Ölünü diriltmək cəhdləri əbəsdir

Bu reallığı Minsk qrupunun ermənipərəst xiffətçiləri qəbul etməkdə çətinlik çəkirlər

"Minsk qrupu İkinci Qarabağ müharibəsinə qədər 28 il fəaliyyətdə idi və həmsədr ölkələr bu illər ərzində Azərbaycana, Ermənistana bəlkə də yüzlərlə səfər etmişlər. Nəticə də göz qabağındadır, nəticə sıfır..." İkinci Qarabağ müharibəsindəki böyük zəfərimizdən sonra Prezident İlham Əliyev ATƏT-in Minsk qrupunun 28 il ərzində münaqişənin danışıqlar vasitəsilə həlli üçün həyata keçirdiyi "fəaliyyətini" bu ikicə cümlə ilə dəqiq təsvir edib.

Üç onillik boyu bu qurumun, sözün əsl mənasında, fəaliyyətsizliyi nəticəsində iki ölkə arasında sülhün əldə olunması istiqamətində irəliyə doğru bir addım belə atılmayıb, əksinə, münaqişənin olduğu kimi qalması, Azərbaycanın torpaqlarının işğalı ilə barışması istiqamətində həmsədr ölkələr tərəfindən xeyli çabalar sərf olunub.

Lakin həm Ulu Öndər Heydər Əliyevin, həm də Prezident İlham Əliyevin dünya güclərinə qarşı milli maraqlarımızı qətiyyətlə müdafiə etməsi sayəsində ermənipərəstlik nümayiş etdirən ölkə və qurumların, o cümlədən Minsk qrupunun bu məkrli niyyətləri gözlərində qaldı. Azərbaycan Vətən müharibəsinə qədərki dövrdə də bütün beynəlxalq platformalardan dövlət başçıları səviyyəsində bəyan etdi ki, heç zaman Ermənistanın işğalı ilə barışmayacaq, öz ərazisində separatçıların ikinci "dövlət" qurmaq kimi çirkin planına imkan verməyəcək.

Minsk qrupunun 28 il ərzində həll edə bilmədiyi münaqişəyə cəmi 44 gün ərzində son qoyuldu

Qətiyyətli mövqeyini 2020-ci ildə Vətən müharibəsində əməldə də isbat edən Azərbaycan Minsk qrupunun 28 il ərzində həll edə bilmədiyi münaqişəyə cəmi 44 gün ərzində hərb meydanında son qoydu.

Ölkəmizin ədaləti güc yolu ilə təmin etməsi, eyni zamanda 30 ilə yaxın bir müddətdə iki ölkə arasında nail oluna bilinməyən sülhün bağlanması istiqamətində də yol açdı. Cənubi Qafqazda reallıqlar tamamilə dəyişdi, Azərbaycan torpaqlarını işğalçılardan təmizlədi, suveren ərazilərini bərpa etdi.

Bununla da sadalananlarla bağlı üzərinə götürdüyü missiyanı 28 il ərzində yerinə yetirməyən Minsk qrupunun fəaliyyətinə faktiki olaraq son qoyuldu.

Bəzi maraqlı ölkə və dairələr isə bu reallıqları heç cür qəbul etmək istəmirlər, həll olunmuş münaqişəni yenidən alovlandırmağa, bu ölü qurumu diriltməyə, süni yolla onu Cənubi Qafqazda baş verən proseslərə cəlb etməyə çalışırlar. Lakin artıq Minsk qrupunun mandatı de-fakto etibarsız sayılır. Bunu hətta həmsədr ölkələrin yüksəkvəzifəli şəxsləri də rəsmi şəkildə etiraf ediblər.

Bununla da Minsk qrupunun bölgədə həll edəcəyi münaqişə, problem qalmayıb.

Xatırladaq ki, müharibədən dərhal sonra Minsk qrupunun həmsədrləri Bakıya səfər etmişdilər. Bu, onların Azərbaycana müharibədən sonra birinci və sonuncu səfəri idi. Həmin zaman İlham Əliyev rəsmi Bakının Minsk qrupunun həmsədrlərinə bundan sonrakı fəaliyyətləri ilə bağlı bir neçə sual ünvanlamışdı: "Bizim xarici işlər nazirimiz Minsk qrupunun həmsədrləri ilə müxtəlif beynəlxalq tədbirlərdə görüşmüşdür və biz deyirdik ki, siz bizə deyin görək, nə ilə məşğul olmaq istəyirsiniz? Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olunub, Azərbaycan ərazisində Dağlıq Qarabağ inzibati ərazisi yoxdur və olmayacaq. Siz nə ilə məşğul olmaq istəyirsiniz, deyin, biz də bilək və öz fikrimizi bildirək. Bir ildən çox müddətdə bu məsələ ilə bağlı bizə hər hansı bir təklif verilməmişdir. İndiki şəraitdə isə Minsk qrupu, onun həmsədrlər formatı faktiki olaraq qeyri-funksional vəziyyətdədir".

