Elmin və ali təhsilin birgə inkişafı zamanın tələbidir

Azərbaycanda da bu istiqamətdə islahatların aparılmasına start verildi

Azərbaycan elmi və təhsili bütün dövrlərdə dövlətin diqqətində olub. Prezident İlham Əliyev mütəmadi olaraq həm təhsilin, həm də elmin inkişafı ilə bağlı ciddi qərarlar verib.

Etiraf etmək lazımdır ki, bu gün bəşəriyyətin inkişaf istiqamətlərini büsbütün dəyişən, Yer üzünün sosial-iqtisadi, mədəni mənzərəsini yenidən müəyyənləşdirən texnologiyalar elmin məhsuludur. Dünyanın ən böyük iqtisadi zənginlikləri biliyə, təhsilin qazandırdığı elmi təfəkkürə əsaslanır.

Zamanın çağırışlarına uyğun olaraq Azərbaycan dövləti də elm və təhsilin inkişafına mühüm prioritetlərdən biri kimi yanaşır. Ölkəmizdə son illərdə elm sahəsində müəyyən problemlər yaranırdı, AMEA-nın fəaliyyətində durğunluq hiss olunurdu. Artıq təhsil sahəsi ilə yanaşı, elm sahəsində də islahatların aparılması zərurəti yaranmışdı. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında (AMEA) struktur islahatlarının aparılması vacib idi. Elm və təhsil elə bir sahədir ki, orada daim dəyişikliklər, yeniliklər olmalıdır. Buna müvafiq olaraq dövlət başçısı 2022-ci il iyulun 28-də "Azərbaycan Respublikasında elm və təhsil sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında" Fərman imzaladı. Fərmana əsasən, elm və təhsilin qarşılıqlı əlaqəsinin möhkəmləndirilməsi və bu sahələrdə idarəetmənin təkmilləşdirilməsi məqsədilə Təhsil Nazirliyi Elm və Təhsil Nazirliyi adlandırıldı. Elm sahəsində dövlət siyasətinin və tənzimlənmənin həyata keçirilməsi, elmi müəssisə və təşkilatların fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi və istiqamətləndirilməsi ilə bağlı səlahiyyətlər Təhsil Nazirliyinə həvalə edildi. Nazirliyin yanında xüsusi qurumlar yaradıldı: Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi; Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi.

AMEA-nın Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi, Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi və Hüseyn Cavidin Ev-Muzeyi əmlakları ilə birlikdə Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyinə verildi.

Prezident İlham Əliyevin bu qərarını elm işçiləri və respublika ictimaiyyəti böyük rəğbətlə qarşıladı. Belə bir struktur islahatları AMEA-nın elm və istehsalat qurumlarının işinin tənzimlənməsinə xidmət edəcək, elmi fəaliyyət sahəsində əlaqələndirmə, koordinasiya və qiymətləndirmənin gerçəkləşdirilməsinə nail olunacaq, struktur və idarəetmə baxımından əsaslı təkmilləşdirilmə işləri aparılacaq.

AMEA-nın vitse-prezidenti akademik Dilqəm Tağıyev deyir ki, Prezidentin bu fərmanı çox vacib və vaxtında imzalanmışdır: "Hesab edirik ki, elmin və ali təhsilin birgə inkişafı yeni səviyyədə qurulacaq. İdarəçilikdə də müəyyən addımlar atılacaq və optimallaşma baş verəcək. Akademiyanın alimləri və rəyasət heyəti də çalışacaq ki, bu qərardan irəli gələn bütün məsələləri vaxtında və yüksək səviyyədə həll etsinlər. İlk növbədə akademiyanın elmi istiqamətləri və prioritetləri, strukturun optimallaşdırılması, ümumilikdə elmin təşkilinin yeni səviyyədə müasir tələblərə cavab olaraq qurulması qarşımızda duran mühüm vəzifədir. Çalışacağıq ki, bu vəzifəni layiqincə yerinə yetirək".

Nazirlər Kabineti yanında Terminologiya Komissiyasının sədr müavini, professor Sayalı Sadıqova söyləyir ki, bu fərman ilə Prezident Azərbaycanda elm və təhsilin inkişafında yeni bir mərhələnin başlanğıcını qoydu: "Cənab İlham Əliyevin imzaladığı fərman Azərbaycan elminin müasir çağırışlara uyğun olaraq inkişafını təmin etmək məqsədilə atılmış mühüm strateji addımdır. Bundan sonra Azərbaycanda elm köhnə ənənələrin üzərində yeni tələblərə uyğun olaraq inkişaf edəcək və beləliklə, Prezidentin ümumilikdə ölkənin iqtisadi inkişafında qarşıya məqsəd kimi qoyduğu neft kapitalını insan kapitalına çevirmək ideyası reallığa çevriləcək".

Sayalı Sadıqova onu da vurğulayır ki, qarşılıqlı birgə fəaliyyətin təmin edilməsi eyni zamanda Azərbaycan təhsilinin elmi tədqiqat yönümlü inkişafında imkanlarını genişləndirəcək: "Humanitar və ictimai elm sahələrinə xüsusi dövlət qayğısının bariz nümunəsi olaraq bu qurumlarda restrukturlaşmanın təşkili əsaslarının hazırlanması əslində bu sahə ilə məşğul olan alimlərin də qarşısına yeni vəzifələr qoyur ".

Son illər Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi siyasətin mühüm istiqamətlərindən birini idarəetmə sisteminin optimallaşdırılması, şəffaflığın artırılması, yeni idarəetmə mexanizmlərinin tətbiqi və kadrlardan daha səmərəli istifadə edilməsi kimi kompleks yeniliklər təşkil edir. Bu islahatların əsas məqsədi ölkənin siyasi, iqtisadi və mədəni həyatının əsaslı şəkildə modernləşdirilməsidir. Belə bir şəraitdə elmi fəaliyyət sahəsində struktur islahatları, elm və təhsili vahid sistemdə birləşdirən dövlət tənzimlənməsinin həyata keçirilməsi, elmi istiqamətlərin müasir dövrün tələblərinə uyğunlaşdırılması, elmin nəticəliliyinə, milli, dövlətçilik mənafelərinə uyğunluğu, kadr təminatı və sair sahələrdə köklü və konseptual islahatların aparılması vacib idi.

Elşən YƏHYAYEV

Azərbaycan.- 2022.- 30 iyul.- S.1; 6.