NATO-dan İlham Əliyevə tam dəstək
Beynəlxalq təşkilat
Azərbaycan Prezidentinin
enerji siyasətini birmənalı təqdir edir
Müasir beynəlxalq münasibətlər
sistemində əməkdaşlıq
əlaqələrinin qurulmasına,
transmilli layihələrin
reallaşdırıcısı kimi qlobal təhlükəsizlik
məsələlərinə, Avropanın enerji təhlükəsizliyinə töhfəsini
verən Azərbaycan bu gün dünyada
regional güc kimi qəbul edilməkdədir.
Azərbaycan region ölkələri, dünyanın
aparıcı dövlətləri
və üzvü olduğu beynəlxalq təşkilatlarla qarşılıqlı
etimada əsaslanan münasibətlərini inkişaf
etdirməklə yanaşı,
xarici siyasətin yeni vektorlarına uyğun olaraq fəal diplomatiya nümayiş etdirir. Müstəqil
dövlət kimi bir sıra beynəlxalq
təşkilatlarla, o cümlədən
NATO, BMT, ATƏT, Avropa Şurası,
Avropa İttifaqı,
İƏT, MDB və digər
nüfuzlu qurumlarla fəal əməkdaşlıq
edən Azərbaycan həm də öz milli maraqlarını
gerçəkləşdirir. Rəsmi Bakının əməkdaşlığın
inkişafına böyük
önəm verdiyi nüfuzlu təşkilatlardan
biri də NATO-dur.
30 illik
uğurlu əməkdaşlıq
Azərbaycanla NATO arasındakı ilk təmasların
tarixi ölkəmizin bir sıra Mərkəzi
və Şərqi Avropa dövlətləri ilə birlikdə NATO-nun yeni yaradılmış məşvərətçi forumuna
- Şimali Atlantika Əməkdaşlıq Şurasına
(1997-ci ildən Avro-Atlantik
Tərəfdaşlıq Şurası)
qoşulması 1992-ci ilin
mart ayına təsadüf
edir. Azərbaycanla NATO arasında
məzmunlu tərəfdaşlığın
əsası isə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 4 may
1994-cü ildə Sülh
Naminə Tərəfdaşlıq
Çərçivə Sənədinin
imzalanması ilə qoyulub.
Azərbaycanın NATO ilə tərəfdaşlığı
onun Avro-Atlantik strukturlarına inteqrasiya məqsədinə xidmət
edir.
Ölkəmizin NATO ilə tərəfdaşlığında
əsas istiqamətlər
siyasi dialoq, sülhü dəstəkləmə
əməliyyatları, meydana
gələn təhlükəsizlik
təhdidləri və
əsas vurğusu müdafiə məsələlərinə
yönələn geniş
spektrli məsələlər
üzrə praktiki əməkdaşlıqdan ibarətdir. Qeyri-sabitliyin,
münaqişələrin və
təhdidlərin aradan
qaldırılmasında Azərbaycanın
qarşılıqlı maraqlar
əsasında NATO ilə
əməkdaşlıq etmək məsələsi
ölkəmizin Milli Təhlükəsizlik Konsepsiyası
və Hərbi Doktrinasında öz əksini tapıb.
Azərbaycan fərdi tərəfdaşlıq
məsələlərini özündə
ehtiva edən əsas sənədlərdə
əks olunmuş məqsəd və prinsiplərin yerinə yetirilməsindən ötrü
NATO-nun müvafiq tərəfdaşlıq
mexanizmlərindən fəal
istifadə edir.
Azərbaycan 1996-cı il SNT Təqdimat Sənədi əsasında
hazırlanan Fərdi Tərəfdaşlıq və
Əməkdaşlıq Proqramı
çərçivəsində hər il 200-dən artıq tədbirdə iştirak edir.
Fərdi Tərəfdaşlıq və
Əməkdaşlıq Proqramı
NATO-nun üzvü və
bəzi tərəfdaş
ölkələri tərəfindən
təşkil olunan təcrübə mübadiləsi,
hazırlığın artırılması
məqsədi daşıyan,
həmçinin ekspert
müzakirələrinə xidmət edən tədbirlərdə iştiraka
şərait yaradır.
