Mətbuata bəyanat
Sentyabrın 30-da geniş tərkibdə
görüş başa çatandan sonra Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və
Bolqarıstan Respublikasının Prezidenti Rumen Radev mətbuata
bəyanatlarla çıxış ediblər.
AZƏRTAC xəbər verir ki, əvvəlcə Bolqarıstan Prezidenti bəyanatla çıxış etdi.
Prezident Rumen
Radevin bəyanatı
- Hörmətli cənab Prezident.
Xanımlar və cənablar.
Bu gün mən böyük
məmnuniyyətlə Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti cənab İlham Əliyevi - Bolqarıstanın dostunu
salamlayıram.
Biz ənənəvi olaraq dostluq münasibətlərinə
malikik, həqiqi və səmimi əməkdaşlıq edirik.
Cənab Əliyev və mən ikitərəfli
münasibətlərimizi, onların mövcud vəziyyətini,
qarşımızda duran çağırışları
müzakirə etdik və əlbəttə ki, yeni imkanları
nəzərdən keçirdik.
Böyük məmnuniyyətlə
deyə bilərəm ki, ölkələrimiz arasında ən
yüksək səviyyədə çox fəal siyasi dialoq
var. Biz artıq bunun sayəsində münasibətlərimizi
strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə
qaldırmışıq. Azərbaycan bizim
üçün arzuolunan, etibarlı tərəfdaşdır.
Mən çox şadam ki, bu məsələdə
də mövqelərimiz üst-üstə düşür və
biz həmin bu praqmatik və səmərəli əməkdaşlığımızı
bir çox sahələr üzrə irəli aparmaq niyyətindəyik.
Cənab Əliyevin bu rəsmi səfərinin
ikiqat rəmzi var. Birincisi, biz bu il diplomatik
münasibətlərimizin 30 illiyini qeyd edirik. İkincisi, bu səfər
çərçivəsində sabah -
oktyabrın 1-də biz rəsmi olaraq Yunanıstan-Bolqarıstan
Qaz İnterkonnektorunun açılışını qeyd edəcəyik.
Həmin interkonnektor - bu strateji layihə həm
bizim ölkə, həm də Şərqi Avropa
üçün çox mühüm layihədir. Bu interkonnektor bizə ilk dəfə olaraq Azərbaycandan
təbii qaz almağa imkan verəcək. Bu,
təbii ki, Avropanın enerji xəritəsini dəyişdirəcək.
Bu, elə bir infrastruktur layihəsidir ki, biz təkcə
ölkələrimiz arasında deyil, bütün regionda
iqtisadi əməkdaşlığı inkişaf etdirə biləcəyik.
Həmin bu layihə vasitəsilə biz strateji tərəfdaşlığımızı
bir daha təsdiq edirik. Mən cənab
Əliyevə təşəkkür edirəm ki, biz bu məsələyə
sadiqlik və əzm sayəsində, vaxtilə
imzaladığımız strateji tərəfdaşlıq
haqqında Bəyannamə əsasında bu gün münasibətlərimizi
inkişaf etdiririk.
Daha bir vacib məsələni
də diqqətinizə çatdırmaq istərdim ki, mən
dünən aldığım bir təklifi cənab Əliyevlə
bölüşdüm. Bolqarıstandan əlavə Avropanın
daha 3 ölkəsi - Rumıniya, Macarıstan və Slovakiya bizə
müraciət edib ki, əlavə qaz həcmini almaq və nəql
etmək istəyirlər. Bu ilin yayında
- iyul ayında cənab Əliyev və xanım Fon der Lyayen sənəd
imzalayıblar. Həmin sənədə əsasən
yeni yanaşma tətbiq edilməlidir. Bunun
sayəsində biz illərlə gözləmək əvəzinə,
- bilirsiniz ki, burada mövcud infrastrukturu genişləndirmək
üçün böyük sərmayə lazımdır, - həmin
bu 4 ölkədə olan infrastruktur vasitəsilə Azərbaycan
qazını dərhal digər ölkələrə göndərə
bilərik. Beləliklə də qaz daha tez
və etibarlı şəkildə Mərkəzi, Qərbi və
Cənubi Avropaya çatdırıla bilər. Bu təklif
sabah rəsmi olaraq təqdim ediləcək.
Biz bunu Avropa Komissiyasının Prezidenti və
bu 4 ölkənin nümayəndələri ilə müzakirə
edəcəyik. Biz buna hazırıq.
