Mətbuatın və sosial şəbəkənin "muştuluq" xəbərləri

Azərbaycan xalqının özünəməxsus muştuluq xəbərləri var!

Yeni evlənmiş gənclərin övladı dünyaya gələndə qardaş-bacı, ata-ana, dayı-bibi bir-birini muştuluqlayar, hətta muştuluğa hədiyyə kimi nəsə də alarlar.

Yaxud hərbi xidmətdən, döyüş meydanından qayıdan olanda hamı ata-anaya, həyat yoldaşına və övladlara gözaydınlığı verər.

Bunlar hamıya xoş gələn, sevinc və fərəh gətirən xəbərlərdir.

Ölüm xəbəri isə xoş xəbər sayılmır!

İnsanlar hər dəfə bu xəbəri bir-birilərinə kədərlə, yavaş səslə çatdırırlar.

Qabaqcadan "başın sağ olsun" deyə müsahiblərini bu qəfil hadisəyə bir növ hazırlayırlar.

Ən ağır, ən çətin məsələ də övladın, ata-ananın, ərin, bacı-qardaşın ölüm xəbərinin bir-birilərinə çatdırılmasıdır.

Çünki ölüm xəbərini verən adamlar bəzən yaddaşlarda yaxşı xatirə buraxaraq qalmırlar.

Ağıllı, dünyagörmüş insanlar imkan dairəsində "lo xəbər" verməkdən uzaq durmağa çalışırlar.

***

İnternet sanki dünyanı dəyişib!

Dünya bir yana, xalqımızın milli mentalitetinə də elə bil əl gəzdirib!

Bəli, bu gün sosial şəbəkə istifadəçiləri, elektron saytlar çox böyük həvəs və operativliklə ölüm xəbərini yayırlar!

Bircə qalır muştuluq istəmələri!

Ər boşadığı keçmiş arvadını öldürür - bir anda bütün sayt və sosial şəbəkə ondan yazır!

Arvad ərini öldürür - "əsrin sensasiyası" baş veribmiş kimi, hamı birinci olmağa çalışır.

Sanki ailə faciəsi baş verməyib!

Sanki günahsız uşaqlar yetim qalmayıb!

Sanki valideynlərindən biri həbsxanaya, digəri o biri dünyaya gedənlərin övladları ömürlük valideyn qayğısından, valideyn məsuliyyətindən məhrum olmayıblar və ömürlərini kiminsə qoltuğunda (lap qoy bu adam nənə, xala, bibi olsun) keçirməyəcək, yaxud uşaq evlərində valideynsiz böyüməyəcəklər!

Nə olub:

Şad xəbərdir?!

Xoş xəbərdir?!

Yayılası, dilə gətiriləsi xəbərdir?!

Ən nəhayət, ürəkaçan xəbərdir?!

Heç görəsən, belə xəbərləri tirajlayanlar bu barədə düşünürlərmi?!

***

Sosial şəbəkə istifadəçiləri və saytlar Allahın öz bəndələrinə qadağan etdiyi özünə qəsdetmə barədə xəbərlərə - intihar xəbərlərinə də xüsusi aludəçilik göstərirlər!

Hətta deyərdik ki, aludəçilikdən də o tərəfə keçirlər, az qala hərislik göstərirlər.

Həm də təkcə xəbəri "həvəslə" dərc etmək, tirajlamaqla kifayətlənmirlər!

Ağılları kəsən "şərh"ləri də verirlər!

Öz ehtimallarını həqiqət kimi sırımağa çalışırlar!

Tutaq ki, ana övladı, yaxud övladları ilə birgə özünü çoxmərtəbəli binadan atıb!

Bu, dərhal cəmiyyətə təqdim ediləsi xəbərdirmi?

Yoxsa faciədir, özünə və övladına qarşı qəddarlıqdır!

Qazi özünü asır, yaxud yandırır!

Bu, tez-tələsik yayılmalı xəbərdirmi?

Yoxsa hamını sarsıdan itkidir!

Bunlardan sensasiya düzəltmək, yaxud xalqına, dövlətinə qarşı yönəltmək, istifadə etmək olarmı?

Yox, çünki o xəbərləri yazanlar özünə qıyanların heç biri ilə nə görüşüb, nə də danışıb!

Ağızdan-ağıza yayılan söz-söhbət əsasında mülahizələr söyləyirlər!

Həmin mülahizələrin, tənqidin bir ünvanı da dövlət olur!

Bu halda dövlətin nə təqsiri!

Məgər müstəqil Azərbaycan dövləti öz vətəndaşının yaxşı yaşaması üçün mümkün olan hər şeyi etmirmi?

Dünyanın harasında Azərbaycanda olduğu qədər şəhid ailəsinə, müharibə əlillərinə və veteranlara qayğı göstərilir - təmirli mənzil, ev tikilib verilir, avtomobil hədiyyə olunur, pensiya kəsilir, işə düzəldilir, müalicə olunur, biznes qurmasına yardım göstərilir və s.

Heç yerdə!

Əgər kimsə intihar edirsə, bu ilk növbədə onun özünün, daha sonra doğmalarının, əzizlərinin, yaxınlarının kədəri, itkisidir!

İntihar xəbəri sensasiya mövzusu deyil!

İntihar xəbəri tez-tələsik tirajlanası informasiya deyil!

İntihar xəbəri müjdə kimi yayılası xəbər deyil!

Qurtarın bu adətdən, ay adını jurnalist qoyanlar!

Azərbaycan Jurnalistinin Peşə Davranışı qaydalarını bir də oxuyun, orada göstərildiyi kimi, obyektiv, qərəzsiz, doğruçu və düzgün olun.

Tərgidin bu vərdişi, ay sosial şəbəkə istifadəçiləri!

İntihar xəbərlərini paylaşaraq həqiqətə uyğun gəlməyən şərhlər yazmaq yaxşı xasiyyət deyil!

Özünüzü həyatı vaxtsız tərk edənlərin doğmalarının, dostlarının, qohumlarının yerinə qoyun, görün faciəvi xəbərləri bu cürə yaymaq, hallandırmaq xoşagələn işdirmi?!

Qurtarmaq lazımdır ölüm xəbərlərini yaymaq şakərindən!

Qurtarmaq lazımdır intiharlardan yazıb müzakirələr açmaq adətindən!

Bəsdirin!

Gəlin, qələmimizi, sözlərimizi xoş, könülaçan hadisələrə yönəldək!

Gəlin, insan faciəsindən sensasiya düzəltməyə can atmayaq!

Gəlin, sayt və sosial şəbəkələri intihar, ölüm xəbərlərindən azad edək!

Bu, daha ağıllı, peşəkar və xeyirxah addım olar...

Bəxtiyar SADIQOV

Azərbaycan.-2022.- 21 iyul.- S.7.