Azərbaycan NATO-nun dəyərli
tərəfdaşıdır
Fevralın 15-də
NATO-nun Baş katibi
Yens Stoltenberqin Prezident
İlham Əliyevlə
telefon danışığı
zamanı səsləndirdiyi
fikirlər bir daha əlaqələrin yüksələn xəttlə
inkişafını təsdiq
etdi.
Söhbət zamanı
NATO-nun Baş katibi ötən ilin dekabrında NATO-da görüşlərinə və
NATO-nun ali orqanı olan Şimali Atlantika Şurasında çıxışına
görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkürünü bildirib. Azərbaycan-NATO əlaqələrinin inkişafından məmnunluq
ifadə olunub, Cənubi Qafqaz regionunda postmünaqişə
vəziyyətinə, Ukrayna
ətrafında cərəyan
edən proseslərə
və dünya enerji bazarındakı mövcud duruma dair fikir mübadiləsi
aparılıb. NATO-nun
Baş katibi Avropanın etibarlı qaz təchizatçısı
olmasına və qaz ixracını artırmasına görə
Azərbaycana təşəkkürünü
ifadə edib.
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın enerji məhsulu növlərinin
önəmli ixracatçısı
kimi etibarlı tərəfdaş olaraq qalmaqda davam edəcəyini diqqətə
çatdırıb.
Xatırladaq ki, ötən ilin dekabrında İlham Əliyev Avropa İttifaqının
Şərq Tərəfdaşlığının
VI Sammitində iştirak
etmək üçün
Brüsselə səfəri
çərçivəsində NATO-nun mənzil-qərargahında alyansın
Baş katibi Yens Stoltenberqlə görüşmüşdü. NATO-nun Baş katibinin dəvəti əsasında
keçirilən görüşdə
baş katib ölkəmizin alyansın
dəyərli tərəfdaşı
olduğunu deyərək
Azərbaycan Silahlı
Qüvvələrinin Əfqanıstanda
“Qətiyyətli dəstək”
əməliyyatlarındakı xidmətini yüksək qiymətləndirmişdi. Qeyd edilmişdi ki, Azərbaycan sülhməramlıları
Əfqanıstanı sonuncu
tərk edən hərbi qulluqçular olublar və onlar 120 mindən çox insanın Əfqanıstan hava limanı vasitəsilə təxliyəsinə töhfə
veriblər. Yens Stoltenberq buna görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkürünü bildirmişdi.
Alyansın mənzil-qərargahına
7-ci dəfə səfər
etdiyini söyləyən
İlham Əliyev isə Azərbaycanın
NATO-nun etibarlı tərəfdaşı
olduğunu deyərək
qeyd etmişdir ki, hərbçilərimiz
2002-ci ildən 2021-ci il avqustun sonunadək Əfqanıstanda
xidmət ediblər.
Sonuncu səfər
zamanı NATO-nun Şimali
Atlantika Şurasının
iclasında Azərbaycan-NATO
əməkdaşlığı və praktiki müstəvidə əməkdaşlığın
inkişafı, Alyansın
Əfqanıstanda keçirilən
“Qətiyyətli dəstək”
missiyasına ölkəmizin
töhfəsi, Azərbaycanla
NATO arasında planlaşdırma
analiz prosesi və digər proqramlar çərçivəsində
əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi məsələləri, həmçinin
Azərbaycanın Avropanın
enerji təchizatında
rolu, regional proseslər
barədə ətraflı
fikir mübadiləsi aparılmışdı.
Toplantıda NATO-ya üzv dövlətlər
tərəfindən ölkəmizin
ərazi bütövlüyünə,
suverenliyinə, beynəlxalq
səviyyədə tanınmış
sərhədlərinin toxunulmazlığına
bir daha dəstək ifadə olunmuşdur.
