İrəvanın xilası Azərbaycanla sülh müqaviləsinin imzalanmasından keçir

Ter-Petrosyan xalqının və ölkəsinin qurtuluşunun yeganə yolunu göstərdi

Regionda davamlı sülh və əməkdaşlıq əlaqələrinin formalaşması Azərbaycan üçün prioritet istiqamətlərdən birini təşkil edir. Rəsmi Bakının yanaşmasına əsasən, sülh müqaviləsinin imzalanması Azərbaycan və Ermənistan arasında əlaqələrin normallaşmasına xidmət etməklə yanaşı, iki ölkə üzərindən ticarət və nəqliyyat daşımalarını da əhəmiyyətli dərəcədə artıracaq. Proseslərin bu səpkidə inkişafı Ermənistana mühüm dividendlər qazandıracaq, eyni zamanda tərəfdaş münasibətində olan dövlətlərə böyük fayda verəcək.

Ermənistanın sabiq prezidenti Levon Ter-Petrosyan da bunu etiraf etməyə başlayıb. O, ölkəsinin yaranmış ağır sosial-iqtisadi böhrandan çıxmasının yeganə yolunun Azərbaycanla normal münasibətlər qurmasından keçdiyini bildirib. O, çox keçməz ki, Ermənistan hakimiyyətinin Azərbaycanla sülh sazişini imzalayacağını bəyan edib.

Ter-Petrosyan İctimai televiziyaya müsahibəsində Ermənistanı çətin və ağrılı qərarların gözlədiyini bildirib, ölkəsinin Azərbaycan və Türkiyə ilə müqavilələrin imzalamasının zəruriliyini vurğulayıb. Keçmiş dövlət başçısı hesab edir ki, Ermənistanın prezidenti problemin həllində dövlət üçün ən az ağrılı variantı seçməkdə hazırkı baş nazirlə dialoqa başlamalıdır: "Paşinyan bu sənədi imzalamaqdan qorxur, çünki hansı sənədi imzalasa, ona yenə də satqın və türk adı veriləcək". Ter-Petrosyanın fikrincə, əgər birlikdə ən az ağrılı variant seçilsə, Paşinyana əl uzadılacaq: "Beləliklə, bu razılaşmaların məsuliyyətini öz üzərimizə götürəcəyik".

Sabiq prezident onu da vurğulayıb ki, dünyada sülh müqaviləsi olmayan iki qonşu dövlət yoxdur. O, bunun sülh müqaviləsi deyil, daha çox təslimçilik müqaviləsi olması ilə bağlı səsləndirilən iradlara belə cavab verib: "Bəli, bizdən daha güclü ölkələr təslim olub. Ermənistanın təslim olduğunu ilk dəfə mən demişəm. Bəli, bunun nə günahı var? Yaponiya təslim olmadımı? Özünü alçaltmadı ki… Burada nə var ki? Bu, bizim istəyimiz deyil, şərait belə yarandı. Hakimiyyətin səhvləri bu vəziyyətə gətirib çıxardı. Mən səhv etmişəmsə, bu istiqamətdə etməmişəm. Əksinə, mən demişəm ki, kapitulyasiya yeganə yoldur. Sülh müqaviləsi mütləq imzalanmalıdır".

Ermənistanda real vəziyyətin təhlili göstərir ki, burada cəmiyyətin böyük əksəriyyəti 30 il davam edən münaqişədən və müharibə xofundan həm fiziki, həm də mənəvi cəhətdən yorulub. Lakin Azərbaycanla münasibətlərin normallaşması, xüsusilə də danışıqların indiki mərhələsində hazırlanmalı olan sülh müqaviləsi Ermənistan müxalifətinin və onu xaricdən dəstəkləyən qüvvələrin, eləcə də dünya erməni diasporunun maraqlarına tamamilə ziddir.

Görünən odur ki, bu gün də Ermənistan müxalifəti və diasporu yenə erməniləri eyni uçuruma doğru aparır. Əvvəllər olduğu kimi, müharibədən sonrakı yeni reallıqlar şəraitində də bölgədə yaranmış sülh fürsətini erməni xalqının əlindən almağa cəhd göstərirlər. Bu qüvvələrə qarşı gedə bilməyən Ermənistan iqtidarının normallaşma prosesini müxtəlif bəhanələrlə ləngitməsi, beynəlxalq səylərlə aparılan danışıqlarda anlaşılmaz mövqe nümayiş etdirməsi, üçtərəfli bəyanatlar və əldə edilmiş razılıqlar çərçivəsində öhdəliklərə zidd olaraq, erməni silahlı birləşmələrini Azərbaycan ərazisindən çıxarmaması, eləcə də sülh gündəliyinə qarşılıq verməməsi İrəvanın sülhə maraqlı olmadığını və prosesə zərbə vurulması məqsədini nümayiş etdirir.

Sonuncu Brüssel görüşündən sonra baş verənlər bir daha Ermənistanın sülh müqaviləsi bağlamaqdan yayınmağa çalışdığını və İrəvanda revanşist meyillərin daha da gücləndiyini təsdiq edir. Ermənistanın niyyətindən asılı olmayaraq, Azərbaycan bölgədə sülhü təmin edəcək. Bunun üçün birtərəfli qaydada sərhədlər müəyyənləşdirilməli, Ermənistan ərazisində istifadə olunan atəş nöqtələri susdurulmalı, hətta təhlükəsizliyi təmin etmək üçün bufer zona da yaradılmalıdır.

Əgər rəsmi İrəvan ona verilən sülh təşəbbüslərini dəyərləndirmək əvəzinə hərbi avantüraya, revanşist təxribata əl atarsa, yenidən Azərbaycanın "dəmir yumruğu"nun başına dəyəcəyini görəcək.

Elçin CƏFƏROV,

Azərbaycan.-2022.- 28 sentyabr.- S.9.