Tarixlə müasirliyi, təbiətlə mətbəxi birləşdirən nədir

 

Hər bir insan işləməklə bərabər, istirahət etməyi düşünür. Təbii ki, bu onun haqqıdır. Məzuniyyətə çıxanların bir qismi əsasən xarici ölkələrdə dincəlməyə üstünlük verirlər. On bir aylıq fasiləsiz işdən sonra səyahətə çıxmaq, dünyanın gəzməli, görməli yerlərini ziyarət etmək həm yaxşı ruh dincliyi, həm başqa ölkə, xalq haqqında məlumat əldə etməkdir.

Məlumdur ki, ikiillik karantin şərtləri azərbaycanlıların istirahətlərini məhdudlaşdırmışdı. Sərhədlər bağlı olduğu üçün insanların xaricə getmək imkanları sıfıra enmişdi. Amma hava yolları açılandan sonra  gəzmək, dincəlmək üçün yenidən fürsət yarandı. Bununla yanaşı, ölkə daxilində dincəlməyə, müalicə almağa üstünlük verənlər az deyil. Quba, Qusar, Lənkəran, Qəbələ, Şəki, Şamaxı, Şabran, Nabran, Qax, İsmayıllı, Astara digər regionlarımızın təkrarsız təbiəti, yerli mətbəxi daxili turizmin "əlindən tutduğu" üçün həmin yerlərə səyahət edənlər xeyli çoxalıb. Yaxın vaxtlarda  Qarabağ Şərqi Zəngəzur da turizm marşrutlarına əlavə olunacaq. Artıq turizm şirkətləri həmin istiqamətlərdə turlar təşkil etmək haqqında fikirləşirlər.

Bəs xarici ölkə vətəndaşları  turist kimi Azərbaycanı seçməkdə qədər maraqlıdırlar? Öncə onu deyək ki,  xeyli vaxtdır turizm Azərbaycanda iqtisadiyyatın ayrıca bir sektoru kimi formalaşıb. Bu gün  dünyada turizm üzrə  148 ölkə arasında 39-cu yerdə qərarlaşan Azərbaycana maraq həddən artıq çoxalıb. Maraqlıdır ki, bunun kökündə işğaldan azad edilmiş Qarabağ Şərqi Zəngəzura səyahət etmək arzusu da var. 

Bununla belə, turistləri Azərbaycana əsas cəlb edən milli mətbəximiz, təbiətimiz, tarixi abidələrimiz turizm infrastrukturudur. Paytaxtımızın da dünyanın ən gözəl şəhərləri sırasında olduğunu heç kim  inkar edə bilməz. Bakının qədimdən qədim tarixi abidələri, müxtəlif memarlıq üslubunda tikilmiş binaları, parkları, İçərişəhəri, bənzərsizliyi ilə diqqət çəkən Dənizkənarı bulvarı hər kəsi heyran edir. Bizə qalan onlara gülərüzlə "Xoş gəldiniz" demək normal xidmət etməkdir.

Xidmət demişkən, xarici turistlərə  göstərilən xidmətin səviyyəsi ilə bağlı  suala həmsöhbət olduğumuz Bakıdakı turizm şirkətlərindən birinin əməkdaşı Samirə Məhərrəmova belə cavab verdi:

- Qonaqları hava limanında qarşılayıb hotellərə yerləşdirmək, gəzməli, görməli məkanlara aparmaq səyahət günləri bitəndən sonra yenidən hava limanına qaytarmaq əsas  xidmətimizdir. Onların istək arzularına uyğun olaraq bölgələrimizdəki mədəni, tarixi abidələr dağ turizmi ilə tanış etmək, eləcə nəqliyyat, ekskursiyalar, yemək hotellə təmin etmək həmin xidmətə daxildir.

