ECO-nun zirvə toplantısı "Yaşıl keçid və qarşılıqlı əlaqələr"in önəmini bir daha təsdiqlədi

Xəbər verildiyi kimi, noyabrın 9-da Özbəkistanın paytaxtı Daşkənd şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (ECO) 16-cı Zirvə toplantısı keçirilib.

Toplantıdakı çıxışında "Yaşıl keçid və qarşılıqlı əlaqələr" ilində Azərbaycanın sədrliyi çərçivəsində reallaşan tədbirlərin və təşəbbüslərin tərəfdaşlığımızın genişlənməsinə böyük töhfə verdiyini vurğulayan Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyev Bakıda Təmiz Enerji Mərkəzinin və Regional Elektrik Bazarının təşkili istiqamətində əməli tədbirlər həyata keçirildiyini, həmçinin ekologiya sahəsində də yüksəksəviyyəli dialoq platforması yaradıldığını xüsusi vurğulayıb.

Qardaş ölkənin Prezidenti xüsusi qeyd edib ki, Azərbaycanda turizm sektorunda əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi məqsədilə ilk dəfə olaraq turoperatorlar şəbəkəsi formalaşdırılıb və Təhlükəsiz Turizmin İnkişafı Proqramı təsdiq edilib. Qeyd edilənlər Azərbaycanla İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı, həmçinin quruma üzv olan dövlətlər arasında əlaqələrin yüksələn xətlə inkişaf etdiyini təsdiqləyir.

Prezident İlham Əliyev isə Zirvə toplantısındakı çıxışında ötən il Özbəkistana bir dəfə dövlət, iki dəfə isə işgüzar səfər etdiyini xatırlatmaqla münasibətlərimizin bugünkü inkişaf səviyyəsinə aydınlıq gətirib və daha bir vacib məqamı diqqətə çatdırıb: "Şavkat Mirziyoyev yenidən Prezident seçildikdən sonra ilk dövlət səfərini Azərbaycana etdi. Bu, iki ölkə arasında əlaqələrin yüksək səviyyədə olduğunu nümayiş etdirməklə yanaşı, həm də türk dünyası birliyinin təqdimatı oldu". Daha sonra müasir dövrün əsas çağırışı olan bərpaolunan enerji mənbələrinə investisiyaların yatırılmasından bəhs edən Prezident İlham Əliyev ölkəmizin bu sahədə böyük potensiala malik olduğunu qeyd edib. Azərbaycanın neft və qaz ehtiyatları ilə zəngin olmasına baxmayaraq, bərpaolunan enerji sektorunun inkişafına xüsusi diqqət yetirildiyini önə çəkib.

Dövlət başçısı toplantı iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb ki, faktlarla ölkəmizin bərpaolunan enerji potensialı quruda 37 qiqavat külək və günəş enerjisi, Xəzər dənizinin ölkəmizə məxsus sektorunda isə 157 qiqavat külək enerjisi təşkil edir. Azərbaycan yaxın gələcəkdə "yaşıl və hidrogen enerjisi"nin ixracatçısına çevriləcək. Xarici investorlarla - dünyanın aparıcı "yaşıl enerji" şirkətləri ilə imzalanan sazişlərə və anlaşma memorandumlarına əsasən, qarşıdakı illərdə Azərbaycanda istehsal ediləcək bərpaolunan enerji 10 qiqavata çatdırılacaq. İşğaldan azad edilmiş Qarabağda və Şərqi Zəngəzurda 2021-2023-cü illər ərzində 170 meqavat gücündə hidroelektrik stansiyalar tikilərək istifadəyə verilib. 2024-cü ilin sonuna qədər bu rəqəm 270 meqavata çatdırılacaq. Bir neçə ildən sonra erməni işğalından azad edilmiş ərazilərdə hidroelektrik stansiyaların ümumi gücü 500 meqavat təşkil edəcək.

