Prezident İlham Əliyevdən Ermənistana son şans

Əgər İrəvan hazırkı mühüm məqamdan düzgün yararlanmasa, onun doğurduğu ağır nəticələrə qatlanmalı olacaq

"Ermənistan son addımını atmalıdır". İyulun 21-23-də mədəniyyət paytaxtımızda keçirilmiş "4-cü Sənaye İnqilabı dövründə yeni media" mövzusunda I Şuşa Qlobal Media Forumunun açılışında Ermənistana sərt xəbərdarlıq edən Prezident İlham Əliyev qətiyyətlə bəyan etdi ki, onlar artıq qəbul etdikləri "Qarabağ Azərbaycandır" reallığını sənədə imza atmaqla faktiki olaraq təsdiqləməlidirlər: "Bu, sonuncu mühüm məqamdır. Əgər bu addım atılsa, - danışıqlar heyəti və xarici işlər nazirləri səviyyəsində danışıqlar gedir, bilirsiniz ki, növbəti danışıqlar yaxın günlərdə Moskvada baş tutacaq, - Ermənistan bu bəndlə razılaşsa və Azərbaycana qarşı hər hansı ərazi iddialarından imtina etsə, bu sazişin ilin sonunadək imzalanması kifayət qədər mümkündür. Lakin bu olmasa, biz onları məcbur edə bilmərik..."

Zəfər qalasından dünyaya verilən mühüm mesajlar

Ötən həftə zəfər qalamızda təşkil olunan və dünyanın dörd bir yanından media nümayəndələrini bir araya toplayan, müxtəlif aktual bəşəri mövzuların müzakirə olunduğu "4-cü Sənaye İnqilabı dövründə yeni media" mövzusunda I Şuşa Qlobal Media Forumu həm də ölkəmiz adına xeyli mühüm və əlamətdar məqamlarla yadda qaldı. İlk növbədə sözügedən tədbirin məhz Qarabağın mirvarisi Şuşada təşkil olunması ilə artıq bu tarixi Azərbaycan şəhərinin dirçəldilməsinin, mədəni, mənəvi ruhunun özünə qaytarılmasının rəmzi mesajı verildi.

Bu mötəbər media tədbiri vasitəsilə beynəlxalq aləmə bir daha Azərbaycan həqiqətləri çatdırıldı, Cənubi Qafqazda baş verənlər olduğu kimi dünya mediasının gündəminə daşındı.

Forumun açılış günündə media mənsubları tərəfindən müxtəlif mövzularla bağlı verilən suallara Prezident İlham Əliyevin dərin təhlilə əsaslanan, faktlara, dəlillərə dayanan sərrast cavabları beynəlxalq medianın gündəm mövzusuna çevrildi.

Xüsusilə postmüharibə dövründə Ermənistanla Azərbaycan arasında aparılan sülh danışıqları prosesi ilə bağlı ətraflı məlumat verən, rəsmi Bakının Vətən müharibəsinin üzərindən ötən müddət ərzində iki ölkə arasında normallaşmaya nail olunması baxımından kifayət qədər konstruktivlik nümayiş etdirməsindən danışan dövlət başçısı həm də beynəlxalq media vasitəsilə bir daha dünyaya bəyan etdi ki, indiyə qədər sülhə nail olunmamasının yeganə səbəbi Ermənistanın hələ də Azərbaycana qarşı ərazi iddiası güdməsidir. Lakin Prezident onu da əlavə etdi ki, ermənilərin bu mənfur iddiaları elə onların özü üçün ağır nəticələr verə bilər: "Son iki il yarım ərzində bir neçə məqam oldu və onlar birbaşa Ermənistana nümayiş etdirdi ki, bizim ərazi bütövlüyümüzü tanımasalar, biz onların ərazi bütövlüyünü tanımayacağıq. Bunun nə məna daşıdığı onlara kifayət qədər aydındır".