Azərbaycan turizminin  əsas məqsədi haqqında danışan Samirə xanımın bu fikirləri maraqlıdır: "İnsanları əyləndirmək, onlara təbiəti qədim abidələri göstərmək, ölkəmiz haqqında geniş məlumat vermək yeni məkanlar kəşf etmək imkanlarını təqdim edib ən yaxşı şərait yaratmaq turizmin  əsas məqsədidir. Bəzən insanlar səyahətlə  istirahət etməyi eyniləşdirirlər. Əgər Azərbaycana gələn turist gəzib görmək əvəzinə vaxtının çox hissəsini hoteldə keçirirsə, bunun adı istirahətdir. Turizmin kökündə mədəni tarixi abidələrin öyrənilməsi, ekoloji aləm haqqında məlumat əldə edilməsi, kulinariyanın növlərinə maraq göstərilməsi dayanır. Bizim şirkət Azərbaycana turist gətirilməsi ilə məşğul olur. Xaricilər ən çox Qəbələ, Şəki, Nabrana getmək istəyirlər. Yay fəsli olduğu üçün hazırda çimərlik turizminə böyük maraq var. Bu da Nabrana getmək istəyən turistlərin sayının artmasına təsir edir. Xüsusi vurğulamaq istəyirəm ki, son illər bölgələrə səyahət etmək istəyənlərin sayı durmadan artır. Çünki regionlarımızda turizm infrastrukturu  təzələnir. Bir vaxtlar qaz, su, elektrik təchizatında problemi olan rayonlarda indi bu hallar demək olar yoxdur. "Şahdaq" qış-yay turizm kompleksi bir dəfəyə 5 min turisti qəbul edə bilir. Qəbələdəki  qolf meydançasına görə ora gedən turistlərin sayı çoxdur. Bakının tarixi yerləri isə hələ turistləri özünə cəlb edir. Çox maraqlıdır ki, Yaxın Şərq ölkələrindən gələn turistlər Qəbələyə  üstünlük verirlər. Şimal-Şərqi Asiya ölkələrindən gələn turistlər isə daha çox Şəkiyə üz tuturlar. Yeri gəlmişkən, onu da deyim ki, Azərbaycanın hazırkı sürətli inkişafı xarici adamlarında çox böyük maraq yaradıb. Onlar turist kimi gəlsələr , ölkəmizə sərmayə qoymaq istəyirlər. Bilirlər ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı durmadan güclənir. Hansı ölkənin iqtisadiyyatı güclüdürsə, ora maraq da çox olur.  Bu səbəbdən Azərbaycana bugünkü axın turizmin yaxın illərdə daha çox güclənəcəyinə imkan yaradacaq. Çünki vətənimizdə  11 iqlim tipindən 9-nun olması onu dünyanın başqa ölkələrindən fərqləndirir. Fərqlilik həm  bizdə qış xizək turizmindən tutmuş,  çimərlik kurort turizminə kimi müxtəlif turizm növlərinin inkişaf etməsidir. Xarici turistləri cəlb edən Naxçıvanın duz dağı, Qobustanın qoruğu, Abşeronun Yanar dağı, palçıq vulkanları, Naftalanın nefti Azərbaycan turizminin üstünlükləridir".

Samirə xanımla söhbətimizdən məlum  oldu ki, pandemiyadan sonra Azərbaycana səfər edən turistlərin sayında artım müşahidə olunur. Xüsusilə Yaxın Sərq Şimal-Şərqi Asiya ölkələri olan Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən, Türkiyə, İsrail, Misir, Yaponiya, Cənubi Şimali Koreyadan gələnlər ilk sıralardadır.

"Turistlər tur paketlərlə gəlir, yoxsa fərdi gələnlər çoxdur?" sualımıza həmsöhbətimiz belə cavab verdi:

- Tur paketlə gələnlər üstünlük təşkil edirlər. Türkiyə, Kipr, İsraildən gələnlər  əsasən ailə üzvləri dostlarla səyahət etməyi xoşlayırlar. Yaponiya, Koreya, Rusiyadan olan turistlər isə, adətən, fərdi gəlirlər. Onu da deyim ki, birincilər daha çox pul xərcləyirlər. İkincilərin marağında isə mədəni irsimiz, tarixi abidələrimiz  olduğu üçün  birincilərdən fərqli olaraq nəqliyyat vasitəsi  gecələmə  yeri onlar üçün  prioritet deyildir. Təbii ki, belə halda çox pul xərcləməyə gərək olmur.

 

Züleyxa ƏLİYEVA,

Azərbaycan.-2023.- 26 iyun.- S.15.