Yeri gəlmişkən, xatırladaq ki, ötən ayın 10-da mədəniyyət paytaxtımız olan Şuşa şəhəri İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Nazirlər Şurasının 27-ci iclasına evsahibliyi etmişdi. Təbii ki, belə bir mötəbər tədbirin Şuşada keçirilməsi ölkəmizin dünya miqyasındakı yüksək və artan nüfuzundan xəbər verir. 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra Qarabağ və Şərqi Zəngəzura səfər edən Prezident İlham Əliyev hər dəfə erməni vandalizmini göstərir, oradan bütün dünyaya səslənir, ikili standartlardan uzaq ədalətli bir yanaşma tələb edir. Məhz bu baxımdan Şuşada İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv dövlətlərin Xarici İşlər Nazirləri Şurasının 27-ci iclasının keçirilməsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. Azərbaycanın təşəbbüsü ilə iclasın mövzusu "Yaşıl keçid və qarşılıqlı əlaqələr" adlanırdı.

Həmin günlərdə Prezident İlham Əliyev iclas iştirakçılarına müraciət ünvanlamışdı. Müraciətdə deyilirdi ki, 44 günlük Vətən müharibəsinin başa çatmasından 3 il keçsə də, Ermənistan tərəfi Azərbaycanın sülh təşəbbüslərini dəyərləndirmir. Lakin artıq Ermənistanın sülh sazişi imzalamaqdan başqa yolu qalmayıb və hər keçən gün Ermənistanın ziyanına işləyir. Hazırda dünyada ənənəvi enerji mənbələrindən "yaşıl enerji"yə keçid müasir dövrün əsas hədəflərindən biridir. Azərbaycanda da bu sahəyə xüsusi diqqət göstərilir. 2030-cu ilədək elektrik enerjisi qoyuluşu gücündə bərpaolunan enerji mənbələrinin payının 30 faizə çatdırılması, işğaldan azad olunmuş ərazilərin "yaşıl enerji" zonasına çevrilməsi ölkəmizin enerji siyasətində ən əsas vəzifələrdən biridir. Elə bu baxımdan da Azərbaycanın İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatında sədrlik mövzusunun "Yaşıl keçid və qarşılıqlı bağlantılar" kimi müəyyən edilməsi hazırkı dövrdə xüsusi aktuallıq kəsb edir. Eyni zamanda "yaşıl enerji" zonası elan edilmiş Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda aparılan genişmiqyaslı yenidənqurma və bərpa işləri "ağıllı şəhər" və "ağıllı kənd" konsepsiyasına uyğun olaraq həyata keçirilir.

Müraciətində ölkəmizin yüksək tranzit və nəqliyyat-logistika imkanları haqqında məlumat verən İlham Əliyev bu sahədə həyata keçirilən layihələri və tədbirləri də iclas iştirakçılarının diqqətinə çatdırmışdı. Azərbaycan Prezidentinin İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Nazirlər Şurasının 27-ci iclasının iştirakçılarına ünvanladığı məktub həm də dünyaya bir mesaj idi. Xüsusi vurğulamağı vacib hesab edirik ki, müraciət Azərbaycan həqiqətlərinin, yaranmış yeni reallığın beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılması və perspektiv əməkdaşlıq imkanlarının təqdim edilməsi baxımından əhəmiyyətli bir sənəd idi.

Əslində, inkişafa, sülhə və ekoloji tarazlığın qorunmasına hesablanmış bu cür beynəlxalq tədbirlərə Azərbaycan hər zaman böyük əhəmiyyət verir. Bu səbəbdən də ölkəmiz indiyə kimi qurumun bir necə toplantısına evsahibliyi edib. İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 9-cu və 12-ci Zirvə toplantıları müvafiq olaraq 2006-cı və 2012-ci illərdə Bakıda reallaşıb. Eyni zamanda Şuşa şəhəri 2026-cı il üçün ECO-nun turizm paytaxtı elan edilib. Dövlət başçısı İlham Əliyev hər tədbirdə vurğulayıb ki, Azərbaycan ECO-nun üzv dövlətləri ilə ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlığı daha da genişləndirməkdə qərarlıdır. Məhz bu qərarlılıq Daşkənddə keçirilən 16-cı Zirvə toplantısında Prezidentin keçirdiyi ikitərəfli görüşlərdə də "Yaşıl keçid və qarşılıqlı əlaqələr" baxımından Azərbaycana verilən önəmə və dəyərə işıq saldı.

Züleyxa ƏLİYEVA,

Azərbaycan.-2023.- 14 noyabr, № 247.- S.11.