Xarici sərmayənin yeni ünvanı

 

Ölkəmizdə reallaşdırılan bərpaolunan enerji layihələrinə investorların marağı artır

 

Azərbaycanla Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ) arasında iqtisadi əməkdaşlıq inkişaf etməkdə davam edir. Dubay Ticarət Sənaye Palatasının MDB üzrə nümayəndəliyinin məhz Bakıda açılması da ölkələrimiz arasında əməkdaşlığa verilən dəyərin göstəricisidir.

 Uzun illərdir ölkələrimiz arasında iqtisadi-ticarət əlaqələrinin inkişafında hər iki tərəfin adamları yaxından iştirak edir. O cümlədən biznes dairələrinin təşkil etdikləri "dəyirmi masa"lar yeni əlaqələrin qurulmasında mühüm rol oynayır. Onu da qeyd edək ki, iki ölkə arasında  iqtisadiyyatın bir sıra mühüm sahələrinə investisiya qoyuluşu üçün geniş əməkdaşlıq imkanları mövcuddur. Odur ki,  ticarət əlaqələrinin genişləndirilməsi, bərpaolunan enerji, turizm digər sahələrdə əməkdaşlıq  məsələləri daim  hər iki tərəfin diqqət mərkəzindədir. Təsadüfi deyil ki, indiyədək ümumilikdə BƏƏ tərəfindən Azərbaycan iqtisadiyyatına 2,2 milyard dollar, Azərbaycan tərəfindən  BƏƏ- 350 milyon dollardan çox sərmayə yatırılmışdır.

Bir neçə gün əvvəl açılışı olan "Qaradağ" Günəş-Elektrik Stansiyasının Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Masdar" şirkəti tərəfindən inşa olunması da qarşılıqlı iqtisadi əlaqələrin məzmununun dərinliyini üzə çıxarır. Açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev 230 meqavat gücünə malik "Qaradağ"ın regionda ən böyük günəş-elektrik stansiyası, Azərbaycanda xarici sərmayə ilə tikilən ilk bərpaolunan enerji stansiyası olduğunu vurğulamış, bu tədbirdə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin dörd nazirinin geniş tərkibdə nümayəndə heyətinin iştirakını ölkələrimiz arasındakı dostluğun tərəfdaşlığın nadir nümunəsi kimi qiymətləndirmişdir.

Bir neçə gün əvvəl isə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə Azərbaycan Hökuməti ilə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Masdar" şirkəti arasında yeni sənədlərin imzalanması mərasimi olmuşdur. Azərbaycan Hökuməti tərəfindən energetika naziri Pərviz Şahbazov, SOCAR tərəfindən iqtisadiyyat naziri, SOCAR-ın Müşahidə Şurasının sədri Mikayıl Cabbarov Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Masdar" şirkətinin baş icraçı direktoru Məhəmməd Cəmil Əl-Ramahi "Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə "Abu Dhabi Future Energy Company - Masdar" şirkəti arasında  Neftçala rayonunun Bankə qəsəbəsində günəş-elektrik stansiyası layihəsi ilə bağlı investisiya müqaviləsi"ni, "Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə "Abu Dhabi Future Energy Company - Masdar" şirkəti arasında Azərbaycan Respublikasının Biləsuvar rayonunda günəş-elektrik stansiyası layihəsi ilə bağlı investisiya müqaviləsi"ni "Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə "Abu Dhabi Future Energy Company - Masdar" şirkəti arasında Azərbaycan Respublikasının Abşeron-Qaradağ rayonunda quruda külək enerjisi layihəsi ilə bağlı investisiya müqaviləsi"ni imzalamışlar.

Belə  mühüm müqavilələrin imzalanması bir daha göstərir ki, Azərbaycan iqtisadi islahatlara yeni texnologiyalara açıq ölkə kimi ciddi əməkdaşlığa yüksək texnologiyaların geniş tətbiqinə inamla gedir,  dünya miqyasında ciddi etibarlı tərəfdaş kimi qəbul edilir. Bu baxımdan iki ölkənin iqtisadiyyat nazirlikləri arasında əlaqələrin getdikcə intensivləşməsi təqdirə layiqdir. Çünki iqtisadi sahədə həyata keçirilən uğurlu əməkdaşlıq həm qarşılıqlı ticarət əlaqələrinin geniş inkişafına zəmin yaradır. Bu isə öz növbəsində Azərbaycana yeni investisiyaların cəlb edilməsini stimullaşdırır. Hər iki ölkənin Dördüncü Sənaye İnqilabı  Mərkəzləri şəbəkəsinə qoşulması bu sahədə əməkdaşlıq üçün yeni perspektivlər açır.

2022-ci il iyunun 4-də "Bakı Enerji Həftəsi"nin Şuşa şəhərində keçirilmiş xüsusi sessiyası çərçivəsində Azərbaycanın Energetika Nazirliyi ilə BƏƏ-nin "Masdar" şirkəti arasında "Azərbaycan Respublikasında quruda sənaye miqyaslı 1 QVt gücündə günəş 1 QVt gücündə külək enerjisi layihələrinin qiymətləndirilməsi, inkişafı həyata keçirilməsi ilə bağlı icra müqaviləsi" "Dənizdə 2 QVt gücündə inteqrasiya edilmiş külək "yaşıl hidrogen" layihələrinin qiymətləndirilməsi, inkişafı həyata keçirilməsi ilə bağlı icra müqaviləsi" imzalanmışdır.

Prezident İlham Əliyev bu ilin yanvarında Əbu-Dabi Dayanıqlılıq Həftəsinin rəsmi açılış mərasimində çıxışı zamanı bildirmişdir ki, "Masdar" ilə Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) 4 qiqavatlıq külək günəş enerjisinin istehsalına dair razılaşma imzalamışlar: "Bu, hələ qısamüddətli layihədir. Ortamüddətli layihələrin gücləri 10 qiqavata qədər artıralacaq. Bu, tamamilə icraolunandır. Bununla bağlı yol xəritəmiz var. Yalnız həmin layihə nəticəsində "Masdar" ilə apardığımız əməkdaşlıq Azərbaycanı çox mühüm "yaşıl enerji" mənbəyinə çevirəcək. Bütövlükdə Azərbaycanın beynəlxalq enerji şirkətləri ilə imzaladığı anlaşma memorandumları sazişlər 22 qiqavata qədər külək günəş enerjisi istehsal etmək imkanı yaradacaq".

Dövlət başçısı Azərbaycanın beynəlxalq enerji təhlükəsizliyində oynadığı rola işarə edərək bu istiqamətdə görülən işdən bəhs etmişdir: "Cəmi iki il əvvəl Azərbaycan "Cənub qaz dəhlizi" meqaenerji layihəsini öz tərəfdaşları ilə başa çatdırıb, Azərbaycandan Cənubi Avropaya gedən inteqrasiya edilmiş boru kəmərləri sistemini qurub. Həmin boru kəmərinin uzunluğu 3500 kilometrdən çoxdur. Təbii qaz ixracımız artır - ötən il 19 milyard kubmetr idisə, bu il 24 milyard kubmetrə çatacaq. Bu rəqəm artmaqda davam edəcək. Buna görə mən bir daha söyləmək istərdim ki, Azərbaycanın bərpaolunan enerji mərkəzlərindən birinə çevrilməsi planlarımız Azərbaycanın öz enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı deyil. Belə ki, biz həmin işləri artıq söylədiyim başqa səbəblərə görə aparırıq".

 

Bahadur İMANQULİYEV,

Azərbaycan.-2023.- 2 noyabr, № 240. - S.9.