Qlobal nüfuz, yüksələn etimad

 

 

Azərbaycanın COP-29-a evsahibliyi BMT TŞ- üzvlükdən Qoşulmama Hərəkatına sədrlikdən sonra xarici siyasətimizin ən böyük uğurudur

 

 

 

Azərbaycanın BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasına (COP-29) ev sahibi seçilməsi, əlbəttə ki, ilk növbədə ölkəmizin beynəlxalq nüfuzunun göstəricisidir.

Bu, Qoşulmama Hərəkatına sədrliyimizdən BMT Təhlükəsizlik Şurasına üzvlüyümüzdən sonra xarici siyasətimizin ən böyük uğurudur. Eyni zamanda son zamanlar Azərbaycana qarşı çirkin kampaniya aparan bəzi dairələrə tutarlı cavabdır.

BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransı - COP Konvensiyasının ali qərar qəbul edən orqanıdır. Katibliyi Bonnda yerləşir. Hər il dünyanın hər yerindən hökumət nümayəndələri COP-da toplaşaraq iqlim dəyişmələrinin qarşısının alınması fəsadlarının aradan qaldırılması istiqamətində birgə səylər göstərmək üçün çağırışlar edirlər. COP-un ilk toplantısı 1995-ci ildə Berlin şəhərində keçirilib. 1990-cı illərin ortalarından başlayaraq sözügedən konfrans çərçivəsində inkişaf etmiş ölkələrdə istixana qazlarının atmosferə tullantılarının məhdudlaşdırılması ilə bağlı icbari hüquqi öhdəlikləri ehtiva edən Kioto Protokolu müzakirə olunmuşdu. 2011-2015-ci illərdə keçirilən sessiyalarda iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə ən əhəmiyyətli beynəlxalq sənəd hesab olunan Paris Sazişi müzakirə edilib 2015-ci ildə qəbul olunub. Bu günədək 198 ölkə, o cümlədən Azərbaycan bu razılaşmaya qoşulub.

Azərbaycan BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasına tərəf olmaqla qlobal iqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizəyə qoşulub. Ölkəmiz 1990-cı illə müqayisədə 2030-cu ilə qədər istixana qazlarının miqdarının 35 faiz azaldılmasını hədəfləyir. 2030-cu ildən sonra isə daha iddialı hədəf müəyyən edilib ki, bu da 2050-ci ilə qədər istixana qazlarının miqdarının 40 faiz azaldılmasından ibarətdir.

Prezident İlham Əliyev ölkəmizin işğaldan azad edilmiş torpaqlarını "Yaşıl enerji" zonası elan edib. Bu ərazilərin 2050-ci ilədək "Netto sıfır emissiya" zonasına çevrilməsi nəzərdə tutulur.

Beləliklə, gələn ilin noyabrında keçiriləcək məhz bu platforma vasitəsilə konvensiyaya qoşulan 198 ölkə ilə iqlim danışıqları aparılacaq.

İlham Əliyev bu diplomatik uğuru rəsmi sosial şəbəkə hesablarında etdiyi paylaşımda çox yüksək dəyərləndirib. Dövlət başçısı qeyd edib ki, Azərbaycan iqlim dəyişikliklərinə qarşı qlobal mübarizəni sistemli olaraq dəstəkləyir enerji səmərəliliyi ilə bağlı tədbirlər görür. Təmiz ətraf mühit yaşıl inkişaf milli prioritetlərimizdəndir. Bərpaolunan enerji Azərbaycanda geniş vüsət almağa başlayır: "BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasına (COP-29) 2024-cü ildə evsahibliyi etməyimiz iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizə üzrə qlobal səylərə öz töhfəmizi vermək qətiyyətimizdən irəli gəlir. Azərbaycanın namizədliyinə verilən dəyərli dəstəyə görə bütün ölkələrə səmimi təşəkkürümü bildirirəm". Prezident COP-29 sessiyasının uğurlu hadisəyə çevrilməsi üçün Azərbaycanın əlindən gələni edəcəyini vurğulayıb.

İndidən proqnozlaşdırmaq olar ki, Azərbaycan COP-29-a uğurla evsahibliyi edəcək. Çünki Azərbaycanda olan infrastruktur, habelə rəsmi Bakının beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi ilə bağlı təcrübəsi COP-29-a da uğurla evsahibliyi edəcəyinə şübhə yeri qoymur.

Son illərdə Azərbaycan dünyanı narahat edən qlobal məsələlərin müzakirə edildiyi bir məkana çevrilib. BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərindən olan iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə bu məsələlərdən biridir.

Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanın nəinki regionda, bütünlüklə dünyada nüfuzu durmadan artır. Azərbaycan öz imkanlarını potensialını çoxdan sübut edib. Bunu təkcə biz yox, beynəlxalq ekspertlər, siyasətçilər etiraf edirlər. Son günlərdə ölkəmizin COP29-a evsahibliyi ilə bağlı müxtəlif ekspertlərin səsləndirdiyi fikirlər bunu deməyə əsas verir. Məsələn, ukraynalı ekspert, siyasi elmlər namizədi, politoloq Oleksiy Buryaçenko deyir ki, bu, Azərbaycan diplomatiyasının növbəti qələbəsidir. Həm Bolqarıstanla, həm Ermənistanla razılığa gəlinməsinə müvəffəq olunması böyük siyasi uğurdur: "Bolqarıstan Azərbaycanın xeyrinə ərizəsini geri götürdü. Bundan sonra, doğrudan da, diplomatik sıçrayış baş verdi. Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşması nəticəsində Ermənistan da öz ərizəsini Azərbaycanın xeyrinə geri götürdü. Bu, geosiyasi əhəmiyyət kəsb edən hadisədir". Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın işi asan olmayacaq, çünki adətən bu cür nüfuzlu beynəlxalq tədbirlərə bir il ərzində elə hazırlaşmaq lazımdır ki, çoxlu sayda nümayəndələr iştirak edə bilsin. Amma ekspert Azərbaycanın bu işin öhdəsindən gələcəyinə əmindir. Çünki Azərbaycanın belə bir mötəbər tədbirin ən yüksək səviyyədə keçirilməsi üçün bütün resursları, imkanları var. Ölkəmiz qlobal xarakterli mötəbər tədbirləri yüksək səviyyədə təşkil etmək bacarığını dəfələrlə nümayiş etdirib. Yüksək inkişaf göstəricilərinə nail olan Azərbaycanın belə nəhəng tədbirləri təşkil etmək üçün müasir infrastruktura malik təhlükəsizlik baxımından sabit ölkə olması dünya ictimaiyyətinə məlumdur.

Əminliklə deyə bilərik ki, Azərbaycan COP-29-a da uğurla evsahibliyi edəcək ölkəmizdə keçiriləcək tədbir qlobal iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə töhfə verəcək xüsusi hadisələr təşəbbüslərlə yadda qalacaq.

 

Rəşad BAXŞƏLİYEV,

Azərbaycan.-2023.- 14 dekabr, № 273.- S.4.