Bir ay ərzində yüksəksəviyyəli
görüş təşkil edə bilərik. Bununla da layihəni irəli apara bilərik, bu layihəyə
start verə bilərik.
Hazırda qaza olan yüksək
tələbat və böhran şəraitində yeni imkanlar
axtarışındayıq. Prezident Əliyev və
mən müxtəlif məsələləri, müxtəlif
fikirləri müzakirə etdik. Çünki
bizə sement istehsalında, şüşə istehsalında
və digər istehsalat sahələrində qaz
lazımdır. Azərbaycan da müxtəlif
məhsullar istehsal edir. Beləliklə, biz
birbaşa Azərbaycandan qaz həcmi ala biləcəyik. Bu, çox vacib bir məsələdir və bu qaz
bizim vasitəmizlə artıq üçüncü ölkələrin
bazarlarına nəql edilə bilər. Biz
burada nəqliyyat xərclərinə və vaxta qənaət
edirik. Bu prosesdə Bolqarıstan daha fəal
iştirak edəcək və bizim qaz şirkətimiz olan
"Bulqarqaz" da daha fəal rol oynayacaq. Biz təbii ki, bu məsələni cənab Əliyevlə
yenə də müzakirə edəcəyik ki, bizim
imkanlarımız nədən ibarətdir, hansı
variantlarımız var. Biz bu məsələdə
maraqlıyıq və təbii qazı elektrik enerjisinə
çevirmək məsələsini də nəzərdən
keçirəcəyik. Bu, təkcə
Bolqarıstan üçün deyil, həm də Avropa
İttifaqı üçün mühüm məsələdir.
Əlbəttə ki, Strateji Tərəfdaşlığa
dair Anlaşma Memorandumu çox mühüm əhəmiyyətə
malikdir.
Biz müzakirələrimizdə
təkcə enerji məsələsi ilə kifayətlənmədik. Biz yeni
imkanları, digər innovativ sahələrdə əməkdaşlıq
imkanlarını axtaracağıq. Məsələn,
informasiya texnologiyaları və süni intellekt. Əlbəttə ki, hazırda bizim
qarşımızda “yaşıl enerji”, karbon
neytrallığı ilə bağlı müəyyən
çağırışlar var. Bunun üzərində də
çalışacağıq. Bununla
yanaşı, biz gübrə istehsalını nəzərdə
keçirdik. Bizim avtomobil və ehtiyat hissələrinin
istehsalı sahələrində böyük
potensialımız var. Biz bir yerdə, əl-ələ verərək
bu sahələrdə də çalışa bilərik.
Kənd təsərrüfatı, qida
istehsalı, əczaçılıq da çox maraqlı sahələrdir.
Digər vacib sahələr
elm, təhsil və mədəniyyətdir. Bununla biz
xalqlar arasında təmasları, mübadiləni gücləndirə,
iqtisadiyyat, sərmayə sahələrində əməkdaşlığımıza
yeni perspektivlər əlavə edə bilərik.
Bu fürsətdən istifadə
edərək Prezident Əliyevə təşəkkür etmək
istərdim ki, o, öz vədinə sadiq qaldı və biz
Bakıdan Sofiyaya birbaşa uçuşlar təşkil edirik. Ümid edirəm
ki, biz turist axınını gücləndirəcəyik.
İnanıram ki, pandemiya tam başa
çatandan sonra bu uçuşlar fəal və intensiv olacaq.
Mədəniyyət sahəsinə
gəldikdə, biz Heydər Əliyev Fondunun töhfəsini
heç vaxt unutmuruq. Bizim mədəni irsimizin mühafizə
edilməsi, qorunması sahəsində tarixi paytaxtımız
olan Veliko Tırnovoda reallaşdırılan layihədən
söhbət gedir.
Biz Prezident Əliyevlə
müzakirə etdik ki, işçi səviyyədə də
təmaslar daha fəal olsun. Çünki
çoxsaylı imkanlarımız var və biz burada daha
operativ olmalıyıq, bir yerdə
çalışmalıyıq, bir yerdə düşünməliyik.
Geosiyasi, regional vəziyyət nəzərdən
keçirilib. Biz mövcud vəziyyəti
nəzərə alaraq daha çevik qərarlar qəbul etməliyik
ki, bu, bizim xalqlarımızın, ölkələrimizin mənafeyinə
uyğun olsun.
Biz SOCAR-ın Bolqarıstanda
nümayəndəliyinin açılması məsələsini
də müzakirə etdik. Hesab edirəm ki, bu da bizim səmərəli
əməkdaşlığımızın əlaməti ola bilər.