Azərbaycan Avropanın
etibarlı qaz təchizatçısıdır
Fevralın 4-də Bakıda,
“Gülüstan” sarayında
Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət
Şurası çərçivəsində
nazirlərin VIII toplantısı
zamanı çıxış
edən İlham Əliyev bir daha bəyan etdi ki, Azərbaycan
həmişə beynəlxalq
bazarlara enerji resurslarının etibarlı
təchizatçısı olmuşdur.
Azərbaycan neft ixracatına 2006-cı
ildən başlayıb. Təchizatda isə
heç bir fasilə olmayıb, müqavilə şərtləri
pozulmayıb, enerji siyasəti arxasında heç bir siyasi gündəm olmayıb. İlham Əliyevin enerji
siyasəti həmişə
çox açıq,
şəffaf, biznes və nəticələrə
hesablanmış olub,
bu da əməkdaşlığa
və qarşılıqlı
dəstəyə gətirib
çıxarıb.
Bu gün qaz alan
ölkələrin bazarlarında
Azərbaycan qazının
payı getdikcə artır. Bu ölkələrin
bəziləri qaz istehlakının 80 faizini,
digərləri isə
15-20 faizini Azərbaycandan
alırlar və bu göstəricilər hər il
artır. 2021-ci il və həmçinin bu ilin yanvar
ayı ərzində ümumilikdə “Cənub qaz dəhlizi” vasitəsilə Gürcüstan,
Türkiyə və Avropa istehlakçıları
18,5 milyard kubmetrdən
çox, Avropa ölkələri isə
8,9 milyard kubmetr Azərbaycan təbii qazı ilə təchiz olunub. Bu onu göstərir
ki, “Cənub qaz dəhlizi” Avropa ölkələrinin
enerji təchizatında
xüsusilə böyük
əhəmiyyət kəsb
edir. Bu amil
isə dəhlizin Avropanın digər dövlətlərinə qədər
genişləndirilməsini aktual edir.
Prezident Azərbaycanın
təsdiq edilmiş qaz ehtiyatının 2,6 trilyon kubmetr olduğunu da vurğulayaraq bildirib ki, ən böyük
yataq “Şahdəniz”dir.
Bu, Azərbaycanda əsas
qaz yatağıdır
və bu vaxtadək “Cənub qaz dəhlizi”nə töhfə verən yeganə yataqdır. Lakin digər layihələr üzərində
də iş gedir. Ümid edilir ki, ən böyük qaz kondensatı yataqlarından biri olan “Abşeron”da tezliklə qaz hasilatına başlanılacaq.
Prezidentin söylədiyi
kimi, “Abşeron”da birinci mərhələdə
1,5 milyard kubmetr qaz hasil
olunacaq. Bu, böyük
bir həcm deyil. Lakin bəzi ölkələr
üçün əhəmiyyətli
göstəricidir. Bu, Azərbaycanın artan tələbatını qarşılaya
bilər və həmçinin ixrac imkanlarını da təmin edə bilər.
Göründüyü kimi, Cənubi Qafqaz regionunda geosiyasi və geoiqtisadi çəkisi gündən-günə artan,
Avrasiyanın əlverişli
nəqliyyat-logistika mərkəzinə
çevrilərək qitənin
enerji xəritəsini
yenidən tərtib edən Azərbaycan reallaşdırdığı transmilli
layihələrlə beynəlxalq
birliyin ən etibarlı tərəfdaşı
hesab olunur. Açıq
dənizə çıxışı
olmayan bir ölkənin qısa zamanda Avropanın enerji təhlükəsizliyində
mühüm rol oynayan dövlətə çevrilməsi, həqiqətən
də, ölkəmiz adına böyük
nailiyyətdir. Bu uğurlar
Azərbaycanı tarixinin
ən qüdrətli dövlətinə çevirən
İlham Əliyevin 19
il ərzində
həyata keçirdiyi
tam müstəqil və
düşünülmüş siyasəti nəticəsində
əldə edilib.
Rəşad BAXŞƏLİYEV
Azərbaycan.-
2022.- 16 fevral.- S.1-2.