Dövlət başçısı onu da xüsusi vurğuladı ki, 28 il ərzində onları məcbur edə bilməmişik ki, beynəlxalq hüquqa riayət etsinlər. Yalnız bunu güc hesabına məcbur etdik. Lakin bu halda sülh olmayacaq. Bu, bölgə üçün heç də yaxşı ssenari deyil, sabitliklə, təhlükəsizliklə nəticələnməyəcək. Eyni zamanda çox həssas geosiyasi vəziyyəti nəzərə alsaq, gələcəkdə də çətinliklər yaradacaq.

Ermənistan mövcud reallıqları qəbul etməlidir

Vətən müharibəsində hərb meydanında ədaləti güc yolu ilə təmin edən Azərbaycan zəfərdən dərhal sonra Ermənistana təkmil sülh modeli təklif edib. Ölkəmiz beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə söykənən 5 baza prinsipi irəli sürüb, sülh müqaviləsinin yalnız bu tələblər yerinə yetiriləcəyi halda mümkün olduğunu bildirib.

Lakin 10 noyabr üçtərəfli Bəyanatında da tövsif olunmasına baxmayaraq, Ermənistan hələ də öz silahlı tör-töküntülərini Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdiyi Qarabağ ərazisindən çıxarmayıb və hazırda nümayiş etdirdiyi yaramaz fəaliyyətlə heç bu niyyətdə olmadığını da ortaya qoymuş oldu. Xarici ölkələrin poliqonuna çevrilmiş Ermənistan Azərbaycanın beynəlxalq hüquqa əsaslanaraq Laçın yolunda sərhəd-buraxılış məntəqəsini qurmasına "blokada" donu geyindirməyə çalışır, ölkəmizin alternativ Xankəndi-Ağdam yolu təklifini gözardı edir, separatçılara açıq dəstək verir.

Bütün bu faktlar Ermənistanın rəsmi şəkildə bəyan etməsinə baxmayaraq, "Qarabağ Azərbaycandır" həqiqətini qəbul etmədiyinin, xarici havadarlarına güvənərək revanş hisslərinə qapıldığının, ölkəmizə ərazi iddiası etməsinin əyani göstəricisidir.

O da faktdır ki, Qarabağda hakimiyyəti ələ keçirmiş xunta Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi ərazidə yaşayanları girov götürüb.

"Biz İkinci Qarabağ müharibəsinin başlanmasına qədər iki il müddətində erməni rəhbərliyinə də şans vermişik, amma onlar bundan istifadə etmədilər", - deyə I Şuşa Qlobal Media Forumunda çıxış edən Prezident İlham Əliyev beynəlxalq media mənsublarının diqqətinə çatdırdı ki, Azərbaycanın atdığı bütün addımlar məntiqli, əsaslandırılmış, müdrik və kifayət qədər cəsarətli idi. Bu səbəbdən sərhəddə nəzarət-buraxılış məntəqəsinin qoyulması postmünaqişə dövründə mühüm mərhələ idi və şəraiti əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdi: "Bu da bir mesaj idi. Lakin biz neçə dəfə mesaj göndərməliyik, neçə dəfə işarə etməliyik? Məgər bunlar artıq az idi? Həm Fərrux əməliyyatı, həm 2021-ci ilin mayında Ermənistan-Azərbaycan sərhədində vəziyyət, həm 2022-ci ilin sentyabrında sərhəddə vəziyyət, həm də nəzarət-buraxılış məntəqəsi. Axı biz neçə dəfə onlara mesaj verməliyik? Məgər belə anlamazdırlar?"

Prezident onu da söylədi ki, Qarabağda yaşayan erməni sakinlərin yenidən inteqrasiyası məsələsi bu yanlışlardan, onları girov götürən, qul kimi istismar edən bu xuntadan nə vaxt qurtula biləcəyindən asılıdır: "İşğal dövründə vasitəçilər mənə dəfələrlə deyirdilər ki, "Birinci Qarabağ müharibəsi belə qurtarıb, siz reallıqları qəbul etməlisiniz". Lakin mən onları qəbul etmirdim və etmədim. Ancaq indi mən yenə də deyirəm: gəlin bu reallıqları qəbul edin, bu reallıqların dəyişməsi baş verərsə, bu, yalnız və yalnız nə Ermənistan, nə də Qarabağın erməni azlığı üçün yaxşı olmayacaq. Bu səbəbdən ümid edirəm ki, onlar bu sözləri eşidəcək və düzgün nəticə çıxaracaqlar".

