"Azərbaycan Vətən
müharibəsində şanlı
qələbəsini qazandıqdan
sonra təkcə ölkəmizdə deyil, bölgədə yeni geosiyasi reallıqlar formalaşdırdı. Hazırda
postmüharibə dövründə
rəsmi Bakı sülh gündəliyini elan edib və
bu istiqamətdə bütün vacib addımları atmaqdadır.
Ermənistan isə hələ də sülhə gedən yolda bu və
ya digər formada əngəllər yaradaraq hər hansı əməli addımlar atmamaqdadır".
Bu sözləri
"Azərbaycan" qəzetinə
açıqlamasında Milli
Məclisin deputatı
Vüqar İsgəndərov
deyib. Deputat bildirib ki, Ermənistan
hazırkı situasiyada
digər qüvvələrin
təsiri altında qeyri-rasional siyasət həyata keçirir. Azərbaycanın Qarabağ
bölgəsini - Xankəndini
və ətraf rayonları öz istəkləri ilə tərk edib Ermənistana gedən ermənilər başlı-başına
buraxılıblar. Onlar
Ermənistan hökumətindən
müvafiq məbləğ
alaraq müxtəlif ərazilərə səpələniblər.
Rəsmi İrəvanın
məqsədi humanitar
böhran obrazı yaratmaq və bununla da beynəlxalq
təşkilatlardan, dövlətlərdən
maliyyə yardımı
almaqdır. Ümumiyyətlə,
Ermənistan Qarabağdan
ermənilərin guya qovulması mənzərəsini
dünyaya göstərməyə
çalışır. Lakin
fakt faktlığında
qalır. Azərbaycan
tərəfi erməni
vətəndaşlarının ərazidə qalmaları,
yaşamaları üçün
reinteqrasiya proqramını
elan edib və təbii ki, Qarabağdan gedən insanlar qaçqın və digər statuslar ala bilməzlər.
V.İsgəndərovun sözlərinə görə,
Qaçqınların statusu
haqqında Konvensiyaya əsasən, o şəxslər
qaçqın hesab edilir ki, onlar 1926-cı il 12 may, 1928-ci il 30 iyun sazişlərinə,
1933-cü il 28 oktyabr,
1938-ci il 10 fevral konvensiyalarına və onun protokollarına və ya Beynəlxalq
Qaçqınlar Təşkilatının
Nizamnaməsinə görə
qaçqın sayılsınlar:
"Qaçqınlar fərdi,
yaxud qrup şəklində evlərini
tərk etmək məcburiyyətində qalan
insanlardır. Onlar irqi mənsubiyyətlərinə,
dini etiqadına, müəyyən sosial qrupa mənsub olmasına və ya siyasi əqidəsinə
görə təqiblərin
qurbanı olduqları
üçün vətəndaşı
olduğu ölkədən
kənarda qalan, təqiblərin qorxusundan bu ölkənin himayəsindən istifadə
edə bilməyən
və ya istifadə etmək istəməyən, yaxud müəyyən vətəndaşlığı
olmadığı halda
öz daimi yaşadığı yerdən
kənarda qalan, qorxduğu üçün
ora qayıda bilməyən və ya qayıtmaq istəməyən şəxslərdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, qaçqın və məcburi köçkün
probleminin siyasi kökləri beynəlxalq
münasibətlər sistemində
gərginləşən situasiyalarda
siyasi-hərbi konfliktlərlə
birbaşa bağlıdır".
Deputat vurğulayıb
ki, beynəlxalq qurumlar öz missiyasını lazımi
şəkildə yerinə
yetirmədikdə problemin
həlli qeyri-mümkün
olur. Azərbaycan 30 il bunun şahidi
olub. Hazırkı situasiyada Azərbaycan ərazisini tərk edən ermənilər beynəlxalq hüquqla qaçqın sayıla bilməzlər, çünki
onlar Azərbaycan tərəfindən heç
bir təqibə, təhqirə, qovulmaya məruz qalmayıb, irqi, dini və
digər hüquqlarının
əlindən alınması
faktları mövcud deyil. Digər tərəfdən, əgər
Ermənistan tərəfi
onlara qaçqın statusu verirsə, bu, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün
tam tanınması deməkdir. Çünki
o statusda onlar digər bir ərazidən, yəni Azərbaycanın Qarabağ
iqtisadi zonasından gəlmiş sayılır,
bu da o deməkdir
ki, Ermənistan de-fakto və de-yure olaraq Qarabağı Azərbaycanın
suveren ərazisi sayır.
V.İsgəndərov vurğulayıb ki, ümumiyyətlə, beynəlxalq
konvensiyalara görə,
Qarabağdan gedən ermənilər bu statusdan yararlanmalı deyillər. "Təbii ki, Ermənistan qaçqın statusunu onlara verməklə beynəlxalq humanitar, donor, lobbiçiliklə məşğul olan təşkilatlardan pul qoparmaq məqsədi güdür. Lakin hazırkı vəziyyətdə
heç bir ciddi beynəlxalq təşkilat bu insanları qaçqın
saymır və onlar qaçqın sayıla da bilməzlər", - deyə
o əlavə edib.
Ə.QARDAŞXANOVA,
Azərbaycan.-2023.-
2 noyabr, № 240.- S.6.