Azərbaycan bu qurumun üstündən birdəfəlik xətt çəkib

2023-cü il iyulun 21-də "4-cü Sənaye İnqilabı dövründə Yeni Media" mövzusunda Şuşa Qlobal Media Forumunun açılış mərasimində İlham Əliyev bir daha beynəlxalq media qarşısında bəyan etdi ki, təəssüf olsun, uzun illər - 28 il ərzində Minsk qrupu çərçivəsində gedən danışıqlar heç bir nəticə verməyib. Ümumiyyətlə, həll üçün hər hansı düstur ortaya qoyulmayıb. O dövrdə çox ziddiyyətli, çox mücərrəd bəyanatlar verilirdi, bunda məqsəd münaqişənin dondurulması idi və bu, Azərbaycan üçün məqbul deyildi: "Bəziləri çalışırdılar ki, bu münaqişəni dondursunlar, danışıqları sonsuz etsinlər və ictimai diplomatiya təşəbbüsləri ilə Azərbaycana müəyyən bir əməkdaşlıq təlqin olunsun. Beləliklə, biz Ermənistanla biznes qurmağa, münasibətlərin yaxşılaşmasına məcbur olaq və guya ki, münaqişə gələcək nəsillər tərəfindən həll edilməlidir".

Hazırda da Qərb, o cümlədən ABŞ tərəfindən Minsk qrupunun fəaliyyətinin bərpası üçün müəyyən cəhdlər müşahidə olunur. Bu məkrli planda ən diqqətçəkən məqamlardan biri də odur ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsi fonunda Qərb bütün mövzularda Rusiyaya qarşı kəskin əks mövqe bildirsə də, yalnız Qarabağ məsələsində Azərbaycanın maraqlarına qarşı Rusiya ilə uzlaşmağa hazır olduğunu nümayiş etdirir.

Amma ölü qurumun dirildilməsi üçün edilən istənilən cəhd əbəsdir və Azərbaycan dövləti, xalqı heç zaman buna razı olmayacaq.

Azərbaycan 30 ilə yaxın bir müddətdə səbir və dözüm nümayiş etdirərək münaqişənin sülh yolu ilə danışıqlar vasitəsilə həll olunmasını, bununla bağlı mandat almış AtƏt-in Minsk qrupunun hansısa konstruktiv addımlar atacağını ümidlə gözlədi. Amma təəssüf ki, həmsədrlər sadəcə öz işlərini bölgəyə, Azərbaycana turist səfərləri etməklə bitmiş hesab etdilər. Münaqişəni ədalətli yolla həll etmək əvəzinə tərəf tutdular və onu Ermənistanın xeyrinə olaraq dondurmaq, sonsuz etmək üçün təşəbbüslər göstərdilər.

Yarıtmaz Minsk qrupunun 28 il ərzində göstərdiyi yaramaz fəaliyyəti nə Azərbaycan dövlətinin, nə də xalqının yadından çıxmayıb. O da faktdır ki, məhz bu qurum öz mandatına uyğun fəaliyyət göstərmiş olsaydı, heç 44 günlük müharibəyə də lüzum olmayacaqdı.

Bütün bu sadalananlara görə Azərbaycan dövləti və xalqı Minsk qrupunun fəaliyyətinin bərpasına, ölkəmizə qarşı yeni vahid cəbhənin yaradılması kimi məkrli planlara heç zaman imkan verməyəcək.

Dövlət-xalq birliyimizin təcəssümü olan "dəmir yumruq" özü münaqişəni lazımi qaydada həll edib, indi xortladılmaq istənən Minsk qrupunu isə haqq etdiyi yerə, yəni gedər-gəlməzə yollayıb.

Yasəmən MUSAYEVA,

Azərbaycan.-2023.- 27 iyul.- S.7.