"Dağlıq Qarabağ respublikasını" Marseldə qurub elan etsinlər, biz də tanıyaq"

Prezident İlham Əliyev iyulun 25-də Çinin "China Media Group" Media Korporasiyasına verdiyi müsahibəsində də vurğulayıb ki, sülh müqaviləsinin bağlanması ilə bağlı fikir ayrılığının yeganə əsas müddəası onunla bağlı idi ki, Ermənistan Qarabağı rəsmən Azərbaycanın hissəsi kimi tanısın: "Artıq dediyim kimi, bir - onlar qeyd etməlidir ki, Qarabağ Azərbaycandır və indi isə, onlar ikincini etməlidirlər: imzalamalıdırlar. Bundan sonra razılaşma əldə oluna bilər və düşünürəm ki, əgər ermənilər söylədiklərini yerinə yetirərlərsə və əgər bu, yenidən siyasi manevr deyilsə, prosesi yubatmaq cəhdləri naminə ixtira edilən hekayət deyilsə, onda biz ilin sonuna qədər sülh müqaviləsinə nail olaraq onu imzalaya bilərik".

Sözügedən müsahibəsində Fransanın Ermənistanın ən böyük vəkilinə, Avropada ən iri anti-Azərbaycan mənbəyinə çevrildiyini söyləyən ölkə rəhbəri qeyd edib ki, onlar bizi öz ərazimizdə gördüyümüz işlərə görə ittiham edirlər. Korsika dilinə qadağa qoyan, Korsikada öz müqəddəratını təyinetmə hərəkatını qəddarcasına boğan Fransa Qarabağda ermənilərin "öz müqəddəratını təyin etmələrini" təşviq edirlər: "Bu necə ola bilər? Müharibə zamanı siyasi təcavüz bütün sərhədləri aşanda, dedim ki, əgər onlar "Dağlıq Qarabağ respublikasını" haradasa qurmaq istəsələr, qoy öz ərazisində qursunlar. Məsələn, çoxlu erməninin yaşadığı Marsel şəhərinin ətrafında qurub, "Dağlıq Qarabağ respublikasını" orada elan etsinlər, biz də tanıyaq".

Prezident müsahibəsində onu da bildirdi ki, Azərbaycandakı erməni azlığının hüquqları və təhlükəsizliyi Azərbaycan Konstitusiyası əsasında lazımınca qorunacaq.

"Biz hər şeyi düzgün etmişik"

Prezident İlham Əliyevin əzmi, qətiyyəti, müdrik siyasəti nəticəsində hərb meydanında, beynəlxalq hüquq müstəvisində məğlub olan Ermənistan qlobal media platformasında da ifşa olundu. Təcavüzkar üzərində ard-arda çalınan bütün bu qələbələr isə Azərbaycanın öz milli maraqlarını beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə uyğun ardıcıllıqla və qətiyyətlə təmin etməsinin parlaq təzahürləridir.

Necə ki bunu Qarabağın zəfər zirvəsi Şuşada keçirilən I Şuşa Qlobal Media Forumunun açılışında qalib lider İlham Əliyev dünyanın nəzərinə yetirdi: "Əgər bizim bütün fəaliyyətimizin xronologiyasını izləsəniz, hətta İkinci Qarabağ müharibəsinin başlanmasına qədər getsəniz, siz bizim haqlı olduğumuzun məntiqini və güclü arqumentini görəcəksiniz. Biz utana biləcəyimiz və ya "bəli, bax, burada biz haqsızıq" deyəcəyimiz heç bir şey etməmişik. Biz hər şeyi düzgün etmişik".

Yasəmən MUSAYEVA,

Azərbaycan.-2023.- 26 iyul.- S.5.