyi özlərinə rəva bilmirdilər. Amma ötən il ABŞ Prezidenti C.Bayden bu sözü işlətdi.

Ermənistan bundan nə qazandı, əldə etdiyi nə oldu? Ermənistan cəmiyyətinin həyatında nə dəyişdi? Əksinə, sağlam düşüncəyə malik hər bir adam bu cür soyqırımı yalanlarının dünyanın müxtəlif ölkələrindəki erməni lobbi təşkilatlarının əlində sadəcə pul qazanmaq aləti olduğunu, Ermənistan cəmiyyətinə isə heç bir faydasının olmadığını göstərdi. Müasir dünyamızda nifrət, kin-küdurət, başqalarına qarşı saxta iddialar xalqlara, ölkələrə heç bir fayda gətirmir. Müasir dünya sıx əməkdaşlıqlar, fəal kommunikasiyalar, sülh və inkişaf dünyasıdır. Erməni lobbisinin dünyaya yaydığı yalanlar, xəbisliklər Ermənistan və bu ölkənin vətəndaşlarını illərdir ki, inkişafdan kənar saxlayıb, zəlil günə qoyub. Artıq Ermənistan cəmiyyətində də bu həqiqəti dərk edənlərin sayı artır və soyqırımı mövzusu ətrafında ajiotaj yaratmaq getdikcə çətin olur.

İbrət dərsi

Bu baxımdan Azərbaycanın Vətən müharibəsindəki tarixi qələbəsi Ermənistan cəmiyyətinə ibrət dərsi oldu. Onlar gördülər ki, gələcək rifahları Azərbaycanın öz qələbəsi ilə regionda yaratdığı tarixi reallıqları düzgün dəyərləndirmələrindədir. Haqq yoluna gəlmək üçün onlara verilən sonuncu şansdan istifadə edib Türkiyə ilə, Azərbaycanla sülh və mehriban qonşuluq münasibətlərində yaşamaqlarındadır. Əməkdaşlıq imkanlarından ölkənin, xalqın rifahı üçün faydalanmalarındadır.

Hazırda Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın faktiki olaraq ölkəmizlə danışıqları Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin irəli sürdüyü 5 prinsip üzrə aparmağa razılaşması artıq erməni hakim dairələrində də reallığın obyektiv qiymətləndirildiyini göstərir. Azərbaycan Prezidentinin irəli sürdüyü prinsiplərin hər biri beynəlxalq hüquqa əsaslanır. Onlara əməl olunması regionda əbədi sülhün, davamlı inkişafın əsasını qoya bilər.

İradə ƏLİYEVA,

Azərbaycan.-2022.- 24 aprel.- S.7.