Prezident Əliyev, bu, bizim
müzakirələrimizin bir hissəsidir. Mən əminəm
ki, Sizin bugünkü səfəriniz həm bizim ikitərəfli
münasibətlərimizə təkan verəcək, həm də
Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında əməkdaşlığı
inkişaf etdirəcəkdir. Biz hər
zaman humanitar baxımdan, coğrafi baxımdan Azərbaycana
yaxın olmuşuq. Əminəm ki,
qarşımızda duran vəzifələri uğurla həyata
keçirəcəyik.
***
Sonra Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti bəyanatla çıxış
etdi.
Prezident İlham
Əliyevin bəyanatı
- Təşəkkür edirəm,
hörmətli cənab Prezident.
Hörmətli xanımlar və
cənablar.
İlk növbədə, cənab
Prezident, məni Bolqarıstana dəvət etdiyiniz
üçün, mənə və nümayəndə heyətinə
göstərdiyiniz qonaqpərvərliyə görə Sizə
təşəkkürümü bildirmək istəyirəm. Yenidən
gözəl ölkənizdə olmağımdan çox məmnunam.
Prezident Radev bu gün müzakirə
olunan məsələlər haqqında geniş məlumat verdi. Öz tərəfimdən
onu əlavə etmək istərdim ki, bizim həm təkbətək
söhbətimiz, həm də nümayəndə heyətlərinin
iştirakı ilə gedən müzakirələrdə səmimi
şəraitdə bir çox məsələlər
müzakirə edildi. Əminəm ki, bu səfərin
nəticələri çox uğurlu olacaq və bu gün əldə
edilmiş razılaşmalar mütləq yerinə yetiriləcəkdir,
necə ki, bundan əvvəlki dövrlərdə əldə
edilmiş razılaşmalar yerinə yetirilirdi. Xüsusilə 2015-ci ildə Bolqarıstanla Azərbaycan
arasında strateji tərəfdaşlıq haqqında Birgə
Bəyannaməni qeyd etmək istərdim. Bu
Bəyannamə həm bizim əlaqələrimizi yüksək
səviyyəyə qaldırmışdır, eyni zamanda, o bəyannamədə
təsbit edilmiş bütün məsələlər həyatda
öz əksini tapmışdır. Bu gün
Bolqarıstan və Azərbaycan iki dost və strateji tərəfdaş
ölkələr kimi bir-biri ilə daha sıx əlaqədədirlər.
Siyasi əlaqələrə
gəldikdə, təkcə bizim təmaslarımızı
qeyd etmək kifayətdir, eyni zamanda, nazirlər səviyyəsində
çoxsaylı görüşlər keçirilib. Mənim səfərim, əlbəttə,
bir az gecikib, amma buna səbəb COVID-dir. Mən
COVID-dən dərhal sonra bir neçə ölkəyə, o
cümlədən Bolqarıstana səfərlər etmişəm.
Əminəm ki, strateji tərəfdaşlar kimi
biz bu gün müzakirə edilən əsas məsələ
olan enerji təhlükəsizliyi sahəsində əlavə
addımlar atacağıq. Artıq bu sahədə
də tərəfdaşlıq gerçəkləşib, Azərbaycan
qazı indi Bolqarıstandadır. Bu gün
Prezidentlə söhbət zamanı biz Bolqarıstana ixrac ediləcək
Azərbaycan qazının həcminin
artırılmasını da müzakirə etdik və
müvafiq göstərişlər verilmişdir. Enerji təhlükəsizliyi məsələləri
bütün dövrlərdə mühüm əhəmiyyət
kəsb edir, ancaq indiki şəraitdə bu əhəmiyyət
daha da artmışdır. Biz bunu
yaxşı dərk edirik. Ona görə əlimizdən
gələni edirik ki, qaz hasilatını artıraq və tərəfdaşlarımızı
təbii qazla təmin edək. Azərbaycan
uzun illərdir etibarlı tərəfdaş kimi xam neftini
dünya və Avropa bazarlarına ixrac edir. İndi təbii qazı ixrac edən Azərbaycan bu
sahədə də etibarlı tərəfdaş kimi
özünü göstərəcəkdir.
Sabah keçiriləcək mərasim
haqqında da bu gün fikir mübadiləsi aparıldı. Mən
Prezident Radevi bu böyük tarixi nailiyyət münasibətilə
təbrik etdim. Yunanıstan-Bolqarıstan
Qaz İnterkonnektoru layihəsi doğrudan da tarixi əhəmiyyətə
malikdir. Əminəm ki, bu interkonnektor həm
Azərbaycan qazının Avropaya daha geniş miqyasda nəql
olunmasına imkan verəcək, eyni zamanda, Avropa qitəsində
enerji təhlükəsizliyinə də bunun çox
böyük faydası olacaqdır.
Prezidentin qeyd etdiyi kimi, Avropa
İttifaqı ilə Azərbaycan arasında bu yaxınlarda
enerji sahəsində strateji tərəfdaşlıq
haqqında Memorandum imzalanmışdır. Bu Memoranduma əsasən,
növbəti bir neçə ildə biz Avropaya qaz
ixracatımızı ən azı 2 dəfə
artıracağıq və buna imkan var. Azərbaycanın təsdiq
edilmiş qaz ehtiyatları 2,6 trilyon
kubmetrdir. Yeni və çoxşaxəli qaz nəqliyyat
infrastrukturu bizə imkan verir ki, bir çox ölkələri
təbii qazla təmin edək. Əlbəttə
ki, bu sahədə əldə edilmiş uğurlar gələcək
planlar üçün də gözəl zəmindir.
Eyni zamanda, bu gün artıq
Prezident də qeyd etdi, SOCAR-ın Bolqarıstanda ofisinin
açılması məsələsi müzakirə olundu. Biz enerji sahəsində
təkcə təbii qazın ixracı ilə işimizi
bitmiş hesab etməməliyik. Biz enerji ilə
bağlı olan digər məsələləri müzakirə
etdik. Elektrik enerjisinin ixracı və bu sahədə
qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq, xam
neftin Bolqarıstan istiqamətinə nəqli, Bolqarıstanda
enerji infrastrukturunun yenilənməsində SOCAR-ın
mümkün iştirakı və digər məsələlər
müzakirə olundu. Bir sözlə,
SOCAR-ın Bolqarıstandakı ofisinin açılması
vaxtı çatıb və əminəm ki, biz yaxın
vaxtlarda bunu da edəcəyik.
Bütövlükdə isə
digər məsələlərə gəldikdə, bu gün
yeni geosiyasi vəziyyəti nəzərə alaraq nəqliyyat
təhlükəsizliyi də əlbəttə ki, önəmli
məsələdir. Azərbaycan öz ərazisində
çox müasir nəqliyyat infrastrukturu
yaratmışdır, - dəmir yolları, avtomobil yolları,
yeni Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı, - bütün bu
infrastruktur obyektləri bir məqsədi güdür ki, Azərbaycan
üzərindən tranzit yüklərin həcmi artsın.
Bu il bu yüklərin həcmi təqribən
50 faizə yaxın artmışdır. Gələcəkdə
bu rəqəm daha da böyük olacaq. Ona
görə Bolqarıstan və Azərbaycan nəqliyyatçıları
indidən bir araya gələrək uzunmüddətli və
genişmiqyaslı gələcək əməkdaşlıq
haqqında fikir mübadiləsi aparacaqlar.
Mən bu gün
Bolqarıstanın bir neçə aparıcı şirkətinin
rəhbərləri ilə görüşəcəyəm. Artıq
görüşlər üçün mövzular da kifayət
qədərdir. Əminəm ki, bu
görüş bütövlükdə iqtisadiyyat və sərmayə
sahələrində əməkdaşlığın dərinləşməsi
üçün çox önəmli rol oynayacaq. Eyni zamanda, mən Bolqarıstan şirkətlərini
Azərbaycanda daha genişmiqyaslı işlərin
görülməsinə dəvət edəcəyəm, o
cümlədən işğaldan azad olunmuş ərazilərə.
Hazırda orada böyük quruculuq-abadlıq işləri
aparılır və biz dost ölkələrin şirkətlərini
orada görmək istərdik.
Bir sözlə, bu gün aparılan
müzakirələrin və hələ davam edəcək
müzakirələrin, - biz Prezident Radevlə hələ
axşam bərabər olacağıq, mənim Baş nazirlə
görüşüm olacaq, sabah tədbirdə
bərabər iştirak edəcəyik, - çox gözəl
bir ab-havada keçən bu görüşlərin çox
böyük əhəmiyyəti var və olacaq.
Qonaqpərvərliyə və
göstərdiyiniz diqqətə görə bir daha Sizə
minnətdaram.
Sağ olun.
Azərbaycan.- 2022.-1 oktyabr.- S.2-3.